της Ελένης Ριζάκη
Εντονη ανησυχία για την αποθήκευση της νέας σοδειάς σιτηρών, παρά τις διαβεβαιώσεις της Δύσης για χείρα βοηθείας, εξακολουθεί να επικρατεί στην εμπόλεμη Ουκρανία.
Όπως αναφέρει πρόσφατο δημοσίευμα της Wall Street Journal, όσα σιλό και αποθηκευτικοί χώροι δεν καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια κάποιας επίθεσης παραμένουν γεμάτα με αποθέματα της περυσινής χρονιάς, καθώς οι εξαγωγές εξακολουθούν να πραγματοποιούνται με το σταγονόμετρο. Έχοντας καταφέρει να καλλιεργήσουν σε πολύ δύσκολες συνθήκες, οι παραγωγοί ετοιμάζονται για τη συγκομιδή της φετινής σοδειάς, αλλά με τον κίνδυνο της συμφόρησης των αποθηκών να παραμονεύει.
Αξιωματούχοι προβλέπουν πως θα μπορούν να εξάγουν το 1/3 των ποσοτήτων από ό,τι συνήθως, ενώ η ουκρανική κυβέρνηση υπολογίζει πως φέτος οι παραγωγοί θα κληθούν να «φιλοξενήσουν» στους αποθηκευτικούς τους χώρους επιπλέον 10-15 εκατ. τόνους σιτηρών, ποσό αντίστοιχο με περίπου το 24% της φετινής αναμενόμενης σοδειάς. Είναι φανερό, λοιπόν, πως οι Ουκρανοί γεωργοί χρειάζονται λύσεις και, μάλιστα, άμεσες.
Ξεκινώντας από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα πως οι ΗΠΑ θα κατασκευάσουν προσωρινά σιλό στα σύνορα της Πολωνίας με την Ουκρανία. Βέβαια, ο Πολωνός υπουργός Γεωργίας είπε πως για να ολοκληρωθεί ένα τέτοιο εγχείρημα θα χρειαστούν τρεις-τέσσερις μήνες, δηλαδή ένα χρονικό διάστημα που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο μεγάλο μέρος της φετινής παραγωγής.
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Ένωση διαμηνύει ότι προσπαθεί να βρει και να εξασφαλίσει αποθηκευτικούς χώρους στις επικράτειες των χωρών-μελών της. Όμως και πάλι κάτι τέτοιο είναι αμφίβολο ότι θα αποδειχθεί αποτελεσματικό, καθώς η Ουκρανία αντιμετωπίζει μια γενικότερη δυσκολία να εξάγει και δεν είναι σίγουρο ότι οι φορτώσεις θα φτάσουν στον προορισμό τους, ώστε να αποθηκευτούν. Τέλος, ο ΟΗΕ συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις με Ουκρανία και Ρωσία, ώστε να βρεθεί μια λύση στο άνοιγμα των δρόμων μεταφοράς.
«Ανταλλακτική οικονομία»
Σε κάθε περίπτωση, οι παραπάνω προτάσεις δεν προσφέρουν τις άμεσες λύσεις που αναζητούν οι αγρότες, οι οποίοι, για την ώρα, δοκιμάζουν ή εξετάζουν διάφορες εναλλακτικές. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ της Wall Street Journal, για παράδειγμα, μια παραγωγός νοικιάζει μια αποθήκη, ώστε να μεταφέρει εκεί μέρος της παλιάς σοδειάς και έτσι απελευθερώνει χώρο στις αποθήκες που βρίσκονται κοντά στις καλλιέργειές της. Επίσης, παρατηρείται η πρακτική της ενοικίασης ή και της προσφοράς αποθηκευτικών χώρων ανάμεσα στους παραγωγούς σε μια μορφή «ανταλλακτικής οικονομίας». Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ενός παραγωγού που χρησιμοποιεί την αποθήκη του γείτονά του και ως αντάλλαγμα του επιτρέπει να χρησιμοποιεί τη θεριζοαλωνιστική μηχανή του.
Μία άλλη σκέψη είναι η ανακαίνιση παλαιών κτηρίων και η αξιοποίησή τους ως προσωρινών αποθηκών ή η κάλυψη των καλλιεργημένων σιτηρών με πλαστικό. Βέβαια, έτσι, αυξάνεται ο κίνδυνος να υποβαθμιστούν ποιοτικά οι σοδειές. Ορισμένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα, όπως η IMC, δηλώνουν ότι έχουν ακόμα κάποια περιθώρια χώρου και ότι, αν χρειαστεί, θα αξιοποιήσουν κάποιες παλαιότερες εγκαταστάσεις αποθήκευσης, όμως παραδέχονται ότι τα πράγματα θα γίνουν πολύ δύσκολα, αν δεν ξεκινήσουν σύντομα οι εξαγωγές.
Φυσικά, όσοι παραγωγοί δεν έχουν εναλλακτική αναγκάζονται να πωλούν το στοκ τους σε τιμές κόστους ή με το μικρότερο δυνατό κέρδος για να αποδεσμεύσουν χώρο από τις αποθήκες τους για τη νέα παραγωγή.
Είδος εν ανεπαρκεία τα silo bags
Όπως αναφέρουν στη Wall Street Journal Ουκρανοί αγρότες, η σωστή αποθήκευση των σιτηρών και των ελαιούχων σπόρων, όπου θα επικρατούν οι κατάλληλες συνθήκες, είναι κομβικής σημασίας. Πρώτον, διότι, διαφορετικά η σοδειά είναι ευάλωτη και έκθετη σε έντομα, τρωκτικά, αλλά και κλέφτες. Δεύτερον, η υπερβολική υγρασία μπορεί να σαπίσει τη σοδειά μέσα σε διάστημα μερικών μηνών.
Σοβαρό πρόβλημα αποτελεί, επίσης, η έλλειψη σάκων αποθήκευσης σιτηρών, γνωστών και ως silo bags, η χωρητικότητα των οποίων κυμαίνεται συνήθως στους 250 τόνους έκαστος. Οι κατασκευαστές τέτοιων σάκων δηλώνουν αδυναμία να ανταποκριθούν στη ζήτηση όχι μόνο από την Ουκρανία, αλλά και από τον υπόλοιπο κόσμο. Ο Ian Metherall, επικεφαλής της αυστραλιανής Silo Bags, αναφέρει στην αμερικανική εφημερίδα ότι η εταιρεία του δεν δέχεται πλέον νέες παραγγελίες από την Ουκρανία, καθώς ούτως ή άλλως δεν θα προλάβει να τις αποστείλει εγκαίρως πριν από την ολοκλήρωση της συγκομιδής.
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με το USDA, η Ουκρανία, μέσω των εξαγωγών της, παρέχει το 10% σε σιτάρι παγκοσμίως, το 14% σε καλαμπόκι παγκοσμίως και το 50% σε ηλιέλαιο. Άλλωστε, ενδεικτική είναι η προειδοποίηση του Παγκόσμιου Προγράμματος Σίτισης του ΟΗΕ πως το έλλειμμα σε ουκρανικά σιτηρά και συνδυαστικά με την πανδημία έχουν εντείνει μια κατάσταση, αποτέλεσμα της οποίας θα είναι μια επισιτιστική κρίση που ενδέχεται να ξεπεράσει και αυτήν του 1945.
Yπ. Γεωργίας
|
