Πραγματοποιήθηκε η εσπερίδα του ΓΕΩΤΕΕ με θέμα η «Δύναμη της Αγρότισσας: Ισότητα, Βιωσιμότητα, Ανάπτυξη»

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 20 Οκτωβρίου 2025 στο Δημαρχιακό Μέγαρο Μαρκόπουλου η εκδήλωση με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα της Αγρότισσας, τιμώντας τον ρόλο και τη συμβολή των γυναικών στον αγροδιατροφικό τομέα και την αγροτική ανάπτυξη. Η εκδήλωση διοργανώθηκε από το Παράρτημα Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.) σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Ισότητας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.

Η εκδήλωση φιλοξενήθηκε στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου και ξεκίνησε με χαιρετισμούς από τον υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κο Γιάννη Ανδριανό, την Αντιδήμαρχο Μαρκόπουλου Μεσογαίας κα Φωτεινή Νάσσου και την Πρόεδρο του Παραρτήματος Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. κα Αναστασία Σαρχόσογλου, δίνοντας το έναυσμα για έναν γόνιμο διάλογο γύρω από την ισότητα των φύλων, τη βιωσιμότητα και την ενδυνάμωση των γυναικών στην ύπαιθρο.

Α’ Στρογγυλό Τραπέζι:

«Η θέση της Ελληνίδας γυναίκας στον Αγροδιατροφικό Κλάδο»

Τη συζήτηση συντόνισε η Συμεωνίδου Μαρία, Υπεύθυνη Ευρωπαϊκών Έργων του Επιμελητηρίου Ηρακλείου. Στην ενότητα συμμετείχαν:

• Μάγδα Κοντογιάννη, κτηνοτρόφος από την Αττική
• Ασπασία Παστρικού, παραγωγός από την Κω
• Μάδγα Κατόπη, μέντορας από το Ηράκλειο

Οι ομιλήτριες μοιράστηκαν τις εμπειρίες τους από την καθημερινότητα στον πρωτογενή τομέα, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν ως γυναίκες στην αγροτική παραγωγή και την ανάγκη στήριξης της γυναικείας επιχειρηματικότητας στην ύπαιθρο.

Β’ Στρογγυλό Τραπέζι:

«Ισότητα και Βιωσιμότητα στην Αγροτική Ανάπτυξη: Ο Ρόλος των Γυναικών»

Τον συντονισμό της δεύτερης ενότητας είχε η Αναστασία Σαρχόσογλου, Πρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος – Παράρτημα Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας. Στο πάνελ συμμετείχαν:

• Κατερίνα Πατσογιάννη,   Γενική   Γραμματέας   Ισότητας   και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
• Αργυρώ Ζέρβα, Γενική Γραμματέας Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών, ΥΠΑΑΤ
• Δήμητρα Αγγελάκη, Εντεταλμένη Σύμβουλος Περιφέρειας Αττικής για θέματα Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής
• Χρυσή Παπαδημητρίου, Επίκουρη Καθηγήτρια Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος Εθνικής Επιτροπής για την Ισότητα των Φύλων (ΕΙΦ)

Η συζήτηση επικεντρώθηκε σε πολιτικές για την ενίσχυση της γυναικείας παρουσίας στον αγροτικό τομέα, την ανάγκη για ενσωμάτωση της ισότητας των φύλων στον σχεδιασμό της αγροτικής πολιτικής, καθώς και στη σημασία της εκπαίδευσης και της τεχνολογίας στην ενδυνάμωση των γυναικών της υπαίθρου.

Η συζήτηση που αναπτύχθηκε και τα συμπεράσματα που προέκυψαν συνοψίζονται στα παρακάτω:

Η συμβολή των γυναικών στη βιώσιμη ανάπτυξη και την αγροτική επιχειρηματικότητα αποτελεί ένα από τα πιο επίκαιρα και σημαντικά ζητήματα της σύγχρονης εποχής. Στο πλαίσιο των προκλήσεων που αντιμετωπίζουμε – όπως η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή κρίση, η διατροφική ανασφάλεια και η ψηφιακή μετάβαση – ο ρόλος της γυναίκας στην κοινωνία καθίσταται καταλυτικός, ιδίως στον αγροτικό τομέα και στις πρωτοβουλίες που σχετίζονται με την καινοτομία και την πράσινη μετάβαση.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι γυναίκες αποτελούν περίπου το 30% του αγροτικού εργατικού δυναμικού, ωστόσο οι ανισότητες παραμένουν έντονες, κυρίως ως προς την ιδιοκτησία και την πρόσβαση σε ευκαιρίες. Στην Ελλάδα, το 65% των γεωργικών εκμεταλλεύσεων διοικείται από άνδρες, ενώ πολλές γυναίκες εργάζονται χωρίς επίσημη αναγνώριση ή ιδιοκτησιακά δικαιώματα. Το γεγονός ότι μόλις μία στις δέκα αγρότισσες είναι κάτω των 40 ετών καταδεικνύει την ανάγκη στήριξης της νέας γενιάς γυναικών, ώστε να μη χαθεί πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό από την ύπαιθρο.

Ιδιαίτερες προκλήσεις εντοπίζονται στα νησιά, όπου οι γυναίκες καλούνται να διαχειριστούν την απομόνωση, την έλλειψη υποδομών και την περιορισμένη πρόσβαση σε δίκτυα, πόρους και υποστήριξη. Η κλιματική κρίση και η έλλειψη στοχευμένων εθνικών πολιτικών επιτείνουν τις δυσκολίες, κάνοντάς τες όμως ταυτόχρονα πιο δημιουργικές και ανθεκτικές. Πολλές γυναίκες στα νησιά αξιοποιούν την τοπική παράδοση, την καινοτομία και τις ήπιες μορφές τουρισμού, δημιουργώντας ένα νέο πρότυπο αγροτικής επιχειρηματικότητας που στηρίζεται στη βιωσιμότητα και την κοινωνική συνοχή.

Οι γυναίκες της υπαίθρου, της εκπαίδευσης, της έρευνας και της επιχειρηματικότητας, με τη δημιουργικότητα, την επιμονή και τις γνώσεις τους, αποτελούν σημαντικούς φορείς αλλαγής και ανανέωσης. Εντούτοις, συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν πολυάριθμα εμπόδια, όπως περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση και σε γη, τεχνολογία και εκπαιδευτικές ευκαιρίες, υποεκπροσώπηση σε ηγετικές θέσεις, καθώς και κοινωνικά στερεότυπα που περιορίζουν τη συμμετοχή τους στη λήψη αποφάσεων που ενισχύουν τις ανισότητες. Παρ’ όλα αυτά, η συμβολή τους μπορεί να είναι καθοριστική.

Η ενδυνάμωση των γυναικών σε αυτούς τους τομείς δεν είναι μόνο ζήτημα ισότητας, αλλά και θεμέλιο για τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Οι θεσμοί διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο σε αυτή την κατεύθυνση. Η Γενική Γραμματεία Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θέτει το πλαίσιο για την προώθηση της ισότητας, ενώ το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στηρίζει γυναικείους συνεταιρισμούς και την αγροτική επιχειρηματικότητα. Η Περιφέρεια Αττικής υλοποιεί προγράμματα για την ενίσχυση της γυναικείας παρουσίας στην τοπική αγροτική οικονομία, και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών παρέχει την απαραίτητη γνώση και επιστημονική κατάρτιση για τη νέα γενιά γυναικών.

Σύμφωνα με τον FAO, η πλήρης ενσωμάτωση των γυναικών στην αγροτική οικονομία θα μπορούσε να προσθέσει 1 έως 3 τρισεκατομμύρια δολάρια στο παγκόσμιο ΑΕΠ και να μειώσει την επισιτιστική ανασφάλεια κατά 45 εκατομμύρια άτομα. Για την αξιοποίηση αυτής της δυναμικής, απαιτείται μια πολυδιάστατη στρατηγική. Η ενδυνάμωση των γυναικών είναι θεμελιώδης, καθώς προϋποθέτει όχι μόνο επαγγελματικές δεξιότητες, αλλά και την ικανότητα λήψης στρατηγικών αποφάσεων και αυτοπροσδιορισμού. Η εκπαίδευση πρέπει να εστιάζει στις πράσινες δεξιότητες, την ηγεσία, τη διαχείριση και τη χρήση ψηφιακών εργαλείων, ώστε οι γυναίκες να μπορούν να καινοτομούν και να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες προκλήσεις.

Η οικονομική στήριξη είναι εξίσου σημαντική. Χρειάζεται ενίσχυση της πρόσβασης σε χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως τα προγράμματα Leader, το ΕΣΠΑ και άλλες εθνικές ή ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες. Παράλληλα, πρέπει να αντιμετωπιστούν τα θεσμικά και κοινωνικά εμπόδια, μέσα από την προώθηση πολιτικών ισότητας και την εφαρμογή του gender mainstreaming στις δημόσιες πολιτικές και αναπτυξιακά προγράμματα.

Η δικτύωση και η συνεργασία μεταξύ γυναικών και οργανισμών ενισχύει τις ευκαιρίες και τη διάχυση της γνώσης. Οι δομές mentoring, οι θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων, τα bootcamps και τα επιχειρηματικά δίκτυα – όπως το Women Do Business, το VentureGarden, το Enterprise Europe Network και άλλες πρωτοβουλίες – προσφέρουν πρακτική στήριξη και συμβάλλουν στην ενεργό συμμετοχή των γυναικών στον αγροδιατροφικό και επιχειρηματικό τομέα.

Συνοψίζοντας, η γυναίκα δεν είναι περιθωριακή μορφή στην αγροτική ανάπτυξη, αλλά βασικός πυλώνας για την κοινωνική, περιβαλλοντική και οικονομική αναγέννηση της υπαίθρου. Η ενίσχυση της γυναικείας παρουσίας δεν αποτελεί μόνο ηθική και θεσμική υποχρέωση, αλλά και μοχλό βιώσιμης και καινοτόμου ανάπτυξης. Με στοχευμένες πολιτικές, ουσιαστική στήριξη, κατάλληλη εκπαίδευση και ενίσχυση της συμμετοχής, οι γυναίκες μπορούν να μετασχηματίσουν τον αγροτικό χώρο, να τον κάνουν πιο βιώσιμο, πιο ανθεκτικό και πιο δίκαιο για όλους

Κλείσιμο – Συζήτηση με το κοινό

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με σύντομη συζήτηση και ερωτήσεις από το κοινό, υπό τον συντονισμό των δύο συντονιστριών, προσφέροντας την ευκαιρία για περαιτέρω ανταλλαγή εμπειριών και απόψεων.

Η παρουσία σημαντικών γυναικών του αγροτικού χώρου και η ενεργός συμμετοχή του κοινού ανέδειξαν τη δυναμική και τον κομβικό ρόλο της αγρότισσας στη σύγχρονη ελληνική ύπαιθρο. Η εκδήλωση αποτέλεσε ένα σημαντικό βήμα διαλόγου και ευαισθητοποίησης, συμβάλλοντας στην ανάδειξη των προοπτικών και των αναγκών των γυναικών στον πρωτογενή τομέα.