Ευφυής γεωργία και αμπέλι: Το έργο «Στάφυλος» ανοίγει νέους δρόμους

Σε μια εποχή όπου η μεταβολή του κλίματος, το αυξημένο κόστος παραγωγής και οι απαιτήσεις της αγοράς ασκούν πίεση στον αγροτικό τομέα, η τεχνολογία σε συνδυασμό με την επιστήμη προσφέρουν νέες λύσεις. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το έργο «Στάφυλος», το οποίο έφερε την ευφυή γεωργία κοντά στους αμπελουργούς του Αμυνταίου και της Κορινθίας, προσφέροντας πρακτικά εργαλεία για βιώσιμη και αποδοτική καλλιέργεια.

Με την ολοκλήρωση του έργου στα τέλη του μήνα, πραγματοποιήθηκαν οι τελικές ενημερωτικές ημερίδες: Στις 19 Μαΐου στο Αμύνταιο και στις 29 Ιουλίου στην Κορινθία. Παραγωγοί, γεωπόνοι και τοπικοί φορείς ενημερώθηκαν για τα αποτελέσματα και τις καινοτόμες προσεγγίσεις που αναπτύχθηκαν.

Το έργο «Στάφυλος», με κωδικό πράξης Μ16ΣΥΝ2-00333, εστίασε στη σχεδίαση και στην εφαρμογή υπηρεσιών ευφυούς γεωργίας για την καλλιέργεια επιτραπέζιου και οινοποιήσιμου σταφυλιού. Μέσω ενός δικτύου αισθητήρων και του συστήματος gaiasense της εταιρείας NEUROPUBLIC, συλλέγονταν σε πραγματικό χρόνο δεδομένα για το μικροκλίμα, το έδαφος και την ανάπτυξη των φυτών.

Η ανάλυση των δεδομένων παρείχε εξατομικευμένες συμβουλές για αρδεύσεις, λιπάνσεις και την έγκαιρη αντιμετώπιση ασθενειών, όπως ο περονόσπορος. Οι στοχευμένες αυτές πρακτικές μείωσαν το κόστος εισροών (αρδευτικό νερό, λιπάσματα, φυτοφάρμακα), βελτίωσαν την ποιότητα της παραγωγής και περιόρισαν το αποτύπωμα της καλλιέργειας στο περιβάλλον.

Η επιτυχία του έργου στηρίχθηκε στη συνεργασία των μελών της Επιχειρησιακής Ομάδας:

• Αγροτικός Συνεταιρισμός Ευρύτερης Περιοχής Αμυνταίου (ΑΣΕΠΑ).
• Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Κορινθίας (ΕΑΣΚ).
• Εργαστήριο Φυτικής Παραγωγής, Τμ. Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, Πανεπιστήμιο Πατρών.
• GAIA EΠΙΧΕΙΡΕΙΝ.
• NEUROPUBLIC, συντονιστής και τεχνολογικός πάροχος.

Η υλοποίηση έγινε στο πλαίσιο του Μέτρου 16, Υπομέτρο 16.1-16.2, για την ίδρυση και τη λειτουργία Επιχειρησιακών Ομάδων της Ευρωπαϊκής Σύμπραξης Καινοτομίας (EIP-AGRI). Το έργο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2022, με συγχρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του ΕΓΤΑΑ.

Ημερίδες στο Αμύνταιο και την Κορινθία

Η ημερίδα στο Αμύνταιο άνοιξε με την τοποθέτηση της Διαμάντως Κρητικού, μέλους του ΔΣ του ΑΣΕΠΑ, αμπελουργού και μέλους του προεδρείου του Οινοποιείου Αμυνταίου, η οποία τόνισε τη σημασία της ευφυούς γεωργίας για την αειφόρο παραγωγή σταφυλιού. Στη συνέχεια, ο καθηγητής Άγγελος Πατάκας από το Πανεπιστήμιο Πατρών ανέδειξε τον ρόλο της ορθολογικής άρδευσης και της στρατηγικής που απαιτείται ανάλογα με το φαινολογικό στάδιο του φυτού, παρουσιάζοντας παράλληλα τα βασικά αποτελέσματα από την εφαρμογή του νέου μοντέλου άρδευσης.

Ο γεωπόνος της NEUROPUBLIC, Γεώργιος Καλιάτσος, και ο γεωπόνος του ΑΣΕΠΑ, Στράτος Σαρνατζίδης, παρουσίασαν τα ευρήματα του πιλοτικού έργου, εστιάζοντας στις στοχευμένες επεμβάσεις φυτοπροστασίας και στα οφέλη τους για τους παραγωγούς. Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση του Ηλία Παπανικολάου, στελέχους Επιχειρησιακής Υποστήριξης Έργων Ευφυούς Γεωργίας της NEUROPUBLIC, ο οποίος στάθηκε στη σημασία της συνεργασίας μέσω Επιχειρησιακών Ομάδων για την ενίσχυση της καινοτομίας και της τοπικής οικονομίας.

Η δεύτερη εκδήλωση στην Κορινθία είχε ως επίκεντρο το πιλοτικό έργο της περιοχής, αναδεικνύοντας τα οφέλη της ευφυούς γεωργίας στην αμπελουργία. Στο πλαίσιο των ομιλιών, ο γεωπόνος της ΕΑΣΚ, Παναγιώτης Σταματόπουλος, αναφέρθηκε στη σημασία της αμπελουργίας για την ευρύτερη περιοχή, τις προκλήσεις των παραγωγών, αλλά και τις προοπτικές που ανοίγονται μέσα από την αξιοποίηση καινοτόμων τεχνολογιών.

Ο γεωπόνος και στέλεχος Υποστήριξης Πωλήσεων της NEUROPUBLIC, Σπυρίδων Ρέππας, παρουσίασε τις υπηρεσίες ευφυούς φυτοπροστασίας και λίπανσης, καθώς και τα οφέλη των συνεργασιών παραγωγών, τεχνολογικών εταιρειών και επιστημονικών φορέων μέσω Επιχειρησιακών Ομάδων.

Τέλος, ο Ευθύμιος Κόκκοτος από το Πανεπιστήμιο Πατρών παρουσίασε το μοντέλο προσδιορισμού αρδευτικών αναγκών, το οποίο επιτρέπει την ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων, μειώνοντας τις απώλειες νερού και βελτιώνοντας την ποιότητα και την ποσότητα της παραγωγής μέσω ακριβούς παρακολούθησης της υδατικής κατάστασης των φυτών.

Όπως επισημάνθηκε, η εφαρμογή των υπηρεσιών ευφυούς γεωργίας στις επιλεγμένες εκτάσεις οδήγησε σε μείωση χρήσης νερού, λιπασμάτων και εξοικονόμηση φυτοφαρμάκων, ενώ διευκόλυνε σημαντικά τη λήψη αποφάσεων.

Ο υπεύθυνος διαχείρισης του έργου από τη NEUROPUBLIC, Ελευθέριος Πετράκης, τόνισε ότι «οι παραγωγοί, αντί να βασίζονται αποκλειστικά στην εμπειρία τους ή σε γενικές οδηγίες, έχουν πλέον στη διάθεσή τους στοχευμένες, επιστημονικά τεκμηριωμένες συμβουλές, ειδικά προσαρμοσμένες στα αμπέλια τους». Το στοίχημα για το μέλλον είναι η διάδοση αυτών των πρακτικών σε περισσότερες περιοχές και καλλιέργειες, καθώς και η ενίσχυση της εκπαίδευσης των παραγωγών, ώστε να αξιοποιήσουν πλήρως τα οφέλη της ευφυούς γεωργίας.

Το έργο «Στάφυλος» ολοκληρώνεται, αφήνοντας ως παρακαταθήκη όχι μόνο τεχνολογικό εξοπλισμό και ψηφιακά εργαλεία, αλλά και γνώση, εμπειρία και μια νέα προοπτική για την εγχώρια αμπελοκαλλιέργεια. Σε περιοχές με πλούσια παράδοση στην αμπελουργία, όπως το Αμύνταιο και η Κορινθία, η ευφυής γεωργία αποδεικνύεται πολύτιμος σύμμαχος της παράδοσης και μοχλός αγροτικής ανάπτυξης, ενισχύοντας τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων και την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών κρασιών και επιτραπέζιων σταφυλιών στις διεθνείς αγορές.