Ενόψει της νέας γαλακτικής περιόδου, αλλά και του καθορισμού των τιμών, η αγωνία των αιγοπροβατοτρόφων παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Οι ίδιοι αναζητούν μία χαραμάδα αισιοδοξίας, ώστε να ανακοπούν η πτωτική πορεία του κλάδου και η φυγή από το επάγγελμα.
Όχι άλλο γάλα χαμένο…
Σιτηρέσια και σύγχρονες μέθοδοι εκτροφής και διαχείρισης για μία βιώσιμη και παραγωγική μονάδα
της Μαρίας Αντωνίου
Eνας από τους σημαντικότερους κλάδους της κτηνοτροφίας για τη χώρα και την πρωτογενή παραγωγή αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα από τη συμπίεση των τιμών, όταν παράλληλα το κόστος, ιδιαίτερα για τον τομέα της γαλακτοπαραγωγής, παραμένει σε δυσανάλογα επίπεδα, καθιστώντας ασύμφορη πολλές φορές τη διατήρηση μίας μονάδας.
Το αφιέρωμα της «ΥΧ» έχει στόχο να αναδείξει τις παραγωγικές δυνατότητες που υπάρχουν «μέσα στη στάνη» μέσω των σύγχρονων συστημάτων εκτροφής και αναπαραγωγής, που διασφαλίζουν την ευζωία των ζώων, τις καλύτερες αποδόσεις τους, αλλά και τη βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων. Μία παραγωγική εκμετάλλευση που αξιοποιεί τις δυνατότητες που παρέχονται σε επίπεδο εκτροφής, αναπαραγωγής και διασύνδεσης με την αγορά, μπορεί να μετατραπεί σε βιώσιμη και κερδοφόρα, κάτι που μεταφράζεται και σε ένα δικαιότερο εισόδημα για τον παραγωγό.
Στις σελίδες που ακολουθούν, η «ΥΧ» φιλοξενεί άρθρα επιστημόνων για τη διαχείριση μιας μονάδας εκτροφής αιγοπροβάτων, την ορθή αναπαραγωγική διαχείριση των ζώων, τη συμβολή της γενετικής επιλογής για την υγεία τους, αλλά και συμβουλές ως προς τα σιτηρέσια που πρέπει να ακολουθούνται, αναλόγως του παραγωγικού σταδίου που βρίσκονται.
Η προβατοτροφία στην Ελλάδα.
Eπιχειρηματική επιλογή ή λύση ανάγκης;
«Αν δεν μάθεις γράμματα θα σε στείλω για τσομπάνη». Επί σειρά γενεών αυτή η δήλωση υπήρξε μία από τις συχνότερες, αδιαμφισβήτητης σοβαρότητας απειλές που επιστράτευαν οι γονείς για να επαναφέρουν τα παιδιά τους στον δρόμο προς τις σπουδές και την κακώς νοούμενη κοινωνική καταξίωση.
Δεν έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε, όμως ήταν αρκετά ώστε να αναπτυχθεί ένα κοινωνικό θέσφατο, σύμφωνα με το οποίο το επάγγελμα του προβατοτρόφου είναι μία από τις τελευταίες λύσεις (πιθανώς και αναγκαίο κακό) για κάποιον που δεν έχει τις δεξιότητες, τη δυνατότητα ή την ευκαιρία να απασχοληθεί σε κάποιο άλλο επάγγελμα.
Η προοπτική της απασχόλησης σε ένα ιδιαίτερα δύσκολο και απαιτητικό επάγγελμα, που απαιτεί αδιάλειπτη φυσική παρουσία και σωματική καταπόνηση καθώς και την παραμονή στην ύπαιθρο, μακριά από τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες που προσφέρει ένα αστικό περιβάλλον, σε συνδυασμό με μία άτυπη κοινωνική περιθωριοποίηση, καθιστούν το σενάριο αυτό μάλλον τιμωρητικό και πέρα από κάθε προσδοκία επαγγελματικής καταξίωσης για έναν νέο άνθρωπο.
Η διαφαινόμενη απαξίωση απέναντι στο επάγγελμα με την πιο μακροχρόνια παράδοση σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια και με τη σημαντικότερη συμβολή στην επιβίωση του γένους είναι εμφανής, αλλά ταυτόχρονα και παράδοξη, καθώς η γαλακτοπαραγωγός προβατοτροφία εξακολουθεί να είναι ο σημαντικότερος κλάδος της κτηνοτροφίας στη χώρα και ένας από τους σημαντικότερους της πρωτογενούς παραγωγής.
Η ξεχωριστή της σημασία αποδίδεται στην πλήρη συμβατότητά της με τις ιδιαίτερες εδαφοκλιματικές συνθήκες της χώρας, αλλά και με άλλους πολιτισμικούς και κοινωνικοοικονομικούς παράγοντες που επηρεάστηκαν από αυτήν, αλλά και καθόρισαν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της άσκησης και της μακρόβιας επιβίωσής της. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ετήσια παραγωγή πρόβειου γάλακτος στην Ελλάδα ανέρχεται περίπου στους 730.000 τόνους που παράγονται από περίπου 6,9 εκατομμύρια πρόβατα (FAOSTAT, 2017) και φέρνουν τη χώρα στην πρώτη θέση σε ό,τι αφορά στην παραγωγή πρόβειου γάλακτος και στη δεύτερη θέση σε αριθμό προβάτων γαλακτοπαραγωγικής κατεύθυνσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε ό,τι αφορά την παραγωγή τυροκομικών προϊόντων από πρόβειο γάλα, η χώρα βρισκόταν στην πρώτη θέση παγκοσμίως με μία συνολική παραγωγή περίπου 125.000 τόνων σύμφωνα με τα στοιχεία του FAOSTAT για το έτος 2014.
Σήμερα, το καίριο ερώτημα για την κατανόηση των προοπτικών της ελληνικής προβατοτροφίας είναι σε ποιον βαθμό στις μέρες μας εξακολουθεί να αποτελεί μία επιβεβλημένη διέξοδο απασχόλησης (λύση ανάγκης) ή μία συνειδητή, προσεκτικά μελετημένη επιχειρηματική επιλογή. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα αποτελεί την κύρια συνιστώσα για να αποφανθεί κάποιος για το μέλλον της ελληνικής
προβατοτροφίας.
Σε κάθε περίπτωση, η αναδιάρθρωση της προβατοτροφίας είναι πλέον επιτακτική και πρέπει να στηριχτεί σε τρεις βασικούς άξονες που περιλαμβάνουν i) τον καθορισμό των στόχων ανάλογα με το σύστημα εκτροφής ii) τη διασφάλιση των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη του κλάδου, σύμφωνα με τους στόχους που έχουν τεθεί και iii) την αύξηση της κερδοφορίας και την οικονομική βιωσιμότητα των προβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων.
Βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της προβατοτροφίας είναι ο εκσυγχρονισμός των μεταποιητικών μονάδων, η ενσωμάτωση της καινοτομίας και η καθολική εφαρμογή των κατάλληλων μεταποιητικών διαδικασιών για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της σταθερά υψηλής ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων με σεβασμό στην παράδοση.
Άξονας 1: Καθορισμός των στόχων ανάλογα με την παραγωγική κατεύθυνση και το σύστημα εκτροφής
Τα τελευταία χρόνια, η διατροφική κουλτούρα, αλλά και η αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών μεταβάλλεται διαρκώς. Η εύκολη και γρήγορη διακίνηση προϊόντων, η μετακίνηση πληθυσμών μέσω του τουρισμού, αλλά και της μετανάστευσης, η υιοθέτηση διατροφικών συνηθειών, καταναλωτικών τάσεων και συμπεριφορών υγείας που άπτονται της διατροφής, καθώς και οι διαρκώς εντεινόμενες προκλήσεις τόσο στη ζωική παραγωγή γενικά όσο και στην προβατοτροφία ειδικά, αναδεικνύουν τις νέες τάσεις και τις προκλήσεις των αγορών, επαναπροσδιορίζουν τις καταναλωτικές συμπεριφορές και αναπροσαρμόζουν τα συστήματα εκτροφής και τους παραγωγικούς στόχους της προβατοτροφίας.
Λαμβάνοντας υπόψη την παρούσα συγκυρία κατά την οποία η τιμή του πρόβειου γάλακτος έχει μειωθεί δραματικά, η προσοχή πρέπει να αρχίσει να στρέφεται στην αναζήτηση νέων αγορών, αλλά και εναλλακτικών τρόπων αξιοποίησης όχι μόνο του γάλακτος, αλλά και του πρόβειου κρέατος.
Προς αυτή την κατεύθυνση, η σύναψη διακρατικών εμπορικών συμφωνιών, η σύνδεση του τουρισμού με τα παραγόμενα προϊόντα και η ανάπτυξη του αγροτουρισμού μπορούν να προσδώσουν την απαραίτητη δυναμική εξωστρέφειας του κλάδου.
Επιπλέον, η παραγωγή καινοτόμων προϊόντων γάλακτος και κρέατος και η προστασία των ήδη υπαρχόντων προϊόντων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) είναι επιβεβλημένες όχι μόνο για την κάλυψη των απαιτήσεων του σύγχρονου καταναλωτή, αλλά και για τη διατήρηση της ταυτότητας των προϊόντων.
Άξονας 2: Διασφάλιση των προϋποθέσεων για την ανάπτυξη της προβατοτροφίας σύμφωνα με τους στόχους που έχουν τεθεί
Οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της προβατοτροφίας είναι:
✱ Η διαμόρφωση και εφαρμογή ενός σαφούς και ευέλικτου νομικού πλαισίου για την ίδρυση, την αδειοδότηση και τη λειτουργία των προβατοτροφικών
εκμεταλλεύσεων.
✱ Η ανάπτυξη συλλογικών οργάνων (π.χ. ενώσεις και ομάδες παραγωγών) και η ενιαία θεσμική εκπροσώπησή τους για τη σύνταξη και κατάθεση ενός κοινά αποδεκτού σχεδίου ανασυγκρότησης του κλάδου.
✱ Ο στρατηγικός σχεδιασμός για την βιώσιμη ανάπτυξη του κλάδου μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα με τη συμμετοχή όλων των φορέων που εμπλέκονται στις αλυσίδες αξίας του γάλακτος και του κρέατος.
✱ Η κινητροδότηση νέων κτηνοτρόφων για την ενίσχυση της επιλεξιμότητας του επαγγέλματος και την ηλικιακή ανανέωση του ανθρώπινου δυναμικού. Για τον σκοπό αυτόν, απαραίτητη είναι η προβολή του επαγγέλματος ως μία υπό συνθήκες επικερδής επιχειρηματική δραστηριότητα και η ενημέρωση σχετικά με τη δομή, την οργάνωση και τις ιδιαιτερότητες του κλάδου. Επίσης, επιβάλλεται η θεωρητική και η πρακτική εκπαίδευση στις αρχές της ορθής κτηνοτροφικής πρακτικής, καθώς και σε θέματα ζωοτεχνικής και οικονομικής διαχείρισης των εκτροφών.
✱ Η ανάπτυξη και η αξιοποίηση κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων για την ανάπτυξη του κλάδου και η διαβαθμισμένη σύνδεση των επιχορηγήσεων με την ποιότητα και την ποσότητα του παραγόμενου προϊόντος (γάλα και κρέας), ανάλογα με το σύστημα εκτροφής.
✱ Η εξυγίανση του ζωικού κεφαλαίου, η θεσμοθέτηση νέων και η τήρηση των ήδη υπαρχόντων κανόνων που αφορούν στη διακίνηση ζώων και στα μέτρα πρόληψης και ελέγχου των νοσημάτων.
✱ Η αποτελεσματική λειτουργία των μηχανισμών ελέγχου των ισοζυγίων γάλακτος και κρέατος και η υιοθέτηση μηχανισμών ιχνηλασιμότητας που θα πιστοποιούν την προέλευση του πρόβειου γάλακτος και κρέατος και των προϊόντων που προέρχονται από αυτά, σε όλα τα στάδια της παραγωγικής διαδικασίας.
✱ O εκσυγχρονισμός των μεταποιητικών μονάδων, η ενσωμάτωση της καινοτομίας και η καθολική εφαρμογή των κατάλληλων μεταποιητικών διαδικασιών για την διασφάλιση της ασφάλειας και της σταθερά υψηλής ποιότητας των παραγόμενων προϊόντων με σεβασμό στην παράδοση.
✱ Η ανάδειξη των κοινωνικών και πολιτισμικών προεκτάσεων του επαγγέλματος για την ευρύτερη αποδοχή του από το κοινωνικό σύνολο.
✱ Η λήψη των κατάλληλων μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος και την αποτελεσματικότερη διαχείριση των βοσκότοπων.
✱ Η χρηματοδότηση βασικής, αλλά κυρίως εφαρμοσμένης έρευνας με προσανατολισμό την επίλυση των κυριότερων προβλημάτων του κλάδου, αλλά και την ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των παραγόμενων προϊόντων.
Άξονας 3: Αύξηση της κερδοφορίας και ενίσχυση της οικονομικής βιωσιμότητας των προβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων
Ιδιαίτερα τα τελευταία δύο χρόνια το κόστος παραγωγής τόσο του γάλακτος όσο και του κρέατος σε πολλές περιπτώσεις υπερβαίνει την τιμή πώλησής τους σε επίπεδο παραγωγού. Για την αύξηση της κερδοφορίας απαραίτητη είναι η μείωση του κόστους παραγωγής παράλληλα με την αύξηση της παραγωγικότητας των ζώων.
Η μείωση του κόστους παραγωγής μπορεί να επιτευχθεί με:
✱ Τον καταρτισμό ορθολογικών διατροφικών προγραμμάτων που θα εξειδικεύονται ανάλογα με το σύστημα εκτροφής, την παραγωγική κατεύθυνση και την παραγωγικότητα των ζώων.
✱ Την αποτελεσματικότερη διαχείριση των βοσκότοπων και τον περιορισμό του φαινομένου της υπερβόσκησης.
✱ Την υποστήριξη της φυτικής παραγωγής και την αποτελεσματικότερη σύνδεσή της με τη ζωική παραγωγή.
✱ Τη διασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου υγείας και ευζωίας για τα ζώα.
✱ Τη μείωση του ρυθμού αντικατάστασης των ζώων.
✱ Τη μείωση του κόστους χρησιμοποίησης ενέργειας (π.χ. αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας).
✱ Τη χρησιμοποίηση εξειδικευμένου προσωπικού και την εκπαίδευσή του για την αποτελεσματικότερη διαχείριση του ζωικού κεφαλαίου.
✱ Την υιοθέτηση των αρχών και την αξιοποίηση των εργαλείων της κτηνοτροφίας ακριβείας.
Η αύξηση της παραγωγικότητας μπορεί να επιτευχθεί με:
✱ Την ποιοτική και ποσοτική βελτίωση της διατροφής, ώστε να καλύπτονται πλήρως οι θρεπτικές ανάγκες των ζώων.
✱ Την αποτελεσματικότερη αναπαραγωγική διαχείριση (π.χ. ορμονικός συγχρονισμός οίστρων, πρώιμη διάγνωση της κυοφορίας με τη χρήση υπερηχοτομογράφου).
✱ Την εξασφάλιση των κατάλληλων υποδομών (εγκαταστάσεις και μηχανολογικός εξοπλισμός).
✱ Την εφαρμογή κατάλληλων μέτρων προληπτικής υγιεινής.
✱ Την πρόληψη επιζωοτιών και τον έλεγχο κρίσιμων ενδημικών νοσημάτων (π.χ. προϊούσα πνευμονία, παραφυματίωση, τρομώδης νόσος).
✱ Τον εκσυγχρονισμό των εκτροφών και την εφαρμογή καινοτόμων μεθόδων εκτροφής.
✱ Την επιλογή των καταλληλότερων ζώων σε επίπεδο εκτροφής και τη γενετική βελτίωση του πληθυσμού σε επίπεδο φυλής. Στην περίπτωση αυτή τα επιθυμητά χαρακτηριστικά καθορίζονται σύμφωνα με την παραγωγική κατεύθυνση και ανάλογα με το σύστημα εκτροφής και ακολουθεί ένα πρόγραμμα ελεγχόμενων διασταυρώσεων ή τεχνητής σπερματέγχυσης για τη διάχυση του γενετικού υλικού. Απαραίτητη κρίνεται η διατήρηση των σπάνιων φυλών, καθώς και η ανάδειξη και η εν γένει βελτίωση των εγχώριων φυλών ώστε να συνδεθούν με την παραγωγή ΠΟΠ και ΠΓΕ γαλακτοκομικών προϊόντων.
Η προβατοτροφία είναι ένα σπουδαίο επάγγελμα για να χαρακτηριστεί ως λύση ανάγκης. Είναι ένα επάγγελμα απόλυτα ενταγμένο στον παραγωγικό ιστό της χώρας, που συντηρείται από θαρραλέους ακρίτες της επαρχίας, θεματοφύλακες μίας μακραίωνης κτηνοτροφικής παράδοσης και ιστορίας στη χώρα μας.
Σήμερα, είναι εμφανής η ανάγκη να εξελιχθεί σε μία επιλέξιμη επιχειρηματική δραστηριότητα συμβατή με τις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας. Προς αυτή την κατεύθυνση, οι αδυναμίες του κλάδου είναι γνωστές, όπως γνωστά είναι και τα διαρθρωτικά μέτρα που τις θεραπεύουν. Ο στρατηγικός σχεδιασμός και οι γενναίες πολιτικές αποφάσεις είναι που χρειάζονται.
«Ζώο που δεν αναπαράγεται… δεν παράγει»
|
Γενετική επιλογή για την παραγωγή ζώων
ανθεκτικών σε νοσήματα
της Λουκίας Αικατερινιάδου, τακτικής ερευνήτριας
στο Ινστιτούτο Κτηνιατρικών Ερευνών του ΕΛΓΟ-Δήμητρα
Η εφαρμογή της γενετικής επιλογής έχει επιφέρει σημαντικές βελτιώσεις στον εγχώριο πληθυσμό προβάτων, με αποτέλεσμα να είμαστε πλέον σε θέση να διακρίνουμε ζώα ελληνικών φυλών με άριστες αποδόσεις. Τα ζώα αυτά αποτελούν εν δυνάμει άριστο εξαγώγιμο προϊόν, το οποίο θα μπορούσε να αποτελεί σημαντικό εισόδημα για τον κτηνοτρόφο. Ωστόσο, η εξαγωγή τέτοιων ζώων δεν είναι δυνατή λόγω της παρουσίας στη χώρα μας νοσημάτων, όπως η προϊούσα πνευμονία του προβάτου.
Άμεση προτεραιότητα είναι η εφαρμογή καινοτόμου συστήματος διαχείρισης αιγοπροβατοτροφικών εκμεταλλεύσεων για την παραγωγή ζώων γενετικά ανθεκτικών σε συγκεκριμένα νοσήματα. Δυστυχώς, δεν έχει δοθεί η πρέπουσα σημασία για την παραγωγή ζώων ανθεκτικών σε σημαντικές νόσους των προβάτων και αιγών, όπως η τρομώδης νόσος (scrapie) και η προϊούσα πνευμονία (MAEDI-VISNA). Οι συγκεκριμένες νόσοι επιφέρουν σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις στους παραγωγούς λόγω αυξημένης θνησιμότητας και σημαντικές επιδράσεις στα παραγωγικά χαρακτηριστικά. Η μεθοδολογία είναι α) η ανεύρεση γονότυπων που συνδέονται με ανθεκτικότητα στην τρομώδη νόσο και β) ο έλεγχος και δραστικός περιορισμός (εξαφάνιση) της προϊούσας πνευμονίας για τη δημιουργία μονάδων με την παράλληλη ανεύρεση γονότυπων του γονιδίου TMEM154 που συνδέονται με ανθεκτικότητα/ευαισθησία στη νόσο.
Θεωρούμε ότι η υλοποίηση και ολοκλήρωση ενός τέτοιου έργου θα συμβάλει στην επίλυση ενός σημαντικού προβλήματος της ελληνικής κτηνοτροφίας με τη δημιουργία κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ανθεκτικών στην τρομώδη νόσο και ελεύθερων στην προϊούσα πνευμονία, ώστε να μπορέσει να πραγματοποιηθεί ένα πρόγραμμα αύξησης των ανθεκτικών γονοτύπων και πρόληψης των νοσημάτων.
Η παραγωγή γάλακτος από εκτροφές με ζώα απαλλαγμένα από αυτές τις νόσους και θωρακισμένα λόγω της γενετικής ανθεκτικότητας που θα διαθέτουν σε αυτές θα συμβάλει καθοριστικά στη σταθεροποίηση και στη βελτίωση των εκτροφών και της παραγωγικότητάς τους, καθώς και στην παραγωγή υψηλότερης ποιότητας και προστιθέμενης αξίας γαλακτοκομικών προϊόντων. Επιπρόσθετα, η πώλησή τους θα επιφέρει ένα επιπλέον εισόδημα στους συγκεκριμένους παραγωγούς.
Η διατροφή των αιγοπροβάτων κατά το κρίσιμο διάστημα πριν από τη γέννα
του Απόστολου Μαραντίδη, διδάκτορα Ζωικής Παραγωγής στο ΑΠΘ, ζωοτέχνη – διατροφολόγου
Η περίοδος πριν από τις γέννες αποτελεί τη σημαντικότερη για τη διατροφή των προβατίνων και των αιγών, καθώς συνδέεται άμεσα με το ύψος και τη διάρκεια της γαλακτοπαραγωγής για τη νέα γαλακτική περίοδο, ενώ καθορίζει απόλυτα και την κερδοφορία της μονάδας. Το διάστημα αυτό εμπειρικά ξεκινούσε όταν τα έγκυα ζώα κατέβαζαν μαστό, αλλά πλέον στα ζώα με βελτιωμένες αποδόσεις, το διάστημα αυτό είναι πολύ μικρό για να προλάβουν να προετοιμαστούν κατάλληλα. Στην πράξη, οι περισσότεροι κτηνοτρόφοι ξεκινούν τη χορήγηση μείγματος τον τελευταίο μήνα πριν από τις γέννες, αλλά και πάλι έχει αποδειχτεί πως ούτε αυτή η πρακτική καλύπτει πλήρως τις ανάγκες των ζώων.
Ακόμα ένας παράγοντας που κρατάει ακόμη πιο χαμηλά το κοπάδι είναι η εξαντλητική πρακτική συντήρησής του το προηγούμενο διάστημα με αποκλειστική βοσκή και άσπαστους καρπούς, όπως καλαμπόκι ή κριθάρι. Για κοπάδια υψηλών αποδόσεων, το απαραίτητο διάστημα προετοιμασίας προσδιορίζεται στον ενάμιση μήνα πριν από τις γέννες και μάλιστα με την προϋπόθεση ότι το κοπάδι δεν είχε εξαντληθεί νωρίτερα, ούτως ώστε να προλάβει να προετοιμαστεί επαρκώς. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι κατά την περίοδο αυτή, η τροφή προορίζεται:
✱ Για την καθημερινή συντήρηση της εγκύου, δηλαδή για να ζει και να κινείται το ζώο.
✱ Για την ανάπτυξη των εμβρύων.
✱ Για την αποθήκευση θρεπτικών συστατικών στο σώμα της εγκύου (αποθήκες του οργανισμού), με μια διεργασία που ονομάζεται αναβολισμός κυοφορίας, απαραίτητη ώστε να ανταπεξέλθει η μητέρα στις ανάγκες της γαλακτοπαραγωγής.
✱ Για την ανάπτυξη του μαστού, συνήθως προς το τελευταίο 20ήμερο της εγκυμοσύνης.
Ορισμένες συμβουλές διατροφής κατά την περίοδο της προετοιμασίας:
✱ Το μείγμα που χορηγείται θα πρέπει να περιέχει όλες τις ζωοτροφές που θα βρίσκονται αργότερα και στο μείγμα της γαλακτοπαραγωγής, τηρώντας όμως διαφορετικές αναλογίες.
✱ Οι ποσότητες αυτού του μείγματος θα πρέπει να ξεκινήσουν από περίπου μισό κιλό ανά ζώο την ημέρα και να ανεβαίνουν σταδιακά, μέχρι την έναρξη των τοκετών.
✱ Αντίστοιχα σταδιακά θα πρέπει να αυξάνεται και η χορήγηση σανού μηδικής (τριφύλλι).
✱ Αντιθέτως, το άχυρο θα πρέπει να δίνεται σε περιορισμένη ποσότητα, καθώς η αυξημένη χορήγησή του εντείνει τη συχνότητα εμφάνισης πρόπτωσης κόλπου.
✱ Όλες οι ζωοτροφές που χορηγούνται θα πρέπει πλέον να είναι άριστης ποιότητας.
✱ Υπερβολική χορήγηση θρεπτικών συστατικών μπορεί να προκαλέσει πρόωρη αύξηση του μαστού, με κίνδυνο εμφάνισης μαστίτιδας ακόμη και πριν από τη γέννα.
✱ Τον τελευταίο μήνα διακόπτεται η βοσκή, ούτως ώστε τα ζώα να μπορέσουν να κρατήσουν δυνάμεις, να προσαρμοστούν στο σιτηρέσιο και να μπουν στη ρουτίνα της νέας γαλακτικής περιόδου.
| Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα» την Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου |
