Πάτωσαν οι τιμές, πήρε τα πάνω της η κατανάλωση ελαιολάδου στην Ισπανία

Με ακριβό τίμημα για τους παραγωγούς το ρεκόρ δεκαετίας στις πωλήσεις το 2018

των Μαρίας Αντωνίου, Γιάννη Τσατσάκη

Με μεσοσταθμική αύξηση 3,47% στην οικιακή κατανάλωση, ποσοστό που είχε να καταγραφεί από το 2011, έκλεισε το 2018 για την ισπανική αγορά ελαιολάδου, καθώς οι μειωμένες έως και 40% σε σχέση με δύο χρόνια πριν τιμές, αλλά και η καλύτερη ενημέρωση του κοινού γύρω από τα οφέλη της χρήσης ελαιολάδου είχαν ως αποτέλεσμα το προϊόν να μπει σε ακόμα περισσότερα νοικοκυριά.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Γεωργίας της χώρας, η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση σε επίπεδο όγκων συγκριτικά με το 2017 καταγράφηκε στις κατηγορίες του παρθένου και του έξτρα παρθένου ελαιολάδου με 9,2% και 7,2% αντίστοιχα, ενώ οριακή (σε ποσοστό 0,2%) ήταν η αύξηση στην κατανάλωση του «απλού» ελαιολάδου. Αθροιστικά, το μερίδιο του ελαιολάδου όλων των κατηγοριών στο σύνολο των φυτικών ελαίων που πουλήθηκαν στην ιβηρική χώρα την περυσινή χρονιά ανήλθε στο 64,9%, άγγιξε δηλαδή τα 2/3.

Οι ισπανικές αγροτικές οργανώσεις απέδωσαν την αύξηση αυτή έως έναν βαθμό στην καλύτερη ενημέρωση και εκπαίδευση του κοινού γύρω από τις ευεργετικές ιδιότητες του ελαιολάδου, κυρίως όμως στην… κατηφορική πορεία των τιμών.

Σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας ερευνών Poolred που μεταδίδουν οι Oliveoiltimes, στα μέσα Ιουλίου η μέση λιανική τιμή του ελαιολάδου ήταν 2,14 ευρώ/κιλό, όταν την ίδια περίοδο το 2017 έφτανε τα 3,77 ευρώ/κιλό, κατέγραψε δηλαδή πτώση άνω του 40% μέσα σε δύο χρόνια.

Σε επίπεδο αξίας, πάντως, η αύξηση των ποσοτήτων που διατέθηκαν αντιστάθμισε τις μειωμένες τιμές, με αποτέλεσμα η συνολική αξία των πωλήσεων να ανέβει μεσοσταθμικά κατά 1,4%, με τη μεγαλύτερη άνοδο να σημειώνεται στις κατηγορίες του παρθένου και έξτρα παρθένου ελαιολάδου, 3,8% και 2,5% αντίστοιχα. Αντίθετα, οι πωλήσεις του –φθηνότερου– «απλού» ελαιολάδου υποχώρησαν κατά 6,5%.

Χαμηλή η διείσδυση στους νέους

Ακόμα ένα ενδιαφέρον στοιχείο που προκύπτει από την έκθεση του ισπανικού υπουργείου Γεωργίας είναι ότι η μεγάλη πλειονότητα των καταναλωτών ελαιολάδου, καθώς και των υπόλοιπων ελαίων φυτικής προέλευσης, είναι άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, ενώ στις νεαρότερες ηλικίες τα επίπεδα κατανάλωσης παραμένουν χαμηλά.

Ειδικότερα, στις ηλικίες 50 ετών και άνω η κατανάλωση έξτρα παρθένου ελαιολάδου ανήλθε το 2018 στο 69,4%, του παρθένου στο 66,5% και των υπόλοιπων ελαιολάδων στο 71,7%. Στις ηλικιακές ομάδες κάτω των 35 ετών, τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 5,6%, 6,6% και 5,6%. Οι οικογένειες με μεγαλύτερα παιδιά, τα ζευγάρια χωρίς παιδιά και οι συνταξιούχοι της μεσαίας τάξης αποτελούσαν το δυναμικότερο κοινό και για τους τρεις τύπους.

Ούτε τα 3 ευρώ/κιλό δεν πιάνει στο ράφι το έξτρα παρθένο

Στις 11 Ιουλίου χιλιάδες ελαιοκαλλιεργητές από την Ανδαλουσία διαδήλωσαν στη Σεβίλλη, στο πλαίσιο συγκέντρωσης διαμαρτυρίας που συνδιοργάνωσαν η COAG (Συντονιστική Αγροτικών και Κτηνοτροφικών Οργανώσεων) και η UPA (Ένωση Μικρών Αγροτών), διεκδικώντας ένα δίκαιο εισόδημα για τους ίδιους, καθώς και μέτρα για την αγορά, όπως η αύξηση των ελέγχων στις εισαγωγές από χώρες εκτός ΕΕ.

Αν και οι τιμές δείχνουν μια ανοδική τάση τις τελευταίες εβδομάδες παραμένουν χαμηλές. Για παράδειγμα, σύμφωνα με το ισπανικό υπουργείο Γεωργίας, η μέση τιμή του έξτρα παρθένου ελαιολάδου την εβδομάδα από 8 έως 14 Ιουλίου διαμορφώθηκε σε 2,30 ευρώ/κιλό, αυξημένη μεν κατά 3,13% από την προηγούμενη εβδομάδα και κατά 4,37% σε σχέση με πέντε εβδομάδες πριν, αρκετά κάτω όμως από τα 3 ευρώ/κιλό που έθεσε ως μίνιμουμ για να είναι βιώσιμες οι εκμεταλλεύσεις ο Μιγκέλ Λόπεθ, γενικός γραμματέας της COAG Ανδαλουσίας.

Αντίστοιχα, η τιμή του παρθένου αυξήθηκε κατά 3,78% από την προηγούμενη εβδομάδα και κατά 7,64% σε σχέση με πέντε εβδομάδες πριν. Ωστόσο, οι τιμές και για τις δύο κατηγορίες ήταν μειωμένες κατά 17,79% και 16,38% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι.