Το ελαιόλαδο στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου

Μεγάλη αισιοδοξία και ικανοποίηση σκόρπισε πριν λίγες ημέρες η έκθεση του Έλληνα ΟEY στο Τόκιο, σύμφωνα με την οποία οι εξαγωγές του ελληνικού ελαιολάδου στην Ιαπωνία αυξήθηκαν κατά 63,6%. Σωστή η διαπίστωση, αλλά δυστυχώς δεν δικαιολογεί αυτή την ικανοποίηση. Η αλήθεια είναι ότι το μερίδιο της Ελλάδας στην Ιαπωνική αγορά κυμαίνεται γύρω στο 1% και οι ποσότητες ετησίως δεν φθάνουν ούτε τους 800 τόνους,
συμπεριλαμβανομένου και του πυρηνέλαιου. Μάλιστα, η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση, πίσω όχι μόνο –και μακράν– από Ισπανία και Ιταλία, αλλά ακόμη και από την Τουρκία.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι εισαγωγές της Ιαπωνίας τα επτά τελευταία χρόνια ήταν όπως καταγράφονται στον πίνακα. Σημειώνουμε ότι πρόκειται για ένα σύνολο που καλύπτει το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο (περίπου 72%), το ραφινέ/κουπέ (25%) και το πυρηνέλαιο(3%).

Από τον παρακάτω πίνακα προκύπτουν τα εξής ενδιαφέροντα συμπεράσματα:

• Οι εισαγωγές της Ιαπωνίας αυξάνονται με γοργούς ρυθμούς, από 33.307 τόνους την 2008/09 σε 61.877 τόνους την 2013/14 (+85%)
• Η Ισπανία ξεπέρασε στην 1η θέση την Ιταλία, επιβεβαιώνοντας τη συνεχή επέκτασή της στις διεθνείς αγορές.
• Η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση, πίσω ακόμη και από την Τουρκία, με το μερίδιό της καθηλωμένο μόλις στο 1%.

Η ιαπωνική αγορά είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα και έχει σοβαρές προοπτικές, καθώς η κατά κεφαλήν κατανάλωση ελαιόλαδου ανέρχεται σε λιγότερο από 400 γραμμάρια ετησίως. Το ελαιόλαδο ταιριάζει στις διατροφικές συνήθειες των Γιαπωνέζων (ψάρια, λαχανικά). Άλλωστε, υπάρχει και εγχώρια παραγωγή, με τελείως παραδοσιακούς τρόπους, η οποία ανέρχεται σε 10-20 τόνους όλους και όλους, και οι οποίοι κάθε χρόνο γίνονται ανάρπαστοι και γι’ αυτό προπωλούνται πριν ακόμη συγκομιστούν.

Το άλλο χαρακτηριστικό είναι ότι η ιαπωνική αγορά προσφέρει σχετικά υψηλές τιμές, με ικανοποιητικούς όρους συναλλαγών, συγχρόνως όμως έχει και υψηλές απαιτήσεις. Οι εξαγωγείς θα πρέπει να γνωρίζουν και να σέβονται στην κουλτούρα των Γιαπωνέζων. Έχουν θεσπιστεί ιδιαίτερα πρότυπα για τις εισαγωγές τροφίμων. Τα προϊόντα θα πρέπει να συνοδεύονται από την περιγραφή της μεθόδου παραγωγής τους, από ανάλυση της σύνθεσής τους κ.α. Επίσης, η Ιαπωνία δεν αναγνωρίζει τη νομοθεσία της ΕΕ σχετικά με τους ισχυρισμούς υγείας που επιτρέπει να αναγράφονται στην ετικέτα του προϊόντος.

Η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση, πίσω ακόμη και από την Τουρκία, με το μερίδιό της καθηλωμένο μόλις στο 1%.

Οι τιμές των ελαιολάδων στα ράφια των σούπερ μάρκετ παρουσιάζουν πολύ μεγάλες αποκλίσεις. Πάντως, κατά μέσο όρο, μια δειγματοληψία το 2013 έδειξε ότι το ακριβότερο ελαιόλαδο ήταν το ελληνικό (5,25€/lt), ακολουθεί το ιταλικό (5,10€/lt), ενώ σημαντικά φθηνότερα ήταν το ισπανικό (3,34€/lt) και το τουρκικό (3,08€/lt).

Από το 2015 το IOC, διεξάγει μία εκστρατεία ενημέρωσης και προώθησης του ελαιόλαδου στην Ιαπωνία. Οργανωμένη ελληνική παρουσία έχει υπάρξει στις εκθέσεις OliveJapan 2014 και 2013, καθώς και στους αντίστοιχους διαγωνισμούς γευσιγνωσίας. Μεταξύ άλλων, στην έκθεση του 2014 συμμετείχαν με περίπτερο οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών Μεσσολογγίου-Ναυπακτίας, του Μεραμβέλλου και των Πεζών, μέσω του προγράμματος των ΟΕΦ και τον συντονισμό της ΑΞΙΟΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ. Μάλιστα, οι κυρίες Ρέα Σπυρίδου της ΑΞΙΟΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ και Ρένια Σιγανού της ΕΑΣ Μεραμβέλλου, συμμετείχαν και στο πάνελ των κριτών γευσιγνωσίας.

Σημαντική είναι και η βοήθεια των Συμβούλων ΟΕΥ από την ελληνική πρεσβεία του Τόκυο, με τις εκθέσεις που δημοσιοποιούν σχετικά με την ιαπωνική αγορά.

Εισαγωγές ελαιολάδου και πυρηνελαίου στην Ιαπωνία ανά χώρα προέλευσης, για τις εμπορικές περιόδους 2008/09 έως 2014/15

Πηγή: IOC