Χτυπάει κόκκινο το ενδιαφέρον για τη βιομηχανική ντομάτα

Χρονιά δυναμικής επιστροφής θα είναι, όπως όλα δείχνουν, η φετινή για τη βιομηχανική ντομάτα στο θεσσαλικό κάμπο και την Κεντρική Ελλάδα γενικότερα, κάτι που ωστόσο αναδεικνύει την αναγκαιότητα λεπτών χειρισμών και σωστού προγραμματισμού από όλους τους εμπλεκόμενους προκειμένου να μην μετεξελιχθεί σε μπούμερανγκ τόσο για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις όσο και- κυρίως- για τους αγρότες.

Σε μια καλλιεργητική περίοδο δίχως πολλές προφανείς και προσοδοφόρες επιλογές για τους παραγωγούς, η βιομηχανική ντομάτα, ερχόμενη μάλιστα από μια σεζόν ιστορικά υψηλών τιμών, φαντάζει ως μια αρκετά ελκυστική καλλιεργητική πρόταση. Αυτό αποτυπώνεται άλλωστε και στις προθέσεις φυτεύσεων που έχουν συγκεντρώσει οι συνεταιρισμοί και οι Ομάδες Παραγωγών και οι οποίες αντιστοιχούν σε μια αύξηση της τάξης του 50% στα καλλιεργούμενα στρέμματα. Φαίνεται όμως ότι το εκρηκτικό αυτό ενδιαφέρον δοκιμάζει τα όρια δυναμικότητας των εργοστασίων, πολύ περισσότερο που, έχοντας νωπές ακόμα τις μνήμες από το καταστροφικό φαινόμενο Daniel, οι περισσότεροι παραγωγοί δείχνουν μια εύλογη απροθυμία να αναλάβουν το ρίσκο των όψιμων αλλά και των πρώιμων φυτεύσεων και μια σαφή προτίμηση στις ντομάτες που πρόκειται να εισκομιστούν τον Αύγουστο, μήνας που διαχρονικά συνιστά την «περίοδο αιχμής» της καμπάνιας.

Κίνητρα για πρώιμη και όψιμη ντομάτα από Νομικό

Η τάση αυτή έχει ήδη προκαλέσει συναγερμό στις βιομηχανίες, με την πρώτη αντίδραση να καταγράφεται στον τιμοκατάλογο της Δ. Νομικός ΑΕ που αντανακλά την στόχευση να απλωθεί χρονικά η εισκομιστική περίοδος και να μετακινηθούν, στο μέτρο του δυνατού, προς τα άκρα των φυτεύσεων οι συνεργαζόμενοι παραγωγοί. Σε αυτή τη λογική, η διαβάθμιση των τιμών θα μπορούσε να πει κανείς ότι προσομοιάζει μια καμπύλη, ξεκινώντας (στην κατηγορία των 5 brix και για τις Ομάδες Παραγωγών της Θεσσαλίας και της Φθιώτιδας) από τα 160 ευρώ/τόνο για το διάστημα από την έναρξη της καμπάνιας μέχρι τις 28 Ιουλίου.

Στη συνέχεια αποκλιμακώνεται μέχρι τα 130 ευρώ/τόνο της περιόδου από 16 έως 25 Αυγούστου για να αρχίσει να ανεβαίνει ξανά φτάνοντας μέχρι τα 165 ευρώ/τόνο για τις ποσότητες που θα παραδοθούν από 21 Σεπτεμβρίου μέχρι το τέλος της καμπάνιας. Σημειώνεται ότι oι παραγωγοί- μέλη του club, όπως έχει ήδη γνωστοποιήσει η εταιρεία, έχουν, ανεξάρτητα από την περίοδο παράδοσης, μίνιμουμ εγγυημένη τιμή 150 ευρώ/τόνο ενώ, όπως και πέρυσι, για τη Βοιωτία και τη Μακεδονία οι τιμές είναι αυξημένες κατά 10 ευρώ/τόνο λόγω της απόστασης από το εργοστάσιο. Κάτι που σημαίνει ότι για τις πρώιμες ντομάτες η υψηλότερη τιμή διαμορφώνεται σε 170 ευρώ/τόνο (έναρξη καμπάνιας έως 28 Ιουλίου) και για τις όψιμες σε 175 ευρώ/τόνο (21 Σεπτεμβρίου έως λήξη καμπάνιας), ενώ το κάτω άκρο είναι τα 140 ευρώ/τόνο (16 έως 25 Αυγούστου).

«Φορτωμένος» ο Αύγουστος

«Υπάρχει πράγματι μια πολύ μεγάλη αύξηση στις προθέσεις φυτεύσεων η οποία, αν δεν διαχειριστεί σωστά και αν δεν υπάρξει αποτελεσματικός σχεδιασμός, μπορεί να αποδειχθεί επικίνδυνη για την καλλιέργεια. Κι αυτό γιατί, λόγω της φανερής –και κατανοητής, μετά τα όσα συνέβησαν πέρυσι- προσπάθειας των παραγωγών να αποφύγουν το Σεπτέμβριο, διαφαίνεται ένα σοβαρό ενδεχόμενο ο Αύγουστος να είναι ‘υπερφορτωμένος’ με ντομάτα. Ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να φτάσουμε στο σημείο να μείνει προϊόν στα χωράφια, θα είναι πισωγύρισμα για την καλλιέργεια», δηλώνει στην «ΥΧ» ο διευθυντής των εργοστασίων Φαρσάλων και Δομοκού της Δ. Νομικός, Θωμάς Τσιαγκλάνης.

Όπως προσθέτει ο ίδιος, στην δυσοίωνη αυτή προοπτική υπάρχουν προφανώς κάποιες αντικειμενικές «ασφαλιστικές δικλείδες» οι οποίες έχουν να κάνουν με την επάρκεια και τις δυνατότητες των συλλεκτικών μηχανών αλλά και των θερμοκηπίων. «Όμως αυτό δεν αρκεί και απαιτείται από την πλευράς μας ένας σοβαρός και προσεκτικός προγραμματισμός. Αυτή την ανάγκη απηχούν και οι τιμές που προσφέρουμε», υπογραμμίζει.

Ταβάνι τα 23.000 στρέμματα

Σύμφωνα με τον κ. Τσιαγκλάνη, οι προθέσεις σποράς που μετέφεραν στην εταιρεία οι συνεργαζόμενες Ομάδας αντιστοιχούσαν σε πάνω από 29.000 στρέμματα συμβολαιοποιημένων εκτάσεων έναντι 18.800 στρεμμάτων πέρυσι. «Θα έπρεπε να πάμε δηλαδή σε μια αύξηση άνω του 50%. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη την πραγματική μας δυναμικότητα, προτιμήσαμε να πάμε μέχρι εκεί που μπορούμε να διαχειριστούμε θέτοντας ως ‘ταβάνι’ τα 23.000 στρέμματα», σημειώνει. Με το ίδιο σκεπτικό, «κόφτης» στα 35 στρέμματα έχει οριστεί και για τους νέους παραγωγούς.

Ο ίδιος δεν αποκλείει το ενδεχόμενο η Νομικός το καλοκαίρι να απορροφήσει περισσότερο προϊόν. «Αυτό ωστόσο θα εξαρτηθεί από το αν θα καταφέρουμε, με το τιμολόγιο που ανακοινώσαμε, να επιμηκύνουμε την περίοδο εισκόμισης. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι, σε κάθε περίπτωση, θα διασφαλίσουμε πρώτα τους συμβασιούχους παραγωγούς μας απέναντι στους οποίους έχουμε μια ευθύνη», ξεκαθαρίζει.

Ο κ. Τσιαγκλάνης σημειώνει ότι το αυξημένο ενδιαφέρον των παραγωγών σαφώς σχετίζεται ως ένα βαθμό με τις εμπορικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν άλλες ανταγωνιστικές καλλιέργειες, πρωτίστως ωστόσο έχει να κάνει με το πολύ καλό οικονομικό αποτέλεσμα που πλέον αφήνει η βιομηχανική ντομάτα, κάτι που πρέπει να πιστωθεί και στους ίδιους.

«Φάνηκε και από την περσινή σεζόν ότι οι παραγωγοί, μπροστά στην καλή οικονομική προοπτική, ανταποκρίνονται μεγιστοποιώντας τις επενδύσεις τους. Για παράδειγμα, δεν φείδονται των αναγκαίων εφαρμογών τόσο στη λίπανση όσο και στους ψεκασμούς. Κάτι που δε συνέβαινε παλαιότερα όταν το προσδοκώμενο έσοδο δεν ήταν τόσο μεγάλο, οπότε αρκετοί έμπαιναν σε έναν φαύλο κύκλο μείωσης ψεκασμών και λιπάνσεων με αποτέλεσμα να παίρνουν στο τέλος χαμηλότερη παραγωγή. Όπως φάνηκε πέρυσι από τα brix και τις στρεμματικές αποδόσεις (τουλάχιστον μέχρι να ‘καταφθάσει’ ο Daniel), αυτό έχει πλέον ξεπεραστεί και πιστεύουμε ότι παρόμοια θα είναι και φέτος η τακτική των παραγωγών, γεγονός που αναμφισβήτητα συνιστά ένα κέρδος για την καλλιέργεια», τονίζει.

Όπως προσθέτει ο ίδιος, «είχαμε έναν πολύ μεγάλο αριθμό παραγωγών που είχαν έσοδα της τάξης των 1.500 ευρώ/στρέμμα, με ένα κόστος- ανάλογα με τις υποδομές του καθενός (συλλεκτική μηχανή, μεταφορά κ.λπ.) από 800 έως 1.000 ευρώ. Αν μάλιστα ήταν σε περιοχές κοντά στο εργοστάσιο, όπως ο Δομοκός, το κέρδος ήταν ακόμα υψηλότερο- γι’ αυτό και βλέπουμε εκεί παραγωγούς να επανακάμπτουν, μετά από αποχή ακόμα και 10 ετών από τη ντομάτα».

Προς συνεργασία Damavand και Λεβεντάκης

Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να ανοίξει τα χαρτιά της, αναφορικά τόσο με τις τιμές όσο και με τις συμβολαιοποιημένες εκτάσεις, η Damavand την οποία οι πληροφορίες θέλουν να συνεργάζεται για την φετινή καμπάνια με την Agrofarm Hellas του Γιώργου Λεβεντάκη.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η τελευταία θα παραλάβει και θα επεξεργαστεί πρώτη ύλη για λογαριασμό της Damavand ενώ θα παράξει φασόν γι’ αυτή και τελικό προϊόν. Πηγές της Damavand πάντως υπογράμμιζαν στην «ΥΧ» ότι δεν τίθεται θέμα μακροχρόνιας συνεργασίας και ότι λεπτομέρειες της σύμπραξης θα ανακοινωθούν προσεχώς. Σημειώνεται ότι οι δυο επιχειρήσεις είχαν συνεργαστεί την περσινή εισκομιστική περίοδο, με την Agrofarm να διαχειρίζεται για λογαριασμό της Damavand 5.000 τόνους ντομάτας.

Κουμπωμένοι για τις μειωμένες τιμές στις μεσαίες φυτεύσεις οι παραγωγοί

Το μεγάλο ενδιαφέρον των παραγωγών για τη βιομηχανική ντομάτα επιβεβαιώνει ο πρόεδρος του ΘΕΣΤΟ, Χρήστος Σουλιώτης, εκφράζοντας ωστόσο ταυτόχρονα τις επιφυλάξεις τους για την τιμολογιακή πολιτική της Νομικός.

«Είναι γεγονός ότι υπάρχει απογοήτευση από άλλες καλλιέργειες και ο κόσμος πραγματοποιεί φέτος μια στροφή προς τη βιομηχανική ντομάτα. Το αρνητικό είναι ότι δυνατότητες μεταποίησης είναι συγκεκριμένες ενώ, λόγω και του Daniel, υπάρχει μια ροπή προς τις μεσαίες φυτεύσεις. Επομένως είναι μια χρονιά εν δυνάμει δύσκολη έως και επικίνδυνη», δηλώνει στην «ΥΧ».

Όπως σπεύδει να συμπληρώσει, οι ιδιαιτερότητες αυτές δεν θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ως μέσο πίεσης από τις βιομηχανίες προκειμένου να παραλάβουν φτηνότερη ντομάτα. «Δεν μας βρίσκει σύμφωνους το επιχείρημα του εργοστασίου, δεν θεωρούμε σωστό να μειώνεται η τιμή ένα 20ήμερο αιχμής. Αν δεν παραλάβει ντομάτα τον Αύγουστο, πότε θα παραλάβει;», διερωτάται, επισημαίνοντας ότι για όσους παραγωγούς παραδώσουν από 1 έως 25 Αυγούστου, η μέση τιμή δεν ξεπερνά τα 138,5 ευρώ/τόνο. «Θα πρέπει οι μεταποιητικές επιχειρήσεις να δείξουν μια ειλικρίνεια ως προς τις προθέσεις τους και τις ποσότητες που μπορούν να μεταποιήσουν και να κάνουμε έναν προγραμματισμό ώστε ο κόσμος να καλλιεργήσει με όσο το δυνατόν λιγότερα προβλήματα», προσθέτει.

Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Σουλιώτης διαβεβαιώνει ότι ως πρόεδρος του ΘΕΣΤΟ θα προσπαθήσει να «συμβολαιοποιήσει ποσότητες οι οποίες θα έχουν τη δυνατότητα να παραλάβουν και να επεξεργαστούν τα εργοστάσια». Ο ίδιος εκτιμά ότι η αύξηση συνολικά στις εκτάσεις θα είναι της τάξης του 30% και ο συνεταιρισμός θα κινηθεί μεταξύ 25.000 και 26.000 στρεμμάτων.

Από την πλευρά του ο Παναγιώτης Καλογιάννης, διαχειριστής της ομάδας παραγωγών βιομηχανικής ντομάτας του Συνεταιρισμού Λαρισαίων Αγροτών, σημειώνει ότι είναι εύλογος ο φόβος των αγροτών για τις όψιμες φυτεύσεις, ωστόσο «αν έρθει όλη η ντομάτα μέσα στον Αύγουστο, πολύ φοβάμαι ότι θα δούμε δυσάρεστες καταστάσεις». Όπως εξηγεί, πέρα από τις δυνατότητες των εργοστασίων, «δεν θα υπάρχουν μηχανές να τις μαζέψουν, ούτε φορτηγά να τις κουβαλήσουν, τη στιγμή που μιλάμε για ένα ευπαθές προϊόν».

Όπως εξηγεί, παραδοσιακά οι μεσαίες φυτεύσεις μοιάζουν μια πιο «ασφαλής επιλογή» για τους παραγωγούς: «Φυτεύοντας τη δεύτερη, την τρίτη και την τέταρτη εβδομάδα του Απριλίου, γλυτώνεις- εκτός απροόπτου, φυσικά- τα κρύα και τις παγωνιές και το φυτό από την πρώτη μέρα αρχίζει να ‘δουλεύει’. Επιπλέον, έχεις λιγότερες πιθανότητες να σε ‘βρουν’ βροχές την περίοδο της συγκομιδής, δηλαδή τον Αύγουστο». Σύμφωνα με τον κ. Καλογιάννη, από τα 2.200 στρέμματα η Ομάδα του Συνεταιρισμού Λαρισαίων Αγροτών αναμένεται να αγγίξει φέτος τα 5.000 στρέμματα βιομηχανικής ντομάτας.

ΤΙΜΕΣ ΝΩΠΗΣ 2024 ΓΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥΣ-ΜΕΛΗ ΤΩΝ Α.Σ. ΘΕΣΤΟ, Α.Σ. ΛΑΡΙΣΑΙΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ, Γ.Π.Σ. ΧΑΛΚΗΣ, Ο.Π. ΔΗΜΗΤΡΑ, Α.Σ. COTTON ΦΑΡΣΑΛΑ, Α.Σ. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Ο.Π.

Παράδοση στο εργοστάσιο Δ. ΝΟΜΙΚΟΣ – Περιοχή Παναγιά Δομοκού

Οι τιμές αναφέρονται στην κατηγορία 5 brix.

Η τιμή αυτή ισχύει για καρπούς κατάλληλους (κόκκινοι και ακέραιοι) >= 80 % της νωπής τομάτας, ενώ για κατάλληλους καρπούς <80% της νωπής τομάτας η τιμή μειώνεται κατά 5 ευρώ.

Σε περίπτωση μη συμπλήρωσης της ποσότητας της σύμβασης κατά τουλάχιστον 90%
(πλην περιπτώσεων ανωτέρας βίας), η τιμή θα μειώνεται κατά 10 ευρώ.

Οι τιμές για παράδοση στο εργοστάσιο Φαρσάλων είναι για αποστάσεις <25ΚΜ 4 ευρώ &
για αποστάσεις >25KM 2 ευρώ χαμηλότερα σε κάθε κατηγορία.