Σχέδια Βελτίωσης: Χρηματοδότηση και τροποποιήσεις τα «καυτά» θέματα

Αντίστροφα μετρούν οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές, δικαιούχοι της ενίσχυσης για την υλοποίηση των επενδυτικών τους σχεδίων. Σε μερικές ημέρες, οι τελικοί πίνακες εντάξεων θα αναρτηθούν στην πλειονότητα των περιφερειών. Έτσι, οι παραγωγοί θα μπορέσουν να πάνε στις τράπεζες με τις οριστικές εντάξεις, ώστε να εξασφαλίσουν την αναγκαία, όπως προκύπτει από το εκτενές ρεπορτάζ της «ΥΧ», χρηματοδότηση για να προχωρήσουν τις επενδύσεις τους.

Αγρότες, μελετητές, αντιπρόσωποι και κατασκευαστές μηχανημάτων και τραπεζικοί συνθέτουν το μωσαϊκό του αφιερώματος, που επιχειρεί να φωτίσει σημαντικές πτυχές μια ζωτικής για τον πρωτογενή τομέα, αλλά ταυτόχρονα δύσκολης πορείας.

H εξέλιξη των ενστάσεων στις περιφέρειες

Εβδομάδα εξελίξεων είναι αυτή που ολοκληρώνεται ως προς την αξιολόγηση των ενστάσεων από τις περιφέρειες. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «ΥΧ», έως την ερχόμενη εβδομάδα θα έχουν αναρτηθεί οι πίνακες όλων των περιφερειών της ηπειρωτικής Ελλάδας, εκτός από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Στην ανωτέρω περιφέρεια ο πίνακας των δικαιούχων αναμένεται έως τα μέσα Αυγούστου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις υποβληθείσες ενστάσεις περίπου oι μισές αφορούν επενδύσεις που έχουν εγκριθεί, ωστόσο μέρος της επένδυσης είχε κοπεί κατά την εξέταση του φακέλου. Από εκεί και πέρα, υπάρχουν οι ενστάσεις με αίτημα για επιπλέον μοριοδότηση, με στόχο να ενταχθούν στις εγκεκριμένες επενδύσεις.

Όπως τόνισαν στην «ΥΧ» στελέχη περιφερειών και μελετητές, συνιστάται προσοχή κατά την εξαγωγή συμπερασμάτων ως προς τις ενστάσεις, καθώς, ακόμα και αν κάποια έχει γίνει δεκτή, δεν καθιστά αυτομάτως τον αιτούμενο δικαιούχο της ενίσχυσης. Το σύνολο των ενστάσεων που υποβλήθηκαν πανελλαδικά φτάνει τις 3.600.

Οι άνθρωποι πίσω από τις επενδύσεις

Μελετητές, τραπεζικοί παράγοντες, εκπρόσωποι της αγοράς μηχανημάτων και, φυσικά, αγρότες, που συγκαταλέγονται στους δικαιούχους, κατέθεσαν την άποψή τους στην «ΥΧ» για την εξέλιξη της διαδικασίας που πλησιάζει στην κορύφωσή της, δηλαδή την υλοποίηση των επενδύσεων. Άπαντες κάνουν λόγο για μια αργή εξέλιξη με μεγάλες καθυστερήσεις και επίπτωση στην υλοποίηση των επενδύσεων.

Επιπλέον ανασταλτικός παράγοντας για την περάτωση των επενδύσεων είναι η αρνητική εξέλιξη της εμπορικής περιόδου για βασικά γεωργικά προϊόντα που ψαλίδισε το «μαξιλάρι» ρευστότητας που σχεδίαζαν να δημιουργήσουν οι παραγωγοί.

Από τις τράπεζες και τους αντιπροσώπους, μέχρι τους αγρότες, όλοι περιμένουν την ενεργοποίηση των πληρωμών του ΠΣΚΕ για να «ρολάρει» η ρευστότητα στην αγορά. Επιπλέον ανασταλτικός παράγοντας για την περάτωση των επενδύσεων είναι, όπως μας είπαν, η αρνητική εξέλιξη της εμπορικής περιόδου για βασικά γεωργικά προϊόντα που ψαλίδισε το «μαξιλάρι» ρευστότητας που σχεδίαζαν να δημιουργήσουν οι παραγωγοί πριν προχωρήσουν τις επενδύσεις τους.

Τροποποιήσεις: Λύσεις και ευελιξία ζητούν μελετητές και αγρότες

Σε «γόρδιο δεσμό» για την υλοποίηση των επενδύσεων, εξίσου σημαντικό με την ενεργοποίηση των πληρωμών στο ΠΣΚΕ, αναδεικνύονται οι τροποποιήσεις που μερίδα αγροτών επιθυμεί να κάνει στις επενδύσεις του. Όπως μας είπαν μελετητές και αγρότες, οι ανάγκες μετά από δύο χρόνια που έχουν παρέλθει από την οριστικοποίηση του επενδυτικού σχεδίου αλλάζουν, ωστόσο κάποιες τράπεζες παρουσιάζονται επιφυλακτικές σε αυτό το ενδεχόμενο. Επιπλέον, ορισμένοι μελετητές θεωρούν ότι πρέπει να δοθούν διευκρινίσεις για σειρά ζητημάτων που σχετίζονται με την τροποποίηση μιας επένδυσης.

Όπως ανέφερε στην «ΥΧ» η μελετητής από τον Αλμυρό Μαγνησίας, Μαρία Δημάκου: «Κατά την άποψή μου, χρειάζεται να βγουν επίσημες διευκρινίσεις της Ειδικής Υπηρεσίας Εφαρμογής (ΕΥΕ) του ΥΠΑΑΤ που να ξεκαθαρίζει τα πάγια, αλλά και πρωτότυπα ζητήματα που έχουν δημιουργηθεί και τα οποία δεν καλύπτει το αρχικό πλαίσιο της πρόσκλησης που είχε δημοσιευθεί το 2017. Για παράδειγμα, τρακτέρ εγκρίθηκε με καμπίνα, παίρνει τελικά ο αγρότης χωρίς καμπίνα, απαιτείται τροποποίηση; Επίσης, το 2018 ο αγρότης επέλεξε να βάλει στον φάκελό του ελκυστήρα ιπποδύναμης 68 ίππων. Με βάση τις δυνατότητές του από πλευράς προβλεπόμενης καλλιέργειας η ιπποδύναμη του τρακτέρ κυμαίνεται μεταξύ 70 και 80 ίππων. Χρειάζεται τροποποίηση; Έχουμε ανθρώπους που είναι έτοιμοι να κόψουν τιμολόγιο και δεν τους αφήνουμε να προχωρήσουν, γιατί δεν έχει ξεκαθαριστεί μια σειρά θεμάτων. Κάτι που είναι, επίσης, σημαντικό να διευκρινιστεί με λεπτομέρεια είναι η λεγόμενη εκχώρηση επιδότησης, είτε σε προμηθευτή, είτε σε τραπεζικό ίδρυμα. Θα πρέπει να χυθεί φως ως προς αυτήν τη δυνατότητα. Αυτήν τη στιγμή, δεν έχουμε ατομική απόφαση ένταξης. Χρειάζεται να δοθούν περισσότερες λεπτομέρειες από το υπουργείο σε συνεργασία με τις τράπεζες».

Αναφορικά με τη δυσκολία που αντιμετωπίζουν αγρότες να δανειοδοτηθούν, εφόσον επιθυμούν να προχωρήσουν σε τροποποίηση του φακέλου τους, η ίδια μας είπε: «Υπάρχει δυσκολία στο ότι ορισμένα τραπεζικά ιδρύματα θέτουν ως προϋπόθεση στον δανειζόμενο να δεσμευθεί ότι δεν θα προχωρήσει διά παντός σε τροποποίηση του επενδυτικού του σχεδίου. Σε αυτό, μέχρι σήμερα, η απάντηση που έχω λάβει και προσωπικά από προϊστάμενο τραπεζικού υποκαταστήματος είναι ότι “δεν κάνουμε πίσω”. Η πλειονότητα των πελατών μας θέλει να προβεί σε τροποποίηση. Είναι κάτι λογικό, από τη στιγμή που έχουν περάσει δύο χρόνια από την κατάθεση των φακέλων. Ενδεχομένως, η τράπεζα φοβάται ότι η τροποποίηση μπορεί να τον ρίξει κάτω από το όριο επιλεξιμότητας ή κατά την υλοποίηση να χαθεί μέρος του εγκεκριμένου προϋπολογισμού».

Την άποψή του κατέθεσε στην «ΥΧ» ο παραγωγός από την Καρδίτσα, Χρήστος Χ.: «Όταν είχα φτιάξει τον φάκελο της επένδυσής μου, είχα βάλει ένα τρακτέρ και ένα κοπτικό για τριφύλλια που κοστίζει 30.000. Εν τω μεταξύ, όμως, η τιμή στο τριφύλλι εξευτελίστηκε και σκέφτηκα αντί γι’ αυτό να βάλω αλέτρι και δισκόσβαρνα για τις αροτραίες μου καλλιέργειες. Θα κάνω τροποποίηση. Είναι κάτι λογικό, οι ανάγκες των αγροτών αλλάζουν από χρονιά σε χρονιά και οι συνθήκες στην αγορά μεταβάλλονται. Για τον αγρότη ο Ιούλιος και ο Αύγουστος είναι δύσκολοι μήνες, δεν έχει έσοδα. Έσοδα περιμένουμε και από τα προϊόντα, αλλά και από την άμεση ενίσχυση για να σκεφτούμε το ενδεχόμενο του δανεισμού. Ρώτησα και για τις μικροπιστώσεις, αλλά στην τράπεζα μου είπαν ότι ακόμα δεν έχουν ξεκινήσει». Για το ζήτημα των τροποποιήσεων, ο μελετητής από τη Λακωνία, Χρύσανθος Κωστάκος, δήλωσε: «Είναι σύνηθες, μετά τις εγκρίσεις να προχωράμε σε τροποποιήσεις. Είναι και κακιά συνήθεια κατά μία έννοια, όμως, τόσο η δυνατότητα των πληρωμών όσο και των τροποποιήσεων παραμένει ανενεργή στο ΠΣΚΕ».

Χρηματοδότηση: Χτίζεται «μομέντουμ», αλλά υπάρχει δρόμος

Αναμφίβολα, η πιο σημαντική συζήτηση την περίοδο υλοποίησης των επενδύσεων αφορά τον τραπεζικό δανεισμό. Το γεγονός ότι ακόμα δεν έχουν οριστικοποιηθεί οι δικαιούχοι που εντάσσονται στην ενίσχυση του ΠΑΑ, αλλά και η αδυναμία του ΠΣΚΕ να υποστηρίξει αιτήματα και εκταμιεύσεις πληρωμών αποτελούν τους κυριότερους λόγους της απουσίας ρευστότητας στην αγορά. Εκτός από μία μερίδα παραγωγών που διαθέτουν τα κεφάλαια και είναι αποφασισμένοι να προχωρήσουν την επένδυσή τους ούτως η άλλως, μεγάλος αριθμός αγροτών καταβάλλει προσπάθειες, ώστε να εξασφαλίσει την απαιτούμενη χρηματοδότηση.

ΕΚΑΓΕΜ: Σε πολυετή καραντίνα τα σχέδια βελτίωσης – πάγος στα πάγια εκσυγχρονισμού των αγροτών μας

Πρέπει να γίνει αντιληπτό από την πολιτεία και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς  ότι οι επενδύσεις των αγροτών για εκσυγχρονισμό θα  συμβάλουν στο σύνολο της υποδομής  της χώρα μας. Πόσο μάλλον τους χαλεπούς καιρούς που διανύουμε λόγω της μείωσης του τουρισμού κατά 70%, έναν κλάδο που συμβάλει σημαντικά στο ΑΕΠ της χώρας μας.

Το χάσιμο από την μη έγκαιρη υλοποίηση των Σχεδίων Βελτίωσης μας ζημιώνει από όλες τις πλευρές.

Οι παραγωγοί χάνουν από το αγροτικό τους εισόδημα γιατί   δεν μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή τους μέσω του  εκσυγχρονισμού. Η πανδημία είναι πλέον μόνιμη απειλή για τη σταθερότητα της αγοράς με αποτέλεσμα την επιφυλακτικότητα των επενδυτών γενικότερα.

Υπάρχουν βέβαια και οι αγρότες μας που βρίσκονται σε ομηρία διότι έχουν προχωρήσει σε αγορά εξοπλισμού και δεν μπορούν να υποβάλουν αιτήματα κατάθεσης τιμολογίων ώστε να γίνει η εκταμίευση της επιδότησης διότι το σύστημα δεν είναι ακόμη έτοιμο.

Πολλές Ελληνικές κατασκευαστικές επιχειρήσεις του κλάδου μας, προχωρήσανε σε αγορές Α’ Ύλών και προσλήψεις προσωπικού  βασιζόμενες ότι μετά  τα  ενθαρρυντικά αποτελέσματα της έκθεσης  Agrotica 2020 θα είχαν άμεση αύξηση των πωλήσεων τους. Δυστυχώς όμως η κωλυσιεργία των Σχεδίων Βελτίωσης σε συνδυασμό με την πανδημία,  έφερε τα αντίθετα αποτελέσματα, οικονομική συρρίκνωση του κλάδου και απολύσεις προσωπικού.

Αρκεί να σας αναφέρω ότι οι Ιταλοί έχουν υλοποιήσει και ολοκληρώσει τα αντίστοιχα σχέδια βελτίωσης εδώ και δύο χρόνια. Στην Ελλάδα γιατί τέτοια χρόνο – καθυστέρηση;

Όταν οι τεχνικές δυσκολίες υλοποίησης του προγράμματος 4.1.1  από μέρους της διαχειριστικής αρχής  ξεπερνούν την αναγκαιότητα της ίδιας της αγοράς αυτό σημαίνει ότι δεν είμαστε σε σωστό δρόμο και πρέπει να αλλάξουμε πορεία άμεσα.

Στις μέρες μας η πραγματική διάσταση του προβλήματος των Σχεδίων Βελτίωσης προϋποθέτει να έχουμε στόχο την άμεση υλοποίηση τους. Η προτεραιότητα προς αυτή τη κατεύθυνση, η ευελιξία και οι δυναμικές αποφάσεις από μέρους του ΥΠΠΑΤ θεωρούνται απαραίτητες.

 

Συνεταιριστική Θεσσαλίας: Εντάξεις και πλαίσιο εκχώρησης θα «ξεκλειδώσουν» το χρήμα

Δηλώσεις αναφορικά με την υλοποίηση των επενδύσεων παραχώρησε στην «ΥΧ» ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Συνεταιριστικής Τράπεζας Θεσσαλίας, Αναστάσιος Λάππας: «Χωρίς οριστικοποιημένους πίνακες, κανένας δεν προχωρά στην υλοποίηση της επένδυσης. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ανάρτηση των πινάκων με τις οριστικές εντάξεις από τις περιφέρειες και το πλέον φρόνιμο είναι ο παραγωγός να προσέλθει στην τράπεζα με τη σύμβαση του δικαιούχου. Αν και οι παραγωγοί έχουν πληροφορηθεί για την έγκριση ή μη της επένδυσής τους, οι τράπεζες δεν μπορούν να βασιστούν στους προσωρινούς πίνακες εντάξεων για να προχωρήσουν σε δανειοδότηση. Ως τράπεζα έχουμε δώσει αρκετές εγκρίσεις για δάνεια, όμως για να γίνει η εκταμίευση απαραίτητες είναι οι ανωτέρω προϋποθέσεις».

Ο ίδιος τοποθετήθηκε και στο θέμα της εκχώρησης της ενίσχυσης: «Λόγω Ευρωπαϊκού Κανονισμού δεν μπορεί να εκχωρηθεί η ενίσχυση. Επομένως, σε συνεργασία με το ΥΠΑΑΤ είχαμε πει ότι για να χρηματοδοτήσουμε μέσω της ενίσχυσης πρέπει να βρούμε έναν τρόπο για τη βεβαία είσπραξη της ενίσχυσης. Η ιδέα είναι με την υπογραφή της σύμβασης να “κλειδώνεται” ένας λογαριασμός που θα δηλώνει ο δικαιούχος στον διαχειριστή του προγράμματος και εκεί να “πέφτει” η ενίσχυση και να μπορεί να “ξεκλειδώσει” μόνο από την εκάστοτε τράπεζα. Πρόκειται για μια μικρή υλοποίηση στο σύστημα και θα βοηθήσει τον αγροτικό κόσμο. Έχουμε δρομολογήσει συνάντηση με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, περιμένουμε και τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης στα Τρίκαλα το σαββατοκύριακο».

Τι λένε μελετητές και αντιπροσωπείες για χρηματοδοτικές λύσεις

Την απογοήτευση των παραγωγών ως προς την αργή εξέλιξη των σχεδίων και την έλλειψη ρευστότητας μας μετέφερε σε δηλώσεις του ο μελετητής από τη Λακωνία, Χρύσανθος Κωστάκος: «Αυτό που βλέπουμε εμείς είναι ότι στην Πελοπόννησο υπάρχει απογοήτευση στους παραγωγούς. Πολλές φορές χάνουν το ενδιαφέρον τους να υλοποιήσουν την επένδυση λόγω της πολύ αργής εξέλιξης της διαδικασίας. Από το σύνολο των πελατών μας, μετά την ανάρτηση των προσωρινών πινάκων με τους δικαιούχους και τους επιλαχόντες, αυτοί που ενδιαφέρθηκαν να μας τηλεφωνήσουν μετά βίας έφτασαν το 20%».

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η κακή κατάσταση στην αγορά σε σημαντικά αγροτικά προϊόντα, όπως το ελαιόλαδο, αποτελεί επιπλέον ανασταλτικό παράγοντα για την υλοποίηση επενδύσεων: «Αρκετοί παραγωγοί φαίνεται να έχουν χάσει τον ενθουσιασμό τους: Τα λάδια είναι απούλητα, οι ελιές δεν πάνε καλά και αυτό κάνει αρκετούς να διστάζουν να προχωρήσουν στην υλοποίηση. Ως προς την εκχώρηση της επιδότησης της τράπεζας, μόνο ένα 5% – 10% των πελατών μας έχει επιλέξει να το προχωρήσει, οι υπόλοιποι περιμένουν από Σεπτέμβρη. Έχουμε τρία χρόνια μπροστά μας για την υλοποίηση, αλλά για το 20% που πρέπει να γίνει στον πρώτο χρόνο είμαι ιδιαίτερα επιφυλακτικός».

Θεσσαλός παραγωγός που κάλεσε στα γραφεία της εφημερίδας μας ανέφερε σχετικά: «Χρειαζόμουν δάνειο 40.000 ευρώ για να αγοράσω το τρακτέρ μου. Η τράπεζα μου ζητούσε ως εγγύηση καταθέσεις 20.000 ευρώ, χρήματα που προφανώς δεν υπάρχουν. Τελικά, κατέφυγα σε μεγάλη αντιπροσωπεία της Βόρειας Ελλάδας που μπορεί να εγγυηθεί στην τράπεζα για μένα. Στον φάκελό μου έχω και τρία παρελκόμενα, αξίας 25.000 ευρώ, για τα οποία μιλάω με μια συνεταιριστική τράπεζα, φαίνεται αρκετά ευέλικτη».

Για μια δύσκολη κατάσταση στην αγορά που ευνοεί ορισμένες μεγάλες αντιπροσωπείες μηχανημάτων έκανε λόγο στην «ΥΧ» ο μελετητής από την Πτολεμαΐδα, Ανδρέας Κασαράκης: «Κατά τη γνώμη μου, όπως λειτουργεί το σύστημα, αυτήν τη στιγμή, ευνοεί ορισμένους μεγαλοεισαγωγείς μηχανημάτων. Αυτοί που έχουν ‘’πλάτη’’ στις τράπεζες, θα στηρίξουν τα μηχανήματά τους. Οι μικροκατασκευαστές μηχανημάτων που δεν έχουν ρευστότητα θα μείνουν εκτός, όλο το χρήμα θα πάει σε δύο – τρεις εταιρείες. Επίσης, υπάρχει θέμα με αγρότες που έχουν προχωρήσει σε αγορές και περιμένουν τις πληρωμές. Οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν πρόβλημα».

Την άποψή του κατέθεσε στην «ΥΧ» και ο γενικός διευθυντής της εταιρείας «KOUIMTZIS Group», Αθανάσιος Κουιμτζής: «Θα έλεγα ότι ο τραπεζικός κλάδος είναι παντού δυσκίνητος, αυτό το γνωρίζουμε είναι μια πραγματικότητα, δεν είναι κάτι που ισχύει μόνο στην περίπτωση των Σχεδίων.

Ο κόσμος δυσκολεύεται να προσκομίσει εξοφλημένο τιμολόγιο, κάτι που χωρίς τραπεζική υποδομή δεν είναι εφικτό να γίνει. Σύμφωνα με τα δικά μας στοιχεία, τέσσερις στους εκατό μπορούν να πραγματοποιήσουν την αγορά ενός μηχανήματος χωρίς δανεισμό. Από την πλευρά μας, και με τη συμφωνία που έχουμε με την Τράπεζα Πειραιώς, μπαίνουμε ως εγγυητές, δίνοντας μια ώθηση στον παραγωγό να σκεφτεί και ως σύγχρονος επενδυτής».

Όπως δήλωσε στην «ΥΧ» ο υπεύθυνος πωλήσεων της «Agroma», Ανδρέας Πέτκος, «το θετικό αυτών των Σχεδίων είναι ότι οι τράπεζες έχουν βγει δυναμικά μπροστά και δημιουργούν θετικό κλίμα στην αγορά μηχανημάτων. Οι περισσότεροι πελάτες απευθύνονται στις τράπεζες, ενώ υπάρχει και κόσμος που μας ρωτάει αν προσφέρουμε χρηματοδότηση, κάτι που εμείς δεν κάνουμε. Ένα μικρότερο, αλλά σημαντικό ποσοστό επιλέγει να μην περιμένει τις τράπεζες, δεδομένου ότι έχει περάσει και τόσος καιρός από την κατάθεση του φακέλου μέχρι την έγκριση της επένδυσης».

 

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ύπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 17/7