Με φόρα από την περυσινή χρονιά τα όσπρια

Η αλλαγή του διατροφικού παραδείγματος στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια, η μείωση των εισοδημάτων από τις αροτραίες καλλιέργειες και, βεβαίως, οι ενισχύσεις που μπορούν να λάβουν οι παραγωγοί, μέσω της συνδεδεμένης και του προγράμματος βιολογικής, συμβάλλουν στη «μεγάλη επιστροφή» των οσπρίων.

Αλλάζει τις ισορροπίες στην αγορά των οσπρίων η Διεπαγγελματική. Στο πλευρό των παραγωγών η GAIA Επιχειρείν

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με πληροφορίες από τις επιχειρήσεις και τους εμπόρους σπόρων, η αύξηση στις εκτάσεις αναμένεται να αγγίξει φέτος το 20%.

Στον θεσσαλικό κάμπο υπολογίζεται ότι καλλιεργούνται περί τα 25.000 στρέμματα, εκ των οποίων πάνω από τα μισά βρίσκονται στον Νομό Λάρισας. Στις φακές, η σπορά που προηγήθηκε ήταν αυξημένη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, με τη μέση απόδοση να υπολογίζεται στα 160 κιλά/στρ., ενώ τις επόμενες μέρες θα ξεκινήσει η σπορά στο ξηρικό ρεβίθι και περίπου στις 10 Μαρτίου θα σπαρθούν τα ποτιστικά ρεβίθια. Αμφότερες οι καλλιέργειες θα συγκομιστούν περί τα τέλη Ιουνίου.

Έλλειψη ελληνικού σπόρου

Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Ομάδας Παραγωγών του ΑΣ Λαρισαίων Αγροτών, Νίκο Νούλα, «το πρόβλημα με το ρεβίθι αφορά την έλλειψη ελληνικού πιστοποιημένου σπόρου, με αποτέλεσμα οι παραγωγοί να δουλεύουν με μισόσπερμα (βρώσιμο). Αυτό ανεβάζει το κόστος παραγωγής, καθώς μόνο ο σπόρος ανέρχεται στα 80 ευρώ/στρέμμα, ενώ, αν υπολογιστούν και τα φάρμακα-λιπάσματα, το κόστος εκτοξεύεται στα 95 ευρώ/στρ., χωρίς τους ψεκασμούς. Ευτυχώς, φέτος, η πολιτεία μερίμνησε για την έγκριση συγκεκριμένου σκευάσματος και δεν ψάχνουμε στην τύχη».

Τα φασόλια θα σπαρθούν στο τέλος Μαρτίου, αλλά σε σχέση με τις φακές και το ρεβίθι εδώ το ενδιαφέρον δεν είναι τόσο μεγάλο. Μεμονωμένα κάποιοι παραγωγοί εφαρμόζουν πρόγραμμα συμβολαιακής γεωργίας με γνωστές εταιρείες, με θετικά αποτελέσματα, ενώ μόλις η Ομάδα Παραγωγών Οσπρίων λάβει και τυπικά σάρκα και οστά, τότε εκτιμάται ότι θα αυξηθούν και οι παραγωγοί που θα εφαρμόσουν τη συμβολαιακή γεωργία.

Τα ταπεινά όσπρια μετατρέπονται σε δυναμική καλλιέργεια (infographic)

Σημαντική διεύρυνση των εκτάσεων παρατηρείται και στη Στερεά Ελλάδα. Στη Φθιώτιδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Αγροτικού Συνεταιρισμού Λαμίας, που μας μεταφέρει η γεωπόνος, Σοφία Μπλέτσα, το 2016 καλλιεργήθηκαν 6.080 στρέμματα από 5.830 στρέμματα το 2015. Στη Θήβα, σύμφωνα με τον διευθυντή του τοπικού αγροτικού συνεταιρισμού, Στέλιο Πανάγενα, «το 2015 είχαν καλλιεργηθεί 5.800 στρέμματα και το 2016 αυξήθηκαν στα 6.750 στρέμματα», ενώ για φέτος αναμένεται μια αύξηση 25%. Αντίστοιχα, στη Λιβαδειά, σύμφωνα με τον γεωπόνο Θεόδωρο Χριστοδούλου, «το 2015 είχαν καλλιεργηθεί περί τα 1.000 στρέμματα, το 2016 οι εκτάσεις διπλασιάστηκαν και την τρέχουσα σεζόν αναμένεται νέα αύξηση άνω του 20%».

Παρόμοια είναι η τάση και στον Νομό Γρεβενών, ιδιαίτερα στους δικαιούχους που εντάσσονται, λόγω μοριοδότησης, στο Πρόγραμμα Νέων Αγροτών. Το ενδιαφέρον εστιάζεται κυρίως στα ρεβίθια και, κατά δεύτερο λόγο, στις φακές. Σύμφωνα με τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Γρεβενών, Νικόλαο Τακά, στον νομό, με το νέο πρόγραμμα, θα ενταχθούν 250 νέοι αγρότες, που θα δραστηριοποιηθούν στα όσπρια. Στον Νομό Φλώρινας, η εικόνα για την καλλιέργεια των οσπρίων, και ειδικότερα των φασολιών στις Πρέσπες, είναι σταθεροποιημένη χωρίς να καταγράφονται αυξομειώσεις, αφού πρόκειται για παλιές καλλιέργειες.

Συλλογικά σχήματα

Σύμφωνα με τον παραγωγό, Δημήτρη Κολγιώνη, το πρόβλημα με τα όσπρια εστιάζεται στη διάθεσή τους, που συνήθως γίνεται ατομικά. Ο ίδιος προβλέπει ότι, εφόσον βρεθούν τρόποι προώθησης μέσα από ομάδες ή συνεταιρισμούς, οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις θα αυξηθούν.

Στα όσπρια στρέφονται ορισμένοι καλλιεργητές του Νομού Ροδόπης, κυρίως οι παλαιότεροι για λόγους αμειψισποράς, επιλέγοντας το ρεβίθι, ενώ αυξητική τάση υπάρχει και στα όσπρια, κυρίως, στο φασόλι. Ανερχόμενη καλλιέργεια θεωρούνται τα όσπρια και στον Νομό Δράμας με 4.000 στρέμματα, ειδικά στο Κάτω Νευροκόπι, όπου δραστηριοποιείται ο Τοπικός Συνεταιρισμός Ορεινών Προϊόντων.