Το συνεταιριστικό μας οικοδόμημα

γράφει ο Νίκος Λάππας

Η επιτυχία των συνεταιρισμών εξαρτάται από την ικανότητά τους να παρέχουν υπηρεσίες ή αγαθά στα μέλη τους, δηλώνει ο πρόεδρος της Cogeca, T. Μάγκνουσον, στο μεγάλο αφιέρωμα της «ΥΧ». Στη σημερινή συγκυρία, προσθέτει, αυτό σημαίνει δράσεις για την αντιμετώπιση των αυξομειώσεων των τιμών των προϊόντων και των οικονομικών κινδύνων, δράσεις για τη διάδοση της καινοτομίας, την είσοδο στην παγκοσμιοποιημένη αγορά που συνεχώς συγκεντρώνεται σε λίγους και γίνεται πιο απαιτητική.

Επιτομή της ικανότητας να προσαρμόζεται στις απαιτήσεις των καιρών αποτελεί η Ολλανδία. Όπως αναφέρει ο καθηγητής Jos Bijman στο σχετικό άρθρο του, οι 2.400 συνεταιρισμοί που υπήρχαν κάποτε, συνενώθηκαν σε 200, ελέγχοντας τον αγροδιατροφικό τομέα της χώρας, που δημιουργεί προστιθέμενη αξία 50 δισ. ευρώ περίπου. Και αυτό επιτεύχθηκε μέσω των διαδικασιών άμεσης συμμετοχής των αγροτών στη λειτουργία τους, αλλά πρωτίστως στην υψηλή κλαδική τους εξειδίκευση, το σταδιακό πέρασμα στην παραγωγή επώνυμων προϊόντων προστιθέμενης αξίας και τοποθέτησής τους στις αγορές.

afierwma-sinaiterismoi-minΗ απόσταση που χωρίζει την Ελλάδα από τα παραπάνω είναι μεγάλη. Υπάρχει, ωστόσο, ένας δυναμικός πυρήνας οργανώσεων, εκ των οποίων κάποιες παρουσιάζονται και στο αφιέρωμα της «ΥΧ».

Η Πίνδος, για παράδειγμα, η οποία κατέχει σημαντική θέση στην πτηνοτροφία, τον μοναδικό κτηνοτροφικό κλάδο στην Ελλάδα που δεν έχει αποδιοργανωθεί από την κρίση.

Οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στα φρούτα, τον πιο δυναμικό κλάδο της χώρας σήμερα, όπως ο ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού, η Ζαγορά, η (πολυπροϊοντική) Καβάλα, ο Πήγασος, ο οποίος μάλιστα βρίσκεται στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία της ευφυούς αμπελοκαλλιέργειας. Ο συνεταιρισμός Στυλίδας, που ελέγχει τη βρώσιμη ελιά της περιοχής.

Η εμβληματική ΣΕΚΕ, στον τομέα του καπνού, όπου ανταγωνίζονται μερικές από τις πιο ισχυρές επιχειρήσεις του πλανήτη. Η ΕΒΟΛ, φωτεινό παράδειγμα καταλυτικής παρέμβασης στην οικονομία και την κοινωνία της Θεσσαλίας.

Ο Συνεταιρισμός Τρικάλων, από τις ελάχιστες οργανώσεις που ασχολούνται πλέον με το αγελαδινό γάλα ή το βαμβάκι. Η Τρίπολη, που μόνο η ενασχόλησή της με τη σποροπαραγωγή πατάτας καταδεικνύει ένα πεδίο συνεταιριστικής παρέμβασης ύψιστης σπουδαιότητας.

Τέλος, οι συνεταιρισμοί της Σαντορίνης, της Κεφαλληνίας, του Τυρνάβου, που παράγουν επώνυμους οίνους και αποστάγματα και τα διακινούν με επιτυχία στις παγκόσμιες αγορές.

Είναι σε τέτοιου είδους παραδείγματα, αντλώντας βέβαια εμπειρία και από την υπόλοιπη Ευρώπη, πάνω στα οποία πρέπει να οικοδομηθεί το συνεταιριστικό μας οικοδόμημα.