Αντιθέσεις: Ελληνοτουρκικό

Τουλάχιστον ανησυχία προκαλεί η στάση του πρωθυπουργού στα ελληνοτουρκικά

Σοβαρή, αποφασιστική και υπεύθυνη η ελληνική στάση

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να ανησυχεί κανείς, σχετικά με τη δύσκολη κατάσταση στο Αιγαίο και γενικά στην περιοχή. Η προκλητική στάση του «σουλτάνου» Ερντογάν, που υποκινεί την ένταση με δηλώσεις και αντίθετες στο διεθνές δίκαιο ενέργειες, όπως η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης, απαιτεί από την ελληνική πλευρά επαγρύπνηση, σταθερότητα, συντονισμό, καθαρή γραμμή και βέβαια αποφασιστικότητα. Από την προχτεσινή συνάντηση Ερντογάν-Μητσοτάκη, δεν προκύπτει κάποια πρόοδος. Ο Έλληνας πρωθυπουργός αρκέστηκε σε μια γενικόλογη δήλωση, από την οποία συνάγεται ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν ότι διαφωνούν, κι ότι παραμένουν ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών. Εκείνο, ωστόσο, που εντείνει τις ανησυχίες, είναι το γεγονός ότι η ελληνική πλευρά δείχνει αμήχανη, μπερδεμένη, χωρίς οδικό χάρτη, χωρίς και τον απαραίτητο συντονισμό ακόμα.

Επιχειρεί να «κατευνάσει» την τουρκική επιθετικότητα σε μια στιγμή που αυτή βρίσκεται σε επικίνδυνη έξαρση. Κρατά μια χλιαρή στάση, στην προσπάθεια να ενεργοποιήσει κυρώσεις που η Ευρώπη έχει αποφασίσει στην τελευταία σύνοδο κορυφής επί κυβέρνησης Τσίπρα. Δεν κατάφερε να «συγκινήσει» ούτε καν το ΝΑΤΟ, το οποίο παρακολουθεί από δήθεν ουδέτερη θέση τις εξελίξεις.

Όλα αυτά αποτελούν λόγους ανησυχίας. Όπως λόγο ανησυχίας αποτελεί το απίστευτο που συνέβη ενόψει της συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν. Το μεν υπουργείο Εθνικής Άμυνας να ανακοινώνει ότι διακόπτεται λόγω των τουρκικών προκλήσεων η διαδικασία των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, και λίγο αργότερα το Μαξίμου να διαψεύδει την είδηση, και να βεβαιώνει ότι τέτοια απόφαση δεν έχει ληφθεί. Αυτή είναι η ορατή κορυφή του παγόβουνου. Στο συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, θα ενημερωθούν τα κόμματα για τις εξελίξεις. Ο Αλέξης Τσίπρας, πάντως, ξεκαθάρισε ότι δεν είναι διατεθειμένος να χρησιμοποιήσει εθνικά θέματα για πολιτική κερδοσκοπία, αν και η ΝΔ, ως αντιπολίτευση, έκανε ακριβώς το αντίθετο. Δεν είναι μία και δύο οι φορές που επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ο Κ. Μητσοτάκης είχε σπεκουλάρει με fake news για ξεπουλήματα, για «παραχωρήσεις τύπου Πρεσπών στο Αιγαίο», για σχέδια εκχώρησης εθνικής κυριαρχίας στο Καστελόριζο, για παραίτηση από τη φύλαξη των συνόρων στη θάλασσα.

Όλα αυτά προκαλούν ανησυχία για την πολιτική σοβαρότητα με την οποία ο σημερινός πρωθυπουργός προσεγγίζει τα εθνικά θέματα, έχοντας μάλιστα και την εσωκομματική πίεση από τους ακροδεξιούς του Σαμαρά.

Ε.Σ.

Μετά τη συνάντησή του με τον Ερντογάν, ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε ότι οι σχέσεις με την Τουρκία ήταν, είναι, και θα είναι δύσκολες. Μια δήλωση που σημαίνει ότι η Ελλάδα έχει επίγνωση της κατάστασης και παίρνει όλα τα μέτρα για να την αντιμετωπίσει.

Κανενός είδους μικροκομματική εκμετάλλευση, ή εμπόριο πατριωτισμού, δεν χωράει εδώ. Τα προβλήματα, με ευθύνη της Άγκυρας, θυμίζουν βόμβα, που αν δεν την απασφαλίσουμε με ψυχραιμία, μπορεί να οδηγήσει σε τραγωδίες. Η πρόσφατη ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με αφορμή την ευθεία διεκδίκηση υφαλοκρηπίδας δυτικά του 28ου Μεσημβρινού και την υπογραφή διμερούς μνημονίου συνεργασίας για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Τρίπολης και Άγκυρας, αποτελούν το αποκορύφωμα των τουρκικών διεκδικήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η ευθεία αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε θαλάσσιες ζώνες που βρίσκονται ακόμα και λίγα χιλιόμετρα από τα ελληνικά νησιά δεν είναι, ωστόσο, παρά ένα από τα πολλαπλά ζητήματα που θέτει η Άγκυρα.

Τους τελευταίους μήνες, η Αθήνα έχει έλθει αντιμέτωπη και με την εργαλειοποίηση του προσφυγικού και μεταναστευτικού. Η Άγκυρα αξιώνει, επίσης, την επιστροφή των οκτώ Τούρκων, πρώην στρατιωτικών, οι οποίοι έχουν λάβει άσυλο στην Ελλάδα, κατηγορώντας την Αθήνα ότι υποθάλπει την τρομοκρατία. Επιπλέον, κλιμακώνει διαρκώς και τη ρητορική πίεση σχετικά με τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, την οποία αναγνωρίζει ως τουρκική, που καταπιέζεται από την Αθήνα. Ενώ υπάρχει βέβαια και το γνωστό ζήτημα των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου.

Στη λίστα των μόνιμων τουρκικών διεκδικήσεων, περιλαμβάνονται οι αποκαλούμενες «γκρίζες ζώνες», το θεώρημα που οδήγησε στην κρίση των Ιμίων το 1996, βάσει του οποίου τα νησιά που δεν κατονομάζονται στις συνθήκες που διέπουν το καθεστώς του Αιγαίου, είναι αμφισβητούμενης κυριαρχίας. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται, βεβαίως, η αμφισβήτηση της ύπαρξης θαλάσσιων συνόρων στο Αιγαίο.

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ξέρει σε βάθος τα προβλήματα και είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί τις εθνικές θέσεις. Για τον σκοπό αυτόν, επιδιώκει συμμαχίες και στήριξη –ήδη υπάρχει θετική θέση για την Ελλάδα, από Γαλλία και Ισραήλ. Ευνοεί τον διάλογο με τη γειτονική χώρα και, φυσικά, διατηρεί σε ύψιστη ετοιμότητα την αποτρεπτική δύναμη των ενόπλων δυνάμεων. Μια στάση δηλαδή σοβαρή, αποφασιστική, υπεύθυνη.

Ε.Κ.