Τι πραγματικά συμβαίνει με το Oικολογικό Σχήμα 9 για τη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία

του Θανάση Κούντρια, γεωπόνου MSc-MBA, αντιπρόεδρου γεωπονικού συλλόγου Νομού Μαγνησίας, προέδρος «Αγρομηχανικής»

Ο παροξυσμός που επικρατεί το τελευταίο διάστημα σε όλα τα Κέντρα Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ) με την κακοδιαχείριση του Οικολογικού Σχήματος 9, στο οποίο περιλαμβάνεται η διατήρηση της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, με ετήσιο προϋπολογισμό περί τα 235 εκατομμύρια ευρώ, δύναται να δημιουργήσει καταστάσεις δυσμενείς τόσο στη διαχείριση των οικολογικών συστημάτων αυτών καθ’ αυτών, όσο και στις καλλιεργούμενες εκτάσεις που επιλέγουν να ενταχθούν στο συγκεκριμένο οικολογικό σχήμα.

Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν προβλήματα τόσο για τα ΚΥΔ, όσο (και περισσότερο ίσως) και για τους παραγωγούς, που μπαίνουν ελαφρά τη καρδία στη λογική του να εισαχθούν στη βιολογική, μόνο και μόνο για να πάρουν τα επιπλέον χρήματα του οικολογικού σχήματος και να συμπληρώσουν το χαμένο εισόδημα από το κατ’ ευφημισμό «πρασίνισμα», αφού πρασίνισμα ως έννοια δεν υπάρχει πλέον στη Νέα ΚΑΠ.

Είναι, μεν, ένα αξιόλογο ποσό (καλύπτει τα 235 από τα συνολικά 425 εκατομμύρια των οικολογικών σχημάτων), αλλά, όπως τονίζεται στη νέα διευκρινιστική ανακοίνωση, θα ληφθούν υπόψιν οι καλλιεργήσιμες με βιολογικές μεθόδους εκτάσεις και εκτροφές το έτος αναφοράς, το οποίο πάρθηκε για να προϋπολογιστούν τα κονδύλια για το συγκεκριμένο οικολογικό σχήμα στη Νέα ΚΑΠ.

Απαραίτητη η αλλαγή φιλοσοφίας

Ο μόνος που κερδίζει απεριόριστα σε αυτήν τη φάση είναι οι πιστοποιητικοί φορείς που ασχολούνται με τη βιολογική γεωργία, οι οποίοι εντάσσουν σωρηδόν καινούργιες αιτήσεις πελατών.

Δεν έχουν καταλάβει πολλοί παραγωγοί ότι δεν μπορούν να κάνουν εφαρμογές πέραν αυτών της βιολογικής γεωργίας. Και αν κάνουν σοβαρή βιολογική γεωργία, τα χρήματα που δίνονται μέσω οικολογικού σχήματος είναι για να καλύπτουν την απώλεια παραγωγής που υφίσταται η εκμετάλλευση, λόγω της συγκεκριμένης επιλογής.

Στόχος, βέβαια, είναι να βρεθούν αγορές που θα πληρώνουν αυτή την υπεραξία ώστε να απολαμβάνουν βιολογικό προϊόν. Αλλά αυτό απαιτεί μια συγκεκριμένη φιλοσοφία, που στους περισσότερους δεν υπάρχει. Τους παραπληροφορούν και κάποιοι ότι αν δεν πουλάνε βιολογικό προϊόν δεν θα γίνονται σοβαροί έλεγχοι. Ακόμα και έτσι να είναι, βέβαια, ένας παραγωγός δεν μπορεί να κόβει τιμολόγια στο όνομά του με χημικά. Τι θα κάνει; Χρειάζεται έξοδα. Θα τρέχει στο τέλος της χρονιάς να καλύψει αυτά που δεν καλύπτονται και θα καταλήξει να πληρώσει την… ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίζουν κάποιοι τις καταστάσεις με φόρους.

Θεωρώ πως χρειάζεται μεγαλύτερη σοβαρότητα, ειδάλλως θα βάλουμε τους παραγωγούς σε έναν τεράστιο κυκεώνα διαφόρων προβλημάτων με πολύ αρνητικές συνέπειες. Όλα αυτά, τη στιγμή που το κονδύλι για το οικολογικό σχήμα της διατήρησης είναι συγκεκριμένο και όσο περισσότεροι μπαίνουν, θα μειώνεται το ποσό ανά στρέμμα και ανά καλλιέργεια.

Με τόσες αιτήσεις που έχουν γίνει μέχρι στιγμής, είναι απορίας άξιο αν θα άξιζε τον κόπο το ποσό που θα προϋπολογίζονταν για την κάθε καλλιέργεια, αν δεν είχε γίνει η πρόληψη των εκταρίων αναφοράς στην τελευταία διευκρινιστική.

Πρωτοφανής ασυμβατότητα

Τέλος, όσοι μπουν στο οικολογικό σχήμα των βιολογικών, δεν θα μπορούν να μπουν σε επόμενο πρόγραμμα βιολογικής γεωργίας. Αυτό είναι άλλη μια παράνοια των οικολογικών σχημάτων. Και είναι πραγματικά απορίας άξιο ποιοι είναι αυτοί οι ιθύνοντες που σκέφτονται τέτοια πράγματα. Επιγραμματικά, ένας βιοκαλλιεργητής που είναι ενταγμένος σε πρόγραμμα βιολογικής γεωργίας μπορεί να συμμετέχει στα υπόλοιπα οικολογικά σχήματα (σε όποια του ταιριάζουν στις καλλιέργειές του).

Αντίθετα, ένας παραγωγός που θα συμμετάσχει στο Οικολογικό Σχήμα 9 της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας δεν μπορεί στο μέλλον να συμμετάσχει σε προγράμματα βιολογικής για τα αγροτεμάχια που θα εντάξει στο συγκεκριμένο οικολογικό σχήμα, ενώ δεν μπορεί να συμμετέχει και σε άλλα οικολογικά σχήματα. Έχει, δηλαδή, το 9ο οικολογικό σχήμα ασυμβατότητα με όλα τα υπόλοιπα Οικολογικά Σχήματα.

Αυτά πρέπει να τα αξιολογήσουμε σοβαρά και να μη δίνουμε κακές συμβουλές στον πελάτη για να πετύχουμε πρόσκαιρα οφέλη. Ναι μεν οι παραγωγοί αρέσκονται να ακούνε για λύσεις που δίνουν εύκολα χρήματα, αλλά θα πρέπει όλοι μας να αξιολογούμε το κάθε τι μακροπρόθεσμα και να προβλέπουμε τις αρνητικές συνέπειες όσων προτείνουμε.

Θα το βρούμε μπροστά μας στο μέλλον και μετά θα μας κυνηγάνε και θα έχουν και δίκιο. Και, δυστυχώς, έτσι δυσφημείται και ένας ολόκληρος κλάδος, γιατί κάποιοι νομίζουν πως κάνουν κάτι πολύ σπουδαίο, ενώ δεν έχουν καταλάβει ότι θα ήταν το προφανές για τον καθένα, αν δεν συνυπολόγιζε τις αρνητικές μελλοντικές συνέπειες.

Ενδεικτικά, παραθέτω τα οφέλη ανά στρέμμα για όποιους είναι επιλέξιμοι για το Οικολογικό Σχήμα 9, υπό την αίρεση ότι δεν θα «ξεχειλώσει», με συνέπεια να καταρρεύσουν και αυτά.