Η επίσημη ανακοίνωση από το ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας για την ισπανική παραγωγή ελαιολάδου που έφθασε στις 31 Ιανουαρίου 2016 τους 1.229.000 τόνους, καθησύχασε τις αγορές και έφερε ένα κλίμα ηρεμίας και μικρών πτωτικών τάσεων για τις τιμές.
Ας υπογραμμίσουμε καταρχάς, ότι οι 1.229.000 τόνοι σημαίνουν πως η ισπανική παραγωγή θα ολοκληρωθεί μεταξύ 1,3 και 1,35 εκ. τόνους για όλη την ελαιοκομική εσοδεία 2015/16. Πρόκειται για πλήρη επιβεβαίωση των εκτιμήσεων που είχε καταγράψει η «ΥΠΑΙΘΡΟΣ ΧΩΡΑ» (φύλλο 3°, 20 Νοεμβρίου 2015), αλλά και το olivenews.gr από τις 24 Ιουνίου 2015 (« Η 2015/16 ξεπροβάλλει»). Έτσι λοιπόν αποφεύγεται το «κακό σενάριο» που γράψαμε στην Υ.Χ. ότι «όταν η Ισπανία φταρνίζεται, οι άλλες χώρες παθαίνουν πνευμονία». Αυτό το ύψος της παραγωγής, σε συνδυασμό με την υποχώρηση της κατανάλωσης στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, λόγω της οικονομικής κρίσης, οδηγούν σε μια σταθεροποίηση και εξισορρόπηση των τιμών στην Ισπανία στα επίπεδα του 3,4-3,45 €/κιλό για το εξαιρετικό παρθένο και 3,0-3,05 για το μειονεκτικό (λαμπάντε) βάσης 1%.
Πράγματι, η ανακοίνωση των καλών αποτελεσμάτων για την παραγωγή του Ιανουαρίου, σε συνδυασμό με κάποιες ευεργετικές – αλλά όχι αρκετές- βροχούλες των τελευταίων ημερών, είχαν σαν αποτέλεσμα την προηγούμενη εβδομάδα μία απότομη πτώση των τιμών κατά 0,10 €/κιλό για το έξτρα και 0,15 €/κιλό για το λαμπάντε.
Τι μέλλει γενέσθαι
Οι εκτιμήσεις μιλούν για μια αγορά (στην Ισπανία, πάντοτε) «υπεραγορασμένη», όπου οι 3-4 μεγάλες βιομηχανίες διαθέτουν αρκετά αποθέματα που καλύπτουν τις ανάγκες τους. Επειδή έχουν αγοράσει σε υψηλότερες τιμές, δεν θα επιθυμούσαν άλλη πτώση τιμών, πριν τουλάχιστον η κατανάλωση απορροφήσει τα ελαιόλαδα που βρίσκονται στις δεξαμενές τους. Άρα, αν δεν συμβεί κάποια έκτακτη εξέλιξη, για τους επόμενους 1-2 μήνες οι τιμές παραγωγού θα κρατηθούν στα σημερινά περίπου επίπεδα.
Από κει και πέρα, τις πιο μακροπρόθεσμες εξελίξεις θα τις κρίνει – όπως έχουμε πολλές φορές σημειώσει- η εξέλιξη της ανθοφορίας και το δέσιμο του καρπού με ορίζοντα την επόμενη εσοδεία 2016/17.
Και η Ελλάδα;
Μέσα στο παραπάνω πλαίσιο που οριοθετεί η Ισπανία, ποια είναι τα περιθώρια του ελληνικού ελαιόλαδου;
Ας σημειώσουμε ότι μέχρι τώρα πρόκειται για μια – τηρουμένων των αναλογιών- καλή χρονιά για τους Έλληνες ελαιοπαραγωγούς. Όχι μόνο από άποψη ποσότητας (270 – 280 χιλ. τόνοι), αλλά και ποιότητας, καθώς επίσης και ικανοποιητικών τιμών, έστω και αν δεν επιβεβαιώθηκαν τα συνήθη υπεραισιόδοξα σενάρια για «εκτόξευση τιμών χωρίς ταβάνι, στα 5€».
Οι κορυφαίες ποιότητες της Λακωνίας προσφέρθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα σε δημοπρασίες με 3,38€/κιλό (στις Κροκεές δύο βυτία που δεν κατακυρώθηκαν) και 3,42€ (κατακυρώθηκε ένα βυτίο στα Καλύβια). Σε ελαφρά χαμηλότερα επίπεδα κινήθηκε η υπόλοιπη Ελλάδα. Την εβδομάδα που αρχίζει στις 15/2/16 είναι πιθανό να μεταφερθούν και στην ελληνική αγορά ανάλογες πιέσεις όπως της Ισπανίας.
Το ερώτημα είναι, πως θα εξελιχθούν, και αν και πόσο μπορούν να βελτιωθούν οι τιμές από τα σημερινά επίπεδα;
Όπως αναφέραμε και παραπάνω, οι τιμές στην Ισπανία, άρα και στη Μεσόγειο, σταθεροποιούνται με όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά ανάλογα με την ανθοφορία της εσοδείας 2016/17. Όμως τα ελληνικά ελαιόλαδα διαθέτουν φέτος ένα συγκριτικό πλεονέκτημα καλής ποιότητας. Άρα, εκείνα τουλάχιστον τα εξαιρετικά παρθένα που έχουν και διατηρούν λόγω σωστής αποθήκευσης αυτά τα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά (οργανοληπτικά και χημικά), μπορούν να διαπραγματευθούν με αισιοδοξία ώστε να έχουν μια καλύτερη τύχη.
Βασίλης Ζαμπούνης
