ΥΠΑΑΤ: Σχέδιο «δέκα ημερών» για την αναχαίτιση της ευλογιάς

Σε καθεστώς επιχειρησιακής ετοιμότητας έθεσε τη χώρα το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την αντιμετώπιση της ευλογιάς, μετά τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα (15/09) υπό τον υπουργό Κώστα Τσιάρα, με τη συμμετοχή των υφυπουργών, Χρήστου Κέλλα και Γιάννη Ανδριανού, των γενικών γραμματέων, Σπ. Πρωτοψάλτη και Αντ. Φιλιππή, καθώς και περιφερειαρχών, αντιπεριφερειαρχών και υπηρεσιακών παραγόντων του υπουργείου.
Η «έφοδος δέκα ημερών», όπως χαρακτηρίστηκε, περιλαμβάνει εντατικούς ελέγχους από κτηνιάτρους του ΥΠΑΑΤ και των ΔΑΟΚ, δημιουργία σταθμών απολύμανσης σε βασικούς οδικούς άξονες, αλλά και έκδοση πιστοποιητικών βιοασφάλειας, ώστε να διασφαλίζεται η ασφαλής διάθεση γάλακτος και ζωοτροφών. Παράλληλα, θα εφαρμοστούν μέτρα καραντίνας για τα εισαγόμενα ζώα, ενώ οι περιφέρειες θα ενισχύσουν τους κτηνοτρόφους με απολυμαντικά μέσα.
Όπως όλα δείχνουν, η περίοδος αυτή είναι κρίσιμη για την αναχαίτιση της νόσου και τη θωράκιση του ζωικού κεφαλαίου της χώρας. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το ΥΠΑΑΤ, τον τελευταίο χρόνο έχουν θανατωθεί εξαιτίας της ευλογιάς πάνω από 262.000 αιγοπρόβατα, αριθμός ο οποίος αντιστοιχεί στο 3% του ζωικού κεφαλαίου.
«Η ευλογιά είναι μια ζωονόσος που δεν αντιμετωπίζεται εύκολα. Δεν περισσεύει κανείς σε αυτήν τη μάχη. Αν δεν τηρηθούν τα μέτρα, υπάρχει κίνδυνος να οδηγηθούμε σε lockdown», τόνισε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας, υπογραμμίζοντας την ανάγκη κοινής δράσης από κράτος, περιφέρειες και παραγωγούς.
Μεταξύ άλλων, ο Κώστας Τσιάρας ανέφερε μετά το τέλος της ευρείας σύσκεψης: «Αποφασίσαμε, από κοινού, κυρίως, στην κατεύθυνση συγκεκριμένων αξόνων: Να κινητοποιήσουμε όλες τις δυνάμεις που έχουμε στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης –και μιλάω, φυσικά, για τους κτηνιάτρους–, ώστε το επόμενο δεκαήμερο, μέσα από την επιτόπια παρουσία τους, σε συνεργασία με τους κτηνιάτρους των ΔΑΟΚ, να εντατικοποιήσουν τους επιτόπιους ελέγχους και να ενθαρρύνουν τους κτηνοτρόφους για την τήρηση και την εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας. Κατά δεύτερο λόγο, να δημιουργήσουμε σταθμούς απολύμανσης σε βασικούς οδικούς άξονες, ειδικά των περιφερειών που πλήττονται αυτή την περίοδο από την ευλογιά. Και κατά τρίτο λόγο, να δημιουργήσουμε μέσω της διαδικασίας της απολύμανσης τη δυνατότητα να υπάρχει ένα συγκεκριμένο πιστοποιητικό με το οποίο θα μπορούν να παραδίδουν οι κτηνοτρόφοι γάλα, διασφαλίζοντας τα μέτρα βιοασφάλειας».
Πρόσθεσε ακόμη πως στη σύσκεψη συζητήθηκαν και πολλά άλλα ζητήματα, όπως για παράδειγμα να υπάρξει καραντίνα για τα ζώα τα οποία εισάγονται, προκειμένου να μειωθεί όσο γίνεται περισσότερο η πιθανότητα να μπορούν να μεταδώσουν τον ιό της ευλογιάς, να ενισχυθούν οι κτηνοτρόφοι με απολυμαντικά μέσα διά των περιφερειών κ.ά.
Για «πόλεμο στον οποίο συμμετέχουμε όλοι μαζί» έκανε λόγο από την πλευρά του ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας, Δημήτρης Κουρέτας, ενώ στο ίδιο κλίμα ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας Κεντρικής Μακεδονίας, Γιώργος Κεφαλάς, σημείωσε πως «όλοι μαζί πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέσα για να αντιμετωπίσουμε τον έκτακτο κίνδυνο της ευλογιάς».
Έξαρση κρουσμάτων
Για την έξαρση της ευλογιάς και για τη λήψη των μέτρων αναχαίτισης που έλαβε το υπουργείο σε συνεργασία με τους περιφερειάρχες, ο Γ.Γ. του ΥΠΑΑΤ, κ. Πρωτοψάλτης, μιλώντας σε τηλεοπτική εκπομπή της ΕΡΤ, αναφέρθηκε στην ανοδική πορεία των κρουσμάτων τους τελευταίους τρεις – τέσσερις μήνες, επισημαίνοντας πως αυτό συμβαίνει γιατί δεν τηρούνται τα μέτρα βιοασφάλειας.
Αναφορικά με τα εμβόλια κατά της ευλογιάς των αιγοπροβάτων, σημείωσε πως δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ ο εμβολιασμός στην Ευρώπη και τα αποτελέσματά τους είναι αναμφίβολα, ενώ υποστήριξε πως ο εμβολιασμός θα έχει τρομερές επιπτώσεις για την οικονομία, διότι επηρεάζει το εθνικό προϊόν, τη φέτα. «Αυτήν τη στιγμή, η εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Κτηνιατρικής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης είναι να μην προχωρήσουμε στον εμβολιασμό», είπε χαρακτηριστικά.
Σφοδρά «πυρά» από την αντιπολίτευση Έντονες αντιδράσεις προκάλεσαν τα μέτρα που ανακοίνωσε το ΥΠΑΑΤ για την αναχαίτιση της ευλογιάς, με στελέχη της αντιπολίτευσης να εξαπολύουν βολές κατά της κυβέρνησης για καθυστερήσεις, ανεπάρκεια και αδιαφορία απέναντι στους κτηνοτρόφους. Με δήλωσή της, η βουλευτής Λάρισας και τομεάρχης Δικαιοσύνης του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, Ευαγγελία Λιακούλη, έκανε λόγο για αφανισμό της κτηνοτροφίας, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι άφησε τον Νομό Λάρισας εκτεθειμένο στην ανεξέλεγκτη εξάπλωση της νόσου. «Τώρα θυμήθηκαν τα “έκτακτα μέτρα”, όταν δεν έμεινε ρουθούνι προβάτου στη Λάρισα», δήλωσε χαρακτηριστικά, θέτοντας ερωτήματα για το πώς θα στηριχθούν οι κτηνοτρόφοι που έχασαν όλο το ζωικό τους κεφάλαιο και πώς θα ξαναστήσουν τα κοπάδια τους. Η κα Λιακούλη μίλησε, μεταξύ άλλων, για «υποστελεχωμένες υπηρεσίες, εγκαταλειμμένους κτηνοτρόφους και πλήρη αποτυχία του σχεδίου εκρίζωσης», τονίζοντας χαρακτηριστικά «πολύ αργά για δάκρυα, κ. Τσιάρα – η κτηνοτροφία της Θεσσαλίας δεν αντέχει άλλο». Από το βήμα της Βουλής, κατά τη συζήτηση επίκαιρης ερώτησης, το απόγευμα της Δευτέρας (15/09), σχετικά με την ευλογιά, ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και βουλευτής Λάρισας, Βασίλης Κόκκαλης, εξαπέλυσε δριμεία επίθεση, κατηγορώντας την κυβέρνηση για «εγκληματικές καθυστερήσεις» και «παλινωδίες» που οδηγούν τον κτηνοτροφικό κλάδο σε καταστροφή. Όπως τόνισε απευθυνόμενος στον ΥφΑΑΤ, Χρήστο Κέλλα, η κατάσταση έχει πλέον «ξεφύγει», με τους κτηνοτρόφους να βρίσκονται σε απόγνωση λόγω των διαρκώς αυξανόμενων κρουσμάτων και των μαζικών θανατώσεων ζώων. «Οι κτηνοτρόφοι καταστρέφονται. Είναι ξεκάθαρο ότι αποτύχατε», σημείωσε ο κ. Κόκκαλης, ζητώντας ξεκάθαρη απάντηση για το αν εξετάζεται η λύση του επείγοντος εμβολιασμού. «Άλλες χώρες δεν σκέφτηκαν εμβολιασμό, γιατί δεν είχαν λόγο. Εμείς, όμως, είμαστε πρώτοι σε κρούσματα και θανατώσεις. Αν δεν ληφθούν γενναίες αποφάσεις, σε λίγο δεν θα υπάρχει ούτε γάλα, ούτε φέτα, για να συζητάμε για εξαγωγές», είπε, μεταξύ άλλων, ο κ. Κόκκαλης. Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Χρήστος Κέλλας, απάντησε, μεταξύ άλλων, ότι τα υπάρχοντα εμβόλια για τη ζωονόσο δεν έχουν την έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και κατήγγειλε ευθέως την προσπάθεια του κ. Κόκκαλη «να σπείρει», όπως τόνισε, «σύγχυση στους κτηνοτρόφους, προτείνοντας λύσεις που δεν εφαρμόζονται πουθενά στην Ευρώπη και που θα οδηγούσαν σε καταστροφικές συνέπειες για τον κλάδο». |
Επιμένουν στον εμβολιασμό οι Θεσσαλοί κτηνοτρόφοι, ζητούν ενίσχυση για την απώλεια εισοδήματος
- Πραγματοποιήθηκε συγκέντρωση διαμαρτυρίας στα γραφεία της περιφέρειας
- Δ. Κουρέτας: «Είμαι δίπλα σας»
Υψηλοί τόνοι επικράτησαν στην κινητοποίηση που πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι της Τετάρτης (17/9) στη Λάρισα από κτηνοτρόφους, κυρίως από την περιοχή της Θεσσαλίας, καθώς η οργή και η αγανάκτηση για το ξεκλήρισμα του ζωικού κεφαλαίου από την ευλογιά ξεχειλίζει και ήταν έκδηλη τόσο στα πρόσωπά τους, όσο και στις δηλώσεις τους.
Οι πληττόμενοι κτηνοτρόφοι απαίτησαν άμεση έναρξη του εμβολιασμού των αιγοπροβάτων, χωρίς άλλες καθυστερήσεις, το άνοιγμα των σφαγείων, που εξακολουθούν να παραμένουν κλειστά, και τη γρήγορη καταβολή των αποζημιώσεων.
Αν και στο στόχαστρό τους βρέθηκε η ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, εντούτοις η οργή τους εκδηλώθηκε με συμβολική κατάληψη στα γραφεία της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής της Περιφέρειας Θεσσαλίας, ενώ στη συζήτηση που ακολούθησε με τον περιφερειάρχη, Δημήτρη Κουρέτα, ζήτησαν έμπρακτη στήριξη των αιτημάτων τους.
Ο πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας, Γιάννης Γκουρομπίνος, επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι «1.000 παραγωγοί έχουν χάσει τη δουλειά τους και βγαίνουν στους δρόμους για να διεκδικήσουν το δίκιο τους. Ζητάμε να έρθει άμεσα το εμβόλιο για να μπορούν να σωθούν οι περιουσίες μας, γιατί θανατώνονται ολόκληρα κοπάδια για μερικά και μόνο κρούσματα εντός αυτών».
Και πρόσθεσε: «Λένε ότι σε καμία σοβαρή χώρα δεν γίνεται εμβολιασμός των αιγοπροβάτων. Αναρωτιέμαι, σε ποια σοβαρή χώρα εδώ και 14 μήνες δεν μπορεί να ανακοπεί η ευλογιά; Και έρχονται σήμερα να πούνε ότι με τα μέτρα αστυνόμευσης θα ανακοπεί σε διάστημα δέκα ημερών. Εμείς, ως κτηνοτρόφοι, είμαστε έτοιμοι να ακολουθήσουμε όλες τις οδηγίες και τα μέτρα, αλλά θέλουμε να ξέρουμε γιατί δεν προχωρά ο εμβολιασμός».
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), Δημήτρης Μόσχος, επεσήμανε, μεταξύ άλλων, τις αντικρουόμενες δηλώσεις των ηγετικών στελεχών του ΥΠΑΑΤ αναφορικά με το εμβόλιο: «Στην αρχή, μας έλεγαν ότι δεν υπάρχει εμβόλιο. Όταν τους φέραμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το εμβόλιο, οι καθηγητές μας έλεγαν ότι δεν είναι αξιόπιστο. Και πού το ξέρανε; Μας είπαν ότι δεν έχει γίνει κανένας εμβολιασμός σε καμία σοβαρή χώρα. Ο [Κώστας] Τσιάρας μάς λέει ότι έχει γίνει πειραματικός εμβολιασμός στην Ισπανία, ο [Χρήστος] Κέλλας μάς λέει ότι δεν έχει γίνει εμβολιασμός. Εμείς ποιον να πιστέψουμε απ’ όλους;».
«Χρειάζεται εμβόλιο με αποτελεσματικότητα τουλάχιστον 95%»
Από την πλευρά του, ο περιφερειάρχης, κ. Κουρέτας, μιλώντας στους κτηνοτρόφους, εξέφρασε τη συμπαράστασή του στον αγώνα τους και στα αιτήματά τους, υπενθυμίζοντας πως όλο αυτό το διάστημα πιέζει την ηγεσία του ΥΠΑΑΤ να καταβληθούν άμεσα οι αποζημιώσεις και να στηριχθούν έμπρακτα στη δοκιμασία που περνά ο κλάδος.
Όσον αφορά τον εμβολιασμό, τόνισε ότι «αυτήν τη στιγμή, με το διαθέσιμο εμβόλιο από το Πακιστάν, δεν είναι εφικτός ο εμβολιασμός. Για να είναι αποτελεσματικός, πρέπει να φέρουν εμβόλιο με αποτελεσματικότητα τουλάχιστον 95% και όχι 60%, όπως το υπάρχον. Το τι θα γίνει είναι απόφαση του υπουργείου».
Ακολούθησε συμβολική κατάληψη στα γραφεία της Κτηνιατρικής και συζήτηση του κ. Κουρέτα με αντιπροσωπεία των κτηνοτρόφων, στην οποία καθορίστηκαν από κοινού οι επόμενες δράσεις και ενέργειες, οι οποίες και θα ανακοινωθούν σήμερα (19/9) από τη Συντονιστική Επιτροπή των κτηνοτρόφων.
Παραμένουν σε επιφυλακή για την ευλογιά στη Δυτική Αχαΐα
- Μεγάλη ανησυχία για τις επιπτώσεις της επιδημίας στη φέτα
- Ξεκινά έρευνα για τυχόν ευθύνες κτηνοτρόφων
Ανησυχία συνεχίζει να προκαλεί το ζήτημα της ευλογιάς των αιγοπροβάτων στη Δυτική Αχαΐα, καθώς, παρά τους ελέγχους της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας της περιφέρειας, τα κρούσματα, αν και περιορισμένα και εντός της ζώνης προστασίας, εξακολουθούν να εξαπλώνονται περιφερειακά. Σύμφωνα με όσα ανέφερε στην «ΥΧ» ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής της ΠΔΕ, Δρ Κωνσταντίνος Μηλιός, δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού, καθώς ακόμα και τώρα παρουσιάζονται νέα κρούσματα. Αν και ανιχνεύονται γρήγορα, πριν καν εκδηλωθούν τα συμπτώματα, παραμένουν ωστόσο καινούργια περιστατικά.
«Η νόσος χρειάζεται μακροχρόνια προσπάθεια για να εξαλειφθεί και είναι σημαντική και η συμβολή του αρμόδιου υπουργείου, ώστε να εντατικοποιηθούν οι κινήσεις μας», ανέφερε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας πως το νόσημα έχει αντοχή στο περιβάλλον και γι’ αυτό η αντιμετώπισή του δεν είναι αγώνας ταχύτητας, αλλά αντοχής. Ήδη, οι σχετικοί φάκελοι έχουν αποσταλεί στον εισαγγελέα, προκειμένου να διερευνηθούν τυχόν ευθύνες κτηνοτρόφων για μη έγκαιρη ενημέρωση και διασπορά της νόσου. Αρκεί να σημειωθεί ότι το νόσημα υπήρχε στην περιοχή περίπου δυόμισι μήνες πριν από την επίσημη ενημέρωση της υπηρεσίας, γεγονός που δημιούργησε εκρηκτικές συνθήκες διασποράς και οδήγησε σε σημαντική απώλεια ζώων.
Ο στόχος παραμένει η ανακοπή της εξάπλωσης και καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Ωστόσο, την ίδια στιγμή που οι υπηρεσίες δίνουν μάχη για τον περιορισμό της νόσου, στην αγορά επικρατεί έντονη ανησυχία για τις συνέπειες που θα έχει η επιδημία στη γαλακτοπαραγωγή και, κατ’ επέκταση, στη φέτα. Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράζεται στον Ερύμανθο και τα Καλάβρυτα, περιοχές με ισχυρή κτηνοτροφική παράδοση, καθώς η μείωση της γαλακτοπαραγωγής ενδέχεται να πλήξει τη φέτα. Ήδη, πηγές της αγοράς εκτιμούν ότι από τον Μάρτιο του 2026 θα αρχίσουν να φαίνονται σοβαρές επιπτώσεις στην παραγωγή και τις τιμές, με ορατό τον κίνδυνο ανατιμήσεων και συρρίκνωσης της εξαγωγικής δυναμικής του προϊόντος.
Διασυνοριακή συνεργασία για ζωονόσους στην Περιφέρεια ΑΜ-Θ
Συνεργασία με το Σμόλιαν της Βουλγαρίας αναπτύσσει η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, επιδιώκοντας τη θωράκιση των συνόρων από τις ασθένειες μέσα από την πρόληψη και τη διαχείριση διασυνοριακών ζωονόσων με τη Βουλγαρία και την Τουρκία. Συγκεκριμένα, στην εναρκτήρια συνάντηση του προγράμματος «Building cross-border resilience to animal diseases through joint crisis management», που υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος Resilient Borders, συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και έλαβε χώρα στις 11 Σεπτεμβρίου στην Κομοτηνή, παρουσιάστηκαν οι στόχοι και η μεθοδολογία του έργου. Επίσης, παρουσιάστηκαν οι θέσεις και οι προτάσεις των συνεργαζόμενων φορέων στην κατεύθυνση της βελτίωσης της συνεργασίας, λαμβάνοντας υπόψη και τα νέα δεδομένα που η τεχνολογία και η ένταξη της Βουλγαρίας στη Συνθήκη Σέγκεν έχουν δημιουργήσει.
Η παρουσίαση των στόχων και των σταδίων του έργου έγινε από τον Φανούριο Παντελογιάννη, επικεφαλής του Γραφείου Βρυξελλών της Περιφέρειας ΑΜ-Θ, και τον Σπύρο Αρσενίου, προϊστάμενο του Τμήματος Περιφερειακού Σχεδιασμού Πολιτικής της περιφέρειας. Επίσης, ο προϊστάμενος της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής της περιφέρειας, Νίκος Φωτεινιάς, και ο εκπρόσωπος της Περιφέρειας Σμόλιαν ανέπτυξαν τις αρμοδιότητες και τους ρόλους των περιοχών που εκπροσωπούν.
Επιδίωξη του προγράμματος είναι η επικοινωνία μεταξύ των δύο χωρών στα σοβαρά ζητήματα των ζωονόσων, χωρίς τη μεσολάβηση των αρμόδιων υπουργείων για την επιτάχυνση των διαδικασιών. Στη συνάντηση τονίστηκε η ανάγκη ορισμού των σημείων που θα χωροθετηθούν τάφροι μεταξύ των δύο χωρών, καθώς υπάρχουν επτά σημεία διέλευσης στα γεωγραφικά όρια Ελλάδας – Βουλγαρίας σε επίπεδο Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης.