Με σημαντικές αλλαγές σε σχέση με το παρελθόν πρόκειται να ενεργοποιηθεί έως το τέλος του τρέχοντος έτους η Δράση 10.1.04 «Μείωση της ρύπανσης νερού από γεωργική δραστηριότητα». Όπως τονίζει μιλώντας στην «ΥΧ» ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στύλιος, «το ΥΠΑΑΤ είναι προσανατολισμένο σε μία συγκεκριμένη κατεύθυνση.
Οι πολιτικές του είναι σε πλήρη συμφωνία τόσο με τις προτεραιότητες της νέας ΚΑΠ, όσο και με τις ειδικές στρατηγικές της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας», υπογραμμίζοντας πως δράσεις όπως η 10.1.04 θα μπουν από τη νέα προγραμματική περίοδο σε κατάσταση σταδιακής αποκλιμάκωσης.
Μία από τις μεγαλύτερες διαφορές σε σχέση με προηγούμενες προσκλήσεις της δράσης, σημειώνει ο κ. Στύλιος, είναι ο αυξημένος προϋπολογισμός. «Ο συνολικός προϋπολογισμός θα κυμανθεί στα 150 εκατ. ευρώ για δύο έτη, όταν η πρόσκληση του 2017 ανήλθε αρχικά στο ποσό των 200 εκατ. ευρώ και μετά από υπερδέσμευση, λόγω της πρωτοφανούς ζήτησης, ανήλθε τελικά στα 254.627.063 ευρώ, αλλά για πέντε έτη δεσμεύσεων».
Κατά συνέπεια, και η διάρκεια των δεσμεύσεων τροποποιείται αντίστοιχα.
Προσκλήσεις
Από την προδημοσίευση έγινε αντιληπτή και άλλη μία βασική διαφορά, ότι πρόκειται να προκηρυχθούν δύο προσκλήσεις αντί μίας -όπως το 2017, όπου είχαν συμπεριληφθεί και οι 4 δεσμεύσεις (Α, Β, Γ, Δ). Ειδικότερα, αποφασίστηκε να προκηρυχθούν:
✱ Μία πρόσκληση με τις ειδικές δεσμεύσεις Α (εφαρμογή αγρανάπαυσης) και Β (εφαρμογή αμειψισποράς), για συγκεκριμένες επιλέξιμες αροτραίες καλλιέργειες ανά δέσμευση.
✱ Μία πρόσκληση με τις ειδικές δεσμεύσεις Γ (εφαρμογή χλωράς λίπανσης σε δενδρώδεις καλλιέργειες) και Δ (εφαρμογή παρυδάτιας ζώνης ανάσχεσης σε αγροτεμάχια που εφάπτονται με επιφανειακά ύδατα), για συγκεκριμένες επιλέξιμες καλλιέργειες ανά δέσμευση.
Σημειώνεται ότι η ειδική δέσμευση Γ αφορά γεωργικές εκτάσεις με δενδρώδεις καλλιέργειες και οι ειδικές δεσμεύσεις Α, Β και Δ αφορούν αρόσιμες γεωργικές εκτάσεις. Σύμφωνα με την προδημοσίευση, «κάθε πρόσκληση θα έχει διακριτό προϋπολογισμό και η βαθμολογία των υποψηφίων με βάση τα κριτήρια επιλογής θα υπολογίζεται ανεξάρτητα σε κάθε πρόσκληση».
Ένας υποψήφιος δύναται να υποβάλει αίτηση και στις δύο προσκλήσεις της δράσης για διαφορετικά αγροτεμάχια, με εξαίρεση τον συνδυασμό ειδικών δεσμεύσεων Α-Β, καθώς και Α-Δ. Για την περίπτωση των μη επιτρεπόμενων συνδυασμών, ο αιτών πρέπει να επιλέξει μία από τις δύο ειδικές δεσμεύσεις για το σύνολο των αγροτεμαχίων που θέλει να εντάξει στη δράση.
Δενδρώδεις καλλιέργειες
Την ένταξη ως επιλέξιμες στο πλαίσιο της δέσμευσης Γ των δενδρωδών καλλιεργειών και σε άλλες περιοχές είχε προαναγγείλει ήδη από τις 24 Σεπτεμβρίου η «ΥΧ». Ειδικότερα, και σύμφωνα με την προδημοσίευση, επιλέξιμες στο πλαίσιο της δέσμευσης Γ για το σύνολο της περιοχής παρέμβασης, δηλαδή τις 30 ευπρόσβλητες στη νιτρορύπανση ζώνες και τις 7 υγροτοπικές περιοχές, είναι: εσπεριδοειδή (πορτοκαλιά, μανταρινιά, λεμονιά), πυρηνόκαρπα (ροδακινιά, νεκταρινιά, βερικοκιά), μηλοειδή (αχλαδιά, μηλιά) και ελιά (επιτραπέζια, ελαιοποιήσιμη ή διπλής κατεύθυνσης).
Δεν εντάσσονται αγροτεμάχια με συγκαλλιέργεια των παραπάνω καλλιεργειών με εξαίρεση τη συγκαλλιέργεια μηλιάς-αχλαδιάς, ροδακινιάς-νεκταρινιάς-βερικοκιάς και πορτοκαλιάς-μανταρινιάς-λεμονιάς. Επίσης, είναι δυνατή η συγκαλλιέργεια μεταξύ διαφορετικών ποικιλιών ελιάς.
Υπενθυμίζεται ότι στην πρόσκληση της 28/12/2017, η περιοχή παρέμβασης για τη δέσμευση Γ ήταν περιορισμένη τόσο ως προς τις ευπρόσβλητες στη νιτρορύπανση ζώνες που μπορούσαν να ενταχθούν στη συγκεκριμένη δέσμευση, όσο και ως προς το είδος των επιλέξιμων καλλιεργειών. «Τη χρονική στιγμή έκδοσης της πρόσκλησης δεν υπήρχε Πρόγραμμα Δράσης στο πλαίσιο της Οδηγίας 91/676/ΕΟΚ “για την προστασία των νερών από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης” για το σύνολο των ευπρόσβλητων περιοχών της χώρας», εξηγεί στην «ΥΧ» ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.
Όπως ο ίδιος προσθέτει, «η διεύρυνση της περιοχής παρέμβασης οφείλεται στην έκδοση του αριθ. ΥΠΕΝ/ΓρΕΓΥ/38552/265/25.04.2019 (ΦΕΚ Β΄ 1496) ΚΥΑ Προγράμματος Δράσης, όπου για τις κυριότερες δενδρώδεις καλλιέργειες της χώρας καθορίζεται κοινή λιπαντική αγωγή για το σύνολο των 30 ευπρόσβλητων ζωνών αυτής. Η νέα λιπαντική αγωγή ενσωματώθηκε και στον υπό έκδοση νέο ΚΟΓΠ (έκδοση 2021) ως συνιστώμενη αγωγή για το σύνολο της χώρας (άρα και τις επιλέξιμες υγροτοπικές περιοχές της δράσης)».
