CEDEFOP: Νέο προφίλ δεξιοτήτων «γεννούν» η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση στον αγροτικό τομέα

Η διπλή μετάβαση, πράσινη και ψηφιακή, δεν είναι αφηρημένη στρατηγική της Ευρώπης, αλλά μια πραγματικότητα που ήδη αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο παράγονται και διακινούνται τα τρόφιμα. Ο αγροτικός τομέας βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτής της αλλαγής: Από την παρακολούθηση των καλλιεργειών με δορυφόρους μέχρι την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης στην άρδευση, η τεχνολογία καθοδηγεί την προσπάθεια για βιώσιμη παραγωγή και πιο υπεύθυνες αλυσίδες εφοδιασμού.

Ψηφιακά εργαλεία για ακριβή και βιώσιμη γεωργία

Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωπαϊκoύ Κέντρου για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης, Cedefop, οι νέες τεχνολογίες δίνουν στους αγρότες και στις επιχειρήσεις τροφίμων τη δυνατότητα να μειώσουν δραστικά το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Η δορυφορική παρακολούθηση βοηθά στη στοχευμένη χρήση φυτοφαρμάκων, περιορίζοντας τα χημικά που καταλήγουν στο έδαφος και το νερό.

Παράλληλα, συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που μετρούν την υγρασία του εδάφους επιτρέπουν την αποφυγή σπατάλης νερού, ένα κρίσιμο ζήτημα σε χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, όπου η ξηρασία αποτελεί, πλέον, μόνιμη απειλή. Ένα ακόμη εργαλείο είναι οι αναλύσεις εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά τις προμήθειες, που επιτρέπουν σε επιχειρήσεις να γνωρίζουν τον περιβαλλοντικό αντίκτυπο κάθε κρίκου της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Νέες δεξιότητες για τους αγρότες και τους επιστήμονες

Η πράσινη μετάβαση με ψηφιακά εργαλεία φέρνει στο προσκήνιο νέες απαιτήσεις για το ανθρώπινο δυναμικό. Οι εργαζόμενοι στον αγροτικό τομέα χρειάζονται, πλέον, «υβριδικό» προφίλ. Να συνδυάζουν, δηλαδή, τις παραδοσιακές γνώσεις του αγρού με την κατανόηση ψηφιακών συστημάτων, δορυφορικών δεδομένων και εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης.

Μέσω αυτού του προφίλ, η εταιρεία τροφίμων που συμμετείχε στην έρευνα πέτυχε 100% υιοθέτηση τουλάχιστον μίας βιώσιμης πρακτικής από τους αγρότες της, χάρη στα ψηφιακά εργαλεία που παρείχε. Σε ποσοστό 66%, μάλιστα, υιοθέτησε περισσότερες από μία πρακτικές – από ορθολογική χρήση νερού μέχρι μείωση εισροών. Αυτό δείχνει ότι η τεχνολογία μπορεί να επιταχύνει σημαντικά την πράσινη μετάβαση όταν συνδυάζεται με εκπαίδευση και κατάλληλη υποστήριξη.

Η επόμενη μέρα για την αγροτική κατάρτιση

Ο αγροτικός τομέας είναι από τους πλέον εκτεθειμένους στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, αλλά και από τους πιο υποσχόμενους για την πράσινη μετάβαση. Για να μπορέσει να ανταποκριθεί, η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ΕΕΚ) πρέπει να προετοιμάσει νέες γενιές γεωπόνων, τεχνικών και παραγωγών, που να κατέχουν ταυτόχρονα βιώσιμες πρακτικές και ψηφιακές δεξιότητες.

Ο δρόμος προς μια «έξυπνη» βιώσιμη γεωργία

Η εμπειρία δείχνει ότι ο συνδυασμός ψηφιακής τεχνολογίας και πράσινων πρακτικών δεν είναι πολυτέλεια, αλλά προϋπόθεση για έναν βιώσιμο αγροτικό τομέα. Με τη στήριξη των ευρωπαϊκών πολιτικών και τη σωστή εκπαίδευση, η γεωργία μπορεί να γίνει πρωτοπόρος στην πράσινη-ψηφιακή μετάβαση και να συμβάλει καθοριστικά στην επίτευξη των κλιματικών στόχων.