Αφιερωμένη στην ψηφιοποίηση και τις νέες τεχνολογίες στον αγροτικό τομέα ήταν η μία από τις τρεις μέρες του συνεδρίου AgriFoodDays 2023, που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 5-8 Δεκεμβρίου.
Στη συγκεκριμένη θεματική, με τίτλο «Ψηφιακός μετασχηματισμός για τους αγρότες και τις αγροτικές κοινότητες για ένα βιώσιμο μέλλον», συζητήθηκε η πρόοδος του αγροτικού τομέα της Ευρώπης στην ψηφιακή μετάβαση, οι πολιτικές που πρέπει να υλοποιηθούν και ο μελλοντικός ρόλος της ψηφιοποίησης και των δεδομένων στη γεωργία και τις αγροτικές περιοχές. Οι απόψεις και οι ιδέες που παρουσιάστηκαν είχαν σκοπό να δώσουν έμπνευση για δράσεις προς έναν ανθεκτικό και βιώσιμο αγροτικό τομέα.
Κατά την έναρξη του συνεδρίου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανέφερε ότι «μέσα από μια πανδημία, την ενεργειακή κρίση και τον υψηλό πληθωρισμό τόσο για τις γεωργικές εισροές όσο και για τα τρόφιμα, ο αγροδιατροφικός τομέας της Ευρώπης επέδειξε αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα. Ταυτόχρονα, η ευρωπαϊκή βιομηχανία αγροδιατροφικών προϊόντων καταβάλλει τεράστια προσπάθεια για να συμβάλει στη συλλογική προσπάθεια της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης». Τόνισε, επίσης, ότι «οι αγρότες δραστηριοποιούνται σε μια πολύ ανταγωνιστική παγκόσμια αγορά και είναι συχνά το πιο ευάλωτο μέρος της αλυσίδας αξίας».
Με τη σειρά του, ο επίτροπος Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, ανέφερε ότι έχει ένα ξεκάθαρο όραμα για το πώς θα πρέπει να είναι το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα μετά το 2027.
Αυτό το όραμα βασίζεται στην ασφάλεια, στη σταθερότητα, στη βιωσιμότητα και στην αλληλεγγύη. Ασφάλεια, όσον αφορά την επάρκεια των τροφίμων για όλους τους πολίτες της Ευρώπης που οδηγεί στην ανάγκη σταθερότητας των αγροτών, ώστε να είναι σε θέση να παράγουν με βιώσιμο τρόπο τα προϊόντα τους.
Για να επιτευχθεί, όμως, η βιωσιμότητα, ο Γ. Βοϊτσεχόφσκι εξήγησε ότι θα πρέπει να δοθούν στους αγρότες ισχυρότερα κίνητρα που θα τους οδηγήσουν στην υιοθέτηση πρακτικών, οι οποίες μειώνουν τις περιβαλλοντικές συνέπειες διατηρώντας παράλληλα την παραγωγικότητά τους. Τέλος, η αλληλεγγύη αφορά «την υποστήριξη των αγροτών να παράγουν τοπικά, αλλά και την υποστήριξη του ανοιχτού εμπορίου, ώστε να αρθούν οι εμπορικοί φραγμοί και να συνεχιστούν οι προσπάθειες για συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με τρίτες χώρες».
Εργαλειοθήκη στρατηγικής
Κύριο αποτέλεσμα του συνεδρίου ήταν η παρουσίαση της έκθεσης «Ψηφιακή μετάβαση: Μακροπρόθεσμες επιπτώσεις για τους αγρότες και τις αγροτικές κοινότητες της ΕΕ», που εκπονήθηκε από το Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC).
Η έκθεση διερευνά τον τρόπο με τον οποίο η ψηφιακή μετάβαση μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητα της γεωργίας και των αγροτικών περιοχών εν μέσω διαταραχών. Τονίζει, επίσης, ότι η ψηφιακή μετάβαση θα πραγματοποιηθεί σε ένα ταχέως μεταβαλλόμενο τοπίο που αντιμετωπίζει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, τη γεωπολιτική αστάθεια και την εξέλιξη της καταναλωτικής ζήτησης.
Ως εκ τούτου, η στήριξη της ψηφιοποίησης θα πρέπει να αποσκοπεί στη δημιουργία βιώσιμων συστημάτων τροφίμων και ισχυρών συνδεδεμένων αγροτικών περιοχών και κοινοτήτων. Σκοπός της έρευνας είναι να βοηθήσει τα κράτη-μέλη να δημιουργήσουν μια υγιή στρατηγική ψηφιακής μετάβασης, που θα προωθεί την ανθεκτικότητα του αγροτικού τομέα και την πράσινη μετάβαση.
Για να επιτευχθεί αυτό, οι συγγραφείς της έκθεσης παρουσίασαν στο συνέδριο ένα πρακτικό εργαλείο, το οποίο οι φορείς λήψης αποφάσεων κάθε χώρας μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να διαμορφώσουν τις κατάλληλες στρατηγικές για την ψηφιακή μετάβαση της χώρας τους προς όφελος των αγροτών και των αγροτικών κοινοτήτων.
Η «τράπουλα» της ψηφιοποίησης
Ως μαραθώνιο χαρακτήρισε τον δρόμο προς την ψηφιοποίηση η μία εκ των δύο συγγραφέων της έκθεσης, Yulia Βarabanova, και εξήγησε ότι υπάρχουν χώρες που τρέχουν μπροστά και άλλες που είναι στη φάση της προθέρμανσης. Για τον λόγο αυτόν, το συγκεκριμένο εργαλείο μπορεί να ενισχύσει τις χώρες να κάνουν μεγαλύτερα βήματα στο ταξίδι της ψηφιακής γεωργίας.
Η ίδια χαρακτήρισε το εργαλείο που δημιούργησαν ως μία τράπουλα, στην οποία υπάρχουν ερωτήσεις που, αν απαντηθούν, θα φέρουν την εκάστοτε χώρα πιο κοντά στην ψηφιοποίηση. «Η πρώτη στοίβα της τράπουλας είναι αυτή της θεωρίας, η οποία σχετίζεται με τον λόγο που θέλουμε να εφαρμόσουμε την ψηφιοποίηση. Η δεύτερη τράπουλα είναι αυτή της πρακτικής εφαρμογής, η οποία παρουσιάζει τέσσερα σενάρια για την αποφυγή εμποδίων που ενδέχεται κάθε χώρα να έχει».
Το παραπάνω εργαλείο είναι διαθέσιμο δωρεάν στην έκθεση «Long-term implications for EU farmers and rural communities».
