γράφουν οι Μαρία Αμπατζή, Γιώργος Αργυρίου, Γιώργος Ρούστας,
Γιάννης Σάρρος, Νικολέτα Τζώρτζη, Αφροδίτη Χρυσοχόου
Για ελλείψεις αμνοεριφίων ενόψει του Πάσχα κάνουν λόγο οι κτηνοτρόφοι της χώρας, με τα μεγάλα αστικά κέντρα να φαίνεται ότι θα εξυπηρετηθούν… με εισαγόμενο οβελία. Για τον λόγο αυτόν, οι παραγωγοί ζητούν αυξημένους και εντατικούς ελέγχους από την πολιτεία, προκειμένου αφενός να διασφαλιστεί η «ταυτότητα» των αμνοεριφίων και αφετέρου να αποφευχθεί κάθε προσπάθεια αισχροκέρδειας.
Όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ της «ΥΧ», η τιμή παραγωγού αναμένεται να κυμανθεί στα 7,5-9 ευρώ περίπου το κιλό, αλλά στον καταναλωτή η τιμή θα φτάσει ακόμα και τα 14,5 ευρώ/κιλό.
Δεν καλύπτεται η ζήτηση
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Κτηνοτρόφων Θεσσαλίας, Δημήτρη Μπαλούκα, τα διαθέσιμα αμνοερίφια στην ελληνική αγορά είναι λίγα, καθώς υπήρξαν αυξημένες εξαγωγές για το Καθολικό Πάσχα. «Και αυτό γιατί η έλλειψη ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι τούς ανάγκασε να σφάξουν νωρίς, για να εκμεταλλευτούν και το γάλα. Κυρίως έφυγαν αρκετά (6-8 κιλά) προς Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία», σημειώνει.
Για μεγάλες ελλείψεις κάνει λόγο και ο πρόεδρος των Κτηνοτροφικών Συλλόγων Λαγκαδά, Δημήτρης Στραζέμης. Όπως εξηγεί, τα ελληνικά αρνιά και κατσίκια δεν θα μπορέσουν να καλύψουν ούτε στο ελάχιστο τις ανάγκες της αγοράς.
«Με το δεδομένο της έλλειψης ελληνικών αμνοεριφίων, το ενδιαφέρον των εμπόρων είναι μεγάλο στην αναζήτηση του ελληνικού κρέατος. Θα δούμε, ωστόσο, πώς θα διαμορφωθούν οι τιμές σε λίγες ημέρες. Αναμένουμε μια μικρή αύξηση σε σχέση με πέρσι, με τις τιμές να κυμαίνονται στα 8-9 ευρώ το κιλό», επισημαίνει ο κ. Στραζέμης.
Μείωση των διαθέσιμων ζώων καταγράφεται και στις περιοχές της Στερεάς Ελλάδας, κυρίως λόγω της συρρίκνωσης των κτηνοτροφικών μονάδων. Ο κτηνοτρόφος από τα Καμένα Βούρλα, Γιάννης Ανεστόπουλος, αναφέρει ότι έχουν ξεκινήσει οι πρώτες σφαγές, αλλά ο μεγαλύτερος όγκος θα ολοκληρωθεί μετά τις 15 Απριλίου.
Οι τιμές, σύμφωνα με τον ίδιο, κυμαίνονται περίπου στα περσινά επίπεδα, «αλλά έχουν να κάνουν με τις συμφωνίες μεταξύ παραγωγού και εμπόρου», όπως υπογραμμίζει. Και προσθέτει: «Σημαντικός αριθμός κτηνοτρόφων θέλει να απογαλακτίσει τα αρνιά του, ώστε να πάρει το γάλα και για τον λόγο αυτόν δεν περιμένει το Πάσχα για να πουλήσει τα ζώα του». Σημειώνει, επίσης, ότι αυτές τις ημέρες οι τιμές κυμαίνονται στα 9,5 ευρώ από τους χασάπηδες και στα 8,5 ευρώ από τους εμπόρους.
Η εικόνα που παρουσιάζεται είναι ότι, λόγω της σημαντικής έλλειψης αμνοεριφίων, θα καλυφθούν οι ανάγκες του τοπικού πληθυσμού σε σημαντικό βαθμό, όχι όμως των μεγάλων αστικών κέντρων
Λιγότερα τα αρνιά γάλακτος
Για μέση τιμή στα 8 ευρώ, με αυξητική τάση, κάνει λόγο ο Ηλίας Γκαρίλας, κτηνοτρόφος από την Ελάτεια Λοκρίδας. Δηλώνει ότι «τα αρνιά γάλακτος είναι ελάχιστα και γι’ αυτό η τιμή τους για τις επόμενες ημέρες θα παρουσιάσει άνοδο. Πάνω από 12 κιλά υπάρχουν περισσότερα αρνιά και μπορούν να καλύψουν ένα μέρος της αγοράς», υποστηρίζει.
Από τη Λακωνία, ο κτηνοτρόφος Πέτρος Φούντας τονίζει ότι «είναι νωρίς να πούμε κάτι για τις τελικές τιμές». Όπως λέει, «διώξαμε κάποιες ποσότητες με κατσίκια στην Ιταλία με 6-6,5 ευρώ. Το Πάσχα είναι φέτος πολύ αργά και όσοι μπόρεσαν να κρατήσουν κατσίκια θα πάρουν καλές τιμές».
Από την πλευρά του, ο Λάμπρος Δημητρακόπουλος από την Αρκαδία επισημαίνει ότι «ποσότητες δεν υπάρχουν, αφού το Πάσχα είναι αργά και οι περισσότεροι τα έχουν διώξει». Σύμφωνα με τον ίδιο, η τιμή που διαμορφώνεται μέχρι στιγμής είναι στα 7 ευρώ.
Το κόστος εκτροφής
Εν τω μεταξύ, μιλώντας με κτηνοτρόφους και παράγοντες της αγοράς, σε Ηλεία, Αχαΐα και Αιτωλοακαρνανία, η τιμή παραγωγού θα κυμανθεί στα 7,50 με 8 ευρώ το κιλό, ενώ η τιμή πώλησης στα κρεοπωλεία θα αγγίζει τα 14 ευρώ το κιλό. Η εικόνα που παρουσιάζεται είναι ότι, λόγω της σημαντικής έλλειψης αμνοεριφίων, θα καλυφθούν οι ανάγκες του τοπικού πληθυσμού σε μεγάλο βαθμό, όχι όμως των μεγάλων αστικών κέντρων.
Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο κτηνοτρόφος Φώτης Γιαννόπουλος από την Ηλεία, τα αμνοερίφια είναι λίγα, αφού το κόστος εκτροφής είναι υψηλό και οι παραγωγοί επιλέγουν να τα αξιοποιήσουν για το γάλα τους, που αποφέρει περισσότερο κέρδος.
«Επίσης, επειδή το Πάσχα των Καθολικών γιορτάστηκε φέτος νωρίτερα, πολλοί κτηνοτρόφοι επέλεξαν να τα διώξουν στις αγορές του εξωτερικού, για να αποφύγουν τα επιπλέον έξοδα εκτροφής του ζώου», τονίζει και προσθέτει: «Με τα σημερινά δεδομένα, το αρνί δεν συμφέρει τον κτηνοτρόφο. Βρίσκουν διέξοδο στο γάλα, που τους αποδίδει περισσότερο οικονομικά».
Ο ρόλος των εμπόρων
Σύμφωνα με τον πρόεδρο των Κτηνοτρόφων Ροδόπης, Σάκη Κοσουτζή, το ζωικό κεφάλαιο λιγόστεψε, παρ’ όλα αυτά δεν υπάρχει ζήτηση, γιατί οι έμποροι επιδιώκουν να ρίξουν και άλλο τις τιμές.
Στην Ξάνθη και στη Ροδόπη φορτώνουν αρνάκια γάλακτος προς 4,20 με 4,60 ευρώ το κιλό ζων βάρος, ενώ το κοστολόγιο είναι 4,85. «Οι έμποροι είναι αυτοί που έρχονται κάθε χρόνο και προσπαθούν να ρίξουν την τιμή. Οι κτηνοτρόφοι αντιστέκονται, αλλά από την αρχή της εβδομάδας πουλάνε στα 4,50 ευρώ το κιλό το αρνί γάλακτος». Πριν από έναν χρόνο ακριβώς, ο ίδιος πουλούσε 5,15 ευρώ το κιλό ζων βάρος.
Τονίζει ότι «το κόστος παραγωγής σκοτώνει την κτηνοτροφία στη Θράκη» και προσθέτει: «Εάν δεν πουληθούν την ερχόμενη εβδομάδα, τελειώσαμε. Εκτός εάν γίνει κάποιο θαύμα και σφάξουν μέχρι τη Μεγάλη Τετάρτη, αλλά οι καταναλωτές δεν έχουν χρήματα». Για ακόμη μια χρονιά, η τιμή από τον παραγωγό στο τσιγκέλι θα πολλαπλασιαστεί, γιατί «το θέμα είναι τι θα πάρουν ο κρεοπώλης και ο μεσάζων. Ο καταναλωτής και ο παραγωγός πληρώνουν τη ζημιά».
Ορισμένοι κρεοπώλες σε περιοχές όπως η Ροδόπη αγοράζουν απευθείας από κτηνοτρόφους, αλλά η ψαλίδα στην τιμή είναι μεγάλη. «Αγοράζουν 9 ευρώ το κιλό από τον παραγωγό σφάγιο και πουλάνε 15», λέει. Ο ίδιος δηλώνει ότι με αυτές τις τιμές στο κρέας, αλλά και στο γάλα, που είναι κάτω του κόστους, τον Οκτώβριο θα σφάξει τα 600 πρόβατα της μονάδας του παρότι έχει δικές του ζωοτροφές.
Καλύπτονται οι ανάγκες τοπικά
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος των Κρεοπωλών Λάρισας, Ευάγγελος Ρίζος, εκτιμά ότι «είναι νωρίς για οποιοδήποτε συμπέρασμα σχετικά με την επάρκεια και την τιμή του οβελία».
Συνάδελφοί του, όμως, θεωρούν υπερβολική την ανησυχία για έλλειψη αρνιών στην τοπική αγορά και δηλώνουν στην «ΥΧ»: «Δεν ξέρουμε τι θα συμβεί στη Βαρβάκειο αγορά. Στη Θεσσαλία, όμως, δεν θα υπάρξουν ελλείψεις, παρά τις ζημιές που υπέστησαν πολλές κτηνοτροφικές μονάδες από τις πλημμύρες του Σεπτεμβρίου. Αφθονεί το ζωικό κεφάλαιο, το οποίο θα τροφοδοτήσει την ελληνική πασχαλινή αγορά. Οι αυξημένες εξαγωγές για το Πάσχα των Καθολικών δεν επηρεάζουν την ελληνική αγορά, διότι: Πρώτον, φύγανε μικρά κιλά που δεν τα προτιμά ο Έλληνας και, δεύτερον, υπάρχει μεγάλη χρονική διαφορά με το Πάσχα των Ορθοδόξων και, κατά συνέπεια, πρόλαβαν και μεγάλωσαν αρκετά μικρά αμνοερίφια που δεν μπορούσαν να σφαχθούν πριν από έναν μήνα».
Συνιστούν, δε, στον καταναλωτή «για να αποφύγει τις παγίδες του πασχαλινού οβελία, να εμπιστευτεί τον κρεοπώλη της γειτονιάς, ο οποίος δεν αποσκοπεί αυτές τις μέρες στο κέρδος, αλλά στην εξυπηρέτηση του σταθερού –όλο τον χρόνο– πελάτη». Ο πρόεδρος του Συλλόγου Κρεοπωλών Αγρινίου και Περιχώρων, Βασίλειος Παπαθανάσης, τονίζει στην «ΥΧ» ότι η ζήτηση είναι μεγάλη και η προσφορά μικρή, γεγονός που, όπως είναι αναμενόμενο, θα καθορίσει και την τιμή διάθεσης του προϊόντος.
Απεργία κτηνιάτρων
Ωστόσο, προβληματισμό προκαλεί η απεργία που έχουν εξαγγείλει οι κτηνίατροι, η οποία θα επηρεάσει την ομαλή λειτουργία της αγοράς. «Είμαστε μαζί τους βέβαια, γιατί τα αιτήματά τους είναι δίκαια, ωστόσο είναι προφανές ότι η απεργία θα επηρεάσει τη λειτουργία των σφαγείων και κατ’ επέκταση την αγορά αμνοεριφίων», αναφέρει ο κ. Παπαθανάσης.
Αναφορικά με την τιμή πώλησης των αμνοεριφίων, επισημαίνει πως, με τα σημερινά δεδομένα, δεν θα ξεπεράσει τα 14 ευρώ το κιλό στα κρεοπωλεία, ενώ με την προσφερόμενη ποσότητα θα καλυφθούν οι ανάγκες των ντόπιων αγορών. Υπογραμμίζει, επίσης, πως «ο βασικός λόγος που υπάρχει μειωμένη παραγωγή είναι η μείωση του ζωικού κεφαλαίου, λόγω του υψηλού κόστους εκτροφής».
Κίνδυνος τα «βαφτίσια»
Τον κίνδυνο οι καταναλωτές να αγοράσουν με αυξημένες τιμές ξένα κατεψυγμένα αμνοερίφια, τα οποία θα «βαφτιστούν» ελληνικά, επισημαίνει ο πρόεδρος των Κτηνοτροφικών Συλλόγων Λαγκαδά, Δημήτρης Στραζέμης, ο οποίος αναφέρει ότι δεν θα αποφευχθούν οι ελληνοποιήσεις. Για τον λόγο αυτόν, ζητά αυστηρότερους ελέγχους τόσο στα τελωνεία όσο και από το υπουργείο Ανάπτυξης. Όμως και ο Ελασσονίτης κτηνοτρόφος Δημήτρης Μπαλούκας ζητά από την πολιτεία εντατικοποίηση των ελέγχων «για να μη φάει ο καταναλωτής αρνί από τη Ρουμανία, το οποίο εισήχθη στη χώρα μας και σφάχτηκε, ή κατεψυγμένο, καθώς αρκετοί έμποροι, από τα Χριστούγεννα και μετά, προμηθεύτηκαν σε καλύτερες τιμές μεγάλες ποσότητες, τις οποίες και θα διαθέσουν το επόμενο διάστημα στην αγορά».
Την εντατικοποίηση των ελέγχων ζητά και το Ινστιτούτο Καταναλωτών Θεσσαλίας, το οποίο κρατά μικρό καλάθι ως προς το αίτημά του, καθώς εκτιμά ότι η πολιτεία θέλει τις αυξημένες εισαγωγές αμνοεριφίων, «καθώς έτσι αυξάνεται ο ανταγωνισμός στην αγορά και οι τιμές κρατιούνται σε υποφερτά νούμερα για τον καταναλωτή».
Στα περσινά επίπεδα οι τιμές των αβγών
Στα περσινά επίπεδα οι τιμές των αβγών Για τον έτερο πρωταγωνιστή των γιορτών, τα αβγά, η κίνηση είναι ακόμη υποτονική. Το εμπορικό ενδιαφέρον είναι ακόμη λιγοστό, αφού οι καταναλωτές επιλέγουν τις ημέρες κοντά στο Πάσχα για να προμηθευτούν το προϊόν φρέσκο. Αυτό τονίζει ο Πασχάλης Ουζούνης, ιδιοκτήτης της εταιρείας Αυγά Ουζούνη, που εδρεύει στη Νεοχωρούδα Θεσσαλονίκης. Σχετικά με τις τιμές, αναφέρει ότι θα κυμανθούν στα ίδια επίπεδα με τα περσινά. «Και για τα βαμμένα πασχαλινά αβγά και τα άβαφα και αναλόγως μεγέθους, οι τιμές κυμαίνονται από 25 έως 35 λεπτά», αναφέρει ο κ. Ουζούνης.
Στα ίδια περίπου επίπεδα με πέρσι θα κυμανθούν οι τιμές υποστηρίζει και ο Γιάννης Βενιζέλος, πτηνοτρόφος από τη Θήβα. Όπως αναφέρει, οι τιμές κινούνται στα 13 με 14 λεπτά το τεμάχιο ανάλογα με τη ζήτηση του προϊόντος και υποστηρίζει ότι «το έτοιμο βαμμένο αβγό κερδίζει σημαντικό έδαφος σε σύγκριση με το φρέσκο».
Για σταθερές τιμές στα βιολογικά αβγά κάνει λόγο ο Πέτρος Ζαργάνης, βιοκαλλιεργητής και βιοπτηνοτρόφος από την Κύμη Εύβοιας. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι οι τιμές των βιολογικών αβγών κυμαίνονται στα ίδια με τα περσινά επίπεδα, δηλαδή στα 40 με 50 λεπτά περίπου. «Δυστυχώς, όμως, οι αγορές είναι ευάλωτες από επιτήδειους, που πουλάνε βιολογικά, χωρίς αυτά να έχουν την πιστοποίηση», τονίζει.
Χαμηλότερες κατά 5% οι τιμές στην Ξάνθη
Ο Σεραφείμ Κυριακίδης, από τα πτηνοτροφεία Αφοί Κυριακίδη ΑΕ στο Πόρτο Λάγος Ξάνθης, συνεργάτης της Αυγοδιατροφικής ΑΕ, σχολιάζει ότι φέτος, όπως και πέρυσι, παρόλο που οι τιμές είναι ανεβασμένες για το γιορτινό τραπέζι, η ψυχολογία του καταναλωτή είναι καλύτερη.
Από την πλευρά τους, ως πτηνοτρόφοι, παρά την άνοδο των τιμών, επιλέγουν, λόγω του ανταγωνισμού, να πουλάνε σε τιμές κοστολογίου και να μην την μετακυλήσουν στον τελικό καταναλωτή. «Οι τιμές μας θα είναι λίγο χαμηλότερες από πέρυσι, γύρω στο 5%, για το πασχαλινό τραπέζι», λέει.
Σημαντικό μέρος των πωλήσεών τους αφορά τα βαμμένα αβγά. Ο κ. Κυριακίδης σημειώνει πως για τα κόκκινα, οι συμφωνίες ανανεώνονται κάθε χρόνο με μεγάλα σούπερ μάρκετ και φέτος θα έχουν ράφι σε περισσότερα, άρα θα έχουν μεγαλύτερη κατανάλωση.
Κηπευτικά για όλα τα βαλάντια
Επάρκεια αγαθών και τιμές για όλα τα βαλάντια κυριαρχούν στα κηπευτικά σε λαϊκές αγορές και μανάβικα της υπαίθρου. Σύμφωνα με την έρευνα αγοράς της «ΥΧ» στη Λάρισα, η ντομάτα Κρήτης πωλείται στα μανάβικα στο 1,80 ευρώ, η ντόπια 1,50 ευρώ και στο 1,20 ευρώ είναι η τιμή χονδρικής.
Τα μαρούλια στο 1,00-1,35 ευρώ/κιλό, με τιμή χονδρικής στα 50-60 λεπτά, και τα κρεμμύδια Λάρισας στο 1,20 ευρώ, με τιμή χονδρικής στα 80 λεπτά. Οι μακριές πιπεριές Πρέβεζας διατίθενται στα 2,15 ευρώ, τα κολοκύθια Ηλείας στο 1,25 ευρώ, ενώ η πατάτα Νευροκοπίου στο 1 ευρώ/κιλό, η ντόπια 80 λεπτά και στα 60 λεπτά η τιμή χονδρικής.
Οι μελιτζάνες Βέροιας πωλούνται στο 1,85 ευρώ, τα λάχανα, ο μαϊντανός και ο άνηθος στα 75 λεπτά, το σέλινο στα 2,65 ευρώ, το κουνουπίδι στο 1,25 και τα καρότα στο 1 ευρώ/κιλό.
Φθίνουσες οι τιμές
«Τα κηπευτικά φέτος, και μετά τις γιορτές των Χριστουγέννων, έχουν μία φθίνουσα πορεία», εξηγεί στην «ΥΧ» η γεωπόνος και παραγωγός από τα Ίρια Αργολίδας, Κλαίρη Δρούζα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως λέει, είναι οι αγκινάρες που, αυτήν τη στιγμή, πωλούνται με 3 ευρώ τα 20 τεμάχια.
«Το κοινό μαρούλι αυτήν τη στιγμή είναι στα αζήτητα. Αν παραμείνει η θερμοκρασία υψηλή, τότε δεν έχει καμία προοπτική. Όσο για το iceberg, είναι τραβηγμένες οι τιμές του, αλλά δεν υπάρχει ζήτηση και πωλείται στα 60 λεπτά συσκευασμένο». Όπως τονίζει, «οι εισαγωγές έχουν δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στα ελληνικά προϊόντα που έχουν ποιότητα, αλλά δεν είναι ανταγωνιστικά στις τιμές».
Ζεστές οι λαϊκές
Σταθερές κρατάει εδώ και χρόνια τις τιμές ο Γκιουτζέ Μεχμέτ Μπατίν, που καλλιεργεί κηπευτικά εντός και εκτός θερμοκηπίου στην Αρίσβη Ροδόπης και πουλάει στις λαϊκές στη Ροδόπη και τον Έβρο. «Τα μαρούλια, τα σπανάκια και τα πράσα είναι στο 1,5 ευρώ το κιλό, τα αντίδια στο 1 ευρώ το κιλό. Τα ματσάκια κρεμμυδάκια, ο μαϊντανός και ο άνηθος είναι από 50 λεπτά το τεμάχιο, όπως πέρυσι και πρόπερσι». Ο ίδιος έχει σταθερούς πελάτες εδώ και χρόνια, γιατί είναι ικανοποιημένοι από τις φιλικές τιμές και επιπλέον ψωνίζουν από παραγωγό και όχι έμπορο. «Όταν πληρώνονται, η κίνηση είναι μεγαλύτερη», σχολιάζει. Τη συγκεκριμένη περίοδο, οι αγορές είναι αυξημένες, γιατί αυτή την εβδομάδα (Τετάρτη με Παρασκευή) είναι η γιορτή του Μπαϊραμιού και ακολουθεί το Πάσχα σε τρεις εβδομάδες.
