Τα µυστικά ενός σύγχρονου και βιώσιµου πτηνοτροφείου

Διαφάνεια και αναγνωρισιµότητα του προϊόντος, ευηµερία, υγεία και ευρωστία των κοτόπουλων, ορθές πρακτικές αντιµετώπισης επιµολύνσεων και ανάπτυξη καινοτόµων προϊόντων µε προστιθέµενη αξία, είναι οι κινήσεις προς την κατεύθυνση µιας καινοτόµου παραγωγικής αλυσίδας κοτόπουλου.

Αυτό κατέδειξε εξειδικευµένο ευρωπαϊκό πρόγραµµα, το µεγαλύτερο µέρος του οποίου διενεργήθηκε από το Πανεπιστήµιο Εφαρµοσµένων Επιστηµών HAS και από το Πανεπιστήµιο του Wageningen. Τα συµπεράσµατα δηµοσίευσε η έγκυρη διεθνής ιστοσελίδα Poultry World.
Το πρόγραµµα είχε στόχο να αναπτύξει µια καινοτόµο αλυσίδα παραγωγής, η οποία θα προσφέρει υψηλή ποιότητα και ασφαλή προϊόντα, µε βάση τις απαιτήσεις των καταναλωτών, µέσα από εγγυηµένη ιχνηλασιµότητα και ασφάλεια του προϊόντος, καθώς και την αξιοποίηση και ανάπτυξη ιδιαίτερων και ξεχωριστών προϊόντων πουλερικών. Σηµειώνεται, µάλιστα, ότι διεξήχθη απέναντι σε ένα σκηνικό αυξανόµενων εισαγωγών κρέατος κοτόπουλου από τη Βραζιλία και την Ταϊλάνδη.

Ευηµερία των ζώων

Πειράµατα σε σχέση µε την ανάπτυξη του αποτελεσµατικού εµπλουτισµού του περιβάλλοντος έδειξαν ότι τα κοτόπουλα κρεατοπαραγωγής προτιµούν συγκεκριµένες µορφές εµπλουτισµού, π.χ. για να ξεκουράζονται σε υπερυψωµένες κατασκευές προτίµησαν εξέδρες αντί για κλαδιά (κούρνιες) και για εξερεύνηση και βοσκή προτίµησαν δεµάτια από ροκανίδια, παρά δεµάτια µηδικής.
Επίσης, έκαναν καλύτερη χρήση εµπλουτισµών όταν η πυκνότητα της τροφής µειώθηκε από τα 35 κιλά/τ.µ. σε 25 κιλά/τ.µ.

Διαβάστε σχετικά: Ανάλυση 5 συστημάτων πτηνοτροφίας

Σηµειώνεται ότι κανένα από τα πειράµατα δεν κατέδειξε πως ο εµπλουτισµός του περιβάλλοντος επηρέασε αρνητικά την απόδοση των κοτόπουλων µε τεχνικά κριτήρια, αλλά κρίθηκε ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα προκειµένου να αποσαφηνιστεί ο βέλτιστος αριθµός στο πτηνοτροφείο.

Το τέλος της ζωής των κοτόπουλων

Η εκτίµηση των δεδοµένων σε σχέση µε τη φάση της λήξης της ζωής των πτηνών έδειξε πως το ποσοστό καταγµάτων των φτερών αυξάνεται µεταξύ σταβλισµού, τσιµπολογήµατος και του σταδίου µετά το µάδηµα, µε µια µέση αύξηση της τάξης του 4% ανάµεσα στον σταβλισµό και στο µετά το µάδηµα στάδιο.

Επιπροσθέτως, περισσότερες κακώσεις παρατηρήθηκαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της σφαγής και µόνο ένα µικρό ποσοστό καταγράφηκε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας πιασίµατος και µεταφοράς, πριν δηλαδή από τη σφαγή. Προκειµένου, δε, να προσδιοριστούν τα µέτρα πρόληψης, συνιστάται να προσδιοριστεί µε ακρίβεια πού παρατηρούνται οι κακώσεις και να εφαρµοστεί ένα σύστηµα αξιολόγησης της ηλικίας των µωλώπων.
Κατά τη µεταφορά των κοτόπουλων για αραίωση σε µέσες θερµοκρασίες, υπήρχαν µεγάλες διαφορές στη θερµοκρασία των περιεκτών µεταφοράς ανάλογα µε τη θέση στην οποία βρίσκονταν µέσα στα φορτηγά. Όταν τα οχήµατα σταµατούσαν, οι θερµοκρασίες ανέβαιναν σηµαντικά, υποδεικνύοντας πως ιδίως κατά τη διάρκεια των στάσεων υπάρχει αξιοσηµείωτος κίνδυνος για τα κοτόπουλα.

Καµπυλοβακτήριο

Από τις µελέτες για τα µέτρα περιορισµού της µόλυνσης από το καµπυλοβακτήριο σε ένα πτηνοτροφείο και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας σφαγής, διαπιστώθηκε πως υπάρχουν πολλαπλοί συνιστώµενοι τρόποι. Τα συµπληρώµατα ζωοτροφών δεν µείωσαν σηµαντικά το καµπυλοβακτήριο και είναι πιθανό η αραίωση να αποτελεί µια συνιστώµενη διαδικασία, καθώς ανιχνεύτηκε επιµόλυνση στους περιέκτες. Περαιτέρω µελέτη σε σχέση µε τον κίνδυνο επιµόλυνσης σε περιέκτες επιβεβαίωσε πως ακόµα και µετά το καθάρισµα, παρέµεναν µολυσµένοι. Σηµειώνεται ότι το κρύο ατµοσφαιρικό πλάσµα επίσης οδήγησε, ως µια τέταρτη µέθοδος, στη µείωση του βακτηρίου, αλλά η ποιότητα του κρέατος δεν ήταν πλέον αποδεκτή µετά την εφαρµογή, λόγω της αφυδάτωσης.

Προστιθέµενη αξία

Η οµάδα µελέτης για την προτιθέµενη αξία εστίασε στη µείωση αλατιού και συντηρητικών «Ε», στην ανάπτυξη προϊόντων χωρίς γλουτένη και στην αξιοποίηση του κρέατος από µπούτια κοτόπουλου. Η περιεκτικότητα σε αλάτι και µπαχαρικά στις φτερούγες κοτόπουλου θα µπορούσε να µειωθεί κατά 25% (20% στη µαρινάδα και 5% στο πανάρισµα), χωρίς φανερή διαφορά στα χαρακτηριστικά του κρέατος. Τα πειράµατα στις απαλλαγµένες από αλλεργιογόνα πικάντικες φτερούγες αποκάλυψαν ότι ένας συνδυασµός αλεύρων από ρεβίθι, ρύζι και ταπιόκα είχε αποτελέσµατα στο µείγµα παναρίσµατος χωρίς γλουτένη, µε παρόµοιες ή καλύτερες ιδιότητες εν συγκρίσει µε οµοειδή προϊόντα, τα οποία περιείχαν αλεύρι σίτου για πανάρισµα. Αρκετές ιδέες για προϊόντα δοκιµάστηκαν για την αξιοποίηση κρέατος από µπούτια.

Διαβάστε σχετικά: Πρακτικές εκτροφής στις βιολογικές μονάδες πτηνοτροφίας

Μία από αυτές ήταν µια επεξεργασία µε καθαρό κόκαλο, έτσι ώστε να µη λερώνει κανείς τα χέρια του κατά την κατανάλωση του προϊόντος. Στην περίληψη της έκθεσης διαπιστώνεται, µεταξύ άλλων, πως «οι δοκιµές που έγιναν συµβάλλουν σε µια καινοτόµο παραγωγική αλυσίδα, µέσα από ένα βελτιωµένο µοντέλο διαφάνειας και αναγνωρισιµότητας, µέσα από τη βελτίωση της ευηµερίας των κοτόπουλων και µέσα από τα υψηλής ποιότητας τελικά προϊόντα». Σηµειώνεται, ακόµη, η µεγάλη σηµασία των πληροφοριών που προέκυψαν για το στάδιο πριν από τη σφαγή, για τη δυνατότητα µείωσης των επιµολύνσεων µε καµπυλοβακτήριο κατά τη σφαγή και, τέλος, για την καλύτερη κατανόηση του αποτελεσµατικού εµπλουτισµού του περιβάλλοντος, που µπορεί να εφαρµοστεί σε ένα πτηνοτροφείο.