Όμηροι των τραπεζών οι απλήρωτοι καπνοπαραγωγοί του Μιχαηλίδη

Ηταν 14 Νοεμβρίου του 2017, όταν το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης κατοχύρωνε στους απλήρωτους παραγωγούς της Καπνικής Μιχαηλίδη 1.367 τόνους δεσμευμένων καπνών εσοδείας 2016, ανοίγοντας ουσιαστικά τον δρόμο για την εμπορική αξιοποίησή τους.

Η απόφαση έγινε δεκτή με ανακούφιση από 1.113 οικογένειες καπνοκαλλιεργητών σε όλη τη χώρα, οι οποίοι είδαν μπροστά τους την ευκαιρία να καλύψουν ένα μέρος έστω της χασούρας από τα χρήματα που είχαν λαμβάνειν από τη χειμαζόμενη εταιρεία.

Λίγους μήνες μετά, τα καπνά πωλήθηκαν σε τέσσερις μεταποιητικές βιομηχανίες (ΣΕΚΕ, Μισσιριάν, Γλεούδης, Ναξιάκης) σε μια μέση τιμή 3,44 ευρώ/κιλό. Τα χρήματα, ωστόσο, δεν έφτασαν ποτέ στα χέρια των παραγωγών. Αντίθετα, παραμένουν μέχρι και σήμερα «μπλοκαρισμένα» στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, αφού η απόφαση του Νοεμβρίου 2017, όπως αποδείχτηκε, δεν ήταν το τέλος, αλλά η αρχή ενός νέου δικαστικού σήριαλ, το τελευταίο επεισόδιο του οποίου δεν έχει ακόμα γραφτεί.

Τον Οκτώβριο του 2019, με νέα απόφασή του το δικαστήριο για άλλη μια φορά έδωσε στους παραγωγούς την πλήρη κυριότητα των «επίμαχων» καπνών, απορρίπτοντας τις αιτιάσεις των τραπεζών και της ΠΑΕΓΑΕ (σ.σ. εταιρεία αποθηκών, θυγατρική της Εθνικής). Οι τελευταίες, όμως, επανήλθαν, ασκώντας εφέσεις, η εκδίκαση των οποίων, λόγω και των λουκέτων που προκάλεσε ο κορωνοϊός, ακόμα εκκρεμεί.

«Όλα αυτά τα χρόνια έχουν γίνει καμιά 25αριά δικαστήρια. Σε όλα έχουμε δικαιωθεί», λέει στην «ΥΧ» ο Βασίλης Μελενεκλής, πρώην πρόεδρος και νυν γραμματέας της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ακατέργαστου Καπνού υπό την «ομπρέλα» της οποίας από την πρώτη στιγμή που ανέκυψε το πρόβλημα στην Καπνική Μιχαηλίδη οι παραγωγοί, ή τουλάχιστον η πλειοψηφία τους, επιχείρησαν να βρουν το δίκιο τους.

«Τα πιστωτικά ιδρύματα ζητάνε το τίμημα από την πώληση των καπνών, ένα ποσό της τάξης των 4,3 εκατ. ευρώ να κατευθυνθεί στην αποπληρωμή των οφειλών της Καπνικής Μιχαηλίδη προς αυτές. Τα χρήματα αυτά έχουν εισπραχθεί και είναι κατατεθειμένα στο όνομα κάθε δικαιούχου ομάδας παραγωγών στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, όμως στην πράξη εξακολουθούν να είναι δεσμευμένα», προσθέτει ο ίδιος.

Απόφαση εντός του 2020

Σύμφωνα με τον κ. Μελενεκλή, η δικηγορική ομάδα που συνδράμει τους παραγωγούς επικεντρώνει αυτό το διάστημα τις προσπάθειές της στο «να προσδιοριστούν όλες οι εφέσεις την ίδια ημέρα».

Ο στόχος, όπως λέει, είναι να εκδικαστούν εντός του 2020 και η τελεσίδικη απόφαση να εκδοθεί μέχρι το τέλος του έτους ή, το αργότερο, στις αρχές του επόμενου. Εφόσον η ετυμηγορία είναι θετική, θα πρόκειται για δικαίωση ενός πρωτόγνωρου, όπως σημειώνει, εγχειρήματος: «Για πρώτη φορά στην ιστορία του προϊόντος, οι παραγωγοί μπήκαν συντεταγμένα στη διαδικασία να πάρουν τα καπνά τους, να τα μεταφέρουν σε αποθηκευτικούς χώρους που οι ίδιοι μίσθωσαν και να τα συντηρήσουν με δικά τους έξοδα και άφθονη προσωπική εργασία, περιμένοντας ένα σωρό δικαστικές αποφάσεις.

Ήταν αναμφισβήτητα μια δύσκολη διαδικασία, άλλη λύση όμως δεν υπήρχε για να πάρουν οι καλλιεργητές τα λεφτά τους, έστω και με κάποια ζημία», υπογραμμίζει ο κ. Μελενεκλής.

«Αυτή η προσπάθεια, λοιπόν, πρέπει να δικαιωθεί, έστω και με τρία χρόνια καθυστέρηση που είναι βέβαια ενδεικτική για το πώς λειτουργεί το δικαστικό σύστημα στη χώρα μας», προσθέτει, στέλνοντας παράλληλα και ένα μήνυμα προς την πολιτεία: «Εμείς θα παλέψουμε στο Εφετείο, όπως κάνουμε, άλλωστε, τόσο καιρό. Όμως, και το πολιτικό σύστημα θα πρέπει να είναι έτοιμο να βοηθήσει, ώστε η υπόθεση να μη συνεχίσει να ‘’σέρνεται’’ μέχρι τον Άρειο Πάγο. Αυτό θα σηματοδοτούσε έναν νέο φαύλο κύκλο καθυστερήσεων που θα αποτελείωναν τους παραγωγούς», τονίζει ο γραμματέας της Διεπαγγελματικής.

Δικαίωση για εργαζόμενους στην Καπνική και αγρότες από την Κρύα Βρύση

Υπέρ του σωματείου εργαζομένων της Καπνικής Μιχαηλίδη αποφάνθηκαν στις 4 Ιουνίου τα δικαστήρια για τις ποσότητες καπνών που είχαν δεσμευθεί για λογαριασμό τους, γεγονός που ανοίγει τον δρόμο για τη δημοπράτησή τους, ώστε να αποπληρωθεί μέρος τουλάχιστον των δεδουλευμένων. Σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται για κατασχεθείσα ποσότητα 2.400 τόνων, η εμπορική αξία των οποίων εκτιμάται σε πάνω από 4 εκατ. ευρώ.

Η εξέλιξη, σύμφωνα με τον κ. Μελενεκλή, κρίνεται ευνοϊκή ενόψει και της εκδίκασης των εφέσεων που έχουν καταθέσει οι τράπεζες στις αποφάσεις που αφορούν τους παραγωγούς. Κι αυτό γιατί, όπως σχολιάζει ο ίδιος, «με το σκεπτικό της αποδέχεται ουσιαστικά την ‘‘ελευθερία’’ των καπνών εσοδείας του 2016 από τη δικαιοδοσία των τραπεζών».

Εξίσου θετικά μπορεί να ερμηνευθεί και έτερη απόφαση που εκδόθηκε εντός του 2019 από το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης αυτήν τη φορά υπέρ καπνοπαραγωγών από την Κρύα Βρύση Πέλλας, οι οποίοι αποφάσισαν να «κυνηγήσουν» την αποπληρωμή τους αυτόνομα. Στους εν λόγω καλλιεργητές, η εταιρεία όφειλε περί τα 40.000 ευρώ και πιθανότατα λόγω του μικρού σχετικά ποσού η υπέρ τους ετυμηγορία πέρασε… στα ψιλά.

 

«Βουλευτές μας έταζαν λύση εδώ και τώρα»

Ο Σωτήρης Λάχας από το Κάτω Μακρινό Αιτωλοακαρνανίας είναι ένας από τους 80 παραγωγούς της περιοχής στους οποίους η Καπνική Μιχαηλίδη οφείλει περίπου 267.000 ευρώ. «Προεκλογικά, όλοι οι τοπικοί βουλευτές του σημερινού κυβερνώντος κόμματος πληροφορούνταν έκπληκτοι το πρόβλημά μας και μας διαβεβαίωναν ότι μόλις εκλεγούν άμεσα θα επιλυθεί. Μας… μάλωναν, μάλιστα, που δεν τους είχαμε ενημερώσει γι’ αυτό νωρίτερα. Λοιπόν, εδώ και έναν χρόνο, βρίσκονται στην κυβέρνηση. Πού είναι η λύση; Πού είναι τα χρήματά μας», διερωτάται πικραμένος στην «ΥΧ».

Ο ίδιος καλλιεργεί φέτος καπνό σε 10 στρέμματα, ωστόσο δηλώνει απογοητευμένος από τη στάση της πολιτείας: «Λέω στα παιδιά μου να ασχοληθούν με τα χωράφια, όμως όταν με ρωτούν αν θα πληρωθούν για τον κόπο τους, δεν ξέρω τι να τους απαντήσω».

Ο κ. Λάχας ελπίζει ότι η απόφαση με την οποία δικαιώθηκαν οι συνάδελφοί του από την Κρύα Βρύση Πέλλας θα λειτουργήσει ως οδηγός. «Δεν είναι δυνατόν το ίδιο δικαστήριο να αποφασίζει για την ίδια ουσιαστικά υπόθεση με διαφορετικά κριτήρια και να δίνει διαφορετική ετυμηγορία. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, νομίζω ότι θα εγείρει πολλά ερωτήματα», καταλήγει.