Λένε πως όταν μοιράζεσαι την αγάπη σου για κάτι, αυτή πολλαπλασιάζεται, ανθεί και καταφέρνει να φτάσει πιο μακριά. Ποιος θα περίμενε ότι, από την αγάπη ενός ανθρώπου για τη γη, τις καλλιέργειες και τα ζώα, δεκάδες μικροί και μεγάλοι μαθητές θα γνώριζαν τον κόσμο της γεωργίας και θα ανακάλυπταν την ομορφιά της ενασχόλησης με το χωράφι;
Ο λόγος για τον Παναγιώτη Γεωργίου, από την Μπαλντούμα του Δήμου Μετσόβου, έναν αγρότη από κούνια, ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε σε αγροτική οικογένεια και κατάφερε να συνεχίσει και να εξελίξει τη δραστηριότητά της. Σήμερα, καλλιεργεί βιολογικά εποχικά λαχανικά σε υπαίθρια έκταση 110 στρεμμάτων, αλλά και σε τρία στρέμματα θερμοκηπίου. Καλλιεργεί, επίσης, κτηνοτροφικά φυτά για να εξασφαλίσει την τροφή των προβάτων του, ενώ διαθέτει και 300 κότες αβγοπαραγωγής, τις οποίες έχει σκοπό να αυξήσει σε 600 το επόμενο διάστημα.
Εκτός των άλλων, διοργανώνει βιωματικά εργαστήρια για μαθητές. «Ξεκίνησα επίσημα την ενασχόληση με τον αγροτικό τομέα το 1997, όταν η λέξη “βιολογική γεωργία” ήταν ακόμη άγνωστη σε πολλούς. Μέσω μιας συγκυρίας, και αφού δούλευα ως οικοδόμος, έμαθα από έναν γνωστό μου για ένα σεμινάριο βιολογικής γεωργίας στα Γιάννενα. Αποφάσισα να το παρακολουθήσω και όταν το ολοκλήρωσα αναζήτησα τον οργανισμό ελέγχου και πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων ΔΗΩ και έκανα το πρώτο μου συμβόλαιο, αφού παράλληλα εντάχθηκα και στο πρόγραμμα Νέων Αγροτών.
Από τότε, ξεκίνησα την πρώτη χρονιά βάζοντας πατάτα και συνέχισα τον δεύτερο χρόνο με λαχανικά, όπως μαρούλι, κρεμμύδι και σπανάκι. Παράλληλα, κάναμε συλλογή άγριων χόρτων, όπως ραδίκια και τσουκνίδες. Τα πρόβατα τα συνέχισα από τον παππού μου και τον πατέρα μου, αν και μειώσαμε λίγο τον αριθμό τους σε βάθος χρόνου, λόγω της ραγδαίας πτώσης στην τιμή του γάλακτος.
Τα πρόβατα είναι εκτατικής εκτροφής, καθώς βόσκουν ελεύθερα όλο τον χρόνο και μόνο τέσσερις μήνες τον χειμώνα είναι μέσα στον στάβλο, λόγω των καιρικών συνθηκών. Επίσης, βόσκουν στις καλλιέργειές μας, με την κοπριά και τα ούρα να χρησιμεύουν ως λίπανση», αναφέρει στην «ΥΧ» ο Παναγιώτης. Εκτός από τα παραπάνω, ο ίδιος καλλιεργεί και σιτάρι, φτιάχνοντας αλεύρι, το οποίο προωθεί μαζί με τα υπόλοιπα προϊόντα του.
Δίκτυο προώθησης προϊόντων
Με το πέρασμα του χρόνου, ο Παναγιώτης έχει καταφέρει να στήσει ένα δίκτυο προώθησης των προϊόντων του με σταθερούς πελάτες. «Διαθέτω τα προϊόντα μου σε καταστήματα βιολογικών προϊόντων στα Γιάννενα, την Ηγουμενίτσα, την Κέρκυρα, την Κοζάνη, την Καστοριά, τον Βόλο, τα Τρίκαλα, τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα. Προτιμώ να συνεργάζομαι με συνεταιριστικά καταστήματα, όπου εκεί τα προϊόντα τα δίνουμε χωρίς μεσάζοντες και εμπόρους.
Δεύτερος τρόπος προώθησης των προϊόντων μου είναι η διανομή κατ’ οίκον. Έχω έναν μεγάλο αριθμό πελατών, κάποιοι εκ των οποίων συνεχίζουν να αγοράζουν τα προϊόντα μου από τότε που ξεκίνησα μέχρι και σήμερα. Παραδίδω μόνος μου τα προϊόντα σε Γιάννενα, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Τρίκαλα και Λάρισα, ενώ στην Αθήνα τα στέλνω με μεταφορική. Από πέρυσι ξεκίνησα να δίνω και σε χώρους εστίασης όπως ξενοδοχεία, εστιατόρια, αλλά και κουζίνες που αναζητούν ποιοτική πρώτη ύλη», εξηγεί ο Παναγιώτης.
Βιωματική εκπαίδευση σε σχολεία
Όταν ο Παναγιώτης ήρθε σε επαφή με νεαρούς μαθητές, οι οποίοι –όπως του είπαν– δεν γνώριζαν από πού προέρχεται το αλεύρι, παρακινήθηκε και δημιούργησε βιωματικά σεμινάρια. Μέσα από αυτά, μαθητές από παιδικούς σταθμούς και σχολεία τον επισκέπτονται και μαθαίνουν για το αλεύρι, ζυμώνουν ψωμί και φτιάχνουν κουλουράκια. Εκτός αυτών όμως, ο Παναγιώτης οργάνωσε και επισκέψεις σε σχολεία.
Όπως τονίζει, «όταν τα παιδιά μού είπαν ότι δεν ξέρουν από πού βγαίνει το αλεύρι, οργανώσαμε κάποιες επισκέψεις. Φύτεψα σιτάρι σε μερικά τελάρα, τα πήγα στη νηπιαγωγείο και τα άφησα εκεί όλο τον χειμώνα. Αφού μεγάλωσε το σιτάρι, το κόψαμε τον Ιούνιο. Τότε, τα παιδιά είδαν τα στάχυα, τα οποία τα τρίψαμε, βγάλαμε το σιτάρι και το πήγαμε στον πετρόμυλο, όπου και πήραμε το αλεύρι.
Έτσι, μέσω αυτής της διαδικασίας, τα παιδιά είδαν πώς παράγεται το αλεύρι και από πού προέρχεται. Αυτή είναι μία εμπειρία που θα μείνει αξέχαστη στους μικρούς μαθητές. Ωστόσο, αυτό που αντιλήφθηκα είναι η έλλειψη εκπαίδευσης που υπάρχει στις μικρότερες ηλικίες. Τα θέματα καταναλωτισμού και οικιακής οικονομίας είναι επιτακτική ανάγκη να ενσωματωθούν σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, έτσι ώστε τα παιδιά μεγαλώνοντας να κάνουν συνειδητές καταναλωτικές επιλογές».
Εκτός από μαθητές παιδικών σταθμών, ενδιαφέρον για τη δουλειά του έχουν δείξει και μαθητές από γυμνάσια και λύκεια. «Τις επόμενες ημέρες, περιμένουμε δύο σχολεία, τα οποία θα ενημερωθούν για τη δραστηριότητά μας, στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Την άνοιξη σκέφτομαι να τους επισκεφθώ, ώστε να φτιάξουμε έναν κήπο στο σχολείο τους», αναφέρει ο ίδιος. Η δράση, όμως, του Παναγιώτη δεν σταματά στα παραπάνω. Κατόπιν συνεννόησης, κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να επισκεφθεί την αγροτική του εκμετάλλευση, να δει τις καλλιεργητικές πρακτικές που ακολουθούν, ενώ για μεγάλες ομάδες επισκεπτών μπορεί να παρασκευαστεί και γεύμα, είτε μέσα στις θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις είτε στον υπαίθριο χώρο.
Ο ίδιος τονίζει ότι για όλες αυτές τις δραστηριότητες, τόσο τις παραγωγικές όσο και τις εκπαιδευτικές, έχουν συμβάλει αρκετοί άνθρωποι με τους οποίους συνεργάζεται. Πάνω από όλους, όμως, είναι η αδερφή του, Φωτεινή, η οποία, επίσης, εντάχθηκε στο πρόγραμμα Νέων Αγροτών και καλλιεργεί υπαίθρια και θερμοκηπιακά λαχανικά και ασχολείται και με τη μεταποίησή τους, αλλά και οι γονείς τους, η κα Παναγιώτα και ο κ. Γιώργος.
Ο Παναγιώτης καταλήγει, λέγοντας ότι η αγροτική τους επιχείρηση θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ένα παράδειγμα για ανθρώπους που θέλουν να ασχοληθούν με τον αγροτικό τομέα και να κάνουν το επόμενο βήμα.
