«Σε διαρκή επιφυλακή, με απώτερο στόχο την εξωστρεφή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας»
Συνέντευξη στον Νίκο Γαργαλάκο
Τους άξονες μιας φιλόδοξης πορείας, η οποία περιλαμβάνει την ολιστική αντιμετώπιση διαχρονικών οργανωτικών ζητημάτων και τη διεύρυνση της σχέσης εμπιστοσύνης με τον καταναλωτή, αναλύει στην «ΥΧ» ο νέος πρόεδρος του ΕΦΕΤ, Χρόνης Πολυχρονίου. Στην πρώτη εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη μετά την ανάληψη των νέων του καθηκόντων, τον Δεκέμβριο του 2018, ο κ. Πολυχρονίου σχολιάζει την αυξημένη κινητικότητα των τελευταίων εβδομάδων στην υπηρεσία ελέγχου, ενώ διαβεβαιώνει για τις καλές προθέσεις και το ζωηρό ενδιαφέρον της ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ απέναντι στον φορέα.
Τις τελευταίες εβδομάδες, είχαμε μπαράζ ανακλήσεων παρτίδων συσκευασμένου τυριού και αλευριού, αλλά και κρεατοσκευασμάτων με σαλμονέλα. Αυτό σημαίνει ότι στον ΕΦΕΤ, αυτήν τη στιγμή, έχουμε εντατικοποίηση ελέγχων.
Αρχικά, επιτρέψτε μου μία προσωπική προσέγγιση, καθώς χαίρομαι πολύ που είστε εσείς στην πρώτη μου συνέντευξη στον ΕΦΕΤ. Το θεωρώ φόρο τιμής στην παλαιά, έγκυρη και έγκριτη δημοσιογραφία, με την οποία κάποτε εγώ συναντήθηκα. Στο θέμα μας τώρα. Όταν βλέπετε «ανακλήσεις παρτίδων τροφίμων», κύριε Γαργαλάκο, σημαίνει κατ’ αρχάς ότι το «σύστημα ελέγχου» δουλεύει και αυτό είναι από μία πλευρά αρκετά καθησυχαστικό και παρήγορο. Κακές στιγμές και ατυχήματα πάντα θα συμβαίνουν. Σας διαβεβαιώ, όμως, πως τα τρόφιμα στη χώρα μας ελέγχονται σε όλα τα στάδια της διατροφικής αλυσίδας, με σκοπό αυτά να είναι ασφαλή, υγιεινά και θρεπτικά. Και έτσι ακριβώς είναι. Θα ήταν υπερβολικό βέβαια να ισχυριστώ ότι αυτό οφείλεται αποκλειστικά στον φορέα στον οποίο προΐσταμαι, παρά το γεγονός ότι οφείλονται πολλά στους εργαζόμενους σε αυτόν. Πρόκειται για άξιο και εξαιρετικά καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό. Εν πολλοίς, αυτή η αισιόδοξη εικόνα που σας παρουσιάζω οφείλεται στις ελληνικές επιχειρήσεις και στα εσωτερικά συστήματα αυτοελέγχου ποιότητας, που αυτές έχουν στο εσωτερικό τους θεσπίσει. Η συμμόρφωση των ελληνικών επιχειρήσεων, σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές Αρχές Ελέγχου Τροφίμων, ξεπερνάει το 96%. Είναι προφανής, λοιπόν, εδώ η μεγάλη συμβολή της ΕΕ, στην οποία αποτελούμε ισότιμο μέλος και εστιακό κόμβο.
«Ο ΕΦΕΤ είναι το γράμμα Τ του ΥΠΑΑΤ»
Είναι νωπές ακόμα οι μνήμες από τις δηλώσεις του πρώην προέδρου του ΕΦΕΤ, Γιάννη Τσιάλτα, ο οποίος, αιτιολογώντας την παραίτησή του, επέρριψε ευθύνες στο ΥΠΑΑΤ περί υποστελέχωσης και υποχρηματοδότησης του φορέα. Τι ποσοστό αλήθειας εμπεριέχουν αυτοί οι ισχυρισμοί;
Θα ήταν άκομψο να κρίνω τις δηλώσεις του προκατόχου μου. Θα σας πω, όμως, τη γνώμη μου. Θα ήταν πολύ πρωτότυπο, μετά από δέκα χρόνια οικονομικής κρίσης που βιώσαμε ως χώρα, να ανακαλύψεις υπηρεσίες του Δημοσίου υπερστελεχωμένες και υπερχρηματοδοτούμενες. Με αυτήν ακριβώς την υπάρχουσα δύσκολη εικόνα παλεύουμε και ελπίζω πως τα καταφέρνουμε. Και αυτό οφείλεται, κυρίως, στον καλώς εννοούμενο πατριωτισμό των δημόσιων υπαλλήλων στους οποίους οφείλονται πολλά. Τώρα, ο ΕΦΕΤ είναι το γράμμα Τ του ΥΠΑΑΤ, του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, δηλαδή. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω, λοιπόν, πως το ενδιαφέρον του υπουργού ΑΑΤ, Σταύρου Αραχωβίτη, και όλης συνολικά της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου για τον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων και το έργο που συντελείται εκεί είναι συνεχές, αμέριστο, συχνά για μένα βασανιστικό. Οι οδηγίες του για ασφαλή τρόφιμα καθιστούν την υπηρεσία μας σε μια διαρκή ένταση και επιφυλακή.
Προκήρυξη της επί χρόνια κενής θέσης γενικού διευθυντή
Προς τα πού προσανατολίζονται, αυτήν τη στιγμή, οι βελτιωτικές κινήσεις για τον φορέα;
Δύο ήταν διαχρονικά τα οργανωτικά ζητήματα του ΕΦΕΤ, η έλλειψη γενικού διευθυντή και η στελέχωση ορισμένων Περιφερειακών Διευθύνσεων. Το πρώτο λύθηκε, είμαστε ήδη στη «διαύγεια» με προκήρυξη της κενής, τόσα χρόνια, κρίσιμης οργανικής αυτής θέσης ευθύνης. Το δεύτερο θα λυθεί αμέσως μετά τις πρώτες προσλήψεις ή μετακινήσεις προσωπικού που προγραμματίζουμε να συμβούν το ταχύτερο δυνατόν.
Θα θέλαμε να μας αναλύσετε το νέο όραμά σας για τον ΕΦΕΤ και τη φιλόδοξη στρατηγική για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας του βασικού φορέα ελέγχου των τροφίμων στη χώρα μας.
Η λέξη «όραμα» είναι βαριά κουβέντα, παρά το γεγονός ότι πολλοί πολίτες, στη λίστα αξιολόγησης που κάνουν, τοποθετούν πολύ ψηλά, μαζί με την υγεία, την παιδεία, το φυσικό περιβάλλον, το εργασιακό περιβάλλον και το περιβάλλον ασφαλούς και υγιεινής διατροφής τους. Εμείς θεωρούμε επιπλέον ότι όλοι οι άνθρωποι στον κόσμο δικαιούνται να έχουν πρόσβαση σε ασφαλή, ποιοτικά και θρεπτικά τρόφιμα. Και αυτό ακριβώς εδώ υπηρετούμε. Ο ΕΦΕΤ είναι μία κομβική υπηρεσία συντονισμού που, μέσω ενός συστήματος ελέγχου ποιότητας, καθορίζει τις προδιαγραφές ποιότητας των τροφίμων και, στη συνέχεια, τις ελέγχει σε όλα τα στάδια της διατροφικής αλυσίδας, από την παραγωγή, τη συσκευασία, τη μεταφορά, έως και την τελική διάθεση στον καταναλωτή. Σκοπός, η προστασία της δημόσιας υγείας και ταυτόχρονα των οικονομικών συμφερόντων των πολιτών (από παραπλάνηση) και των Ελλήνων αγροτών συνολικά. Η εμπιστοσύνη που δείχνουν μέχρι σήμερα οι πολίτες προς τον ΕΦΕΤ είναι μεγάλη, είναι για εμάς κατάκτηση και θέλουμε να τη διατηρήσουμε ως κόρη οφθαλμού. Και, μάλιστα, αν μπορούμε, να την επεκτείνουμε, μέσα από ένα πρόγραμμα πλατιάς και χρηστικής ενημέρωσης προς το καταναλωτικό κοινό, που τώρα συστηματικά επιχειρούμε.
«Οι καταναλωτές πρέπει να αποκτήσουν τα δικά τους σταθερά κριτήρια τελικής επιλογής»
Συχνά στη χώρα μας παρατηρείται το εξής φαινόμενο: Ξένα προϊόντα εισάγονται νόμιμα, στη συνέχεια όμως ελληνοποιούνται παράνομα εντός των συνόρων και πωλούνται ως ελληνικά. Με λίγα λόγια, δεν υφίσταται χαρτογράφηση αυτών των προϊόντων. Υπάρχει κάποιο σχέδιο για την ιχνηλασιμότητά τους;
Και πολλοί κατασταλτικοί έλεγχοι γίνονται στον τομέα αυτόν και υποχρέωση έχουν οι επιχειρήσεις να αναγράφουν την προέλευση των προϊόντων επεξεργασίας των τροφίμων τους. Και, βέβαια, προκύπτουν από εμάς αρκετές κυρώσεις προς τις επιχειρήσεις, οι οποίες μάλιστα θα γίνουν προσεχώς πολύ αυστηρότερες. Στο σημείο αυτό θέλω να υπογραμμίσω κάτι. Ότι, δηλαδή, οι καταναλωτές, στη διαδικασία προμήθειας των τροφίμων τους, έχουν μπροστά τους ένα ευρύ φάσμα πολλαπλών επιλογών. Είναι προφανές, λοιπόν, ότι πρέπει και μπορούν να αποκτήσουν τα δικά τους σταθερά κριτήρια τελικής επιλογής. Θα συμβάλουν έτσι καθοριστικά στον τομέα αυτόν που αναφέρατε. Μην ξεχνάμε, επίσης, ότι μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου ανήκουμε, η διακίνηση των προϊόντων χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό ελευθερίας.
«Συμβάλλουμε καθοριστικά στη φημισμένη εικόνα της ελληνικής διατροφής»
Δεδομένου ότι ο ΕΦΕΤ διαδραματίζει σημαίνοντα ρόλο στις εισροές των προϊόντων αγροδιατροφής, θεωρείτε ότι υπάρχει σαφής και αδιαπραγμάτευτη πρόθεση από τον Ενιαίο Φορέα να επηρεάσει θετικά τη δυναμική των ελληνικών προϊόντων;
Θεωρώ πολύ σημαντική αυτή σας την ερώτηση. Εμείς, εδώ στον ΕΦΕΤ, υποστηρίζουμε πως υπερασπιζόμαστε την ασφαλή διατροφή όχι μόνο των 10 εκατομμυρίων Ελλήνων πολιτών, αλλά και των 20 εκατομμυρίων τουριστών, που επισκέπτονται κάθε χρόνο τη χώρα μας και μεταφέρουν πίσω ζωντανή διαφήμιση στην πατρίδα τους στο εξωτερικό. Με τον τρόπο αυτόν, πιστεύουμε, σε συνδυασμό με τη μοναδική βιοποικιλότητα της χώρας, την υψηλού επιπέδου αγροδιατροφή και τη μεσογειακή δίαιτα, ότι συμβάλλουμε καθοριστικά στη φημισμένη εικόνα της ελληνικής διατροφής και στην εκμετάλλευση έτσι συνολικά των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της πατρίδας μας. Και σας ομολογώ ότι είμαστε σε πολύ καλό δρόμο. Με τον τρόπο αυτόν, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συμβάλλει πλήρως και καθοριστικά στην εθνικής σημασίας προσπάθεια, που σήμερα γίνεται, για την εξωστρεφή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.
