Μπορεί ο ΦΠΑ στην εστίαση να μειώθηκε από το 24% στο 13%, ωστόσο σε πολλές περιπτώσεις οι καταναλωτές δεν είδαν καμία διαφορά, καθώς οι επιχειρηματίες φρόντισαν να αυξήσουν τις τιμές, βάζοντας με αυτόν τον τρόπο τη διαφορά στις τσέπες τους. Αντίθετα, στο λιανεμπόριο τροφίμων η μείωση του ΦΠΑ από το 24% στο 13% οδήγησε σε χαμηλότερες τιμές στο ράφι περίπου κατά 9% για το ένα στα τρία προϊόντα που πωλούνται στα καταστήματα.
Οι περιπτώσεις στις οποίες επιχειρηματίες από το χώρο της εστίασης αύξησαν τις τιμές παράλληλα με τη μείωση του φόρου, στερώντας τα οφέλη του μειωμένου ΦΠΑ από τα νοικοκυριά, δεν είναι λίγες.
Ενδεικτικό είναι ότι σε ένα εστιατόριο όπου για μια τετραμελή οικογένεια πριν από τη μείωση του ΦΠΑ το μέσο κόστος ήταν 60 ευρώ, ο λογαριασμός θα έπρεπε μετά τη πτώση του ΦΠΑ στο 13% να μειωθεί στα 53,23 ευρώ. Αυτό, όμως, δεν έχει συμβεί στην πράξη.
Σε άλλη περίπτωση, το σουβλάκι με πίτα και γύρο κόστιζε 2,90 ευρώ με ΦΠΑ 24%. Μετά τη μείωση του ΦΠΑ στο 13% κοστίζει και πάλι 2,90 ευρώ, αν και θα έπρεπε να είχε μειωθεί στα 2,64 ευρώ. Σε άλλο κατάστημα, το καλαμάκι σουβλάκι πριν από τη μείωση του ΦΠΑ στο 13% κόστιζε 1,6 ευρώ, τιμή στην οποία και παρέμεινε, ενώ θα έπρεπε να είχε μειωθεί στο 1,47 ευρώ.
Μία μερίδα πατάτες σε ταχυφαγείο με τον ΦΠΑ 24% κόστιζε 3 ευρώ. Μετά τη μετάπτωση του ΦΠΑ στο 13%, η τιμή θα έπρεπε να πέσει στα 2,58 ευρώ. Ωστόσο, παραμένει στα τρία ευρώ με μειωμένο τον ΦΠΑ.
Να σημειωθεί ότι από τη μείωση του ΦΠΑ εξαιρούνται τα κέντρα διασκέδασης, καθώς και η διάθεση ως υπηρεσία εστίασης των αλκοολούχων και μη αλκοολούχων ποτών, χυμών και ροφημάτων (π.χ. καφές) τα οποία θα συνεχίσουν να πωλούνται με ΦΠΑ 24%.
Περίπου 7.500 προϊόντα αφορά η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ
Περίπου το 15% του αριθμού των ειδών που διατίθενται στα σούπερ μάρκετ (7.500 προϊόντα) αφορά η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών.
Το ΙΕΛΚΑ ολοκλήρωσε ανάλυση της αξίας μείωσης του αναλογούν ΦΠΑ στα προϊόντα που μετατάσσονται από συντελεστή ΦΠΑ 24% σε συντελεστή ΦΠΑ 13% σύμφωνα με τον νόμο 4611/2019.
Η ανάλυση βασίζεται στα στοιχεία οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ και σε συνεντεύξεις με ειδικούς της αγοράς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ανάλυσης των οικογενειακών προϋπολογισμών της ΕΛΣΤΑΤ, οι ετήσιες αγορές ανά νοικοκυριό σε είδη διατροφής, μη αλκοολούχα ποτά και αλκοολούχα ποτά (σε όλα τα σημεία πώλησης) ανέρχονταν σε 3.668,40 ευρώ.
Στην άσκηση θεωρητικής αντικατάστασης του ΦΠΑ 24% με ΦΠΑ 13% στα προϊόντα που ορίζει ο νόμος 4611/2019. Το ποσό αυτό μειώνεται σε 3.582,41 ευρώ, μείωση 85,99 ευρώ ή 2,34%.
Πρακτικά τα συγκεκριμένα προϊόντα αντιπροσωπεύουν περίπου το 26% των πωλήσεων του λιανεμπορίου τροφίμων (όλα τα σημεία πώλησης). Όσον αφορά το κανάλι του σούπερ μάρκετ η συγκεκριμένη μείωση αφορά περίπου κατά μέσο όρο το 15% του αριθμού των ειδών (περίπου 7.500 κωδικοί προϊόντων), μεγέθη που διαφέρουν ανάλογα με την «γκάμα» προϊόντων που παρέχει κάθε κατάστημα. Οι σημαντικότερες εξοικονομήσεις για τα ελληνικά νοικοκυριά εκτιμάται ότι θα καταγραφούν σε στα αρτοσκευάσματα, στα αλλαντικά, στα δημητριακά και στα σνακς.
Τονίζεται ότι αυτοί οι υπολογισμοί αφορούν το ιδεατό σενάριο της μείωσης των τιμών σε πλήρη αντιστοιχία με την μείωση του ΦΠΑ, κάτι που όπως έχει ανακοινωθεί από τις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ θα πραγματοποιηθεί, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα υλοποιηθεί εξίσου από την μικρή λιανική. Επίσης οι υπολογισμοί υποθέτουν ότι δεν θα αλλάξουν οι καταναλωτικές συνήθειες, π.χ. δεν θα στραφεί ο καταναλωτής στα προϊόντα με μειωμένο ΦΠΑ αυξάνοντας τις πωλήσεις τους.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο αυξημένος ΦΠΑ είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα για τον κλάδο του λιανεμπορίου τροφίμων και των προμηθευτών του.
Η κυλιόμενη 6μηνιαία Έρευνα Τάσεων στο Λιανεμπόριο FMCG του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) καταγράφει τις απόψεις των στελεχών επιχειρήσεων του κλάδου για τα κύρια κλαδικά θέματα και προκλήσεις που διεξήχθη τον Ιανουάριο 2019, κατέγραφε τον υψηλό ΦΠΑ ως το δεύτερο σημαντικότερο πρόβλημα για τον κλάδο σε ποσοστό 45%.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι παρά τις αλλαγές αυτές ο ΦΠΑ στην Ελλάδα παραμένει ένας από τους υψηλότερους στην Ευρώπη, σημαντικά υψηλότερος από την Αγγλία (0%) και τη Γαλλία (10% και 5,5%), την Ισπανία (10% και 4%), την Πορτογαλία (13% και 6%), αλλά και τις περισσότερες χώρες της ΕΕ, όπου ο χαμηλός συντελεστής ΦΠΑ, είναι και χαμηλότερος του ελληνικού με 6%, 5,5%, 4% ή ακόμα και 0%. Σημειώνεται ότι η εισαγωγή ειδικών φόρων κατανάλωσης (π.χ. καφές) δεν είναι δυνατόν να συνυπολογιστεί στα παραπάνω στοιχεία.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, cnn.gr
