Στέφανος Κασσελάκης: Ο ΣΥΡΙΖΑ για το αύριο των αγροτών στην Ευρώπη

του Στέφανου Κασσελάκη,
αρχηγού αξιωματικής αντιπολίτευσης και
πρόεδρος ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία

Από τις αγροτικές κινητοποιήσεις σε όλη τη χώρα έγινε σαφές ότι οι Έλληνες αγρότες βιώνουν, με τον πιο δραματικό τρόπο, τις συνέπειες μιας πολιτικής που τους προκαλεί ασφυκτικές οικονομικές συνθήκες, λόγω κυρίως της εκτόξευσης του κόστους παραγωγής, η οποία υποβαθμίζει διαρκώς τη βιωσιμότητα της δραστηριότητάς τους. Μιας πολιτικής, που, μέσα από ένα προβληματικό και δυσεφάρμοστο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της χώρας μας για την ΚΑΠ 2023-2027, κινδυνεύει να απωλέσει οριστικά την αξιοποίηση των μεγάλων δυνατοτήτων που παρέχει η «εργαλειοθήκη» της ΚΑΠ.

Μιας πολιτικής, με πληρωμές προς τους αγρότες, εκτός χρονικού πλαισίου και απολύτως προβληματικές ως προς τα καταβληθέντα ποσά, από έναν Οργανισμό Πληρωμών (ΟΠΕΚΕΠΕ) που κινδυνεύει με άρση της διαπίστευσής του από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπό το βάρος των επαπειλούμενων δυσθεώρητων προστίμων, εξαιτίας της αδυναμίας του να καταβάλλει έγκαιρες, έγκυρες και διαφανείς επιδοτήσεις. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο Ευρωκοινοβούλιο επηρεάζουν άμεσα τη ζωή, την ευημερία και το μέλλον των χιλιάδων αγροτών και των οικογενειών τους στην πατρίδα μας. Τα αποτελέσματα των αποφάσεων στις Βρυξέλλες αντανακλώνται στην καθημερινότητα των αγροτών είτε με τρόπο φανερό είτε με λιγότερο φανερό, αλλά καθοριστικό.

Το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών υπολείπεται έναντι των άλλων επαγγελματικών ομάδων, αλλά και έναντι των Ευρωπαίων συναδέλφων τους. Αποτελεί προτεραιότητα για εμάς να τεθεί ως κοινός ευρωπαϊκός στόχος η αύξηση του αγροτικού εισοδήματος, ώστε να μειωθεί αυτή η διαχρονική ανισότητα

Προτεραιότητες και στόχοι

Η Κοινή Αγροτική Πολιτική είναι η πρώτη κοινή ευρωπαϊκή πολιτική. Στο παρελθόν, η χρηματοδότησή της έφτανε στο 80% του προϋπολογισμού της Ένωσης, ενώ σήμερα αντιπροσωπεύει μόνο το 28,8%. Η μείωση αυτή του προϋπολογισμού της ΚΑΠ, εν τέλει, τείνει να μη συμβάλλει αποδοτικά και αποτελεσματικά σε αυτό που αποτελούσε τον στόχο των εμπνευστών της, δηλαδή να ενισχύει το εισόδημα και τη βιωσιμότητα των Ευρωπαίων αγροτών, καθώς και την ανάπτυξη και την ευημερία των περιοχών της υπαίθρου και, βέβαια, να εξασφαλίζει την επάρκεια και την ασφάλεια των τροφίμων στην ΕΕ. Πρώτος, λοιπόν, στόχος για τον ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία είναι να επιτευχθεί άμεση και γενναία αύξηση του προϋπολογισμού της ΚΑΠ.

Άλλωστε, ένα στοιχείο που παρατηρούμε στην Ευρώπη είναι η μεγάλη ανισότητα μεταξύ των εισοδημάτων των αγροτών και των εισοδημάτων που προέρχονται από άλλες δραστηριότητες. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat, αυτή η ανισότητα είναι διπλή: Το εισόδημα των Ελλήνων αγροτών υπολείπεται έναντι των άλλων επαγγελματικών ομάδων, αλλά και έναντι των Ευρωπαίων συναδέλφων τους. Αποτελεί προτεραιότητα για εμάς να τεθεί ως κοινός ευρωπαϊκός στόχος η αύξηση του αγροτικού εισοδήματος ώστε να μειωθεί αυτή η διαχρονική ανισότητα.

Ταυτόχρονα, όμως, θα πρέπει να παρθούν δραστικά μέτρα για την καταπολέμηση της μάστιγας του αθέμιτου ανταγωνισμού, που κορυφώνεται λόγω της εισαγωγής διατροφικών προϊόντων στην ΕΕ από τρίτες χώρες που δεν πληρούν καν τα περιβαλλοντικά πρότυπα και τις προδιαγραφές ασφαλείας που έχει επιβάλει η Ευρώπη στους δικούς της παραγωγούς. Ειδικότερα, η μείωση των δασμών και των δασμολογικών ποσοστώσεων που έχει συμφωνηθεί στο πλαίσιο διμερών συμφωνιών της ΕΕ με τρίτες χώρες για στρατηγικού χαρακτήρα ελληνικά και μεσογειακά αγροτικά προϊόντα, αποτελεί θέμα επαναδιαπραγμάτευσης, με κύριο στόχο την προστασία των ελληνικών – μεσογειακών προϊόντων.

Η μεγαλύτερη απειλή για τον πρωτογενή τομέα της Ευρώπης είναι η κλιματική κρίση. Ιδιαίτερα η Νότια Ευρώπη υφίσταται τις επιπτώσεις αυτής, με τη μεγαλύτερη σφοδρότητα. Οι πλημμύρες στον θεσσαλικό κάμπο, οι φωτιές στην Εύβοια, τον Έβρο και αλλού δείχνουν πόσο ευάλωτο και ασταθές είναι το επάγγελμα του παραγωγού. Απαιτούνται, λοιπόν, αποτελεσματικά εργαλεία διαχείρισης κινδύνων για την αντιμετώπιση των διακυμάνσεων στο γεωργικό εισόδημα που επηρεάζεται αρνητικά από ακραία καιρικά φαινόμενα, φυσικές καταστροφές, αλλά και από σημαντικές αναταράξεις στις αγορές. Για αυτόν τον λόγο, είναι επιβεβλημένη η δημιουργία ενός τρίτου ταμείου χρηματοδότησης της ΚΑΠ, του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Προσαρμογής στις Κλιματικές Μεταβολές. Είναι μια πρόταση την οποία θα υποστηρίξουμε με σθένος στην Ευρώπη, αναζητώντας συμμάχους και αξιοποιώντας κάθε πρόσφορο μέσο.

Η εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας πρέπει να προχωρήσει, αλλά με δίκαιο και ορθολογικό τρόπο, που θα ανταποκρίνεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του γεωργικού τομέα της κάθε χώρας. Δεν έχουν όλες οι χώρες της ΕΕ το ίδιο μερίδιο ευθύνης στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και για αυτόν τον λόγο δεν μπορούν να επιβαρύνονται το ίδιο από τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις της νέας ΚΑΠ. Ενδεικτικά, οι γεωργίες των μεσογειακών χωρών –και ειδικά η ελληνική γεωργία– έχουν πολύ μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία ανέδειξε και μια άλλη πτυχή της παραγωγής τροφής στο ευρωπαϊκό έδαφος. Γι’ αυτό η επισιτιστική ασφάλεια των Ευρωπαίων καταναλωτών συναρτάται άμεσα από τη δυνατότητα παραγωγής τροφίμων με πρώτες ύλες που θα προέρχονται από το έδαφος της Ευρώπης και θα εξαρτάται λιγότερο από τις εισαγωγές.

Τέλος, απαιτείται να συναφθεί ένα νέο ευρωπαϊκό κοινωνικό συμβόλαιο, το οποίο θα διασφαλίζει ένα πιο ασφαλές, ανθεκτικό, δίκαιο και βιώσιμο σύστημα τροφίμων για όλους. Ιδιαίτερα για τους πιο αδύναμους κρίκους της αλυσίδας της αγροδιατροφής: Τους αγρότες και τους καταναλωτές. Ένα κοινωνικό συμβόλαιο που θα αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο των αγροτών στη διατήρηση της ευρωπαϊκής υπαίθρου, αλλά και της διατροφικής ασφάλειας των Ευρωπαίων πολιτών.

Στις συνθήκες αυτές, ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία προσέρχεται στις ευρωεκλογές με αίσθημα ευθύνης, συνέπειας και σοβαρότητας, έχοντας ήδη καταθέσει προτάσεις για την προστασία και την ευημερία των ανθρώπων της παραγωγής, των γεωργών, των κτηνοτρόφων και των αλιέων.

Προτάσεις

Δέκα προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία για τον πρωτογενή τομέα:

1. Επιβολή πλαφόν στο αγροτικό ηλεκτρικό ρεύμα.

2. Θεσμοθέτηση κάρτας πετρελαίου του αγρότη.

3. Επιβολή πλαφόν στα αγροεφόδια.

4. Διμερής χρηματοδότηση του ΕΛΓΑ, συμψηφισμός εισφορών – αποζημιώσεων και αποζημιώσεις 100% σε περίπτωση θεομηνιών.

5. Τροποποίηση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της χώρας μας, για την ΚΑΠ 2023-2027.

6. Αποκατάσταση της λειτουργίας του ΟΠΕΚΕΠΕ.

7. Πάταξη του φαινομένου των ελληνοποιήσεων αγροτικών προϊόντων και του αθέμιτου ανταγωνισμού των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων από τρίτες χώρες.

8. Αντιμετώπιση των ελλείψεων σε εργάτες γης.

9. Άμεση αντιμετώπιση της μείωσης της αγροτικής παραγωγής σε περιπτώσεις ακραίων καιρικών φαινομένων.

10. Άμεση υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης πρότασης ανασυγκρότησης του πρωτογενoύς τομέα της Θεσσαλίας.