Οι καραντίνες, το κλείσιμο των συνόρων και οι «αγορές πανικού» στις οποίες επιδίδονται όχι μόνο οι καταναλωτές, αλλά και μεμονωμένα κράτη ή μεγάλες επιχειρήσεις διακίνησης αγροτικών προϊόντων υπό τον φόβο του κορωνοϊού φέρνουν πιο κοντά το ενδεχόμενο πληθωρισμού στις τιμές των τροφίμων, ακόμα και αν η επάρκεια σε είδη πρώτης ανάγκης, όπως τα σιτηρά, μοιάζει, βάσει των παγκόσμιων αποθεμάτων, εξασφαλισμένη.
Αυτό υποστηρίζει ο Abdolreza Abbassian, ένας εκ των κορυφαίων αναλυτών και οικονομολόγων του FAO, καλώντας τους ηγέτες, αλλά και όλους τους εμπλεκόμενους στην εφοδιαστική αλυσίδα να επιδείξουν σύνεση και μεγάλη προσοχή στη διαχείριση της κατάστασης.
«Δεν χρειάζονται παρά μερικές μαζικές αγορές υπό το κράτος πανικού από μεγάλους εισαγωγείς ή από κυβερνήσεις για να πυροδοτηθεί μια κρίση», δηλώνει ο κ. Abbassian στο Reuters, συμπληρώνοντας ότι «ουσιαστικά δεν μιλάμε για ένα πρόβλημα προσφοράς, αλλά για μια αλλαγή στάσης και συμπεριφοράς απέναντι στην επισιτιστική ασφάλεια». «Για παράδειγμα, τι θα συμβεί, αν ορισμένοι μεγάλοι χονδρέμποροι φοβηθούν ότι δεν θα είναι σε θέση να διασφαλίσουν φορτώσεις σιταριού ή ρυζιού τον Μάιο ή τον Ιούνιο; Kάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια παγκόσμια κρίση προσφοράς», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά.
Τα λεγόμενα του κ. Abbrasian απηχούν τις θέσεις του FAO που, προ ολίγων ημερών, εξέδωσε ένα εκτενές κείμενο όπου, με τη μορφή ερωτοαπαντήσεων, επιχειρεί μια πρώτη αξιολόγηση των επιπτώσεων που έχουν ο κορωνοϊός και τα μέτρα που λαμβάνονται για τον περιορισμό του στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Μεταξύ άλλων, ο Οργανισμός αναφέρει ότι οι παγκόσμιες αγορές τροφίμων παρουσιάζονται για την ώρα ισορροπημένες, ωστόσο σημειώνει την αναταραχή που έχει προκληθεί «στην περίπτωση των logistics, στη διακίνηση, καθώς και τις επιπτώσεις στον τομέα της κτηνοτροφίας», συμπληρώνοντας ότι τα προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα ως αποτέλεσμα των παραπάνω αναμένεται να ενταθούν τον Απρίλιο και τον Μάιο.
Πρόβλημα η έλλειψη εργατικών χεριών
Σύμφωνα με τον FAO, τα αποθέματα σιτηρών κρίνονται ικανοποιητικά και οι προοπτικές για το σιτάρι και άλλες σημαντικές βασικές καλλιέργειες για το 2020 είναι θετικές, ωστόσο, θεωρεί πιθανές τις μειώσεις στην παραγωγή των φρούτων και των λαχανικών, έστω κι αν κάτι τέτοιο δεν έχει παρατηρηθεί ακόμη.
Δεν αποκλείει, επίσης, οι περιορισμοί στις μεταφορές και τα μέτρα καραντίνας να έχουν αντίκτυπο στην παραγωγικότητα των αγροτών και κάνει ειδική αναφορά στην έλλειψη εργατικών χεριών, η οποία μπορεί να «επηρεάσει την παραγωγή, ιδιαίτερα σε καλλιέργειες έντασης εργασίας, και τη μεταποίηση».
«Οι αγορές τροφίμων δεν έχουν ‘‘ανοσία’’ σε τέτοιες καταστάσεις», τονίζει ο Οργανισμός, επικαλούμενος την τελευταία πρόβλεψη του ΟΟΣΑ, ο οποίος εκτιμά ότι η παγκόσμια ανάπτυξη το 2020, λόγω της πανδημίας, μπορεί να μην ξεπεράσει το 1,5% από 2,4% που ανέμενε στις αρχές Μαρτίου. «Δεδομένης την πολυπλοκότητας της αλυσίδας αξίας των τροφίμων και της σημασίας του εμπορίου και των μεταφορών, ο κλάδος μπορεί, τελικά, να καταστεί εξαιρετικά ευάλωτος», προειδοποιεί.
Στη δέσμη των προτάσεων που απευθύνει στους ηγέτες των κρατών περιλαμβάνονται η άμεση επανεξέταση των εμπορικών και πολιτικών τους επιλογών, η μείωση των περιορισμών στη χρήση αποθεμάτων, η μείωση των εισαγωγικών δασμών, αλλά και η προσωρινή μείωση του ΦΠΑ και άλλων φόρων.
