Ένα σημαντικό επιστημονικό πείραμα ξεκίνησε, μετά από τρία χρόνια προετοιμασίας, στη λιμνοθάλασσα της Βιστωνίδας. Με τη συνδρομή του ΙΝΑΛΕ, σκοπός είναι να συλλεχθούν δεδομένα για το ταξίδι των χελιών ως τη θάλασσα των Σαργασσών και να ενισχυθεί η αναπαραγωγή τους. «Σε ευρωπαϊκή κλίμακα, αναπτύσσεται ένα σχέδιο διαχείρισης για τη διάσωση του χελιού, που κινδυνεύει, καθώς έφτασε στο 7% του αρχικού πληθυσμού, συγκριτικά με το 1986. Υπάρχει το εθνικό πρόγραμμα συλλογής αλιευτικών δεδομένων που μελετάει όλα τα αποθέματα, μεταξύ τους το χέλι, στις λιμνοθάλασσες», περιγράφει στην «ΥΧ» ο τακτικός ερευνητής του Ινστιτούτου Αλιευτικής Έρευνας, Δρ. Μάνος Κουτράκης.
Η μείωση του πληθυσμού οφείλεται στον παράξενο τρόπο ζωής του χελιού, καθώς δυσκολεύεται να φτάσει στα σημεία αναπαραγωγής. Κύρια αιτία είναι η ανθρώπινη δραστηριότητα (ρύπανση) και τα έργα και όχι η υπεραλίευση. Επ’ αυτού, επισημαίνει ότι, σύμφωνα με το διαχειριστικό σχέδιο του προγράμματος, οι αλιείς υποχρεούνται να απελευθερώνουν το 1/3 των χελιών που πιάνουν.
Το ταξίδι τους για αναπαραγωγή ως τη θάλασσα των Σαργασσών, απόσταση 8.000 χιλιομέτρων, απαιτεί 1-2 χρόνια. Τα χέλια ταξιδεύουν 5-20 χλμ. ημερησίως, μπορούν να φτάσουν σε βάθος 1.000 μέτρων, αλλά οι δυσκολίες βρίσκονται στην αφετηρία, όπως αποδεικνύεται από τους πομπούς που χάθηκαν.
Οι επιστήμονες επιδιώκουν οι πομποί να παραμείνουν πάνω στο χέλι το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Όταν ο πομπός δεν δίνει σήμα, σημαίνει ότι το χέλι πιάστηκε σε δίχτυα ή φαγώθηκε. «Την πρώτη μέρα χάσαμε τρία χέλια, που προφανώς πιάστηκαν σε δίχτυα». Οι μέχρι στιγμής απώλειες είναι 6 στους 20.
Στην υλοποίηση του πειράματος συνέβαλαν δύο επιστήμονες από τη Δανία και ένας από την Αγγλία. Επελέγη η Βιστωνίδα, διότι εδώ τα χέλια φτάνουν στο κατάλληλο μέγεθος σε 7-8 χρόνια και όταν ξεκινούν το ταξίδι τους χρειάζονται αρκετό λίπος και ενέργεια, η δε χρηματοδότηση για το μαρκάρισμα είναι κοινοτική. «Τα ψάρια είναι οι τελευταίοι φυσικοί άγριοι πόροι με τους οποίους συνδέεται μια παραγωγική τάξη», καταλήγει ο Δρ. Κουτράκης.
