Tιμή… φαρμάκου μπορούν να πιάσουν τα πλούσια σε φαινόλες ελαιόλαδα

Σημαντικά υψηλότερη τιμή μπορούν να κερδίσουν οι Έλληνες παραγωγοί ελαιολάδου, εφόσον καταφέρουν να παράγουν ελαιόλαδο με υψηλά επίπεδα ελαιοκανθάλης. Ήδη, υπάρχει η δυνατότητα σχετικής πιστοποίησης από τη Φαρμακευτική Σχολή Αθηνών, ώστε το συγκεκριμένο ελαιόλαδο να έχει στην ετικέτα του ισχυρισμό υγείας αναγνωρισμένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που μεταφράζεται σε αυξημένη τιμή στην αγορά.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Προκόπη Μαγιάτη, ήδη στα φαρμακεία πωλείται ελαιόλαδο με συγκεκριμένες ιδιότητες σε τιμή… μουρουνέλαιου, δηλαδή έναντι 15 ευρώ τα 250 ml.

Οι βιολογικές δράσεις των πολυφαινολών του ελαιολάδου αποτέλεσαν το αντικείμενο του AristOil ευρωπαϊκού-διαπεριφερειακού ερευνητικού έργου (INTERREG MED) με τη συμμετοχή της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Κροατίας, της Κύπρου και της Ελλάδας, που ξεκίνησε το 2016 και ολοκληρώθηκε πρόσφατα.

Τα αποτελέσματα των μελετών που πραγματοποιήθηκαν από πανεπιστήμια στην Ιταλία παρουσιάστηκαν στη διάρκεια του διεθνούς συνεδρίου, με θέμα «Το ελαιόλαδο με ισχυρισμό υγείας-Health claim (βιολειτουργικό τρόφιμο)» που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 27 Ιανουαρίου στην Αθήνα.

Ο Δρ Νικόλαος Κρημνιανιώτης, συντονιστής του έργου AristOil.

«Το ελαιόλαδο, αν είναι πλούσιο σε φαινόλες, είναι ένα λειτουργικό τρόφιμο που μας παρέχει υγειοπροστασία. Ανακαλύψτε τα ελαιόλαδα που αναγράφουν την αντίστοιχη πληροφορία», παρακίνησε χαρακτηριστικά τους καταναλωτές ο Δρ Νικόλαος Κρημνιανιώτης, συντονιστής του έργου AristOil.

«Σύμφωνα με τον κανονισμό 432/2012 της ΕΕ, η ημερήσια κατανάλωση 20gr από ελαιόλαδο που διαθέτει τουλάχιστον 5mg παραγώγων τυροσόλης και υδροξυτυροσόλης ανά 20gr ή 250mg ανά κιλό, είναι αρκετή για την προστασία από την οξείδωση των λιπιδίων του αίματος (σ.σ. δηλαδή προστατεύει από την οξείδωση της κακής χοληστερόλης) και το ελαιόλαδο αυτό μπορεί να φέρει τον χαρακτηρισμό ‘‘Health Claim’’», εξήγησε ο ίδιος στους παραγωγούς. Κάτι που, σύμφωνα με τους ερευνητές, σημαίνει ότι μπορεί να πουληθεί πολύ ακριβότερα από ένα απλό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο.

Ένα εγχειρίδιο για τους παραγωγούς

Η καθηγήτρια Μαγδαληνή-Κώστα Τσολάκη από το ΑΠΘ.

Στόχος του προγράμματος ήταν ακριβώς αυτός: Να φτιαχτεί και να δοθεί στους παραγωγούς ένα manual, δηλαδή ένα εγχειρίδιο για την παραγωγή τέτοιων ελαιολάδων. «Οι περισσότερες ελληνικές ποικιλίες μπορούν να δώσουν ελαιόλαδα πλούσια σε πολυφαινόλες σε ποσοστό 80%, εφόσον ακολουθηθούν συγκεκριμένα βήματα και οδηγίες σε όλη την παραγωγική διαδικασία, καλλιέργεια, συγκομιδή, έκθλιψη, συσκευασία, αλλά και συντήρηση», επισημαίνει ο κ. Μαγιάτης.

Δημιουργήθηκε έτσι ένας δεκαεξασέλιδος οδηγός για τους παραγωγούς (που, επίσης, συμμετείχαν στα σχετικά σεμινάρια) με συμβουλές που έχουν επαληθευτεί επιστημονικά: «Το ενδιαφέρον ήταν εξαιρετικά αυξημένο», τονίζει ο κ. Μαγιάτης, «καθώς έγιναν πάνω από 70 ενημερώσεις-σεμινάρια σε παραγωγούς σε όλη τη χώρα στα οποία συνολικά συμμετείχαν 1.200 άτομα».

Πιλότος το Athenian

Παράλληλα, το ίδιο το πανεπιστήμιο έφτιαξε το Αthenian, το πρώτο ελαιόλαδο παραγωγής από τον ελαιώνα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών που πληροί τις αναγκαίες προδιαγραφές και, άρα, μπορεί να λειτουργήσει ως πρότυπο για τους παραγωγούς. Το Πανεπιστήμιο Αθηνών διαθέτει περίπου 2.500 ελαιόδεντρα, η παραγωγή από τα οποία χρησιμοποιήθηκε για το Athenian.

Οι επιστήμονες του προγράμματος υπέδειξαν τις χημικές αναλυτικές μεθόδους και δημιούργησαν επίσης και το πρότυπο πιστοποίησης. Ήδη, από τον Οκτώβριο του 2019 έως και τις αρχές του 2020 είχαν εξεταστεί 1.000 δείγματα έξτρα παρθένων ελληνικών ελαιολάδων για να εξεταστεί αν πληρούν τις προϋποθέσεις να αναγράφουν στη συσκευασία τους τον ισχυρισμό υγείας «προστατεύει από την οξείδωση των λιπιδίων του αίματος από το οξειδωτικό στρες».

Κάποια προϊόντα που διατίθενται στην αγορά ήδη έχουν τον ισχυρισμό υγείας, ενώ υπάρχουν και ελαιόλαδα που πωλούνται στα φαρμακεία, όπως δήλωσε ο κ. Μαγιάτης. Τα ελαιόλαδα που έχουν αυξημένο ποσοστό ελαιοκανθάλης διακρίνονται και γευστικά, καθώς μοιάζουν με αγουρέλαιο, «έχουν δηλαδή πιο πικάντικη και ίσως λίγο πικρή γεύση σε σχέση με το ήπιο ελαιόλαδο που έχουμε συνηθίσει», επισημαίνει ο κ. Μαγιάτης, προσθέτοντας ωστόσο ότι οι καταναλωτές τελευταία αναζητούν τέτοια ελαιόλαδα γνωρίζοντας ότι περιέχουν περισσότερες σημαντικές για την υγεία του οργανισμού ουσίες.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα ελαιόλαδα που φέρουν τον συγκεκριμένο ισχυρισμό υγείας είναι μόνο η αρχή σε όσα… μυστικά και θαυμαστά μπορεί να προσφέρει το ελαιόλαδο είτε ως λειτουργικό τρόφιμο, είτε ως φάρμακο αυτό καθαυτό, εφόσον απομονωθούν οι δραστικές ουσίες που έχουν συγκεκριμένες ιδιότητες.

Λειτουργικό τρόφιμο με αποδεδειγμένα οφέλη

Στην παρουσίαση των αποτελεσμάτων του προγράμματος, πολλοί επιστήμονες από όλο τον κόσμο παρουσίασαν τα συμπεράσματα μελετών που έχουν πραγματοποιήσει σε σχέση με την επίδραση ειδικών ελαιολάδων στη βελτίωση ασθενειών, όπως το αλτσχάιμερ ή η σκλήρυνση κατά πλάκας.Ενδεικτικά, η καθηγήτρια κα Τσολάκη από το ΑΠΘ παρουσίασε τα αποτελέσματα της μελέτης σε 50 ασθενείς με ήπια γνωστική δυσλειτουργία (αρχικό στάδιο νόσου Αλτσχάιμερ) κατά την οποία το υψηλό φαινολικό αγουρέλαιο Χαλκιδικής (Yannis) έδειξε σημαντική βελτίωση στις ψυχομετρικές, αλλά και στις βιοχημικές εξετάσεις μετά από έναν χρόνο καθημερινής κατανάλωσης. Επίσης, για πρώτη φορά, παρουσίασε τα αρχικά θετικά αποτελέσματα από ασθενείς με πολλαπλή σκλήρυνση με κατανάλωση υψηλού φαινολικού ελαιολάδου (Eliama). Η καθηγήτρια του πανεπιστημίου Auburn (ΗΠΑ), Amal Kaddoumi, παρουσίασε τις μελέτες που πραγματοποιούνται στις ΗΠΑ με ελληνικό ελαιόλαδο σε πειραματόζωα και στη μελέτη του μηχανισμού με τον οποίο η ελαιοκανθάλη μειώνει τα επίπεδα του τοξικού αμυλοειδούς στον εγκέφαλο. Επίσης, ανακοίνωσε ότι για πρώτη φορά πραγματοποιείται στις ΗΠΑ μελέτη σε 30 ασθενείς με νόσο Αλτσχάιμερ με ελληνικό ελαιόλαδο υψηλής περιεκτικότητας σε ελαιοκανθάλη (The Governor). Ο καθηγητής του πανεπιστημίου της Λουιζιάνα (ΗΠΑ), Khalid El Sayed, παρουσίασε πολύ σημαντικά αποτελέσματα από τη δράση των συστατικών του ελαιολάδου, την ελαιοκανθάλη και το άγλυκο λιγκστροσίδη, στην αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού, αλλά και σε μελέτες ασφάλειας στη χρήση των φαινολικών συστατικών του ελαιολάδου.