των Γιάννη Σάρρου, Μαρίας Αμπατζή
Με ιδιαίτερα προβλήματα, όπως αυτό της έλλειψης εργατών γης, ξεκίνησε σε διάφορες περιοχές της χώρας η φύτευση του καπνού. Αν και τα πρώτα στοιχεία που καταγράφονται σχετικά με τη διάθεση του προϊόντος δεν προοιωνίζονται θετικές εξελίξεις, οι παραγωγοί φαίνεται να εμπιστεύονται την καλλιέργεια και οι καλλιεργούμενες εκτάσεις θα είναι περίπου οι ίδιες.
Στην περιοχή της Θράκης, όπου δραστηριοποιούνται πάνω από 7.000 οικογένειες, η κατάσταση είναι μάλλον ανησυχητική, καθώς παρατηρείται ένας μεγάλος αριθμός παραγωγών που εγκαταλείπουν το επάγγελμα. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι αυτό συμβαίνει εξαιτίας των φτωχών αποδόσεων λόγω της έλλειψης νερού, της χαμηλής τιμής διάθεσης του προϊόντος και του κατακερματισμένου γεωργικού κλήρου. Αυτά επισημαίνει ως κύρια προβλήματα ο Ραμαδάν Ραμαδάν, παραγωγός από το Μέγα Πιστό Ροδόπης: «Η φύτευση του καπνού θα γίνει μετά το Μπαϊράμ περίπου στις 23 Μαΐου. Σε σύγκριση με πέρυσι, θα υπάρχει μία μικρή μείωση λόγω της χαμηλής τιμής του καπνού που απολαμβάνουμε εδώ και 20 χρόνια χωρίς καμία μεταβολή προς τα πάνω, τη στιγμή που το κόστος παραγωγής ανεβαίνει. Μας λυπεί το γεγονός ότι οι νέοι που δραστηριοποιούνται στον παραδοσιακό αυτόν τομέα παραγωγής τον εγκαταλείπουν και φεύγουν μετανάστες». Δίνοντας μία ποσοτική εικόνα των καλλιεργειών και των οικονομικών στοιχείων, ο κ. Ραμαδάν αναφέρει ότι οι μέσες αποδόσεις για τις ξηρικές καλλιέργειες ποικιλίας καπνού Μπασμά κυμαίνονται στα 150 κιλά το στρέμμα και για τα ποτιστικά ξεπερνούν τα 250 κιλά, με μία μέση τιμή τα 5 ευρώ το κιλό.
Η έλλειψη εργατών γης δημιουργεί προβληματισμούς
Μεγάλο πρόβλημα παραμένει σε πολλούς καπνοπαραγωγούς η έλλειψη εργατών για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο, καθώς πολλοί από αυτούς έχουν προχωρήσει στην οργανωμένη επιχειρηματική εκμετάλλευση του καπνού, ξεφεύγοντας από τα όρια της οικογενειακής, όπως ήταν παλαιότερα. Αυτό επισημαίνει ο Νίκος Μαυρίδης, παραγωγός από την Ολυμπιάδα Ελασσόνας: «Μία τέτοια εξέλιξη αλλάζει τελείως τον προγραμματισμό μας. Εγώ κάθε χρόνο απασχολώ περίπου 20 εργάτες για όλο το διάστημα της καλλιεργητικής περιόδου. Μέχρι σήμερα είναι δύσκολο να τους εξασφαλίσω». Όπως τονίζει ο κ. Μαυρίδης, η καλλιέργεια του καπνού συγκεντρώνεται σιγά σιγά σε όλο και λιγότερους και κυρίως νεότερους αγρότες της περιοχής: «Εκσυγχρονίζοντας την καλλιέργεια, προσπαθούμε να μειώσουμε το κόστος παραγωγής, ώστε το οικονομικό αποτέλεσμα να είναι καλύτερο για εμάς. Η τιμή της ποικιλίας Κατερίνης, που καλλιεργούμε στην περιοχή μας, κυμαίνεται στα 4 με 4,5 ευρώ το κιλό».
Την εικόνα για την περιοχή της Τιθορέας Δυτικής Λοκρίδας περιγράφει ο παραγωγός Χρήστος Γιαλούρης: «Τα τελευταία χρόνια και μετά από πολυετή αναμονή, ξεκινήσαμε τη φύτευση καπνού στην περιοχή μας κυρίως με την ποικιλία Βιρτζίνια. Όπως και πέρυσι έτσι και φέτος, θα μπουν περίπου τα ίδια στρέμματα χωρίς σημαντικές μεταβολές. Τα συμβόλαια καπνού που έχουμε κλείσει ξεκινούν από 2,20 ευρώ το κιλό και φτάνουν μέχρι τα 2,60 ευρώ, ανάλογα με την ποιότητα».
