Οι λεπτομέρειες των υποχρεώσεων που πρέπει να τηρούν οι παραγωγοί, στο πλαίσιο της Αιρεσιμότητας, προκειμένου να λαμβάνουν τις ενισχύσεις τους, καθορίστηκαν με Υπουργική Απόφαση.
Τους βασικούς άξονες των υποχρεώσεων έχει ήδη δημοσιεύσει από τις αρχές του τρέχοντος έτους η «ΥΧ» στο εβδομαδιαίο αφιέρωμά της «Η νέα ΚΑΠ με απλά λόγια». Σήμερα, επανέρχεται με όλες τις λεπτομέρειες εφαρμογής της Αιρεσιμότητας, η οποία σε αυτή την προγραμματική περίοδο είναι σαφώς ενισχυμένη.
Η Αιρεσιμότητα περιλαμβάνει Κανονιστικές Απαιτήσεις Διαχείρισης (ΚΑΔ) και πρότυπα Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης (ΚΓΠΚ), που αφορούν το κλίμα και το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία, την υγεία των φυτών και την καλή διαβίωση των ζώων. Εφόσον ο δικαιούχος των ενισχύσεων δεν συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις της Αιρεσιμότητας, του επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις.
Υπενθυμίζουμε ότι οι υποχρεώσεις δεν αφορούν μόνο τους δικαιούχους των Άμεσων Ενισχύσεων, αλλά και τους δικαιούχους των ετήσιων ενισχύσεων του 2ου Πυλώνα, δηλαδή όσους λαμβάνουν ενισχύσεις για περιβαλλοντικές, κλιματικές και άλλες δεσμεύσεις διαχείρισης, για φυσικούς ή άλλους ειδικούς ανά περιοχή περιορισμούς (εξισωτική αποζημίωση) και για ειδικά ανά περιοχή μειονεκτήματα που προκύπτουν από συγκεκριμένες υποχρεωτικές απαιτήσεις.
Υποχρεώσεις παραγωγών ανά στόχο/τομέα
Κλιματική αλλαγή (μετριασμός και προσαρμογή)
ΚΠΓΚ 1 «Διατήρηση των μόνιμων βοσκοτόπων βάσει της αναλογίας των μόνιμων βοσκοτόπων σε σχέση με τη γεωργική έκταση»:
Οι γεωργοί που διαχειρίζονται μόνιμους βοσκότοπους οφείλουν να συμμορφώνονται με τις υποδείξεις του ΟΠΕΚΕΠΕ προκειμένου να διατηρείται η αναλογία των εκτάσεων των βοσκοτόπων προς τις συνολικές γεωργικές εκτάσεις της χώρας.
Η αναλογία εκτάσεων βοσκοτόπων προς γεωργικές εκτάσεις δεν πρέπει να μειωθεί περισσότερο από 5% σε εθνικό επίπεδο σε σχέση με την αναλογία του 2018. Αν ξεπεραστεί το όριο αυτό, οι γεωργοί που έχουν μετατρέψει βοσκότοπους σε άλλες γεωργικές χρήσεις υποχρεούνται να επαναμετατρέψουν τις εκτάσεις σε βοσκότοπο. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ προληπτικά προειδοποιεί τους γεωργούς που διαχειρίζονται βοσκότοπους όταν η αναλογία μειωθεί κατά 4%, ενώ οι γεωργοί που έχουν μετατρέψει βοσκότοπους σε άλλες γεωργικές χρήσεις ειδοποιούνται από τον ΟΠΕΚΕΠΕ να επαναφέρουν τις εκτάσεις τους σε βοσκότοπους και να δηλωθούν ως τέτοιες στην επόμενη Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης, όταν η αναλογία μειωθεί άνω του 4,5%.
Ωστόσο, όταν η απόκλιση της έκτασης των μόνιμων βοσκοτόπων σε ένα δεδομένο έτος διατηρείται σε απόλυτους όρους εντός του 0,5% των εκτάσεων μόνιμων βοσκοτόπων του έτους 2018, η υποχρέωση του προτύπου αυτού θεωρείται ότι έχει τηρηθεί.
ΚΠΓΚ 2 «Προστασία των υγροτόπων και των τυρφώνων»:
α. Υγρότοποι όλης της χώρας: Απαγορεύεται η καλλιέργεια στις όχθες των υδάτινων όγκων των υγροτόπων, καθώς και στα εδάφη που αποκαλύπτονται από την υποχώρηση των υδάτων σε υδάτινους αποδέκτες, κυρίως λίμνες, σε περιπτώσεις παρατεταμένης ανομβρίας. Απαγορεύεται η απομάκρυνση της παρόχθιας φυσικής βλάστησης.
β. Μικροί Νησιωτικοί Υγρότοποι του Προεδρικού Διατάγματος αριθ. 229/19.06.2012:
i. Απαγορεύεται η καλλιέργεια στις όχθες των υδάτινων όγκων των υγροτόπων, καθώς και στα εδάφη που αποκαλύπτονται από την υποχώρηση των υδάτων σε υδάτινους αποδέκτες, κυρίως λίμνες, σε περιπτώσεις παρατεταμένης ανομβρίας. Απαγορεύεται η απομάκρυνση της παρόχθιας φυσικής βλάστησης.
ii. Απαγορεύονται οι εκχερσώσεις της φυσικής βλάστησης και επιτρέπονται κατ’ εξαίρεση οι παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην αποκατάσταση ή/και στη διαχείριση των υγροτόπων, στο πλαίσιο εφαρμογής εγκεκριμένων διαχειριστικών σχεδίων. Οι υφιστάμενες καλλιεργούμενες εκτάσεις διατηρούν τη χρήση τους.
iii. Απαγορεύονται οι αποξηράνσεις και τα αποστραγγιστικά έργα, οι επιχωματώσεις, η απόρριψη στερεών και υγρών αποβλήτων, η εισαγωγή ξενικών ειδών πανίδας και χλωρίδας, η επέκταση των καλλιεργειών και η βόσκηση, εκτός αν από ειδική μελέτη προκύπτει ότι σχετίζεται με τη διατήρηση και την οικολογική διαχείριση του υγροτόπου.
iv. Απαγορεύονται οι παρεμβάσεις που αλλοιώνουν το τοπίο και προκαλούν αλλαγή του υδρολογικού καθεστώτος, συμπεριλαμβανομένων των γεωτρήσεων και της άντλησης υδάτων, εκτός αν αποσκοπούν στη διατήρηση του υγροτόπου.
γ. Υγρότοποι σε περιοχές NATURA 2000:
i. Απαγορεύεται η καλλιέργεια στις όχθες των υδάτινων όγκων των υγροτόπων, καθώς και στα εδάφη που αποκαλύπτονται από την υποχώρηση των υδάτων σε υδάτινους αποδέκτες, κυρίως λίμνες, σε περιπτώσεις παρατεταμένης ανομβρίας. Απαγορεύεται η απομάκρυνση της παρόχθιας φυσικής βλάστησης.
ii. Για τους υγροτόπους οι οποίοι περιλαμβάνονται στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000, εφαρμόζονται οι όροι που θα περιγράφονται στα Σχέδια Διαχείρισης, όταν αυτά εκπονηθούν και θεσμοθετηθούν, καθώς και τυχόν υποχρεωτικές δεσμεύσεις που θα περιλαμβάνονται στα Θεματικά Σχέδια Διαχείρισης για τον τομέα της γεωργίας, τα οποία εκπονούνται στο πλαίσιο του Υπομέτρου 7.1 του ΠΑΑ 2014-2022.
Σημειώνεται ότι μέχρι το έτος 2025 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η ενσωμάτωση των οριοθετημένων περιοχών των τυρφώνων της χώρας στο Σύστημα Αναγνώρισης Αγροτεμαχίων (Σ.Α.Α.) – Land Parcel Identification System (L.P.I.S.) του ΟΠΕΚΕΠΕ και η έκδοση των ορθών γεωργικών πρακτικών για την προστασία της οργανικής ουσίας των τυρφώνων.
ΚΠΓΚ 3 «Απαγόρευση της καύσης υπολειμμάτων καλλιεργειών, εκτός αν γίνεται για λόγους φυτοπροστασίας»:
Απαγορεύεται η καύση υπολειμμάτων καλλιεργειών. Ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες, επιλέγεται μία ή περισσότερες από τις παρακάτω πρακτικές σχετικά με τα υπολείμματα των αρόσιμων καλλιεργειών:
✱ ενσωμάτωση στο έδαφος,
✱ βόσκηση,
✱ διατήρηση ή κοπή των υπολειμμάτων και παραμονή τους στο χωράφι ώστε να επιτυγχάνεται η κάλυψη του εδάφους με τα υπολείμματα των καλλιεργειών κατά τη διάρκεια του χειμώνα και ενσωμάτωσή τους την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, πριν την προετοιμασία του εδάφους για τη σπορά/φύτευση της εαρινής καλλιέργειας.
Εκτός των περιοχών του Ευρωπαϊκού Δικτύου NATURA 2000, όπου σε κάθε περίπτωση απαγορεύεται η καύση των υπολειμμάτων των καλλιεργειών, μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και με άδεια από την οικεία ΔΑΟΚ και τη σύμφωνη γνώμη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, ο γεωργός μπορεί να προβεί σε καύση αυτών.
Ύδατα
ΚΠΓΚ 4 «Δημιουργία ζωνών ανάσχεσης κατά μήκος υδατορεμάτων»:
α. Οι γεωργοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν λιπάσματα, οργανικά και ανόργανα, καθώς και φυτοπροστατευτικά προϊόντα σε μια ζώνη πέραν της όχθης υδάτινων όγκων των υγροτόπων, ποταμών, υδατορεμάτων, λιμνών, διωρύγων, τάφρων και καναλιών άρδευσης ή στράγγισης. Το ελάχιστο πλάτος αυτής της ζώνης ανάσχεσης είναι 3 μέτρα.
β. Σε αγροτεμάχια με κλίση εδάφους μεγαλύτερη του 8%, οι γεωργοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν λιπάσματα σε μια ζώνη ελάχιστου πλάτους 6 μέτρων κατά μήκος των παραπάνω επιφανειακών υδάτινων σωμάτων.
Για το σύνολο της επικράτειας με βάση τον Κώδικα Ορθής Γεωργικής Πρακτικής (ΚΟΓΠ) για την Προστασία των Νερών από τη Νιτρορύπανση Γεωργικής Προέλευσης, δυνάμει του άρθρου 4 της Οδηγίας 91/676/ΕΟΚ (Κανονιστική Απαίτηση Διαχείρισης – ΚΑΔ 2), ισχύουν τα παρακάτω:
✱ Απαγορεύεται η απευθείας απόρριψη αζωτούχων λιπασμάτων και κτηνοτροφικών αποβλήτων σε επιφανειακά και υπόγεια νερά. Επιπλέον, τα κτηνοτροφικά απόβλητα απαγορεύεται να διατίθενται στους εδαφικούς αποδέκτες σε ανεπεξέργαστη μορφή (αχώνευτα).
✱ Απαγορεύεται η απευθείας απόρριψη των υπολειμμάτων χρήσης αζωτούχων λιπασμάτων ή των άδειων συσκευασιών τους σε επιφανειακά και υπόγεια νερά. Οι γεωργοί απαγορεύεται επίσης να εγκαταλείπουν στον τόπο εφαρμογής ή σε άλλον χώρο πλην αυτού που ορίζεται κάθε φορά από τις αρμόδιες υπηρεσίες τα υλικά και μέσα συσκευασίας των αζωτούχων λιπασμάτων.
✱ Η εφαρμογή τόσο των αζωτούχων λιπασμάτων όσο και των επεξεργασμένων υγρών ή στερεών κτηνοτροφικών αποβλήτων απαγορεύεται να γίνεται σε ακατέργαστες εδαφικές εκτάσεις που δεν καλύπτονται από βλάστηση οποιασδήποτε μορφής, σε φυτοφράκτες ή σε γειτονικά κτήματα.
✱ Οι γεωργοί απαγορεύεται να προβαίνουν σε εφαρμογή αζωτούχων λιπασμάτων και κτηνοτροφικών αποβλήτων: α) Σε παγωμένες ή καλυμμένες με χιόνια επιφάνειες, καθώς και σε εδάφη κορεσμένα με νερό, που δεν στραγγίζουν επαρκώς ή είναι πλημμυρισμένα, β) όταν υπάρχει πρόβλεψη βροχόπτωσης στο αμέσως επόμενο διήμερο και γ) όταν πνέει ισχυρός άνεμος.
✱ Οι γεωργοί απαγορεύεται να εφοδιάζουν το έδαφος των γεωργικών εκτάσεων (καλλιεργούμενων και μη) μέσα σε χρονική περίοδο 12 μηνών με συνολική ποσότητα αζώτου από κτηνοτροφικά απόβλητα πάνω από 250 κιλά ανά εκτάριο. Το όριο αυτό ισχύει αθροιστικά για την εφαρμογή επεξεργασμένων κτηνοτροφικών αποβλήτων και για την απόθεση αποβλήτων από τα ίδια τα ζώα που πιθανώς να βόσκουν στις εκτάσεις αυτές.
✱ Οι γεωργοί απαγορεύεται να εφαρμόζουν αζωτούχα λιπάσματα ή κτηνοτροφικά απόβλητα κοντά σε υδάτινους όγκους (ποτάμια, υδατορέματα, λίμνες, διώρυγες, τάφροι και κανάλια άρδευσης ή στράγγισης) ή υδροληψίες υπόγειου νερού (πηγές, πηγάδια και γεωτρήσεις).
✱ Η εφαρμογή των υγρών κτηνοτροφικών αποβλήτων μέσω συστήματος άρδευσης απαγορεύεται να γίνεται με τη μέθοδο του καταιονισμού (τεχνητής βροχής).
✱ Για τα κτηνοτροφικά απόβλητα, είτε σε στερεή είτε σε υγρή μορφή, πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα ώστε να υπάρχει δυνατότητα αποθήκευσής τους για χρονική περίοδο η οποία επαρκεί για τη χώνευσή τους, σύμφωνα με τον ΚΟΓΠ, και παράλληλα καλύπτει: i) την περίοδο κατά την οποία ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή δεν ενδείκνυται η διάθεση στο έδαφος λόγω καιρικών συνθηκών (βροχοπτώσεων ή χιονοπτώσεων) ή των κατά περίπτωση απαιτήσεων λίπανσης των καλλιεργειών, ii) την περίοδο απαγόρευσης διάθεσης στο έδαφος, καθώς και iii) ένα πρόσθετο χρονικό περιθώριο ασφαλείας 30 ημερών.
✱ Η αποθήκευση των στερεών κτηνοτροφικών αποβλήτων γίνεται σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους αποθήκευσης και επεξεργασίας, όπου σχηματίζουν απλούς κοπροσωρούς. Η κατασκευή του χώρου αυτού πρέπει να γίνεται σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές.
Στις περιπτώσεις εκτροφής σε «θερμή στρωμνή», η κοπριά παραμένει στον στάβλο για επαρκές διάστημα (4 έως 14 μήνες, ανάλογα με το είδος της κτηνοτροφικής μονάδας), ώστε κατά την ώρα της απομάκρυνσής της μαζί με τη στρωμνή να έχει υποστεί χώνευση και να μπορεί να διατίθεται κατευθείαν σε καλλιεργούμενα εδάφη εντός των επιτρεπόμενων χρονικών περιόδων, χωρίς να είναι απαραίτητη η παραμονή της σε κοπροσωρούς (με εξαίρεση την κοπριά πτηνοτροφείων κρεοπαραγωγής, για την οποία απαιτείται συμπληρωματική χώνευση σύμφωνα με τα αναφερόμενα στον ΚΟΓΠ).
Οι υπολογισμοί για την εύρεση του όγκου των αποβλήτων και του αποθηκευτικού χώρου πρέπει να διατηρούνται από τους γεωργούς σε σχετικό αρχείο, προσβάσιμο οποιαδήποτε χρονική στιγμή στις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές.
ΖΕΝ
Για τις εκμεταλλεύσεις εντός περιοχών που έχουν καθοριστεί ως Ζώνες Ευπρόσβλητες από τη Νιτρορύπανση (ΖΕΝ) γεωργικής προέλευσης, ισχύουν τα ακόλουθα:
α. Οι γεωργοί οφείλουν να τηρούν τις υποχρεώσεις του Προγράμματος Δράσης (ΠΔ), όπως αυτό έχει εγκριθεί.
β. Οι γεωργοί απαγορεύεται να εφοδιάζουν το έδαφος των γεωργικών εκτάσεων (καλλιεργούμενων και μη) μέσα σε χρονική περίοδο 12 μηνών με συνολική ποσότητα αζώτου κτηνοτροφικών αποβλήτων πάνω από 170 κιλά ανά εκτάριο. Τα όρια αυτά ισχύουν αθροιστικά για την εφαρμογή επεξεργασμένων κτηνοτροφικών αποβλήτων και την απόθεσή τους από τα ίδια τα ζώα που πιθανώς να βόσκουν στις εκτάσεις αυτές.
γ. Απαγορεύεται η συνολική ποσότητα (βασικής και επιφανειακής) λίπανσης με αζωτούχα λιπάσματα και κτηνοτροφικά απόβλητα που εφαρμόζεται στο έδαφος κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου να υπερβαίνει τον μέγιστο αριθμό μονάδων αζώτου ανά στρέμμα.
δ. Απαγορεύεται η εφαρμογή αζωτούχων λιπασμάτων και κτηνοτροφικών αποβλήτων για χρονικό διάστημα το οποίο εμφανίζεται ανά ζώνη. Επιτρέπεται η ορθολογική λίπανση καλλιέργειας χειμερινών κηπευτικών ή ανθοκομικών ειδών, καθώς και καλλιεργειών υπό κάλυψη με την προϋπόθεση της μη εφαρμογής αποβλήτων πτηνοτροφείων και υγρών κτηνοτροφικών αποβλήτων.
ε. Κατά την περίοδο μειωμένων εισροών, και για κάθε ζώνη, οι γεωργοί πρέπει να τηρούν ανώτατο όριο εφαρμογής αζώτου ίσο με το 25% των συνολικών εισροών που απαιτεί η καλλιέργεια.
στ. Απαγορεύεται η βασική λίπανση με αζωτούχα λιπάσματα και κτηνοτροφικά απόβλητα να υπερβαίνει το 25% της συνολικής απαιτούμενης για όλη την καλλιεργητική περίοδο λίπανσης. Εάν χρησιμοποιούνται αζωτούχα λιπάσματα βραδείας αποδέσμευσης νιτρικών μορφών (ή ελεγχόμενης αποδέσμευσης/με ενσωματωμένους παρεμποδιστές νιτροποίησης ή ουρεάσης) το ποσοστό αυτό μπορεί να ανέρχεται στο 40%. Διευκρινίζεται ότι στην κατηγορία αυτή δεν περιλαμβάνονται τα αμμωνιακά λιπάσματα ή η ουρία.
Αρδευτικά δίκτυα
Σύμφωνα με την Οδηγία 2000/60 ΕΚ (Κανονιστική Απαίτηση Διαχείρισης ΚΑΔ 1) οι γεωργοί που αρδεύουν τις καλλιέργειές τους θα πρέπει να τηρούν τις διαδικασίες έγκρισης χρήσης νερού προς άρδευση. Οι γεωργοί, οι οποίοι κάνουν χρήση των αρδευτικών δικτύων των Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ, ΓΟΕΒ, Τοπικές Επιτροπές Άρδευσης, Προσωρινές Διοικούσες Επιτροπές, ΑΟΣΑΚ, Οργανισμός Κωπαΐδας) ή των δήμων, οφείλουν να τηρούν τον σχετικό κανονισμό λειτουργίας του αντίστοιχου ΟΕΒ ή δήμου και να προσκομίζουν σχετική βεβαίωσή του σε περίπτωση που τους ζητηθεί από τις ελεγκτικές αρχές.
Αν διαθέτουν ιδιωτική υδροληψία για την άρδευση των αγροτεμαχίων τους, θα πρέπει να τηρούν τις διαδικασίες του παράγωγου δικαίου του νόμου 3199/2003, για την αδειοδότηση της υδροληψίας.
Προστασία και ποιότητα εδάφους
ΚΠΓΚ 5 «Διαχείριση της κατεργασίας του εδάφους για τη μείωση του κινδύνου υποβάθμισης και διάβρωσης του εδάφους, λαμβάνοντας υπόψιν, μεταξύ άλλων, την κλίση του εδάφους»:
Οι γεωργοί, ανάλογα με την κατάσταση των αγροτεμαχίων, υποχρεούνται να εφαρμόζουν κατά περίπτωση τα ακόλουθα:
α. Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 6% και έως 12% να οργώνουν τα αγροτεμάχια κατά τις ισοϋψείς ή διαγώνια.
β. Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 12% να αφήνουν κάθετα στην κλίση ακαλλιέργητες ζώνες ανάσχεσης πλάτους 5 μέτρων σε απόσταση 40 μέτρων μεταξύ τους. Οι υποχρεώσεις αυτές είναι δυνατόν να εφαρμόζονται συλλογικά, φτάνει τα αγροτεμάχια να εφάπτονται. Μπορούν δε να καλύπτονται εν όλω ή εν μέρει από ήδη υπάρχουσες αναβαθμίδες, αναχώματα και νησίδες φυσικής βλάστησης/άγριας ζωής.
γ. Σε αγροτεμάχια αρόσιμων καλλιεργειών με κλίση μεγαλύτερη του 15% απαγορεύεται η άροση από τη 01/11 εκάστου έτους έως και τις 15/03 του επόμενου έτους.
δ. Η άρδευση δεν επιτρέπεται να γίνεται με τη μέθοδο της κατάκλισης.
ε. Να μην καταστρέφουν τις ξερολιθιές, τα αναχώματα και τα φυσικά πρανή στα όρια των αγροτεμαχίων.
Τα αγροτεμάχια με αναβαθμίδες εξαιρούνται από την εφαρμογή του προτύπου, καθώς δεν διατρέχουν κίνδυνο διάβρωσης.
ΚΠΓΚ 6 «Ελάχιστη κάλυψη του εδάφους για την αποφυγή ακάλυπτων εδαφών σε περιόδους που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες»:
Προς αποφυγή της διάβρωσης και για τη διατήρηση της γονιμότητας των εδαφών, οι γεωργοί υποχρεούνται να εφαρμόζουν κατά περίπτωση τα ακόλουθα:
α. Στα αγροτεμάχια με αρόσιμες καλλιέργειες να υπάρχει φυτική κάλυψη κατ’ ελάχιστο την περίοδο από τις 15/11 εκάστου έτους έως και τις 05/03 του επόμενου έτους. Ωστόσο, εφόσον απαιτείται να γίνει προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη εαρινή καλλιέργεια, ο παραγωγός δύναται να διακόψει την εδαφοκάλυψη πριν από τη λήξη του ως άνω διαστήματος, λαμβανομένου υπόψη ότι το χρονικό διάστημα έως την εαρινή σπορά δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τέσσερις εβδομάδες. Η κάλυψη του εδάφους, στην περίπτωση που δεν υπάρχει καλλιέργεια, επιτυγχάνεται με φυτικά υπολείμματα ή/και με αυτοφυή βλάστηση ή/και με την εφαρμογή άλλης πρακτικής ισοδυνάμου αποτελέσματος, δηλαδή προστασίας του εδάφους κατά την προαναφερθείσα ευαίσθητη περίοδο.
β. Στα αγροτεμάχια μονίμων καλλιεργειών με κλίση πάνω από 10% να υπάρχει φυτική κάλυψη κατ’ ελάχιστο την περίοδο από τις 15/11 εκάστου έτους έως και τις 05/03 του επόμενου έτους. Η κάλυψη του εδάφους μπορεί να γίνεται με συγκαλλιέργεια, φυτικά υπολείμματα ή/και με αυτοφυή βλάστηση ή/και με την εφαρμογή άλλης πρακτικής ισοδυνάμου αποτελέσματος.
ΚΠΓΚ 7 «Αμειψισπορά σε αρόσιμη γη εκτός από καλλιέργειες που καλλιεργούνται κάτω από το νερό»:
Το εν λόγω πρότυπο έχει στόχο την αειφορική διαχείριση των εδαφών των αρόσιμων καλλιεργειών, εκτός των ορυζώνων, και στις εκμεταλλεύσεις με αροτραίες καλλιέργειες άνω των 10 εκταρίων, οι γεωργοί υποχρεούνται, λαμβάνοντας υπόψη τις εξαιρέσεις, να τηρούν τα ακόλουθα:
α. Να εφαρμόζουν κάθε χρόνο αμειψισπορά με εναλλαγή καλλιεργειών από διαφορετικά βοτανικά γένη τουλάχιστον στο 1/3 της αρόσιμης έκτασης της εκμετάλλευσης, ώστε εντός τριών καλλιεργητικών περιόδων κάθε αγροτεμάχιο με αροτραία καλλιέργεια να έχει καλλιεργηθεί με τουλάχιστον δύο κύριες καλλιέργειες διαφορετικών βοτανικών γενών. Από την παραπάνω υποχρέωση εξαιρούνται οι πολυετείς καλλιέργειες, τα αγρωστώδη και άλλα ποώδη κτηνοτροφικά φυτά, καθώς και η γη υπό αγρανάπαυση.
β. Εναλλακτικά, στις περιπτώσεις που σε κάποιο αγροτεμάχιο ανελλιπώς για τρία χρόνια, μετά τη συγκομιδή της κύριας καλλιέργειας, σπέρνεται ενδιάμεση, ως δευτερεύουσα καλλιέργεια με γένος διαφορετικό από την κύρια, καλύπτοντας το χρονικό διάστημα έως την επόμενη σπορά της κύριας καλλιέργειας και κατ’ ελάχιστο από τις 15/11 εκάστου έτους έως και τις 05/03 του επόμενου έτους, το χρονικό περιθώριο αλλαγής της κύριας καλλιέργειας στο αγροτεμάχιο επεκτείνεται από τρία σε τέσσερα χρόνια. Εφόσον απαιτείται να γίνει προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη εαρινή καλλιέργεια, ο παραγωγός δύναται να διακόψει την ενδιάμεση καλλιέργεια πριν από τη λήξη του ως άνω διαστήματος, δηλαδή πριν από τις 05/03, λαμβανομένου υπόψη ότι το χρονικό διάστημα έως την εαρινή σπορά, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τέσσερις εβδομάδες.
γ. Η υποχρέωση αμειψισποράς συνδέεται με το αγροτεμάχιο, ακόμα και αν αυτό δηλώνεται στην ΕΑΕ διαφορετικών δικαιούχων από έτος σε έτος.
Από τα παραπάνω εξαιρούνται:
α. Οι εκτάσεις που καλλιεργούνται εξ ολοκλήρου με καλλιέργειες κάτω από το νερό για σημαντικό μέρος του έτους ή για σημαντικό μέρος του κύκλου καλλιέργειας.
β. Οι εκμεταλλεύσεις στις οποίες ποσοστό μεγαλύτερο του 75% της αρόσιμης γης τους:
✱ Χρησιμοποιείται για την παραγωγή αγρωστωδών ή λοιπών ποωδών κτηνοτροφικών φυτών.
✱ Καλλιεργείται με ψυχανθή.
✱ Χρησιμοποιείται ως γη υπό αγρανάπαυση.
✱ Αποτελεί συνδυασμό των ανωτέρω χρήσεων.
γ. Οι εκμεταλλεύσεις στις οποίες ποσοστό μεγαλύτερο του 75% της επιλέξιμης γεωργικής έκτασης:
✱ Αποτελεί μόνιμο βοσκότοπο.
✱ Χρησιμοποιείται για την παραγωγή αγρωστωδών ή λοιπών ποωδών κτηνοτροφικών φυτών – καλλιεργείται με καλλιέργειες κάτω από νερό για σημαντικό μέρος του έτους ή για σημαντικό μέρος του κύκλου καλλιέργειας.
✱ Αποτελεί συνδυασμό των ανωτέρω χρήσεων.
δ. Οι εκτάσεις των αγροτεμαχίων που έχουν πιστοποιηθεί ως βιολογικές σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2018/848.
➥ Για το έτος υποβολής αιτήσεων ΟΣΔΕ 2023, κατά παρέκκλιση των ανωτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 1 του Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2022/1317 της Επιτροπής, οι δικαιούχοι δύνανται να μην εφαρμόσουν την υποχρέωση της αμειψισποράς.
Τις επόμενες ημέρες θα ακολουθήσει το 2ο μέρος του αφιερώματος
