Με αφορμή τα Τέμπη η δημοσιογραφία στο στόχαστρο
|
Όχι προσωπικό αλλά συστημικό θέμα η έκπτωση της ενημέρωσης
|
|
Η τραγωδία των Τεμπών έθεσε σε κίνηση όλους τους θεσμούς του ελληνικού κράτους. Η άμεση παρέμβαση στον τόπο του δυστυχήματος, η γρήγορη αναγνώριση των νεκρών, η κινητοποίηση της Δικαιοσύνης για να εξετάσει τις ποινικές ευθύνες και η συγκρότηση υπερκομματικής επιτροπής που θα εξετάσει τα γιατί και τα πώς, το αποδεικνύουν. Δεν «ισοφαρίζουν» σε καμιά περίπτωση τις διαχρονικές ευθύνες του κράτους και του πολιτικού συστήματος, αλλά δημιουργούν την ελπίδα ότι τίποτε δεν θα μείνει κρυφό. Και δεν θα ζήσουμε παρόμοια τραγωδία στο μέλλον. Υπό πίεση, ωστόσο, γίνονται τα πάντα, καθώς η κυβέρνηση, οι θεσμοί, η Δικαιοσύνη αποτελούν ήδη στόχο επιθέσεων από δυνάμεις των δύο άκρων, εξωκοινοβουλευτικά μορφώματα, αλλά και κόμματα της αντιπολίτευσης. Και διακινούνται διάφορα σενάρια συνωμοσίας, με αποτέλεσμα να καλλιεργείται μια κατάσταση υπονόμευσης και διάβρωσης των θεσμών της δημοκρατίας μας. Στόχος και θύμα των ημερών έπεσε και η ελεύθερη ενημέρωση. Η δημοσιογραφία βάλλεται από διάφορες μεριές, κανάλια και εκδοτικά συγκροτήματα συκοφαντούνται και γνωστοί δημοσιογράφοι στοχοποιούνται με τον χειρότερο τρόπο από ομάδες τρολ, αλλά και δημοσιεύματα. Η στοχοποίηση του γνωστού δημοσιογράφου του ΣΚΑΪ, Άρη Πορτοσάλτε, είναι η αιχμή αυτού του επικίνδυνου δόρατος που δεν απειλεί μόνο τον ίδιο, αλλά και το σύνολο των δημοσιογράφων. Και η στήριξη του συγκεκριμένου δημοσιογράφου από τον Άδωνι Γεωργιάδη δεν είναι εκδήλωση κάποιου είδους επιλεκτικής φιλίας, αλλά εκδήλωση στήριξης της ελευθερίας της γνώμης, όποια κι αν είναι αυτή, όσο κι αν δεν αρέσει σε διάφορες μειονότητες.  Γιατί, μια δημοκρατία στην οποία η ενημέρωση και ο πλουραλισμός των ΜΜΕ τελούν σε καθεστώς τρομοκρατίας, είναι ελλειμματική δημοκρατία. Όταν η Αυγή, ο Ριζοσπάστης, το Documento, κυκλοφορούν ελεύθερα και έχουν το απαράγραπτο δικαίωμα να ασκούν την πιο σκληρή κριτική στην κυβέρνηση, στο σύστημα, στο κράτος, να ασκούν δηλαδή χωρίς περιορισμούς το δικαίωμα στην άποψη, ποιος και πώς μπορεί να δεχτεί και να ανεχτεί, δημοσιογράφοι άλλων αντιλήψεων να απειλούνται και να βρίζονται χυδαία επειδή δεν αρέσει η δική τους άποψη; Και πώς μεγάλες ποδοσφαιρικές ομάδες της χώρας δεν παρεμβαίνουν, όταν οι οπαδοί τους αναρτούν στα γήπεδα εμετικά πανό εναντίον δημοσιογράφων; Όποιος πιστεύει στην ελευθερία της δημοσιογραφίας και της γνώμης, είναι στο πλευρό των δημοσιογράφων που βάλλονται. Είτε του αρέσει, είτε δεν του αρέσει, είτε ακόμα τον εξοργίζει η άποψή τους. Συμβιβασμοί εδώ δεν χωρούν. Ε.Κ.
|
Για να μη μένουν αμφιβολίες σε κανέναν, οι επιθέσεις, οι απειλές, οι χυδαιότητες εναντίον δημοσιογράφων είναι απαράδεκτες σε ένα δημοκρατικό καθεστώς. Το δικαίωμα του κάθε δημοσιογράφου, όπως και κάθε πολίτη, να έχει άποψη και να τη δημοσιεύει δεν επιδέχεται άλλους περιορισμούς εκτός από εκείνους που ορίζει ο ποινικός κώδικας. Ο οποίος τιμωρεί την εξύβριση και τη συκοφαντία, αλλά όχι την άποψη, όσο σκληρή κι αν είναι αυτή. Και όσο και αν δεν αρέσει σε λίγους, σε πολλούς, ή και σε όλους ακόμα. Το κύριο πρόβλημα της ενημέρωσης στη χώρα μας όμως δεν είναι ο Πορτοσάλτε ή κάποιος άλλος δημοσιογράφος. Αυτοί κρίνουν όπως κρίνουν και με όποια κίνητρα βρίσκονται πίσω από την κρίση τους. Το πρόβλημα είναι η έκπτωση της ενημέρωσης σε επικίνδυνο υβρίδιο συγκάλυψης και προπαγάνδας. Είναι η απόκρυψη γεγονότων και στοιχείων, η παραμόρφωσή τους, όχι η όποια άποψη. Είναι η συστηματική παραβίαση της αρχής ότι κάθε ΜΜΕ έχει υποχρέωση να παραθέτει χωρίς αλλοιώσεις τα γεγονότα, και δικαίωμα να τα σχολιάζει. Το πιο πρόσφατο αρνητικό παράδειγμα, για το οποίο ακόμα και η ΕΣΗΕΑ ζήτησε δημοσίως συγγνώμη, είναι η απόκρυψη, το «θάψιμο», μιας σειράς από καταγγελίες για την κατάσταση στον σιδηρόδρομο. Οι προειδοποιήσεις των συνδικάτων, αλλά και της αντιπολίτευσης, ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος δυστυχήματος δεν βρήκαν καμιά ανταπόκριση από μεγάλα ΜΜΕ. Και η ίδια η Ένωση Συντακτών καταγγέλλει ότι αυτό γίνεται επειδή στο κυνήγι της τηλεθέασης, του κέρδους, της εξυπηρέτησης συμφερόντων, πολλά ΜΜΕ έχουν περάσει σε δεύτερη και τρίτη μοίρα την ολόπλευρη ενημέρωση του πολίτη, που αποτελεί ζωτικό στοιχείο της δημοκρατίας. Είναι απλό και εξοργιστικό: Αν κάποια μεγάλα ΜΜΕ «σήκωναν» το θέμα, η τραγωδία ίσως να είχε αποφευχθεί. Δεν είναι τυχαίο ότι η ενημέρωση στην Ελλάδα έχει βυθιστεί στο υπόγειο της παγκόσμιας κατάταξης. Οι διώξεις δημοσιογράφων, οι υποκλοπές σε βάρος τους, η προεξόφληση της καταδίκης τους από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, οι γνωστές λίστες, οι απειλές από υπουργούς για φυλάκισή τους δημιουργούν ένα ασφυκτικό κλίμα. Η δημοκρατία δεν μπορεί να αναπνέει όταν το σύνολο σχεδόν των μεγάλων ΜΜΕ ασκούν αντιπολίτευση στην αντιπολίτευση, παραβιάζοντας το βασικό τους χρέος, που είναι ο έλεγχος της εξουσίας. Και είναι θύματα αυτής της κατάστασης και οι περισσότεροι δημοσιογράφοι, όσο κι αν κάποιοι από αυτούς «εκτίθενται» στη δημόσια πολεμική με τις απόψεις τους. Ε.Σ.
|
