Αντιθέσεις: Ασφαλιστικό Νομοσχέδιο

Καθεστώς Σουηδίας στις επικουρικές συντάξεις

Ασφαλιστικό Πινοσέτ αντί για κοινωνική ασφάλιση

Ένα δομικό πρόβλημα του ασφαλιστικού συστήματος επιχειρεί να λύσει η κυβέρνηση με το νέο νομοσχέδιο για την επικουρική ασφάλιση, την κατάθεση του οποίου στη Βουλή τις επόμενες μέρες ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στο υπουργικό συμβούλιο. Πρόκειται για μια τολμηρή μεταρρύθμιση, που μετά τη μεταρρύθμιση του εργασιακού, αλλάζει εντελώς το τοπίο για όσους ασχολούνται στην αγορά με όρους εξαρτημένης εργασίας.

Όπως εξήγησε ο κ. Μητσοτάκης, το ασφαλιστικό καθεστώς μετατρέπεται βαθμιαία από αναδιανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό. Ο εργαζόμενος έως 35 ετών, με επιλογή του, και ο κάθε νεοεισερχόμενος στην αγορά εργασίας, υποχρεωτικά θα έχει πλέον έναν ατομικό κουμπαρά, στον οποίο θα κατευθύνονται οι εισφορές του. Το κεφάλαιο αυτό θα μπορεί να το επενδύσει, όπως ο ίδιος ο ασφαλισμένος θα επιλέξει, έχοντας πάντα πρόσβαση στην εξέλιξή του. Και στο τέλος του εργασιακού του βίου, παράλληλα με την κύρια εθνική, την ανταποδοτική σύνταξη, που χρηματοδοτείται και θα εξακολουθήσει να χρηματοδοτείται από το κράτος, θα έχει και την προσωπική επικουρική του σύνταξη, το ύψος της οποίας θα εξαρτάται από τις εισφορές του.

Ειδική ρήτρα του νόμου θα προβλέπει ότι ανεξάρτητα από την πορεία των επενδύσεων, η τελική σύνταξη δεν θα μπορεί να είναι χαμηλότερη από αυτήν που αντιστοιχεί στο σύνολο των εισφορών του εργαζομένου. Και ακόμα, όπως τόνισε ο πρωθυπουργός, το νέο αυτό σύστημα, που θα ισχύσει από τις αρχές του επόμενου χρόνου, ισχύει σχεδόν σε όλα τα κράτη του ανεπτυγμένου κόσμου, ακριβώς επειδή απαντά στα προβλήματα του καιρού μας, έχοντας ως στόχους τη μείωση του δημογραφικού κινδύνου που απειλεί τα εισοδήματα των μελλοντικών συνταξιούχων, την εξασφάλιση υψηλότερων επικουρικών συντάξεων στους μελλοντικούς συνταξιούχους, τη μετατροπή του ασφαλιστικού συστήματος σε μοχλό της ανάπτυξης της οικονομίας, την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των νέων ασφαλισμένων στο δημόσιο συνταξιοδοτικό σύστημα και την παροχή ισχυρών κινήτρων για νόμιμη εργασία.

Για τον σκοπό αυτόν, θα συσταθεί Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης. To ταμείο αυτό θα είναι δημόσιο. Θα λειτουργεί στα πρότυπα Δημόσιων Ταμείων κεφαλαιοποιητικού χαρακτήρα που έχουν φτιαχτεί εδώ και δεκαετίες σε χώρες που φημίζονται για την αποτελεσματικότητα του κοινωνικού τους κράτους, όπως η Δανία, η Ολλανδία και η Σουηδία.

Η προτεινόμενη μεταρρύθμιση περιλαμβάνει επίσης δύο σημαντικές κρατικές εγγυήσεις. Το κράτος εγγυάται αφενός την απρόσκοπτη καταβολή των συντάξεων του υφιστάμενου συστήματος και αφετέρου ότι η επικουρική σύνταξη του νέου κεφαλαιοποιητικού συστήματος θα αντιστοιχεί τουλάχιστον στις εισφορές που κατέβαλε ο ασφαλισμένος.

Ε.Κ.

Όσο ωραία λόγια κι αν λέει, ο κ. Μητσοτάκης δεν μπορεί να κρύψει την αλήθεια για το νέο ασφαλιστικό που επιχειρεί να επιβάλει. Μετά τον πτωχευτικό, που αφήνει απροστάτευτη την πρώτη κατοικία, το εργασιακό, που καταργεί το οκτάωρο και μια σειρά δικαιωμάτων των εργαζομένων, το «ασφαλιστικό Πινοσέτ», που όταν αποκαλύφθηκε η κυβέρνηση το διέψευσε, ολοκληρώνει τη θεμελίωση ενός καθεστώτος που ευνοεί τα μεγάλα συμφέροντα εις βάρος της εργασίας και της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Δεν είναι τυχαίο ότι αυτά τα νομοθετήματα, που θα έχουν καταλυτική επίδραση στη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων, η κυβέρνηση επιλέγει να τα περάσει εν μέσω πανδημίας, παρά το γεγονός ότι προκαλούν έντονες αντιδράσεις και αναμένεται να δυναμιτίσουν την κοινωνική συνοχή.

Ο κ. Μητσοτάκης, παρουσιάζοντας σε ειδυλλιακούς τόνους το νέο ασφαλιστικό στους υπουργούς του, έκρυψε κάποια θεμελιώδη ζητήματα. Πρώτον, ότι η επικουρική ασφάλιση περνάει στα χέρια της μεγάλης ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Τα funds θα διαχειρίζονται τον «κουμπαρά» κάθε εργαζόμενου και προφανώς έχοντας ως προτεραιότητα τα δικά τους κέρδη. Δεύτερον, το δυσβάσταχτο κόστος της μετάβασης από το αναδιανεμητικό καθεστώς στο κεφαλαιοποιητικό, δηλαδή στην ιδιωτικοποίηση, θα το πληρώσει ο Έλληνας φορολογούμενος ή ασφαλισμένος. Τρίτον, ότι στερώντας 75 δισεκατομμύρια ευρώ σε βάθος 25ετίας από τα ασφαλιστικά ταμεία τα οδηγούν σε πτώχευση, θέτοντας σε μεγάλο κίνδυνο τις κύριες συντάξεις.

Η αντιμεταρρύθμιση στην επικουρική ασφάλιση αναιρεί τον χαρακτήρα του δημόσιου κοινωνικού ασφαλιστικού συστήματος και τον διανεμητικό του χαρακτήρα, καταλύοντας τη βασική αρχή της «αλληλεγγύης των γενεών». Πρόκειται για μια βίαιη αναδιανομή προς όφελος λίγων και ισχυρών ιδιωτικών συμφερόντων, εις βάρος των ασφαλισμένων, των συνταξιούχων και των εργαζομένων, καθώς και των νέων, που καταδικάζονται από αυτή την κυβέρνηση σε εργασιακή και ασφαλιστική επισφάλεια. Εν μέσω πανδημίας και βαθιάς κρίσης, η κυβέρνηση Μητσοτάκη πλήττει το δημόσιο συμφέρον και επιβαρύνει τους φορολογούμενους με το τεράστιο κόστος της μετάβασης δεκάδων δισ. ευρώ, προκειμένου να παραχωρήσει την επικουρική ασφάλιση και να εξασφαλίσει τεράστια κέρδη σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, αποστερώντας τους πόρους του Προϋπολογισμού από τη στήριξη των εργαζομένων και των ανέργων, της πραγματικής οικονομίας και του κοινωνικού κράτους. Ταυτόχρονα, ανοίγει την πόρτα για μελλοντική συνολική ασφαλιστική αναδιάρθρωση με τη γενικευμένη εφαρμογή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος.

Αυτοί είναι οι λόγοι που θα υπάρξει αποφασιστική κοινωνική αντίσταση στα σχέδια του κ. Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του.

Ε.Σ.