Στην επιτάχυνση του μετασχηματισμού της ευρωπαϊκής γεωργίας σε ένα βιώσιμο και ενεργειακά αποδοτικό κυκλικό αγροτικό μοντέλο αποσκοπεί η νέα στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη βιοοικονομία. Το επίσημο έγγραφο, που δημοσιεύθηκε πριν από μερικές ημέρες από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επικαιροποιεί τη σχετική στρατηγική του 2012, η οποία είχε εξετάσει για πρώτη φορά το ενδεχόμενο παραγωγής ανανεώσιμων πόρων και μετατροπής τους σε προϊόντα ζωτικής σημασίας και βιοενέργεια.
Ο όρος «βιοοικονομία» περιλαμβάνει όλους τους κλάδους που παράγουν ή διαχειρίζονται βιολογικές πρώτες ύλες. Αφορά -μεταξύ άλλων- μια οικονομία που χρησιμοποιεί βιολογικούς πόρους από τη γη και τη θάλασσα, από κοινού με απόβλητα, ως εισροές στην παραγωγή τροφίμων και ζωοτροφών, στη βιομηχανική παραγωγή και την παραγωγή ενέργειας. Η Κομισιόν θεωρεί ότι η νέα στρατηγική θα συμβάλει στη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τους ορυκτούς πόρους, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα τους οικολογικούς περιορισμούς της ευρωπαϊκής γεωργίας και δασοκομίας.
Η βιοοικονομία αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εναλλακτικές επιλογές ανάπτυξης συμπληρωματικών δραστηριοτήτων για τους αγρότες, τους δασοκόμους και τους αλιείς, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να διαφοροποιήσουν το εισόδημά τους. Με την υιοθέτηση καινοτόμων πρακτικών που συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη χρήση των ροών αποβλήτων, την αξιοποίηση της καλλιεργήσιμης γης, την ανάπτυξη βέλτιστων μορφών εκτροφής ζωών, την παραγωγή βιολογικών προϊόντων, τη στροφή σε νέες καλλιέργειες και την ανακύκλωση των θρεπτικών ουσιών, οι αγρότες μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στη διαμόρφωση μιας πιο κυκλικής οικονομίας στις αγροτικές περιοχές της ΕΕ.
Ο αγροδιατροφικός τομέας αντιπροσωπεύει τα δύο τρίτα του κύκλου εργασιών της βιοοικονομίας Σύμφωνα με το έγγραφο της στρατηγικής, η αγροδιατροφική αλυσίδα αντιπροσωπεύει περίπου τα τρία τέταρτα της συνολικής απασχόλησης στον τομέα της βιοοικονομίας και περίπου τα δύο τρίτα του κύκλου εργασιών της. Οι αριθμοί αυτοί είναι ενδεικτικοί της αυξημένης δυναμικής της βιοοικονομίας στην αγροτική ύπαιθρο. Με συνολική αξία κύκλου εργασιών που αγγίζει τα 2,3 τρισ. ευρώ, αντιστοιχώντας στο 8,2% του εργατικού δυναμικού της ΕΕ, η βιοοικονομία αναμφισβήτητα αποτελεί βασικό μοχλό λειτουργίας της ευρωπαϊκής οικονομίας. Το 2019, η Κομισιόν θα δρομολογήσει 14 συγκεκριμένα μέτρα για την απελευθέρωση των δυνατοτήτων της βιοοικονομίας, βάσει τριών πρωταρχικών στόχων:
|
Επενδυτική πλατφόρμα 100 εκατ. ευρώ για την κυκλική βιοοικονομία
Για την απελευθέρωση του δυναμικού της βιοοικονομίας, η Κομισιόν σκοπεύει να δημιουργήσει μια Θεματική Πλατφόρμα Επενδύσεων για την Κυκλική Βιοοικονομία, με προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ. Στόχος είναι «να φέρει πιο κοντά στην αγορά τις καινοτομίες που βασίζονται στη βιοοικονομία και να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους των ιδιωτικών επενδύσεων σε βιώσιμες λύσεις», σύμφωνα με το έγγραφο στρατηγικής.
Για τις αγροτικές κοινότητες, η Κομισιόν θα ξεκινήσει πιλοτικές δράσεις τους επόμενους μήνες:
- Θα αναπτυχθούν παρεμβάσεις στο πλαίσιο της ΚΑΠ για την υποστήριξη βιοοικονομιών χωρίς αποκλεισμούς στις αγροτικές περιοχές. Στόχος είναι να συνδεθούν καλύτερα οι εθνικές στρατηγικές βιοοικονομίας και τα εθνικά στρατηγικά σχέδια στο πλαίσιο της ΚΑΠ. Η διάδοση ορθών πρακτικών για την προώθηση της ανάπτυξης της βιοοικονομίας θα επιτρέψει στους παραγωγούς του πρωτογενούς τομέα να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι νέες προσεγγίσεις βιοοικονομίας.
- Θα ξεκινήσει πρότζεκτ για την «καλλιέργεια άνθρακα», που θα ενθαρρύνει τα κράτη-μέλη να δημιουργήσουν ένα ταμείο για την αγορά πιστώσεων άνθρακα από αγρότες που υλοποιούν συγκεκριμένα έργα, με σκοπό την αύξηση της δέσμευσης του άνθρακα στο έδαφος και στη βιομάζα, ή και στη μείωση των εκπομπών τόσο στον κτηνοτροφικό κλάδο όσο και σε εκείνους που σχετίζονται με τη χρήση λιπασμάτων.
- Θα εγκατασταθούν «ζωντανά» εργαστήρια για την κατά τόπους ανάπτυξη και δοκιμή καινοτομιών, επιτρέποντας την προσαρμογή τους στις συγκεκριμένες ανάγκες της κάθε περιοχής, με τη συμμετοχή των άμεσα ενδιαφερόμενων αγροτών.
Κατάινεν: Νέες πράσινες θέσεις εργασίας στις αγροτικές και παράκτιες περιοχές
«Με την ανάπτυξη της βιοοικονομίας, μπορούμε να βρούμε νέους και καινοτόμους τρόπους παροχής τροφίμων, προϊόντων και ενέργειας χωρίς να εξαντλούμε τους περιορισμένους βιολογικούς πόρους του πλανήτη μας», δήλωσε σχετικά ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, αρμόδιος για την Απασχόληση, την Ανάπτυξη, τις Επενδύσεις και την Ανταγωνιστικότητα, Γίρκι Κατάινεν.
«Επιπλέον, η επανεξέταση της οικονομίας μας και ο εκσυγχρονισμός των μοντέλων παραγωγής μας δεν αφορά μόνο το περιβάλλον και το κλίμα. Υπάρχει επίσης μεγάλη δυνατότητα για νέες πράσινες θέσεις εργασίας, ιδιαίτερα στις αγροτικές και παράκτιες περιοχές».
