Μ. Γαρδικιώτης, προέδρος ΓΕΩΤΕΕ: Τι ισχύει για την γονιμότητα των πλημμυρισμένων εδαφών

Ακούμε από πάρα πολλούς «ειδικούς» να βγαίνουν αβίαστα και να μας αναφέρουν ότι τα χωράφια δεν θα είναι παραγωγικά για πολλά χρόνια και θα έχουμε μειωμένες παραγωγές. Αλήθεια όμως, πώς μπορούν και γενικολογούν τόσο εύκολα για ένα τόσο πολυπαραγοντικό θέμα; Από την εμπειρία μου ως γεωπόνος, θα πω ότι θα έχουμε μέρος από αυτά τα χωράφια, που σε 2 με 3 μήνες θα τα σπείρουμε σιτηρά και θα είναι παραγωγικά, αρκεί οι αγρότες μας να έχουν καταφέρει να επανέλθουν και να σταθούν στα πόδια τους!

Το ζήτημα της γονιμότητας, όπως προανέφερα, δεν είναι μονοσήμαντο και δεν είναι το ίδιο για όλη την περιοχή. Τα επικλινή αγροτεμάχια (με μεγάλη κλίση), τα οποία είναι ένα αρκετά μικρό ποσοστό της περιοχής που έχει χτυπηθεί, σίγουρα έχουν δεχθεί μεγαλύτερη πίεση από τα υπόλοιπα λόγω της έκπλυσης που έχει πραγματοποιηθεί από την ορμή του νερού.

Να επισημάνουμε όμως ότι υπάρχουν τεχνικές ώστε να γίνει ανάσχεση αυτών των επιπτώσεων και οι συνάδελφοι γεωπόνοι τις γνωρίζουν πάρα πολύ καλά. Είμαι σίγουρος ότι, μαζί με τους αγρότες μας, θα καταφέρουν για ακόμη μία φορά να φέρουν σύντομα και τα χωράφια αυτά στην πρότερη κατάσταση.

Όσον αφορά τα πεδινά αγροτεμάχια, που είναι και τα πιο παραγωγικά της περιοχής, αλλά και με την υψηλότερη αξία, έχουν δεχθεί συμπίεση λόγω του νερού, το οποίο οδηγεί τα στοιχεία γονιμότητας σε μεγαλύτερα βάθη, όμως παράλληλα έχει έρθει στις περιοχές αυτές και γόνιμο χώμα από τα υψηλότερα σημεία. Επομένως, δεν αναμένουμε την καταπόνησή τους να είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό και να μας οδηγήσει σε μακρές μη γόνιμες περιόδους.

Ο κίνδυνος της επιμόλυνσης

Για να το ξεκαθαρίσουμε προς τους αναγνώστες, δεν είναι το νερό ο κύριος λόγος που μπορεί να βλάψει τη γονιμότητα των χωραφιών, αλλιώς δεν θα αποξηραίναμε ποτέ τη λίμνη της Κωπαΐδας, για παράδειγμα, για να την καλλιεργήσουμε ως εύφορη περιοχή. Ο σημαντικότερος κίνδυνος έχει να κάνει με επιμολύνσεις, τοπικού όμως χαρακτήρα, από ορυκτά καύσιμα ή τοξικές ουσίες και χημικά, για παράδειγμα από μεγάλες μπαταρίες.

Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει άμεσα να εφαρμοστούν αντίστοιχα πρωτόκολλα, ώστε τα αγροτεμάχια να επανέλθουν. Το επαναλαμβάνω, όμως, για να γίνει σαφές: δεν έχει αναφερθεί μέχρι σήμερα κάποια εκτεταμένη επιμόλυνση στις περιοχές που έχουν πληγεί, επομένως το όποιο πρόβλημα θα είναι τοπικό και, με σωστό συντονισμό των κρατικών δομών, των γεωτεχνικών και των παραγωγών, οι καταστάσεις αυτές θα μπορέσουν να αντιμετωπιστούν.

Βήματα ανακούφισης και ανάταξης

Εκτός όμως από τη γεωργική παραγωγή, τεράστιες ζημιές έχει υποστεί και η κτηνοτροφία. Οι εγκαταστάσεις έχουν υποστεί ζημιές, έως και πλήρεις καταστροφές, τα κοπάδια των κτηνοτρόφων έχουν πεθάνει, με αποτέλεσμα η διαδικασία ανασύστασης να είναι πολύ επίπονη και να θέλει πολύ σοβαρό προγραμματισμό για να επιτευχθεί η αναγέννηση της δραστηριότητας στην περιοχή.

Αρχικά, επιβάλλεται να δοθούν άμεσα οι αποζημιώσεις τόσο του ζωικού κεφαλαίου, όσο και των υποδομών. Παράλληλα, είναι αναγκαίο να καταπολεμηθεί το τέρας της γραφειοκρατίας, ώστε οι κτηνοτρόφοι να μπορέσουν να φέρουν σύντομα τους στάβλους τους σε λειτουργική κατάσταση και να εκκινήσει η προμήθεια νέου ζωικού κεφαλαίου. Οι όποιες καθυστερήσεις από γραφειοκρατικές διαδικασίες ή ελλείψεις υλικών, οδηγούν πιο κοντά στην εγκατάλειψη τους κτηνοτρόφους.

Επίσης, είναι χρέος της πολιτείας να διαφυλάξει τους κτηνοτρόφους από πιθανές προσπάθειες αισχροκέρδειας λόγω της αυξημένης ζήτησης σε ορισμένα υλικά. Είναι αναγκαίο να υπάρξει σχεδιασμός για ελέγχους και πιθανόν μηχανισμός κεντρικής παρέμβασης στην προμήθεια υλικών.

Πλημμυροπαθείς και οι γεωτεχνικοί

Πέρα από τους γεωργούς και τους κτηνοτρόφους, θα ήθελα να σταθώ και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συνάδελφοι γεωτεχνικοί, των οποίων έχουν πληγεί τα καταστήματα και τα γραφεία τους. Όλοι οι συνάδελφοι, πέρα από τις καταστροφές που έχουν υποστεί, χάνοντας εμπορεύματα και εξοπλισμό που δεν θα αποζημιωθούν στο ακέραιο, γνωρίζουν ότι και η εξόφληση των προϊόντων και υπηρεσιών, που είχαν δώσει με πίστωση στους παραγωγούς, δεν θα γίνει σε σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά και πολύ δύσκολα θα λάβουν το πλήρες ποσό, αφού παραγωγή δεν υπάρχει.

Έτσι λοιπόν, οι συνάδελφοι θα είναι πλημμυροπαθείς, όπως όλοι στην περιοχή, από τα σπίτια τους, μέχρι τις καταστροφές εμπορεύματος και εξοπλισμού στα μαγαζιά τους, αλλά και με ένα επιπλέον χρέος προς τους προμηθευτές τους, από τις πιστώσεις που είχαν κάνει στους παραγωγούς τους μέχρι σήμερα, προσβλέποντας στο παραγόμενο προϊόν.

Το μείγμα είναι ξεκάθαρα εκρηκτικό και σε περίπτωση που το κράτος δεν ενσκήψει με την απαιτούμενη προσοχή στο θέμα, αλλά και οι προμηθευτές δεν ασκήσουν πολιτικές ακόμα και διαγραφής μέρους των χρεών στα πλαίσια της κοινωνικής ευαισθητοποίησής τους, λαμβάνοντας ένα μέρος του κόστους και εκείνοι από αυτή την τεράστια καταστροφή, οι γεωτεχνικοί πολύ δύσκολα θα αντέξουν να παραμείνουν ανοιχτοί και βιώσιμοι.

Στην πρώτη γραμμή

Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφερθώ και στους συναδέλφους γεωτεχνικούς που υπηρετούν στον δημόσιο τομέα και σήμερα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης, ώστε να επανέλθει η κανονικότητα στην περιοχή. Στους ανθρώπους που αν και υπηρετούν σε υποστελεχωμένες υπηρεσίες, ασχολούνται νυχθημερόν με την ασφαλή απομάκρυνση των χιλιάδων νεκρών ζώων που αποτελούν υγειονομική βόμβα για τη δημόσια υγεία, αλλά και σε αυτούς που μπαίνουν ακόμα και σε πλημμυρισμένες περιοχές για να καταγράψουν άμεσα τις καταστροφές, ώστε να μπορέσουν να αποζημιωθούν οι παραγωγοί.

Την περίοδο της πανδημίας, χειροκροτούσαμε τους γιατρούς για τις υπεράνθρωπες προσπάθειές τους. Σήμερα, στη λαβωμένη Θεσσαλία, μετά τους πυροσβέστες και τον στρατό, που ανέλαβαν τον απεγκλωβισμό του πληθυσμού, οι γεωτεχνικοί έχουν αναλάβει να καταβάλουν τις υπεράνθρωπες προσπάθειες, με τεράστιες ελλείψεις προσωπικού και εξοπλισμού, ώστε η κοινωνία της περιοχής να σταθεί ξανά στα πόδια της.