Πόσο εφικτός είναι ο ευρωπαϊκός στόχος αύξησης της βιοκαλλιέργειας στο 25%;

Δεδομένης της βαρύτητας που δίνεται στα βιολογικά και την αύξηση των ευρωπαϊκών εκτάσεων σε τουλάχιστον 25% της καλλιεργούμενης γης έως το 2030, δεν είναι λίγοι εκείνοι που διερωτώνται κατά πόσο ο στόχος αυτός είναι ρεαλιστικός και εφικτός.

Ο στόχος αποτελεί έναν από τους κεντρικούς της στρατηγικής «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» (F2F), ενώ αναφέρεται και στη στρατηγική για τη «Βιοποικιλότητα» της ΕΕ. «Το να “πιάσουμε” τον στόχο θα είναι καθοριστικής σημασίας ως προς τη βοήθεια των κρατών-μελών να επιτύχουν άλλους στόχους όπως τις μειώσεις σε εντομοκτόνα, αντιβιοτικά και λιπάσματα», υποστηρίζει ο επίτροπος Γεωργίας, Janusz Wojciechowski, ενώ σύμφωνα με τον επικεφαλής της DG Agri, Wolfgang Burtscher, απαιτείται ισχυρή δέσμευση των κρατών-μελών στη σχεδίαση και στην εφαρμογή των Στρατηγικών Σχεδίων, όπου θα πρέπει να περιγράφουν πώς σκοπεύουν να υλοποιήσουν τους στόχους της ΚΑΠ.

Σύμφωνα με όσα έχει ξεκαθαρίσει η Κομισιόν, δεν πρόκειται να αναπροσαρμόσει τις προτάσεις της σε ό,τι αφορά την ΚΑΠ, βασιζόμενη στα στρατηγικά σχέδια των κρατών ως προς την επίτευξη των πράσινων στόχων. Ωστόσο, σύμφωνα με τον επικεφαλής της IFOAM Europe, Jan Plagge, ο στόχος θα πρέπει να ληφθεί πλήρως υπόψη στις διαπραγματεύσεις για τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ.

«Υπερβολικά φιλόδοξο» χαρακτήρισε ο Pekka Pesonen, γεν. γραμματέας των Copa-Cogeca, τον στόχο, αλλά και επικίνδυνο, καθώς θα μπορούσε να «σκοτώσει τον τομέα, εάν η προσφορά υπερβεί τη ζήτηση». Ζητήματα ανισορροπίας στην αγορά βιολογικών έθεσε και ο Norbert Lins, πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωκοινοβουλίου, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Βιολογικών, προκαλώντας την απάντηση του κ. Burtscher για απαραίτητη παράλληλη ανάπτυξη ζήτησης και παραγωγής.

Τι προκύπτει από τους αριθμούς

Στην ΕΕ, οι εκτάσεις βιολογικών ανέρχονταν σε 7,5% το 2018, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, ωστόσο μόνο οκτώ κράτη έχουν μερίδια της τάξεως του 10%, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα (9,3%). Όμως, μικρότερα μερίδια συναντώνται συχνότερα από ό,τι μεγαλύτερα.

Πρότυπο επίτευξης του φιλόδοξου στόχου για την Κομισιόν αποτελεί η Αυστρία, η οποία το 2018 συγκέντρωνε 23,4%, ακολουθούμενη από τις Σουηδία (20,3%) και Εσθονία (20,6%). Ωστόσο, εκείνο που φοβίζει είναι η απόσταση που πρέπει να διανύσουν κράτη όπως η Μάλτα, η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Ιρλανδία, με ποσοστά 0,4%, 2,4% και στις δύο τελευταίες 2,6%, αντίστοιχα. Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα της Eurostat, η έκταση βιολογικών της ΕΕ αυξήθηκε κατά περισσότερο από το 1/3 (+37%) μεταξύ 2012-2018, τάση που ακολούθησαν όλα τα κράτη-μέλη πλην της Πολωνίας.

Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης που ακολουθήθηκε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου υπολογίζεται σε 5,3% κατά μέσο όρο εκτιμά η ενημερωτική πλατφόρμα IHS markit, ρυθμός που αν ακολουθηθεί, το ευρωπαϊκό μερίδιο βιολογικών θα φτάσει μόνο το 15,6% έως το τέλος της δεκαετίας. Αν ληφθεί υπόψη η επιτάχυνση αυτού του ρυθμού τη διετία 2017-2018, σε 6,95% και με την υπόθεση ότι η ετήσια αυτή αύξηση θα συνεχιστεί, το 19,2% των ευρωπαϊκών εκτάσεων θα είναι βιολογικές έως το 2030, ποσοστό μικρότερο του στόχου.