Μία εφαρμογή που στοχεύει στο υψηλό επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, παρέχοντας κίνητρα σε παραγωγούς, κατασκευαστές, μεταποιητές, εισαγωγείς και χρήστες χημικών προϊόντων να αντικαταστήσουν τις «χημικές ουσίες που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία», με κατάλληλες εναλλακτικές λύσεις, πρόκειται να γίνει σύμμαχος των καταναλωτών κατά τις αγορές τους.
Το πρόγραμμα AskReach είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα, το οποίο συντονίζεται από το Εθνικό Αστεροσκοπείο, τον εθελοντικό οργανισμό ECOCITY, στο πλαίσιο του LIFE και τη Γερμανική Υπηρεσία Περιβάλλοντος (UBA) και αφορά τη δημιουργία μίας εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, με την οποία ο καταναλωτής θα μπορεί να σκανάρει αντικείμενα και προϊόντα διατροφής, όπως συσκευασμένα τρόφιμα για τον εντοπισμό χημικών ουσιών.
Εκπαίδευση του καταναλωτή και συμμόρφωση του παραγωγού
Όπως αναφέρει στην «ΥΧ», η υπεύθυνη ευρωπαϊκών δικτύων και επιστημονικά υπεύθυνη του προγράμματος για τον οργανισμό ECOCITY, διδάκτωρ στο Τμήμα Χημείας του ΕΚΠΑ, Έρη Μπιζάνη: «Μέσω του σκαναρίσματος του ειδικού γραμμωτού κώδικα (barcode) του προϊόντος, ο καταναλωτής θα μπορεί να γνωρίζει, εάν το προϊόν που πρόκειται να αγοράσει εμπεριέχει κάποια ουσία SVHC (καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες, ενδοκρινικούς διαταράκτες κ.ά.). Υπάρχει μία κατηγορία 170 ενώσεων, η οποία ανανεώνεται ή συμπληρώνεται κάθε εξάμηνο από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Χημικών (ΕΚΑ) και οι οποίες, ενώ δεν είναι απαγορευμένες, είναι επικίνδυνες για την ανθρώπινη υγεία».
Μέσω του προγράμματος, θα δημιουργηθεί μία βάση δεδομένων σε συνεργασία με παραγωγούς, οι οποίοι θα εντάξουν πληροφορίες σχετικά με το εάν τα προϊόντα περιέχουν κάποια από αυτές τις ουσίες. «Ο καταναλωτής θα πρέπει να γνωρίζει εάν τα προϊόντα, τα οποία αγοράζουν, περιέχουν πάνω από 0,1% μίας εκ των ουσιών», τονίζει η κα Μπιζάνη.
Επίσης, στον καταναλωτή θα δίνεται η δυνατότητα αν κάποιο προϊόν δεν περιλαμβάνεται στη λίστα, να στέλνει ένα αίτημα-ερώτημα στον κατασκευαστή, για το εάν περιέχονται αυτές οι ουσίες στο προϊόν. Ο κατασκευαστής, με βάση τη νομοθεσία REACH και το άρθρο 33 –για το δικαίωμα του καταναλωτή– θα πρέπει να απαντήσει στον αγοραστή, εντός 35 ημερών για την τυχόν ύπαρξη τέτοιων ουσιών.
Σημαντικό, επίσης, είναι πως η εφαρμογή, που θα είναι έτοιμη μέσα στο 2018 και θα είναι διαθέσιμη σε 13 γλώσσες, θα συνοδεύεται και από έναν ιστότοπο πληροφόρησης του καταναλωτή για όλες τις επικίνδυνες ουσίες. «Όταν ο καταναλωτής βλέπει ότι στο προϊόν που αγοράζει υπάρχει κάποια επικίνδυνη ένωση, θα μπορεί να ανατρέξει στον ιστότοπο του AskReach και να μάθει τους λόγους επικινδυνότητας, τις παρενέργειες και σε ποια άλλα προϊόντα περιέχεται», μας εξηγεί η χημικός. Και συμπληρώνει ότι «για εμάς είναι ένα τρόπος εκπαίδευσης του καταναλωτή, προκειμένου να γίνει πιο ενσυνείδητος στις επιλογές του και, όταν βρίσκεται μπροστά σε ένα ράφι, να κάνει την επιλογή του πιο σωστά. Σκοπός μας είναι να ασκήσουμε πίεση στους παραγωγούς και στους μεταποιητές εν μέσω της ίδιας της αγοράς και διαμέσου των επιλογών του καταναλωτή».
