Τη σύσταση επιστημονικής ομάδας εργασίας από γεωπόνους του τμήματος Φυτοπροστασίας της Δ.Α.Ο.Κ Ηλείας και από ειδικό ερευνητή του ΕΘΙΑΓΕ του τμήματος Φυτοπροστασίας Πάτρας για να ερευνήσουν και να μελετήσουν σε βάθος και να οριοθετήσουν το τεράστιο πρόβλημα της σταφίδας που «μαραίνεται» στα σταφιδοχώρια της Ηλείας, εισηγήθηκε στην συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου Δυτικής Ελλάδας, ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστας Μητρόπουλος.
Όπως τόνισε έχει ήδη ετοιμαστεί ερωτηματολόγιο για τους παραγωγούς , για πληρέστερη ενημέρωση των υπηρεσιών και την ευρύτερη κατανόηση του προβλήματος. Παράλληλα, επισήμανε ότι ο Περιφερειάρχης από τις 8 Ιουνίου 2017 ήδη έχει διαβιβάσει επιστολή στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης που επισημαίνει το πρόβλημα και θέτει το αίτημα για εφαρμογή προγράμματος αναδιάρθρωσης της καλλιέργειας με οικονομική ενίσχυση προκειμένου να γίνει αποκατάσταση σε ένα μεγάλος μέρος των αμπελώνων ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να στηριχθεί το εισόδημα των σταφιδοπαραγωγών και της τοπικής κοινωνίας γενικότερα που πλέον έχει αφανιστεί.
Όπως εξήγησε ο κ. Μητρόπουλος στην εισήγησή του, η καλλιέργεια της κορινθιακής Σταφίδας αποτελεί έναν δυναμικό κλάδο του πρωτογενούς τομέα της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και ειδικά της Ηλείας, με εξαγωγική κατεύθυνση κατά 90 %. Η καλλιέργεια προσφέρει απασχόληση και ικανοποιητικό εισόδημα σε ένα μεγάλο μέρος του αγροτικού πληθυσμού της Ηλείας και Αχαΐας.
Γι αυτό και η στήριξη και η διατήρηση της καλλιέργειας αυτής είναι απολύτως αναγκαία για οικονομικούς, κοινωνικούς αλλά και περιβαλλοντικούς λόγους μια και γίνεται σε ορεινές και μειονεκτικές κοινότητες, σε επικλινή εδάφη μη αρδευόμενα χωρίς να υπάρχει δυνατότητα εναλλακτικών καλλιεργειών σε αυτά.
Στην ΠΕ Ηλείας η καλλιέργεια εκτείνεται σε 28.000 στρέμματα κυρίως σε περιοχές των Δήμων Ήλιδας, Πύργου, και Ανδρίτσαινας – Κρεστένων .
Το πρόβλημα
Ο κ. Μητρόπουλος ανέλυσε το πώς έχει προκύψει το εντομολογικό πρόβλημα με την σταφίδα και ποιες ενέργειες έγιναν από τότε μέχρι σήμερα, για να εξακριβώσουν που οφείλεται.
«Από το καλοκαίρι του 2016, υπήρξαν αναφορές παραγωγών στις Υπηρεσίες μας για ένα εντομολογικό πρόβλημα σε συγκεκριμένη περιοχή του πρώην Δήμου Ωλένης (Χειμαδιό, Σόπι, Καράτουλα). Γεωπόνοι των Υπηρεσιών μας επισκέφτηκαν τα συγκεκριμένα αμπελοτεμάχια σταφίδας, διαπίστωσαν το πρόβλημα μακροσκοπικά, συνέλεξαν και απέστειλαν δείγματα στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, το οποίο απάντησε ότι υπήρχαν μεν εντομολογικές προσβολές ευρείας έκτασης από έντομο (κοινή ονομασία «τζιτζικάκι») δίχως όμως αυτό να είναι η κύρια αιτία του φαινομένου (έντονη χλώρωση έως και ξηράνσεις των φύλλων των πρέμνων).
Επειδή βρισκόμασταν στο τέλος της καλλιεργητικής περιόδου, δεν ήταν εφικτή καμία περαιτέρω εκτίμηση. Την άνοιξη του 2017, και ξεκινώντας η καλλιέργεια με την έκπτυξη των πρώτων βλαστών, γεωπόνοι της Υπηρεσίας μας επισκέφτηκαν πάλι τα ίδια αμπελοτεμάχια όπου και παρατηρήθηκε το φαινόμενο της καχεκτικής ανάπτυξης. Στις 27 Απριλίου 2017 η ΔΑΟΚ ΠΕ Ηλείας (Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου) απέστειλε δείγματα (τρία δείγματα) στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο όπου κατόπιν εργαστηριακής εξέτασης απεφάνθη για την ύπαρξη ενός σύμπλοκου μυκήτων σε ένα δείγμα ενώ στα άλλα δύο δεν διαπιστώθηκε καμιά προσβολή. Γίνεται όμως αναφορά από το Ινστιτούτο ότι η καχεκτική βλάστηση στα αμπέλια προκαλείται από διάφορα αίτια τόσο παρασιτικής όσο και μη παρασιτικής φύσης. Συνήθως οι προσβολές των οφθαλμών από έντομα μπορεί να προκαλέσουν ανάλογα συμπτώματα αλλά η εξέταση των δειγμάτων δεν έδειξε παρουσία εντόμων. Τα συμπτώματα της καχεκτικής βλάστησης που εμφάνιζαν τα πρέμνα των δειγμάτων ομοιάζουν με τα συμπτώματα που προκαλούνται από τις φυσιολογικές διαταραχές που είναι γνωστές ως “σύνδρομο της καθυστερημένης ανοιξιάτικης εκβλάστησης” και “νέκρωση της κύριας καταβολής του βλαστού στον οφθαλμό”.
Και οι δύο διαταραχές όμως σχετίζονται με τη μειωμένη αποθήκευση υδατανθράκων στο ξύλο του αμπελιού. Με δεδομένο ότι κατά την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο υπήρξε μεγάλη καρποφορία, έντονη προσβολή από έντομα “τζιτζικάκια” καθώς και πρόωρη φυλλόπτωση, θεωρείται ότι και οι τρεις παραπάνω παράγοντες συνέβαλαν στη μειωμένη αποθήκευση υδατανθράκων στο ξύλο των πρέμνων και πιθανόν στην ανεπαρκή ωρίμανση των κληματίδων. Η ανεπαρκής αποθήκευση υδατανθράκων προκαλεί μειωμένη ένταση εκβλάστησης και παραγωγής την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Στις 15 Μαΐου 2017 η ΔΑΟΚ ΠΕ Ηλείας (Τμήμα Ποιοτικού & Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου) απέστειλε δείγματα (πέντε δείγματα από τις περιοχές Καράτουλα, Σόπι, Χειμαδιό, Αμπελώνα) στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο όπου κατόπιν εργαστηριακής εξέτασης απεφάνθη με όμοιο τρόπο σύμφωνα με την προηγούμενη γνωμάτευση, δίδοντας συγκεκριμένες τεχνικές οδηγίες για την αντιμετώπιση της προσβολής σε αμπελώνες που υπήρχε παρουσία φυτοπαθογόνου μύκητα. Αντιθέτως στις περιπτώσεις φυσιολογικών – μη παρασιτικών αιτιών θεωρεί ότι είναι διαταραχές φυσιολογίας των φυτών που οφείλονται σε διάφορα αίτια (κακή θρέψη, παρατεταμένες χαμηλές θερμοκρασίες χειμώνα, ανομβρία, κ.α) που ενδεχομένως τις επόμενες καλλιεργητικές περιόδους θα εξαλειφτούν».
