Μια απότομη αύξηση των τελωνειακών δασμών στις εισαγωγές σιτηρών (κυρίως σιταριού και καλαμποκιού) και ελαιούχων σπόρων από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία πρότεινε την προηγούμενη Παρασκευή (22/3) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι εν λόγω δασμοί προβλέπεται να καταστείλουν τις ρωσικές και λευκορωσικές εισαγωγές τέτοιων προϊόντων στην ΕΕ, ωστόσο δεν θα επιβληθούν σε περίπτωση που τα εισερχόμενα αγαθά έχουν προορισμό τρίτες χώρες.
Η πρόταση που κατατέθηκε από την Κομισιόν αντανακλά την προσπάθεια των Βρυξελλών να αποτρέψουν τη Μόσχα και τη σύμμαχό της από την όποια μελλοντική προσπάθεια να στρεβλώσουν την αγορά της ΕΕ –με μια πιθανή μαζική εκτροπή και διοχέτευση των εξαγωγικών ροών τους προς αυτή–, να κατευνάσουν τους Ευρωπαίους αγρότες που διαμαρτύρονταν εδώ και μήνες για τις φθηνές εισαγωγές, αλλά και να στερήσουν από τη Ρωσία έσοδα με τα οποία χρηματοδοτεί τον πόλεμο στην Ουκρανία, συχνά κερδοσκοπώντας από πωλήσεις «κλεμμένων» σιτηρών από τις κατεχόμενες ουκρανικές περιοχές.
Μέχρι σήμερα, τα ρωσικά και λευκορωσικά σιτηρά υπόκεινταν σε αμελητέους δασμούς όταν πωλούνταν στην ΕΕ. Όπως γράφουν τα διεθνή μέσα, εφόσον η πρόταση της Κομισιόν εφαρμοστεί, θα οδηγήσει στην επιβολή δασμού 95 ευρώ ανά τόνο σιτηρών, ο οποίος επί του παρόντος διατίθεται περίπου στα 220 ευρώ, ανάλογα με την ποιότητα του σιταριού. Επιπλέον, θα επιβληθούν δασμοί 50% σε ελαιούχους σπόρους και παράγωγα προϊόντα.
Σε υψηλό ρεκόρ οι ρωσικές εισαγωγές
Όπως αναφέρουν εμπορικοί αναλυτές, οι εν λόγω αποστολές της Ρωσίας και της Λευκορωσίας προς την ΕΕ κυμαίνονται σε αρκετά χαμηλά επίπεδα σε σχέση με αυτές από την Ουκρανία, κάτι που σημαίνει ότι η επιβολή δασμών είναι σε μεγάλο βαθμό μια συμβολική κίνηση. Ακόμη κι έτσι, οι ρωσικές εξαγωγές των επηρεαζόμενων προϊόντων στην ΕΕ σημείωσαν ρεκόρ 4 εκατομμυρίων τόνων το 2023, ανερχόμενες το 1% της συνολικής κατανάλωσης στην ΕΕ.
Μάλιστα, οι Βρυξέλλες αντιστέκονταν από καιρό στην πίεση από την Πολωνία και τα κράτη-μέλη της Βαλτικής για περιορισμό των εισαγωγών από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, υποστηρίζοντας ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να διαταράξει τις παγκόσμιες αγορές τροφίμων και να βλάψει τις αναπτυσσόμενες χώρες. Φαίνεται, ωστόσο, ότι η λύση σε αυτό το πρόβλημα βρέθηκε, με την Κομισιόν να προτείνει να μην επηρεάζονται από δασμούς τα διαμετακομιζόμενα προϊόντα των επίμαχων κατηγοριών από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία που προορίζονται για τρίτες χώρες.
Αυτό, σύμφωνα με την Κομισιόν, δείχνει ότι η ΕΕ παραμένει πλήρως προσηλωμένη στην προώθηση της επισιτιστικής ασφάλειας παγκοσμίως, ιδίως όσον αφορά τις αναπτυσσόμενες χώρες.
