Την αξία της συνεργασίας τη γνώρισε στην παιδική του ηλικία, βλέποντας την οικογένειά του να καλλιεργεί τη γη στον κάμπο της Άρτας. Aυτό το ενωτικό πνεύμα των ανθρώπων της υπαίθρου εκείνη την εποχή ενέπνευσε τη δική του πορεία. Στα 55 του σήμερα, ο Νίκος Γκίζας παραμένει ένας αυθεντικός Ηπειρώτης του πρωτογενούς τομέα. Άλλωστε, σπάνια θα τον ακούσεις να μιλάει για τον εαυτό του, καθώς προτεραιότητά του, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, οπότε και πήρε το τιμόνι της πρώην Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Άρτας – Φιλιππιάδας, είναι η ανάπτυξη της πρωτογενούς παραγωγής στον τόπο του.
Το πρώτο στοίχημα το κέρδισε, αφού κατάφερε να κρατήσει όρθιο τον συνεταιρισμό από τα μεγάλα προβλήματα της εποχής. «Έπρεπε γρήγορα να αποφασίσουμε. Να προσαρμοστούμε στον νόμο Σκανδαλίδη 4015/2011 –με τον οποίο διαφωνούσαμε– ή να αφήσουμε μια οργάνωση, με ιστορία 100 ετών περίπου, στο έλεος του νόμου και όπου αλλού», μας λέει και προσθέτει: «Και είμαι τυχερός, γιατί το ΔΣ αποτελείται από προέδρους πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών, που έχουν ζήσει στο συνεταιριστικό κίνημα, γνωρίζουν τα προβλήματα και οι αποφάσεις είναι ομόφωνες. Και μέχρι σήμερα είμαστε όρθιοι».
Μέσα σε αυτά τα χρόνια, οι συνεργασίες διαδραμάτισαν πρωτεύοντα ρόλο στη λειτουργία του Αγροτικού Συνεταιρισμού, που απαρτίζεται από περίπου 300 μέλη. Και έγιναν αποφασιστικά βήματα για τη στήριξη των παραγωγών εσπεριδοειδών και ακτινιδίων της περιοχής. Ως ο μόνος ενεργός συνεταιρισμός, εξυπηρετεί σήμερα και 2.000 άτομα στην περιοχή (επιστροφή ΦΠΑ, διακίνηση εσπεριδοειδών ως προϊόν για μεταποίηση στο τοπικό χυμοποιείο και σε χυμοποιεία στην Πελοπόννησο), ενώ λειτουργεί το μοναδικό ΚΕΑ στην περιοχή.
Συσκευαστήριο
Με τη λειτουργία και την αναβάθμιση του συσκευαστηρίου, ο συνεταιρισμός ανέπτυξε την εξαγωγική του δραστηριότητα σε 17 χώρες της Ευρώπης, όπου τα εσπεριδοειδή της Άρτας είναι ιδιαίτερα δημοφιλή.
«Καταφέραμε και κλείσαμε πέρυσι συνεργασία με μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ της Ευρώπης, με όφελος για τους παραγωγούς μας, γιατί εξοφλούνται μέσα σε 1,5-2 μήνες μέσω της εταιρείας που δραστηριοποιείται στο συσκευαστήριο». Στόχος του συνεταιρισμού τώρα είναι να αξιοποιήσει και να αναβαθμίσει τους ψυκτικούς θαλάμους που διαθέτει (εγκαταστάσεις χωρητικότητας 800 τόνων), προκειμένου να αντιμετωπιστεί η έλλειψη αποθηκευτικών χώρων και οι παραγωγοί να «πιάσουν» καλύτερες τιμές.
Ο εξωστρεφής χαρακτήρας του συνεταιρισμού οδήγησε σε μία σειρά συνεργειών, όπως με τη Venus, την ΕΑΣ Καβάλας, την ΕΑΣ Ξάνθης, το Βελβεντό και τη Σκάλα Λακωνίας, συμπληρώνοντας έτσι ένα «μωσαϊκό» ελληνικών προϊόντων στις μεγαλύτερες εκθέσεις στην Ευρώπη. «Σε αυτές τις προσπάθειες δεν χωρούν εγωισμοί. Όλοι μαζί πρέπει να εμπλουτίσουμε την γκάμα των προϊόντων μας, με όσο το δυνατόν περισσότερους κωδικούς. Να είμαστε συνειδητοποιημένοι στην παραγωγή, ακολουθώντας ορθές καλλιεργητικές φροντίδες, με πιστοποιημένα προϊόντα, για να παραμείνουμε ζωντανοί».
Εκτός από το πρόγραμμα προβολής και προώθησης ελληνικών προϊόντων, θετικά είναι τα αποτελέσματα από τη συνεργασία με την Παναιγιάλειο Ένωση στον τομέα των αγροεφοδίων. «Πετύχαμε καλύτερες τιμές, όσον αφορά τα λιπάσματα, και τώρα θα δούμε με ποιον τρόπο θα μπορέσουμε να καθετοποιήσουμε την όλη διαδικασία».
Το μέλλον
Με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον, ο Νίκος Γκίζας μιλάει για την ανάγκη επένδυσης στην έρευνα και την καινοτομία, η οποία εκφράζεται με την πρόταση, που κατατέθηκε με το ΤΕΙ Ηπείρου, για τη δημιουργία αγροδιατροφικού πάρκου στην Άρτα. Ένα μέλλον που απαιτεί, όμως, το συνεταιριστικό κίνημα να ανακτήσει τη χαμένη του αξιοπιστία. «Οι νέοι θέλουν να ασχοληθούν με τον πρωτογενή τομέα, αλλά υπάρχει μια δυσπιστία απέναντι στους μεγαλύτερους, κυρίως για τις συνεχείς υποσχέσεις», σημειώνει. «Πιστεύω ότι υπάρχει τεράστιο έλλειμμα συνεταιριστικής παιδείας στην Ελλάδα, όταν σε άλλες χώρες οι συνεταιριστικές οργανώσεις και οι παραγωγοί εργάζονται μαζί».
Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, ένα ρεύμα ανατροπής έρχεται να δώσει την απάντηση. Με μπροστάρηδες δέκα συνεταιριστές, ένας νέος Ενωτικός Φορέας έρχεται να βάλει τέλος στις αγκυλώσεις του παρελθόντος. Μεταξύ των πρωτοπόρων, ο Νίκος Γκίζας, ο Αρτινός με την πίστη στο αύριο. «Δεν μπορούμε να μένουμε γαντζωμένοι στο χθες, είτε για την καρέκλα είτε από μικροεγωισμούς. Η αναγκαιότητα της εποχής μάς οδηγεί στο να προχωρήσουμε όλοι μαζί στο αύριο».
της Γεωργίας Μπόχτη
