Ανεκμετάλλευτη φαίνεται ότι πέρασε για το ελληνικό ελαιόλαδο η ευκαιρία να κεφαλαιοποιήσει τη δυναμική που απέκτησε κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας στη βρετανική αγορά, ώστε να κερδίσει πολύτιμα μερίδια αγοράς από τον ευρωπαϊκό ανταγωνισμό.
Πρόσφατο report του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας στο Λονδίνο επιβεβαιώνει τους φόβους ότι το άλμα στις εξαγωγές ελληνικού ελαιολάδου το 2020 ήταν εντέλει ευκαιριακό και οφειλόταν, κυρίως, στη σπουδή των Βρετανών αγοραστών να αντιμετωπίσουν άμεσα την αιφνίδια έλλειψη προϊόντων, η οποία «πέτυχε» τους Έλληνες προμηθευτές σε πλεονεκτική θέση λόγω άμεσης διαθεσιμότητας. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «με την ομαλοποίηση της τροφοδοσίας, χάθηκε και η δυναμική που δημιουργήθηκε στις συγκεκριμένες ιδιαίτερες συνθήκες».
Τι αφήνει πίσω η πανδημία
Η ζήτηση για βρώσιμα έλαια στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε σημαντικά στη διάρκεια της πανδημίας, καθώς το κλείσιμο της οικονομίας και η τηλεργασία οδήγησαν στην κατανάλωση των περισσότερων γευμάτων στο σπίτι. Καθώς οι περιορισμοί άρχισαν να αίρονται, οι λιανικές πωλήσεις υποχώρησαν μεν από το υψηλό των αρχών 2020, όταν οι Βρετανοί καταναλωτές κατέφυγαν σε αγορές πανικού, παρέμειναν όμως υψηλότερες από το επίπεδο του 2019.
Οι αλλαγές, δε, που συντελέστηκαν στη διάρκεια της πανδημίας, τόσο στις εργασιακές πρακτικές, όσο και στις διατροφικές συνήθειες οδηγούν στην εκτίμηση ότι οι πωλήσεις βρώσιμων ελαίων θα παραμείνουν σε υψηλότερο από το προ πανδημίας επίπεδο, ενώ ειδικά στο ελαιόλαδο αναμένεται η μεγαλύτερη αύξηση πωλήσεων σε επίπεδο λιανικής.
Σύμφωνα με στοιχεία της Nielsen, ο μέσος όρος πωλήσεων όλων των ειδών ελαιολάδου τέσσερις εβδομάδες πριν από την αιχμή του 2020 ανέρχονταν σε 12,2 εκατ. λίρες, ενώ τις τέσσερις εβδομάδες που έληγαν στις 4/12/21 σε 14,8 εκατ. λίρες, σημειώνοντας αύξηση 20,9%, που είναι και η ισχυρότερη σε σχέση με άλλα έλαια.
Η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στο αρωματισμένο ελαιόλαδο (εμπλουτισμένο ελαιόλαδο με γεύσεις κυρίως αρωματικών βοτάνων, τρούφας κ.ά., +37,8%), ενώ ακολουθούν το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο (+22,8%), το απλό ελαιόλαδο (+21,7%) και το ελαφρύ ελαιόλαδο (+5,4%).
Η Ισπανία κάλυψε τη ζήτηση
Ωστόσο, αυτή η επιπλέον ζήτηση για εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο το 2021 καλύφθηκε κατά βάση από την Ισπανία, ακόμα και από μη ελαιοπαραγωγικές χώρες, όπως το Βέλγιο, η Γερμανία και η Ολλανδία, με την αξία των ελληνικών εισαγωγών να ξεπερνά κατά τι αυτήν του 2020.
Ειδικότερα, οι εισαγωγές εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου από την Ελλάδα ανήλθαν πέρυσι σε 4,614 εκατ. λίρες από 4,253 εκατ. λίρες το 2020, με το μερίδιο της χώρας μας να διαμορφώνεται σε 5%.
Το ίδιο διάστημα, οι εισαγωγές από την Ισπανία αυξήθηκαν από 27,460 σε 33,179 εκατ. λίρες, με το μερίδιο των Ιβήρων να ανεβαίνει πλέον στο 38%, ψαλιδίζοντας την απόσταση από την Ιταλία, που παρέμεινε πρώτη με 45% και ουσιαστικά αμετάβλητη αξία εισαγωγών (39,554 εκατ. λίρες έναντι 39,169 εκατ. το 2020). Τις πλέον εντυπωσιακές αυξήσεις εμφάνισαν οι εισαγωγές από μη ελαιοπαραγωγικά κράτη.
Για παράδειγμα, η αξία των εισαγωγών από το Βέλγιο εκτινάχθηκε το 2021 στις 3,249 εκατ. λίρες από μόλις 35.246 λίρες έναν χρόνο πριν, φέρνοντας το μερίδιο της χώρας στο 4%, ενώ στα 3 εκατ. λίρες από 1,222 εκατ. λίρες αυξήθηκαν οι εισαγωγές από τη Γερμανία, το ποσοστό της οποίας σκαρφάλωσε στο 3%.
Τα αυξημένα κόστη μειώνουν την ψαλίδα τιμής από τα σπορέλαιαΣε μια πιο αισιόδοξη νότα, το Γραφείο ΟΕΥ του Λονδίνου αναφέρει ότι η πανδημία ενίσχυσε την αντίληψη των καταναλωτών ότι το ελαιόλαδο αποτελεί υγιεινό τρόφιμο και η προβολή αυτής της ιδιότητας, όπως και της σχέσης του με τη χορτοφαγική διατροφή, θα μπορούσε να βοηθήσει, ώστε να αξιοποιηθεί η δυναμική που δημιουργήθηκε. Ζητούμενο από τους Βρετανούς καταναλωτές εξακολουθεί, επίσης, να αποτελεί η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των παραγωγών με την υιοθέτηση μεθόδων αειφόρου καλλιέργειας και συσκευασίας (π.χ. χρήση συσκευασιών με περισσότερη ανακυκλωμένη πρώτη ύλη). Ελαιόλαδα ΠΟΠ και οργανικά ελαιόλαδα θεωρούνται ανερχόμενες υποκατηγορίες για το 2022, όπως και τα εμπλουτισμένα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα με γεύσεις από φυσικές ουσίες, ενώ η αύξηση του κόστους συσκευασίας και των μεταφορικών εκτιμάται ότι θα επιβαρύνει αναλογικά περισσότερο τα φθηνότερα σπορέλαια, οδηγώντας σε περαιτέρω μείωση της διαφοράς τιμής μεταξύ αυτών και του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου. |
Εισαγωγές παρθένου ελαιολάδου στο Ηνωμένο Βασίλειο, σε λίρες
