Αντιθέσεις: Δημοσιογραφία

 

Η κυβέρνηση εγγυάται τον πλουραλισμό στην ενημέρωση

Τα κρούσματα λογοκρισίας σήμα κινδύνου για τη δημοκρατία

Ο θόρυβος που ξέσπασε τις τελευταίες μέρες, μετά από κάποιες παραιτήσεις δημοσιογράφων από μεγάλες εφημερίδες, μπορεί να θεωρηθεί και φυσιολογικός. Όταν γνωστά ονόματα και στελέχη ΜΜΕ παραιτούνται, καταγγέλλοντας μάλιστα κρούσματα λογοκρισίας, η κοινή γνώμη θα ενδιαφερθεί. Εκείνο που δεν είναι φυσιολογικό, αλλά εμφανώς εκ του πονηρού, είναι η προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να στοιχειοθετήσει κατηγορίες κατά της κυβέρνησης, ότι δήθεν αυτή ενορχηστρώνει πιέσεις σε δημοσιογράφους και Μέσα Ενημέρωσης. Γιατί, πέραν όλων των άλλων, κυβέρνηση δεν έχει καμιά θεσμική ή άλλη δυνατότητα ελέγχου της ενημέρωσης.

Στην Ελλάδα, όπως και σε όλες τις δημοκρατικές χώρες, τα ΜΜΕ ασκούν έναν κοινωνικό ρόλο, χωρίς όμως το κράτος να έχει οποιαδήποτε συμμετοχή στο ιδιοκτησιακό τους καθεστώς. Είναι εταιρείες, που ελέγχονται από ιδιώτες, λειτουργούν με τους κανόνες της αγοράς και κρίνονται από τους αναγνώστες, τους τηλεθεατές και τους ακροατές τους. Το Δημόσιο, απλώς, μέσω της ανεξάρτητης αρχής του ΕΣΡ, διασφαλίζει τον πλουραλισμό, τη δημοκρατική ισορροπία και τον σεβασμό της δεοντολογίας.

Από την άποψη αυτή, είναι γελοίο να κατηγορείται η σημερινή κυβέρνηση για παρεμβάσεις και πολύ περισσότερο για έλεγχο της ενημέρωσης. Όταν μάλιστα έγιναν και γίνονται προσπάθειες να εξασφαλιστεί εν μέσω κρίσης η επιβίωση των ΜΜΕ, με διάφορους τρόπους, όπως η ελάφρυνση από χρέη προς το Δημόσιο και η χρηματοδότηση της καμπάνιας για τον κορωνοϊό, που τόσο επικρίθηκε ως «λίστα Πέτσα».

Τα όποια λάθη έχουν γίνει στη διαδικασία αυτή δεν αναιρούν ούτε την προσπάθεια, ούτε τα αποτελέσματά της. Και είναι τουλάχιστον υποκριτικό να εκτοξεύονται κατηγορίες κατά της κυβέρνησης Μητσοτάκη, από ένα κόμμα που όταν κυβέρνησε τη χώρα διακρίθηκε ιδιαίτερα για τις παρεμβάσεις του όχι μόνο στη Δικαιοσύνη, αλλά και στην ενημέρωση. Μετέτρεψε την ΕΡΤ σε κομματικό μέσο, οργάνωσε έναν παράνομο και εκβιαστικό διαγωνισμό για τις τηλεοπτικές άδειες, προσπάθησε να «βάλει στο χέρι» μεγάλα συγκροτήματα ΜΜΕ για ιδιοτελείς κομματικούς σκοπούς. Η υπόθεση Καλογρίτσα είναι πολύ πρόσφατη για να ξεχαστεί.

Προφανώς και στην ενημέρωση υπάρχουν προβλήματα. Είναι όμως πρωτίστως δουλειά των δημοσιογράφων, των ιδιοκτητών και των οργανώσεών τους να τα επιλύσουν. Αυτό που η κυβέρνηση -κάθε κυβέρνηση- μπορεί και πρέπει να κάνει είναι να διασφαλίζει την εφαρμογή της συνταγματικής αρχής του πλουραλισμού και της ισότητας στην προβολή των θέσεων και των απόψεων όλων των κομμάτων. Από εκεί και πέρα, η ελευθερία του Τύπου είναι αδιαπραγμάτευτη. Η άσκησή της, όμως, επαφίεται σε μεγάλο βαθμό στους ίδιους τους λειτουργούς του.

Ε.Κ.

Οι απομακρύνσεις και απολύσεις από την ΕΡΤ -τελευταίο «θύμα» ο γνωστός δημοσιογράφος Πάνος Χαρίτος- και οι παραιτήσεις γνωστών δημοσιογράφων από μεγάλο συγκρότημα ενημέρωσης, είναι καμπανάκια κινδύνου: Κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο των ΜΜΕ.

Η Έλενα Ακρίτα, γνωστή αρθρογράφος, υποχρεώθηκε ουσιαστικά σε παραίτηση από την εφημερίδα με την οποία συνεργαζόταν επί 20 χρόνια, επειδή σε ένα από τα άρθρα της ασκούσε κριτική στον πρωθυπουργό και στην κυβέρνηση. Η Δήμητρα Κρουστάλλη, διευθύντρια σύνταξης μεγάλης εφημερίδας, παραιτήθηκε επίσης πριν από λίγες μέρες, καταγγέλλοντας ασφυκτικές πιέσεις από το Μέγαρο Μαξίμου, εξαιτίας ενός ρεπορτάζ της που αναφερόταν σε προβλήματα του ΕΟΔΥ στην αντιμετώπιση της πανδημίας.

Είναι γνωστές οι προνομιακές σχέσεις της ΝΔ με τους μεγάλους μιντιακούς ομίλους και τους ιδιοκτήτες τους. Είναι επίσης γνωστό ότι από το 1974 μέχρι σήμερα, καμιά κυβέρνηση και κανένας πρωθυπουργός δεν είχε την ασυλία που απολαμβάνει ο σημερινός πρωθυπουργός από τα μεγάλα ΜΜΕ. Και είναι γνωστό, τέλος, πόσο συντριπτικοί είναι οι συσχετισμοί στην ενημέρωση ανάμεσα στην κυβέρνηση και στην αντιπολίτευση. Και πόσο ο ΣΥΡΙΖΑ έχει απέναντί του ένα εχθρικό τείχος μεγάλων ΜΜΕ, που στην ουσία παρεμποδίζουν, αντί να εξασφαλίζουν, την επικοινωνία του με τους πολίτες.

Η άρρωστη αυτή κατάσταση, πίσω από την οποία κρύβεται το άρρωστο φαινόμενο που ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης βάφτισε «διαπλοκή» και ο Κώστας Καραμανλής «νταβατζήδες», δεν είναι πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΙΝΑΛ ή του ΚΚΕ. Είναι πρόβλημα Δημοκρατίας. Ο καθένας μπορεί να καταλάβει ότι η Δημοκρατία μας είναι ανάπηρη, όταν η ενημέρωση, η ψυχή της, ανήκει σε ένα σύμπλεγμα από ανεξέλεγκτα συμφέροντα. Όταν η πολιτική εξουσία, με μια πολιτική καρότου και μαστιγίου, «δώρων» και εκβιασμών, εξασφαλίζει από τη μια την ασυλία της και από την άλλη τις συστηματικές, συχνά και συκοφαντικές, επιθέσεις στους αντιπάλους της.

Η δημοσιογραφία ασφυκτιά, η είδηση που ανήκει σε όλους έχει γίνει εμπόρευμα που το ιδιοποιούνται μεγάλα συμφέροντα, η επιχείρηση εξαγοράς με δημόσιο χρήμα και διάφορες λίστες βεβαιώνουν του λόγου το ασφαλές. Και η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο με τα τελευταία κρούσματα ανοιχτής λογοκρισίας και με τις καταγγελίες για τον ρόλο του Μεγάρου Μαξίμου από δημοσιογράφους που για χρόνια στήριζαν τον κ. Μητσοτάκη. Η ενημέρωση του πολίτη είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήνει στα χέρια κυκλωμάτων, πολιτικών και οικονομικών, που το τελευταίο για το οποίο ενδιαφέρονται είναι η αντικειμενικότητα και η αλήθεια.

Ε.Σ.