Ετήσια έκθεση 2015: Δυναμικό παρών των επιχειρήσεων τροφίμων στις παραβάσεις

Η εμπορία ειδών διατροφής, από τα σούπερ μάρκετ μέχρι τα κυλικεία, τις λαϊκές αγορές και τα κρεοπωλεία (συμπεριλαμβανομένης της Βαρβακείου), έλαβαν τη μερίδα του λέοντος στο σύνολο των προστίμων που επιβλήθηκαν

Δυναμικό παρών των επιχειρήσεων τροφίμων στις... παραβάσεις

Έντονο είναι το αποτύπωμα που άφησαν, το 2015, στον «καμβά» των παραβάσεων που καταγράφουν οι υπηρεσίες του υπουργείου Ανάπτυξης, οι επιτήδιοι επιχειρηματίες, μικρότεροι ή μεγαλύτεροι, από τον χώρο της διατροφής. Αυτό προκύπτει από τα απολογιστικά στοιχεία της διεύθυνσης Θεσμικών Ρυθμίσεων και Εποπτείας της Αγοράς του υπουργείου Ανάπτυξης για την προηγούμενη χρονιά, που δημοσιοποιεί η «ΥΧ».

Συγκεκριμένα, η εμπορία ειδών διατροφής, από τα σούπερ μάρκετ μέχρι τα κυλικεία, τις λαϊκές αγορές και τα κρεοπωλεία (συμπεριλαμβανομένης της Βαρβακείου), έλαβαν τη μερίδα του λέοντος στο σύνολο των προστίμων που επιβλήθηκαν, στη διάρκεια του δωδεκαμήνου Ιανουαρίου – Δεκεμβρίου 2015. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε η αρμόδια διεύθυνση, τον χρόνο που πέρασε πραγματοποιήθηκαν συνολικά 7.711 έλεγχοι σε 40 περίπου επιμέρους είδη επιχειρήσεων διαφόρων κλάδων. Κατά τη διενέργειά τους διαπιστώθηκαν 923 παραβάσεις, «κόπηκαν» πρόστιμα συνολικού ύψους 850.000 ευρώ και εκδόθηκαν 309 πρωτόκολλα κατάσχεσης ή/και καταστροφής προϊόντων. Μελίνα Ζιάγκου

Παραβάτης ένας στους έξι

Από την επεξεργασία των δεδομένων, που πραγματοποίησε η «ΥΧ», εστιάζοντας στις επιχειρήσεις που αφορούν στον κλάδο των τροφίμων και της εστίασης, προκύπτει ότι σε 11 επιμέρους κατηγορίες επιχειρήσεων πραγματοποιήθηκαν 3.549 έλεγχοι, από τους οποίους διαπιστώθηκαν 576 παραβάσεις και επιβλήθηκαν κατ’ αρχήν πρόστιμα 460.800 ευρώ. Μεταξύ των «πρωταθλητών» στις παραβάσεις συμπεριλαμβάνονται οι χώροι εστίασης/αναψυχής, που σε σύνολο 1.026 ελέγχων διαπιστώθηκαν 134 παραβάσεις, τα κρεοπωλεία, με 158 καταγεγραμμένες παραβάσεις σε 503 ελέγχους, οι λαϊκές αγορές με 158 παραβάσεις, τα σούπερ μάρκετ με 37, ενώ στις καντίνες των πλαζ σε σύνολο 19 ελέγχων εντοπίστηκαν 13 παραβάσεις για τις οποίες καταλογίστηκαν πρόστιμα ύψους 9.000 ευρώ. Εδώ, βέβαια, δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί το γεγονός ότι σε επιχειρήσεις όπως οι παραπάνω, πραγματοποιούνται, κατά παράδοση, οι περισσότεροι έλεγχοι, ενώ και οι ίδιοι οι ελεγκτές της αρμόδιας υπηρεσίας έχουν μεγαλύτερη εμπειρία στη διενέργεια τέτοιων ελέγχων. Συνεπώς, αναμενόμενο είναι να αυξάνονται στατιστικά και οι πιθανότητες εντοπισμού παραβάσεων εκεί όπου γίνονται περισσότερες «έφοδοι» με ελεγκτές που γνωρίζουν καλύτερα το αντικείμενο.

Το… μενού των παραβάσεων περιλαμβάνει συνήθεις πρακτικές, όπως μη αναγραφή ενδείξεων, μη ανάρτηση τιμοκαταλόγων ή διάθεση κατεψυγμένων προϊόντων ως φρέσκων, στην περίπτωση των καταστημάτων εστίασης και αναψυχής. Τα κυλικεία φαίνεται να τηρούν την «παράδοση» της παραβίασης της υπουργικής απόφασης που ορίζει ανώτατα όρια στις τιμές συγκεκριμένων ειδών. Στα σούπερ μάρκετ, μίνι μάρκετ και κρεοπωλεία, στη διάρκεια του χρόνου που πέρασε, διαπιστώνεται, μεταξύ άλλων, μη αναγραφή τιμής ή ενδείξεων στα ελληνικά για απευθείας εισαγωγές ή μη αναγραφή της προέλευσης προϊόντων. Σύμφωνα με πληροφορίες, επιδίωξη του υπουργείου Ανάπτυξης είναι να αλλάξει η φιλοσοφία των ελέγχων, ώστε να διαχυθεί και στην αγορά η πεποίθηση ότι η έμφαση δίνεται σε σοβαρές παραβάσεις της νομοθεσίας και δεν εξαντλείται η αυστηρότητα σε μικροπαραβάσεις και σε επιβολή «εύκολων» προστίμων. Υπό αυτό το πλαίσιο επιδιώκεται, για παράδειγμα, στις λαϊκές αγορές, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου, να δίνεται η μεγαλύτερη βαρύτητα στα νόμιμα παραστατικά διακίνησης των προϊόντων και στις απόπειρες ελληνοποιήσεων οπωροκηπευτικών, με το γνωστό ανακάτεμα ποσοτήτων εγχώριων με εισαγόμενα.

Σε ό,τι αφορά αυτά τα πρόστιμα, αξίζει να παρατηρήσει κανείς, πως είναι ένα θέμα η κατ’ αρχήν επιβολή προστίμων και εντελώς άλλο το τι τελικά εισπράττεται και πότε. Όπως προκύπτει από τα σχετικά στοιχεία, το «ονομαστικό ύψος των προστίμων» αθροίζεται κοντά στις 800.000 ευρώ. Από αυτά, 297.200 ευρώ διαβιβάστηκαν για βεβαίωση στις κατά τόπους ΔΟΥ, μη έχοντας καταβληθεί εγκαίρως. Ακόμα, από αρχικά επιβληθέντα πρόστιμα 468.800 ευρώ, που οι υπόχρεοι φρόντισαν να καταβάλλουν μέσα σε ένα μήνα, πλήρωσαν, όπως δικαιούνται από το νόμο για την έγκαιρη εξόφληση, τα μισά, ενώ στο αρχείο μπήκαν υποθέσεις παραβάσεων που αναλογούσαν σε συνολικά πρόστιμα 31.200 ευρώ.

Στο απυρόβλητο οι χονδρέμποροι

Γνωρίζοντες τα πράγματα, αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι οι έλεγχοι στις επιχειρήσεις του χονδρεμπορίου, αυτό που κάποιοι χαρακτηρίζουν «άδυτα» της αγοράς, είναι «τελείως διαφορετική υπόθεση». Οι έλεγχοι σε χονδρεμπορικές επιχειρήσεις του κλάδου των τροφίμων και ποτών ανήλθαν σε 138 και εντοπίστηκε ο εντυπωσιακός αριθμός των 2 παραβάσεων και επιβλήθηκαν πρόστιμα στο… αστρονομικό ποσό των 1.500 ευρώ! Οι χονδρεμπορικές επιχειρήσεις, δηλαδή, που ελέγχθηκαν, διαπιστώθηκε ότι συμμορφώνονται προς τις διατάξεις της νομοθεσίας σε ποσοστό που αγγίζει το 100%! Στη Βαρβάκειο αγορά, που λογίζεται για χονδρεμπόριο -καθώς οι έμποροι εκεί προμηθεύουν και καταστήματα εστίασης- διαπιστώθηκαν 25 παραβάσεις σε σύνολο 376 ελέγχων, για τις οποίες επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 27.000 ευρώ.

Μελίνα Ζιάγκου