Σε εφαρμογή ο νέος νόμος για τους ελέγχους των προϊόντων ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ

Η ενιαία διαχείριση όλων των προϊόντων ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ, όσον αφορά το ελεγκτικό πλαίσιο, έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις από την πλευρά των μεταποιητικών επιχειρήσεων. Όπως είχαν τονίσει και οι εκπρόσωποί τους στη Βουλή, κατά τη συζήτηση του νόμου, στις 13 Σεπτεμβρίου 2024, «η οριζόντια αντιμετώπιση του ελέγχου σε όλα τα προϊόντα φυτικής και ζωικής παραγωγής, από το σχέδιο νόμου, είναι θεωρητική και ανεφάρμοστη».

Τότε, η εκπρόσωπος της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών, Τυποποιητών, Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς (ΠΕΜΕΤΕ), Κίμη Ζαζή, είχε πει: «Δεν μπορεί να ελέγχεται το γάλα όπως η ελιά ή το γάλα όπως το κρασί. Θα πρέπει να προβλέπονται οι ιδιαιτερότητες του κάθε προϊόντος και της διαδικασίας μεταποίησής του». Τότε, η ΠΕΜΕΤΕ είχε προτείνει «το σχέδιο νόμου να εμπλουτισθεί µε επιμέρους “παραρτήματα” (π.χ. προϊόντα ζωικής παραγωγής, προϊόντα φυτικής παραγωγής) και “υποκατηγορίες” (π.χ. επιτραπέζιες ελιές, γαλακτοκομικά προϊόντα, κρέας κ.ά.)».

Στο ίδιο μήκος κύματος είχε κινηθεί και η τοποθέτηση του προέδρου της Διεπαγγελματικής Φέτας, Χρήστου Αποστολόπουλου, ο οποίος είχε προσθέσει ότι «οι σωστοί έλεγχοι είναι οι προληπτικοί. Δεν πρέπει να υπάρχουν διοικητικοί έλεγχοι». Ο κ. Αποστολόπουλος είχε προτείνει να υπάρχει ηλεκτρονική βάση δεδομένων που να ενημερώνεται για όλες τις κινήσεις των μεταποιητικών επιχειρήσεων. Παράλληλα, είχε ζητήσει ο ελεγκτικός φορέας να επιβάλει τα πρόστιμα, όχι να τα εισηγείται στον υπουργό και, στη συνέχεια, εκείνος να αποφασίζει για την επιβολή.

Στα θετικά του νέου νόμου 5136/2024 είναι ότι μπαίνει μια τάξη στο ποιος κάνει τι και πλέον ο αρμόδιος ελεγκτικός φορέας για τα προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ και ΕΠΙΠ είναι ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, με ό,τι όμως αυτό συνεπάγεται για τις ανάγκες στελέχωσής του, ειδικά με γεωτεχνικό προσωπικό. Πιο ουσιαστική, σύμφωνα με τους φορείς, θα έπρεπε να είναι η συμβολή των κατά τόπους ΔΑΟΚ.

Βέβαια, όπως είχε σχολιαστεί στη Βουλή, δεν προβλέπει δημοσιοποίηση των παραβατών, πράγμα που είναι αίτημα τόσο των καταναλωτών όσο και των υγιών μεταποιητικών επιχειρήσεων, ενώ είχε επισημανθεί ότι «χωρίς ιχνηλασιμότητα μέχρι το χωράφι, δεν πετυχαίνουμε τίποτα».

Εγκύκλιος ΑΑΔΕ

Από τις 27 Σεπτεμβρίου ο νέος νόμος και το ελεγκτικό πλαίσιο που προωθεί έχει μπει σε άμεση εφαρμογή. Αυτό προβλέπει η εγκύκλιος που απέστειλε η Διεύθυνση Ελεγκτικών Διαδικασιών της ΑΑΔΕ σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες και υπουργεία.

Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι «οι επιχειρήσεις, που έχουν καταχωριστεί στο Μητρώο Εγκεκριμένων Επιχειρήσεων και Δικαιούχων Χρήσης των Ενδείξεων ΠΟΠ, ΠΓΕ και ΕΠΙΠ, τηρούν αρχεία σχετικά με τους προμηθευτές πρώτης ύλης, τις εισερχόμενες ποσότητες και την προέλευση των πρώτων υλών, την κίνηση της παραγωγής, της συσκευασίας και ανασυσκευασίας των τελικών προϊόντων τους, τους αποδέκτες και τον προορισμό των εξερχόμενων ποσοτήτων, καθώς και τη σχέση μεταξύ κάθε παρτίδας εισροών πρώτων υλών και κάθε παρτίδας εκροών τελικού προϊόντος.

Στα θετικά του νέου νόμου 5136/2024 είναι ότι μπαίνει μια τάξη στο ποιος κάνει τι και πλέον ο αρμόδιος ελεγκτικός φορέας για τα προϊόντα ΠΟΠ/ΠΓΕ και ΕΠΙΠ είναι ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ

Κατά τη διακίνηση γεωργικών προϊόντων ή τροφίμων με ΠΟΠ, ΠΓΕ ή ΕΠΙΠ, μη προσυσκευασμένων ή συσκευασμένων, αυτά συνοδεύονται από τα καθορισμένα από τη φορολογική νομοθεσία έγγραφα, στα οποία αναγράφονται η καταχωρισμένη ονομασία και η ένδειξη ΠΟΠ, ΠΓΕ ή ΕΠΙΠ.

Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 6 του νόμου 5136, οι επιχειρήσεις υποβάλλουν ηλεκτρονικά στον ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ, μέσω του πληροφοριακού συστήματος που χρησιμοποιεί, αρχεία με δηλώσεις παραγωγής και αποθεμάτων, στοιχεία για τις ποσότητες ανά ΠΟΠ, ΠΓΕ ή ΕΠΙΠ που διακίνησαν στην εσωτερική αγορά, στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις ποσότητες που εξήγαγαν σε τρίτα κράτη, τον κύκλο εργασιών της προηγούμενης οικονομικής χρήσης τους, καθώς και οποιοδήποτε άλλο στοιχείο τους ζητηθεί σχετικά με το αντικείμενο των δραστηριοτήτων τους στον τομέα των ΠΟΠ, ΠΓΕ ή ΕΠΙΠ.

Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 6 του κοινοποιούμενου νόμου, οι επιχειρήσεις ενημερώνουν άμεσα εγγράφως τον ΕΛΓΟ-
ΔΗΜΗΤΡΑ για κάθε μεταβολή που δύναται να επηρεάσει την καταχώρισή τους στο Μητρώο, συμπεριλαμβανομένων της αλλαγής ή της τροποποίησης της νομικής τους μορφής, της επωνυμίας, της ετικέτας, αλλαγές στον μηχανολογικό εξοπλισμό, στο διάγραμμα ροής της παραγωγής, στους αποθηκευτικούς χώρους που διαθέτουν, ιδίως δεξαμενές ή ψυγεία, καθώς και οποιαδήποτε τροποποίηση της διαδικασίας και των μέσων παραγωγής που χρησιμοποιούν».