Στα δύο τα κράτη μέλη για τις επιδοτήσεις μόνο στους κατ’ επάγγελμα αγρότες
Το ζήτημα των άμεσων πληρωμών στους κατ’ επάγγελμα αγρότες μετά το 2027 βρέθηκε στο επίκεντρο του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας της ΕΕ που συνεδρίασε χθες Δευτέρα 17 Νοέμβρη στις Βρυξέλλες .
Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας στο πλαίσιο των συζητήσεων για το νέο καθεστώς των επιδοτήσεων πολλές αντιπροσωπείες θεώρησαν ότι οι άμεσες πληρωμές θα πρέπει να στοχεύουν τους αγρότες των οποίων η παραγωγή τροφίμων αποτελεί κύρια πηγή εισοδήματος (κατ’ επάγγελμα αγρότες), ενώ άλλοι θεώρησαν την ανάγκη παροχής τέτοιας στήριξης και σε αγρότες μερικής απασχόλησης.
Επισημαίνεται ότι οι υπουργοί Γεωργίας της ΕΕ πραγματοποίησαν μια ευρεία συζήτηση για το πώς η Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ) μετά το 2027 θα πρέπει να συμβάλει στην επισιτιστική ασφάλεια, να βελτιώσει τη στοχευμένη εισοδηματική στήριξη και να ενισχύσει την ετοιμότητα σε κρίσεις, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης αποθεμάτων γεωργικών προϊόντων.
Πιο αναλυτικά τα κύρια σημεία της συζήτησης ήταν τα ακόλουθα:
- Ευελιξία για τα κράτη μέλη: Υπήρξε ευρεία στήριξη για να δοθεί στα κράτη μέλη μεγαλύτερη ευελιξία στην εφαρμογή των άμεσων ενισχύσεων.
- Ανώτατα όρια και προοδευτική μείωση: Πολλά κράτη εξέφρασαν σκεπτικισμό σχετικά με την εισαγωγή ανωτάτων ορίων ή προοδευτικής μείωσης των ενισχύσεων.
- Στόχευση της στήριξης: ‘Όπως προαναφέρθηκε πολλές αντιπροσωπείες υποστήριξαν ότι οι άμεσες ενισχύσεις πρέπει να στοχεύουν τους γεωργούς για τους οποίους η παραγωγή τροφίμων αποτελεί το κύριο εισόδημα. Ωστόσο, άλλες χώρες υποστήριξαν ότι πρέπει να περιλαμβάνονται και κατά μέρος απασχολούμενοι γεωργοί.
- Σε ό,τι αφορά στην ετοιμότητα κρίσεων και αποθέματα τροφίμων: Υπήρξε γενική στήριξη για τη δημιουργία αποθεμάτων τροφίμων ως μέτρο ενίσχυσης της ετοιμότητας, με έμφαση όμως στη διατήρηση μίας προσανατολισμένης στην αγορά ΚΑΠ
Επίσης, το Συμβούλιο κατέγραψε επίσης πληροφορίες από την Ιταλία, τις οποίες υποστήριξαν η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Πορτογαλία και η Σλοβακία σε «διάφορα θέματα» σχετικά με μια μεταρρύθμιση της ΚΑΠ που στοχεύει καλύτερα στην αντιμετώπιση μελλοντικών προκλήσεων.
Επιπλέον, οι αντιπροσωπείες αναφέρθηκαν στο ανεπίσημο έγγραφο (non-paper) της Επιτροπής σχετικά με την προσαρμογή της πρότασης για τη μελλοντική ΚΑΠ και τη δομή του προϋπολογισμού.
Επισημαίνεται ότι στις 16 Ιουλίου 2025, η Επιτροπή παρουσίασε τις προτάσεις της για την ΚΑΠ μετά το 2027 ενώ τον Σεπτέμβριο, η προεδρία ενημέρωσε τις αντιπροσωπείες ότι θα διοργανώσει επί μέρους θεματικές συζητήσεις για διάφορες πτυχές των προτάσεων σε επερχόμενες συνόδους του Συμβουλίου.
Η πρώτη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στη σύνοδο του Συμβουλίου του Οκτωβρίου, επικεντρώθηκε στην πράσινη αρχιτεκτονική, ενώ η δεύτερη εντός του Νοεμβρίου επικεντρώθηκε στο πώς η στόχευση της στήριξης μπορεί να συμβάλει στην επισιτιστική ασφάλεια. Οι θεματικές συζητήσεις για τη μελλοντική Κοινή Αγροτική Πολιτική θα συνεχιστούν στην επόμενη σύνοδο του Συμβουλίου, στις 11-12 Δεκεμβρίου 2025, όπου το θέμα αναμένεται να είναι η καινοτομία και η απλούστευση.
Ακολουθεί η ανακοίνωση του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας:
Κοινή Αγροτική Πολιτική μετά το 2027 – επισιτιστική ασφάλεια και στοχευμένη στήριξη
Οι υπουργοί είχαν ευρύτερη συζήτηση σχετικά με την επισιτιστική ασφάλεια και τη στοχευμένη στήριξη, καθώς και με την ετοιμότητα για κρίσεις και τα αποθέματα. Είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις για το κατά πόσο η προτεινόμενη στήριξη εισοδήματος στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) μετά το 2027 θα μπορούσε να επιτύχει τον στόχο της ενίσχυσης της επισιτιστικής ασφάλειας. Αντάλλαξαν επίσης απόψεις σχετικά με το ποιους κινδύνους επισιτιστικής ασφάλειας μπορούν να αντιμετωπίσουν τα αποθέματα αγροτικών προϊόντων, διατηρώντας παράλληλα μια προσανατολισμένη στην αγορά ΚΑΠ.
Υπήρξε ευρεία υποστήριξη για τη διασφάλιση ευελιξίας των κρατών μελών κατά την εφαρμογή των άμεσων πληρωμών. Πολλές αντιπροσωπείες ήταν σκεπτικές ως προς την εισαγωγή ανώτατων ορίων και κλιμακούμενων μειώσεων. Πολλές θεωρούν ότι οι άμεσες πληρωμές θα πρέπει να στοχεύουν αγρότες για τους οποίους η παραγωγή τροφίμων αποτελεί κύρια πηγή εισοδήματος, ενώ άλλες υποστηρίζουν ότι η στήριξη αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει και τους μερικής απασχόλησης αγρότες. Οι αντιπροσωπείες εξέφρασαν επίσης γενική υποστήριξη όσον αφορά τα αποθέματα τροφίμων για την ετοιμότητα σε κρίσεις, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη διασφάλισης της ομαλής λειτουργίας της αγοράς.
Το Συμβούλιο έλαβε επίσης γνώση των πληροφοριών από την Ιταλία, τις οποίες υποστήριξαν η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Πορτογαλία και η Σλοβακία υπό το θέμα «Διάφορα θέματα», σχετικά με μια μεταρρύθμιση της ΚΑΠ που στοχεύει καλύτερα στην αντιμετώπιση μελλοντικών προκλήσεων.
Επιπλέον, οι αντιπροσωπείες έλαβαν υπόψη τους το μη-έγγραφο της Επιτροπής για την προσαρμογή της πρότασης σχετικά με τη μελλοντική ΚΑΠ και τη δομή του προϋπολογισμού.
Στις 16 Ιουλίου 2025, η Επιτροπή παρουσίασε τις προτάσεις της για την ΚΑΠ μετά το 2027. Τον Σεπτέμβριο, η προεδρία ενημέρωσε τις αντιπροσωπείες ότι θα οργανώσει θεματικές συζητήσεις για διάφορες πτυχές των προτάσεων στα επερχόμενα Συμβούλια. Η πρώτη συζήτηση, στο Συμβούλιο του Οκτωβρίου, επικεντρώθηκε στην «πράσινη αρχιτεκτονική». Η δεύτερη, τον Νοέμβριο, επικεντρώθηκε στο πώς η στοχευμένη στήριξη μπορεί να συμβάλει στην επισιτιστική ασφάλεια. Οι θεματικές συζητήσεις για τη μελλοντική ΚΑΠ θα συνεχιστούν στο επόμενο Συμβούλιο, στις 11-12 Δεκεμβρίου 2025, με θέμα την καινοτομία και την απλούστευση.
Θέματα αγροτικής πολιτικής σχετιζόμενα με το εμπόριο και στενότερες σχέσεις με την Ουκρανία
Στο πλαίσιο τακτικής συζήτησης στην ατζέντα του Συμβουλίου, οι υπουργοί Γεωργίας συζήτησαν θέματα συναφή με το εμπόριο και πρόσφατες εξελίξεις. Μετά την πρόσφατη εφαρμογή της επικαιροποιημένης «βαθιάς και ολοκληρωμένης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου με την Ουκρανία», η προεδρία πρότεινε να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις στενότερες σχέσεις ΕΕ-Ουκρανίας. Το θέμα του εμπορίου με την Ουκρανία εξετάζεται τακτικά στο Συμβούλιο από την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας το 2022.
Το Συμβούλιο έλαβε γνώση των πληροφοριών της Επιτροπής και των σχολίων των αντιπροσωπειών. Οι αντιπροσωπείες σημείωσαν ότι η Ουκρανία αποτελεί βασικό εξαγωγέα τροφίμων και ζωοτροφών προς την ΕΕ, αντικαθιστώντας εν μέρει τις προηγούμενες εξαγωγές από τη Ρωσία. Η Ουκρανία έχει επίσης τη δυνατότητα να αποτελέσει ακόμη πιο σημαντικό εταίρο σε θέματα όπως η διαφοροποίηση των πρωτεϊνών.
Το Συμβούλιο αντάλλαξε επίσης απόψεις για πρόσφατες εξελίξεις στο εμπόριο αγροδιατροφικών προϊόντων της ΕΕ και τις εμπορικές συμφωνίες σε διμερές και πολυμερές επίπεδο. Πολλοί υπουργοί τόνισαν την ανάγκη λήψης επαρκών μέτρων προστασίας για ευαίσθητα προϊόντα. Οι αντιπροσωπείες σχολίασαν επίσης το εμπόριο με τις ΗΠΑ με στόχο τη βελτίωση της πρόσβασης στην αγορά για προϊόντα της ΕΕ, όπως κρασί, ποτά και ελαιόλαδο. Σχετικά με το Mercosur, οι αντιπροσωπείες αναφέρθηκαν στην ανάγκη αποτελεσματικής εφαρμογής του μηχανισμού προστασίας που ανακοίνωσε η Επιτροπή.
Στο πλαίσιο «Διάφορα θέματα», το Συμβούλιο έλαβε γνώση των σημείων που έθεσαν η Ιταλία και το Βέλγιο για το μέλλον του τομέα ρυζιού της ΕΕ και για την κινεζική έρευνα αντιντάμπινγκ σε ευρωπαϊκό χοιρινό, αντίστοιχα.
«Οι σημερινές συζητήσεις υπογραμμίζουν τρεις προτεραιότητες: Πρέπει να επικεντρωθούμε στην επισιτιστική ασφάλεια και στη στοχευμένη στήριξη, χρειαζόμαστε στενές γεωργικές σχέσεις με την Ουκρανία και χρειαζόμαστε πραγματική απλούστευση της νομοθεσίας της ΕΕ για τα τρόφιμα», δήλωσε ο Jacob Jensen, Υπουργός Τροφίμων, Γεωργίας και Αλιείας της Δανίας.
Αλιεία
Οι υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις για δύο προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε μία στρογγυλή συζήτηση:
- Κανονισμός του Συμβουλίου που καθορίζει για τα έτη 2026, 2027 και 2028 τις αλιευτικές δυνατότητες στον Ατλαντικό και τη Βόρεια Θάλασσα
Αυτό αφορά τις αλιευτικές δυνατότητες για τα έτη 2026, 2027 και 2028 για ορισμένα ιχθυαποθέματα σε ύδατα της ΕΕ και, για τα σκάφη της ΕΕ, σε ορισμένα ύδατα εκτός ΕΕ. Πρόκειται για ετήσια διαδικασία καθορισμού των αλιευτικών δυνατοτήτων, δηλαδή του αριθμού των ψαριών που μπορούν να αλιευθούν από τους αλιείς της ΕΕ από τα κύρια εμπορικά αποθέματα κατά το επόμενο έτος (και μερικές φορές τα επόμενα έτη), που αναφέρονται επίσης ως συνολικά επιτρεπόμενα αλιεύματα (TACs). Η πρόταση καλύπτει τόσο αποθέματα που διαχειρίζεται μόνο η ΕΕ, όσο και αποθέματα που διαχειρίζεται από κοινού με τρίτες χώρες, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Νορβηγία, ή μέσω οργανισμών διαχείρισης αλιευτικών περιοχών (RFMOs) σε παγκόσμια κλίμακα. Όπως και πέρυσι, η πρόταση περιλαμβάνει TACs όχι μόνο για το 2026, αλλά και για το 2027 και, σε ορισμένες περιπτώσεις, για το 2028, για τα ιχθυαποθέματα για τα οποία υπάρχει επιστημονική συμβουλή για εκείνη την περίοδο. - Κανονισμός του Συμβουλίου που καθορίζει για το 2026 τις αλιευτικές δυνατότητες στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα
Οι πολιτικές συζητήσεις επικεντρώθηκαν κυρίως στα μέτρα που σχετίζονται με την εκμετάλλευση των αλιευτικών πόρων στο πλαίσιο του πολυετούς σχεδίου για τη δυτική Μεσόγειο.
«Αυτή η ανταλλαγή απόψεων ανοίγει τον δρόμο για μια ισορροπημένη και βάσιμη πολιτική συμφωνία για τις αλιευτικές δυνατότητες στο Συμβούλιο AGRIFISH του Δεκεμβρίου. Βοηθά επίσης στην καλύτερη κατανόηση των διαφόρων εθνικών συνθηκών», δήλωσε ο Jacob Jensen, Υπουργός Τροφίμων, Γεωργίας και Αλιείας της Δανίας.
