Τις τελευταίες εβδομάδες, οι τιμές των έξτρα παρθένων αυξομειώνονται σε ένα πολύ μικρό εύρος (+/- 0,10 €/κιλό). Οι τιμές βυτίου ex-factory κυμαίνονται μεταξύ 3,10 και 3,20 €/κιλό, ανάλογα με τα ιδιαίτερα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά και την περιοχή προέλευσης. Οι τιμές αυτές μεταφράζονται για τον ελαιοπαραγωγό σε 3 €/κιλό ή και λιγότερα. Για τα κοινά παρθένα με 1,2°, η τιμή είναι άνω των 2,85 €/κιλό. Οι αντίστοιχες τιμές του λαμπάντε 5° είναι 2,25-2,30 €/κιλό.
Κάποια «μέσα ενημέρωσης» προτρέπουν τον κόσμο του ελαιολάδου να «χαμογελάσει ελεύθερα για τις τιμές στο ελαιόλαδο», όταν τα ίδια τα μμΕ, πριν λίγους μήνες, έβλεπαν το ελαιόλαδο να «χτίζει βάση στα 3,30€» και προέβλεπαν «ανάκαμψη τιμών».
Αν θυμηθούμε και παλαιότερες ανάλογης σοβαρότητας εκτιμήσεις (π.χ. για εκτοξεύσεις στα 5 €/κιλό), τότε όχι μόνο «το πολλάκις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού», αλλά και η υπόθεση μπορεί να λάβει διάσταση αστικών ευθυνών, που θα αναζητήσουν όσοι έκαναν και κάνουν το σφάλμα να ακολουθούν αυτού του είδους διαπιστώσεις και συμβουλές. Από την πλευρά της «ΥΧ», η ενημέρωση όχι μόνο βασίστηκε, από τον Νοέμβριο 2015, σε ακριβέστατες προβλέψεις, αλλά και ήταν πολύ προσεκτική, όταν στις 31/5/2016 γράφαμε για το δύσκολο δίλημμα στο οποίο σήμερα βρίσκονται όσοι κρατάνε λάδια στις αποθήκες τους. Εντυπωσιακή, αλλά συνήθης είναι η αιδήμων σιωπή τόσων θεσμικών φορέων, τόσων «φίλων» του ελαιολάδου, που αφήνουν να καλλιεργείται αυτό το κλίμα της αναμπουμπούλας και των λύκων που… χαμογελούν.
Τα σημερινά ρίσκα
Πράγματι, επειδή υπάρχουν σήμερα στην Ελλάδα αρκετά αποθέματα, και μάλιστα αγορασμένα σε υψηλότερες τιμές λόγω (υπερ)αισιοδοξίας για περαιτέρω άνοδο των τιμών, τα ρίσκα είναι πολύ μεγάλα, οπότε ισχύουν όσα ακριβώς γράφαμε («Σε κλοιό πιέσεων η αγορά ελαιολάδου»). Στο μεταξύ, πυκνώνουν οι φόβοι για την επόμενη ελληνική παραγωγή 2016/17, ιδίως στην Κρήτη, όπου κατά περιοχές (Λασίθι κ.ά.) έχει «σημάνει συναγερμός».
Ισπανία και Ιταλία
Καθοριστικές θα αποδειχθούν οι πρώτες σαφείς ενδείξεις για τη νέα χρονιά 2016/17. Πάντως, μέχρι τώρα, η Ισπανία προβάλλει υποψηφιότητα για ακόμη μια πολύ καλή εσοδεία, γι’ αυτό μάλλον τα μελλοντικά συμβόλαια Οκτωβρίου 2016 κλείνουν με τιμές κατώτερες των αντίστοιχων περσινών. Οι τρέχουσες τιμές των έξτρα κυμαίνονται από 3 έως 3,08 €/κιλό, του κοινού παρθένου 2,85€ και του λαμπάντε 1° 2,90 €/κιλό.
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα (30/4/2016) στοιχεία, η φετινή ισπανική παραγωγή ανήλθε στους 604.000 τόνους, +9% σε σύγκριση με πέρυσι. Οι μέχρι τώρα πωλήσεις παρουσιάζουν μείωση 11% στους 335.000 τόνους, εκ των οποίων οι 126.000 στην εσωτερική αγορά και οι 210.000 σε εξαγωγές. Τα αποθέματα άρχισαν με 294.000. τόνους και τώρα είναι αυξημένα κατά 7% σε σύγκριση με πέρυσι, στους 533.000 τόνους. Η ιταλική αγορά (μπάρι) εμφανίζεται κορεσμένη, με τιμές των έξτρα 3,25 – 3,35 €/κιλό και του λαμπάντε 2° στα 2,6 € περίπου.
Προσφορά στις επιτραπέζιες ελιές χωρίς όμως… ενδιαφέρον
Σε διαφορετικές κατευθύνσεις κινούνται οι διαφορετικές ποικιλίες επιτραπέζιας ελιάς. Το γενικότερο οικονομικό κλίμα επηρεάζει τους παραγωγούς, με πολλούς να αναζητούν αγοραστές, χωρίς όμως να υπάρχει το ανάλογο ενδιαφέρον.
- Κονσερβολιά (Αμφίσσης): Αν και η εσοδεία 2015/16 ήταν καταστροφική, με ελάχιστες ποσότητες παραγωγής, ωστόσο οι τιμές δεν μπορούν να πάρουν τα πάνω τους. Για το αντιπροσωπευτικό μέγεθος των 200 τεμαχίων, οι τιμές των πράσινων μεταποιημένων βρίσκονται στο 1,5 €/κιλό. Για τα φυσικά μαύρα, οι πιέσεις είναι ακόμη μεγαλύτερες και, ενώ το προϊόν ξεκίνησε από τα 2€, τώρα υποχωρεί στο 1,40 με ελάχιστη ζήτηση. Το γεγονός οφείλεται και στις μεγάλες εξαγωγές της Αιγύπτου, όχι μόνο προς Ιταλία, αλλά και προς Ελλάδα, με πολλούς να υποθέτουν αθρόες ελληνοποιήσεις.
- Χαλκιδικής: Τα υψηλά αποθέματα από προηγούμενες χρονιές, καθώς και η συζητούμενη υπερπαραγωγή της επόμενης εσοδείας, πιέζουν τις τιμές, οι οποίες, αν και τον Σεπτέμβρη άρχισαν με 1,10 € (τιμή παραγωγού, στο τελάρο), τώρα το ζυμωμένο (μεταποιημένο) προϊόν υποχωρεί στο 1 € ή και ακόμη πιο κάτω για παλαιότερα αποθέματα, που εμφανίζουν ποιοτικά προβλήματα.
- Καλαμών: Η «μαύρη βασίλισσα» προσφέρει υψηλές συγκινήσεις. Οι τιμές συνεχώς σκαρφαλώνουν σε υψηλότερα επίπεδα, κυμαινόμενες από 1,60 έως και άνω του 1,70 €/κιλό σε ορισμένες περιοχές της Λακωνίας. μάλιστα, πρόκειται για τιμές «σκούπα», που περιλαμβάνουν ακόμη και τα πολύ ψιλά μεγέθη.
Διαφωνίες εκφράζονται ως προς τις εκτιμήσεις για την επερχόμενη παραγωγή 2016/17, με ορισμένους να είναι ιδιαίτερα απαισιόδοξοι, κάτι που συντείνει ακόμη περισσότερο στην ανοδική πορεία των τιμών.
