Με την ψήφιση του Ν. 4351/2015 καθιερώθηκε ο όρος βοσκήσιμες γαίες, ο οποίος διαφέρει εννοιολογικά από τον όρο βοσκότοπος, διότι βοσκήσιμες γαίες είναι οι εκτάσεις που βόσκονται και βοσκότοποι είναι οι εκτάσεις που πληρούν τις προϋποθέσεις να είναι επιλέξιμες και οι οποίες καθορίζουν τις ενισχύσεις των κτηνοτρόφων.

Παράλληλα, με τον ίδιο νόμο καθιερώθηκε η υποχρέωση της χώρας να καταρτίσει τον Εθνικό Χάρτη Βοσκήσιμων Γαιών και να προχωρήσει στη Σύνταξη των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης.

Προφανώς, ο νομοθέτης, με τις κινήσεις αυτές αποσκοπούσε στον εξορθολογισμό των βοσκήσιμων γαιών και στην αύξηση των επιλέξιμων για τη βοσκή εκτάσεων, γεγονός που θα του έλυνε και το πρόβλημα των δυσβάσταχτων προστίμων που πληρώνει η χώρα κάθε έτος.

Με τον σχεδιασμό αυτόν προφανώς και δεν διαφωνεί κανείς, πλην όμως αργεί η υλοποίηση του, με αποτέλεσμα να ζητούνται χρονικές παραστάσεις για την υλοποίηση των νομικών δεσμεύσεων που έχει η χώρα. Κομβικό σημείο στην υλοποίηση του σχεδιασμού θα πρέπει να αποτελεί η πλήρης καταγραφή των βοσκήσιμων γαιών και φυσικά η δημιουργία βάσης δεδομένων με όλη αυτή την πληροφορία, η οποία είναι χρήσιμη και απαραίτητη, διότι από την επεξεργασία της μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα που αφορούν τη χάραξη πολιτικής για την ανάπτυξη της κτηνοτροφίας, αντιμετώπισης τεχνικής φύσεως και διαχειριστικών προβλημάτων που άπτονται της κτηνοτροφίας. Είμαστε στο μηδέν σαν χώρα, λοιπόν;

Προφανώς και δεν ισχύει κάτι τέτοιο, έχουν υλοποιηθεί αρκετά προγράμματα, τα οποία καλύπτουν μεγάλο μέρος της ύλης των απαιτήσεων για την εκπόνηση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης και του Εθνικού Χάρτη Βοσκήσιμων Γαιών.

Πληροφόρηση και δεδομένα

Υπάρχουν ως πληροφορία τα ακόλουθα δεδομένα ανά υπουργείο και φορέα:

*Στο ΥΠΑΑΤ υπάρχουν οι ακόλουθες μελέτες:

  • Για τις τοπικές πρακτικές βόσκησης σε νησιωτικές περιοχές με συστηματική και ποιμενική προβατοτροφία
  • Για την επικαιροποίηση τοπικών πρακτικών βόσκησης σε υπαλπικές και παραλίμνιες περιοχές
  • Για την αξιοποίηση βοσκήσιμων εκτάσεων – προσβασιμότητα σε συνθήκες εκτατικής βοοτροφίας
  • Για την εποχική διαχείριση βοσκήσιμων γαιών – μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι
  • Καταγραφή περιοχών όπου εφαρμόζονται παραδοσιακές τοπικές πρακτικές βόσκησης
  • Καταγραφή γεωχωρικής κατανομής, επεξεργασία και αξιοποίηση του ζωικού κεφαλαίου και κτηνιατρική βάση δεδομένων
  • Επεξεργασία του υποβάθρου των Δασικών Χαρτών και δημιουργία σχετικής βάσης δεδομένων βοσκήσιμων γαιών
  • Καταγραφή επί υποβάθρου και σε βάση δεδομένων και αναδασωτέων εκτάσεων στις Περιφερειακές Ενότητες της χώρας
  • Καταγραφή επί υποβάθρου και σε βάση δεδομένων του βασικού αγροτικού και δασικού δικτύου δρόμων σε ημιορεινές και ορεινές περιοχές
  • Καταγραφή επί υποβάθρου και σε βάση δεδομένων των διαχειριστικών σχεδίων, δημοσίων και ιδιωτικών δασών
  • Προσδιορισμός παραποτάμιων, παραλίμνιων και ψευδαλπικών περιοχών (εκτάσεων) κατά χώρο επί σχετικού υποβάθρου και δημιουργία βάσης δεδομένων.

*Υπάρχει το σύστημα LPIS του ΟΠΕΚΕΠΕ

*Πέραν των ανωτέρω, το ΥΠΕΝ διαθέτει:

  • Χάρτες βλάστησης
  • Εδαφολογικούς χάρτες
  • Δασικούς Χάρτες (Ελληνικό Κτηματολόγιο)
  • Γεωλογικούς χάρτες (ΙΓΜΕ)
  • Χάρτες οριοθέτησης προστατευόμενων περιοχών (Natura)
  • Χάρτες καταγραφής τύπων οικοτόπων
  • Χάρτες οριοθέτησης λεκανών απορροής
  • Χάρτες κλίσεων και υψομέτρων
  • Χάρτες υποδομών
  • Βιοκλιματικούς χάρτες
  • Χάρτες με επικαιροποιημένα δεδομένα που αφορούν τα διαχειριστικά σχέδια των νερών
  • Χάρτες κινδύνου πλημμύρας
  • Χάρτες ορίων δήμων, Περιφερειακών Ενοτήτων και περιφερειών

Τα επόμενα βήματα

Όλη αυτή η πληροφορία θα πρέπει να αξιολογηθεί, να δημιουργηθεί μια βάση δεδομένων και βάσει αυτής να εκτιμηθεί ό,τι επιπλέον απαιτείται για την ολοκλήρωση της σύνταξης ενός σχεδίου διαχείρισης βοσκοτόπων. Επίσης, θα πρέπει να διερευνηθεί με ποιον ενιαίο τρόπο θα εισάγονται αυτά τα στοιχεία στη βάση δεδομένων, δηλαδή απαιτείται καταρχήν:

  • Η δημιουργία της βάσης
  • Η αρχιτεκτονική του συστήματος πληροφορικής, βάσει του οποίου ενιαία, για όλη τη χώρα και με τον ίδιο τρόπο, θα εισάγονται τα δεδομένα των μελετών και σχεδίων διαχείρισης βοσκοτόπων
  • Η τήρηση της βάσης (ποια υπηρεσία την τηρεί, την ενημερώνει, επικαιροποιεί)
  • Η επικαιροποίησή της (σε ποιον χρόνο και να ποια δεδομένα)

Αφού ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, τότε μπορεί κανείς με ασφάλεια να ανατρέξει στον σχεδιασμό του έργου στο σύνολό του και στην κοστολόγηση των μελετών διαχείρισης βοσκοτόπων, αφού βέβαια γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις – συμπληρώσεις στις τεχνικές προδιαγραφές σύνταξης Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης.