Δυναμική είσοδο σε μία νέα εποχή κάνει ο κλάδος των βιολογικών, χωρίς μάλιστα, όπως φαίνεται, να υπάρχει διάθεση επιστροφής. Ολοένα και περισσότεροι –αλλά και μεγαλύτεροι– επενδυτές εισέρχονται στα βιολογικά, κάτι που δημιουργεί αφενός μεγάλη ώθηση στον κλάδο σαν σύνολο, αφετέρου αβεβαιότητα για το μέλλον των μικρομεσαίων βιοκαλλιεργητών.
Ως επιστέγασμα αυτής της αλλαγής έρχεται ο νέος Ευρωπαϊκός Κανονισμός για τα βιολογικά προϊόντα, που πλέον περνάει στη δεύτερη φάση, αυτήν της βελτιστοποίησής του με βάση τις ανάγκες του κάθε κράτους-μέλους, ώστε να ωφελήσει τόσο την παραγωγική αλυσίδα των βιολογικών, όσο και τους καταναλωτές του ευρύτερου ευρωπαϊκού φάσματος.
Συνέδριο για το μέλλον του κλάδου
Τα προβλήματα και η πρόοδος του νέου Κανονισμού για τα βιολογικά, αλλά και το σημερινό τοπίο της αγοράς, αναλύθηκαν εις βάθος στο 5ο Συνέδριο Επεξεργασίας Βιολογικών, που πραγματοποιήθηκε στις 16 και 17 Ιανουαρίου στο Τσβόλε της Ολλανδίας. Μέσα από το συνέδριο, έγινε έκδηλη η άνευ επιστροφής πορεία των βιολογικών σε μια νέα εποχή, μια εποχή εκσυγχρονισμού της παραγωγής και της προώθησης των προϊόντων, με τη βοήθεια της Ευφυούς Γεωργίας και του διαδικτύου.
Στο συνέδριο συμμετείχαν εκπρόσωποι ομάδων παραγωγών, συνεταιρισμών, μεταποιητών και εξαγωγέων βιολογικών, με κεντρικό συντονιστή τον Νικολά Βερλέ, επικεφαλής του Τομέα Βιολογικών της DG AGRI της Κομισιόν.
«Αν και έχουν γίνει πολλές βελτιώσεις από την αρχική πρόταση του 2014, απέχουμε αρκετά ακόμα από την τελειότητα», είχε τονίσει τον περασμένο Νοέμβριο ο Εδουάρδο Κουόκο, διευθυντής της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κινημάτων Βιολογικής Γεωργίας (IFOAM), όταν και επισημοποιήθηκε η ύπαρξη του νέου κανονισμού.
Ο λόγος ύπαρξης του νέου κανονισμού, στο σύνολό του, με διαδικτυακούς και όχι μόνο τιτάνες να επενδύουν αστρονομικά ποσά στα βιολογικά, μπορεί να περιγραφεί με μία πρόταση του Ρόναλντ βαν Μάρλεν, διευθυντή της BioNederland: «Ο βιολογικός κλάδος δεν είναι πλέον ένα χωριό ιδεαλιστών. Πρόκειται για μία ήδη μεγάλη και ολοένα διογκούμενη αγορά, με τεράστιο επενδυτικό ενδιαφέρον και μόνο θετικές προοπτικές. Δεν πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία στην αγορά να αποφασίσει εκείνη τι είναι τα βιολογικά προϊόντα».
Η ανυπομονησία της αγοράς πιέζει την ΕΕ
Η αγορά δεν είναι αυτή που ήταν πριν πέντε χρόνια. Στον χορό, πλέον, έχουν μπει μεγάλες εταιρείες και άρα μεγάλα συμφέροντα. Ασπαζόμενοι την ανυπομονησία των καταναλωτών, οι επενδυτές προωθούν μία εξίσου ανυπόμονη πολιτική, με κίνδυνο η αγορά των βιολογικών να εξελιχθεί σε πεδίο βολής συμφερόντων και αθέμιτου ανταγωνισμού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για το εισόδημα των βιοκαλλιεργητών, όσο και για την ποιότητα των παραγόμενων προϊόντων.
Η δημιουργία ενός νέου λόμπι των «μεγάλων» των βιολογικών θεωρείται βέβαιη και είναι καθαρά θέμα χρόνου. «Η αγορά ήδη βάφει τους τοίχους των βιολογικών με τα δικά της χρώματα, και αυτό είναι μία πραγματικότητα που πρέπει πρώτα να την αποδεχθούμε και έπειτα να τη ρυθμίσουμε, να τη φέρουμε στα μέτρα μας», τόνισε ο Ρ. Μάρλεν.
Δεν συμφέρει η νοθεία
Την εκρηκτική άνοδο της αγοράς των βιολογικών και πώς αυτό ακριβώς το χαρακτηριστικό μπορεί να αποτρέψει απάτες και απόπειρες νοθείας της αλυσίδας, ανέλυσε ο διευθυντής της BioNederland, κατά τη διάρκεια του συνεδρίου. Όπως σημείωσε, «ο ρυθμός ανάπτυξης είναι τέτοιος που μόνο ακολουθώντας το χρήμα θα φτάσουμε και θα πατάξουμε τη νοθεία. Η διόγκωση αυτή δεν γίνεται να περιοριστεί, όχι όσο οι προοπτικές κέρδους παραμένουν αμείωτες». Αξίζει, εδώ, να υπενθυμίσουμε πως ως επιβεβαίωση των λεγομένων του Ρόναλντ Μάρλεν έρχεται η προ 8μήνου εξαγορά-ορόσημο της αγοράς βιολογικών Whole Foods από την Amazon, έναντι του αστρονομικού ποσού των 13,7 δισ. δολαρίων. «Η νοθεία, σε κάποιους τομείς έχει νόημα και σε κάποιους άλλους όχι. Κάπου η νοθεία και η απάτη είναι εύκολο να γίνουν, κάπου όχι. Πρέπει να πείσουμε τον κόσμο ότι τα κέρδη δεν αφήνουν περιθώρια νοθείας και να ακολουθήσουμε το χρήμα, για να βρούμε την πηγή της και αυτό είναι κάτι που δεν κάνουμε αυτήν τη στιγμή. Το μόνο που κάνουμε είναι να κοιτάμε μέσα από ένα μικροσκόπιο, ενώ οι μόνοι που πλουτίζουν είναι τα εργαστήρια και οι εταιρείες πιστοποίησης», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Σημαντικές αλλαγές στον κανονισμό
Όλοι οι συνομιλητές συνέκλιναν στις απαραίτητες αλλαγές που πρέπει να γίνουν στον κανονισμό, ώστε να εκσυγχρονιστεί και να εναρμονιστεί με τη σημερινή πραγματικότητα, καθώς η σύνταξή του έγινε μέσα από πολυετείς (και ατελέσφορες) συζητήσεις επί συζητήσεων. «Μία από τις βασικές και απαραίτητες αλλαγές στον νέο κανονισμό θα έχει να κάνει με την προσαρμογή των εξαγωγών βιολογικών, αν και ήδη πολλές τρίτες χώρες ακολουθούν ήδη την ευρωπαϊκή οδό», δήλωσε με τη σειρά του ο Μισέλ Ρενό, αντιπρόεδρος της Ecocert. «Αυτή η διαδικασία συμμόρφωσης θα προσπαθήσουμε να είναι υπέρ των παραγωγών και μεταποιητών της ΕΕ», πρόσθεσε.
Ο Άλεξ Μπεκ, διευθυντής του ευρωπαϊκού IFOAM, έκανε μία σύγκριση του νέου κανονισμού σε σχέση με τον τωρινό, τονίζοντας πως νέοι κανόνες έχουν συσταθεί σε πολλά σημεία, επισημαίνοντας τη γεύση, τις παιδικές τροφές και τους κανονισμούς λιανοπωλητών ως κάποια από τα σημαντικότερα.
«Τα επόμενα δύο χρόνια διαγράφονται δύσκολα» τόνισε ο Ν. Βερλέ. «Τα επόμενα άμεσα βήματα είναι η καθαρογραφή και η μετάφραση του κανονισμού σε όλες τις γλώσσες των κρατών-μελών, ο έλεγχος νομιμότητας και το πράσινο φως από τα ευρωπαϊκά όργανα πριν ο τελικός κανονισμός επισημοποιηθεί. Ο στόχος αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Απρίλιο του 2019, μαζί με την τελική ψήφο του Ευρωκοινοβουλίου. Ο κανονισμός περιέχει περίπου 50 άρθρα και θα είναι ανοιχτός για προτάσεις βελτίωσης από κάθε ενδιαφερόμενη πλευρά. Κρατάμε ανοιχτή την πόρτα σε όλους να προετοιμαστούν και να συμβάλουν σε αυτόν τον κανονισμό, ώστε να γίνει ένα πολύτιμο εργαλείο τόσο για την ΕΕ, όσο και για τους αγρότες», κατέληξε.
