Αξιωματούχοι της εσωτερικής επιστημονικής υπηρεσίας της Κομισιόν υπολόγισαν ότι το 47% της ΕΕ εξακολουθεί να κινδυνεύει από την ξηρασία, με τους αγρότες σε τέσσερις από τις μεγαλύτερες χώρες παραγωγής ελαιολάδου της ηπείρου να βρίσκονται μεταξύ των πιο σοβαρά πληγέντων.
Πιο συγκεκριμένα, η Γαλλία, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ισπανία, οι οποίες απάρτισαν το 88% της παραγωγής ελαιολάδου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το καλλιεργητικό έτος 2021/2022, έχουν νιώσει βαθιά στο πετσί τους τις επιπτώσεις ενός ασυνήθιστα ξηρού χειμώνα και άνοιξης που ακολουθήθηκαν από αρκετούς ακραίους καύσωνες.
Στην Ισπανία, τη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής ελαιολάδου στον κόσμο, οι δεξαμενές νερού βρίσκονται μόλις στο 40% της κανονικής χωρητικότητάς τους, σηματοδοτώντας επιβολές έκτακτων περιορισμών στην τροφοδοσία. Στην Ανδαλουσία, την πιο καρποφόρα ελαιοπαραγωγική περιοχή στον κόσμο, οι τοπικές δεξαμενές έχουν χωρητικότητα μόλις 25%, με τους ελαιοκαλλιεργητές της περιοχής να προειδοποιούν ότι η συγκομιδή από τους ξηρικούς ελαιώνες θα είναι πιθανότατα χαμηλότερη από το 20% του μέσου όρου της προηγούμενης πενταετίας.
Οι αποδόσεις από τους αρδευόμενους ελαιώνες αναμένεται επίσης να μειωθούν κατά περισσότερο από 50%. Τέλος, όπως αναφέρει το Olive Oil Times, οι ελαιοκαλλιεργητές στην Εξτρεμαδούρα προετοιμάζονται για τη «χειρότερη συγκομιδή στην ιστορία».
Όπως προβλέπει η ισπανική Ένωση Νέων Αγροτών (ASAJA), η Ισπανία θα παραγάγει
1 εκατομμύριο τόνους ελαιολάδου το καλλιεργητικό έτος 2022/2023, το χαμηλότερο σύνολο που έχει καταγράψει από το 2013/2014. Παράλληλα, μια πρόσφατα δημοσιευμένη μελέτη στο Nature Geoscience διαπιστώνει ότι τμήματα της Ισπανίας είναι πιο ξηρά από ό,τι έχουν υπάρξει εδώ και περισσότερα από 1.000 χρόνια.
Η ξηρασία είναι εξίσου αδυσώπητη στη δυτική ακτή της Ιβηρικής Χερσονήσου, στην Πορτογαλία, τέταρτη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής ελαιολάδου της Ευρώπης. Οι ξηρικοί ελαιώνες –που αντιπροσωπεύουν το 30% των πορτογαλικών ελαιώνων– επλήγησαν περισσότερο από την ξηρασία και αναμένεται σημαντική μείωση της παραγωγής τους.
Από την άλλη πλευρά, οι αρδευόμενοι ελαιώνες εξακολουθούν να τροφοδοτούνται με επαρκείς ποσότητες νερού και είναι πιθανό να δουν πιο μικρές μειώσεις της παραγωγής.
Στην άλλη πλευρά της Ισπανίας, η Γαλλία είναι και εκείνη αντιμέτωπη με την «πιο σοβαρή» ξηρασία που έχει καταγραφεί στα χρονικά. Οι αγρότες στις νότιες περιοχές της χώρας κλήθηκαν να μειώσουν την ποσότητα νερού που χρησιμοποιούν για να ποτίζουν τις καλλιέργειές τους και, όταν το κάνουν, ποτίζουν τη νύχτα για να αποφύγουν την εξάτμιση. Συνολικά, οι παραγωγοί στη Γαλλία αναμένουν να δουν την παραγωγή ελαιολάδου να μειώνεται έως και 50% ως αποτέλεσμα της ξηρασίας.
Εν τω μεταξύ, η ξηρασία και οι κακές υποδομές οδήγησαν τον υπουργό Γεωργίας της Ιταλίας να προειδοποιήσει το Κοινοβούλιο ότι το 1/3 της γεωργικής παραγωγής της χώρας κινδυνεύει να καταστραφεί.
Τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα νερού της λίμνης Γκάρντα και του ποταμού Πάδου έχουν τραβήξει τα περισσότερα βλέμματα του διεθνούς Τύπου, ωστόσο η ξηρασία στις νότιες ιταλικές περιοχές της Απουλίας, της Καλαβρίας και της Σικελίας αναμένεται να οδηγήσουν σε μείωση της παραγωγής ελαιολάδου κατά το 1/3.
Ωστόσο, η ξηρασία στην Απουλία είχε κάποιες πολύ διαφορετικές συνέπειες από την υπόλοιπη Ευρώπη. Το όλο και πιο ξηρό κλίμα στη μεγαλύτερη περιοχή παραγωγής ελαιολάδου της Ιταλίας έχει αποξηράνει πλήρως το έδαφος, μειώνοντας την ικανότητά του να συγκρατεί νερό. Έτσι, οι έντονες βροχοπτώσεις που σημειώθηκαν στην περιοχή πριν από μερικές ημέρες οδήγησαν σε κατολισθήσεις και πλημμύρες, οι οποίες έχουν προκαλέσει ζημιές περίπου 200 εκατομμυρίων ευρώ σε ελαιώνες και άλλες καλλιέργειες.
JRC: Η Ευρώπη αντιμετωπίζει τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 500 ετών
Οι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι συνθήκες θα επηρεάσουν τη γεωργία, μειώνοντας
τις αποδόσεις των καλλιεργειών
Η Ευρώπη πιθανότατα βιώνει τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 500 ετών, σύμφωνα με το Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. «Δεν έχουμε αναλύσει πλήρως τη φετινή ξηρασία, επειδή βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, αλλά με βάση την εμπειρία μου εκτιμώ ότι ίσως είναι ακόμη πιο ακραία από το 2018», δήλωσε πριν από μερικές μέρες ο Andrea Toreti, ανώτερος ερευνητής στο JRC. «Για να σας δώσω μια ιδέα, η ξηρασία του 2018 ήταν τόσο ακραία που, κοιτάζοντας πίσω τουλάχιστον τα τελευταία 500 χρόνια, δεν έχουν υπάρξει άλλα γεγονότα όμοιά της. Ωστόσο, φέτος, νομίζω ότι η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη από το 2018». Η Δυτική και η Κεντρική Ευρώπη δεν έχουν καταγράψει σχεδόν καθόλου βροχοπτώσεις τους τελευταίους δύο μήνες, με το JRC να προειδοποιεί ότι οι συνθήκες πιθανότατα θα επιδεινωθούν τους επόμενους τρεις μήνες. Αυτό αναμένεται να επιδεινώσει τον αντίκτυπο στη γεωργία και να μειώσει τις αποδόσεις των καλλιεργειών λόγω της υδατικής και θερμικής καταπόνησης.
Το JRC ανέφερε ήδη από τον Ιούνιο ότι το ήμισυ της επικράτειας της ΕΕ ήταν εκτεθειμένο σε επικίνδυνα επίπεδα ξηρασίας και αυτό θα περιόριζε την αγροτική παραγωγή. Πρόσφατα, οι αναλυτές του Κέντρου προσάρμοσαν προς τα κάτω τις προβλέψεις τους για τις αποδόσεις των καλοκαιρινών καλλιεργειών στην ΕΕ το 2022 λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών, με το καλαμπόκι, τον ηλίανθο και τη σόγια να αναμένεται να επηρεαστούν περισσότερο.
