Οργή προκάλεσε στην τοπική κοινωνία του Δήμου Πάργας, που τα τελευταία χρόνια μάχεται για τη διάσωση του δάσους της Βαλανιδορράχης και των παραλιών του, η απόφαση που υπογράφει ο γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου – Δυτικής Μακεδονίας να καθοριστεί η ζώνη παραλίας στην παράκτια περιοχή στο ελάχιστο όριο των 10 μέτρων πλάτους.
Πολλοί κάνουν λόγο για «χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου», σημειώνοντας ότι από τους ανύπαρκτους οθωμανικούς τίτλους που –όπως έχει καταγγείλει η Επιτροπή Αγώνα Φαναρίου για τη διάσωση του δάσους– επικαλέστηκε μια ομάδα ιδιωτών για την κατοχή του δάσους, ακολούθησε η μεταβίβασή του σε νεοσύστατη Ανώνυμη Εταιρεία, για να οριστεί πριν από λίγες ημέρες από την επιτροπή που συγκρότησε η Αποκεντρωμένη στα 10 μέτρα πλάτος η ζώνη παραλίας, παρά την αντίθετη άποψη του δήμου.
Σύμφωνα με την απόφαση, η οποία δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 2/2/2024, η εν λόγω επιτροπή κρίνει ότι «τα 10 μέτρα πλάτος εξυπηρετούν τις ανάγκες και τον σκοπό της παραλίας», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Βέβαια, παραδέχεται ότι «μελλοντικά θα πρέπει, μέσω της δασικής έκτασης και κάνοντας χρήση πολεοδομικών διατάξεων, να προβλεφθούν κάθετες δίοδοι προς τη θάλασσα».
Μειοψηφία τα 40 μέτρα
Από την επιτροπή, ένα μέλος έφερε αντίρρηση, εξηγώντας ότι «λόγω του έντονου ανάγλυφου και της φύσης (δασική βλάστηση) θα πρέπει να δημιουργηθεί ζώνη παραλίας πλάτους 40 μέτρων σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν. 2971/2001 (Α’ 285) για να υπάρχει η δυνατότητα ασφαλούς και ανεμπόδιστης πρόσβασης στις ακτές». Την άποψη αυτή υποστήριξε ως μέλος της επιτροπής η προϊσταμένη της Δ/νσης Πολεοδομίας και Περιβάλλοντος του Δήμου Πάργας, αλλά μειοψήφησε. Όπως εξηγεί στην «ΥΧ» ο δήμαρχος Πάργας, Νίκος Ζαχαριάς, η πρόταση του δήμου, η οποία και εκφράστηκε κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της επιτροπής, μειοψήφησε. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι ο δήμος θα κινηθεί εκφράζοντας τη βούληση των κατοίκων του και με στόχο «την προστασία του δημόσιου συμφέροντος».
Πρόσβαση… διά θαλάσσης
Πράγματι, η περιοχή παρουσιάζει έντονη δασική βλάστηση και, όπως επισημαίνουν από την πρώτη στιγμή πολλοί κάτοικοι, αποτελεί «αναπόσπαστο τμήμα ενός οικοσυστήματος σχεδόν εξ ολοκλήρου Natura 2000, στις εκβολές του Δέλτα του Αχέροντα με υδροβιότοπο και τέσσερις παραλίες».
Με τον καθορισμό της παραλίας στα 10 μέτρα, πολλοί φοβούνται ότι «σε λίγα χρόνια η πρόσβαση στις παραλίες μας θα γίνεται μόνο διά θαλάσσης», ενώ επιμένουν στον δημόσιο χαρακτήρα του δάσους.
Ανώνυμη Εταιρεία
Σημειώνεται ότι ο καθορισμός των ορίων της ζώνης παραλίας στην παράκτια περιοχή από το Αλωνάκι έως τον Όρμο του Οδυσσέα έγινε μετά από αίτημα του συμβούλου – διαχειριστή της Ανώνυμης Εταιρείας που αγόρασε την έκταση.
Με βάση τα επίσημα στοιχεία, όπως αυτά αναγράφονται στο ΓΕΜΗ, σκοπός της εν λόγω εταιρείας είναι ο εξής: «Αγοραπωλησία ιδιόκτητων ακινήτων, υπηρεσίες εκμίσθωσης και διαχείρισης ιδιόκτητων ή μισθωμένων ακινήτων, εργασίες διαμόρφωσης ή ανέγερσης κτίσματος ή άλλου είδους κατασκευών (ως αγαθού επένδυσης του αρθρ. 33 παρ. 4 του κώδικα ΦΠΑ) για ιδία άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας με δικαίωμα έκπτωσης του ΦΠΑ των εισροών τους».
Το χρονικό
Ήταν τον Φεβρουάριο του 2020, όταν κάτοικοι της περιοχής πληροφορήθηκαν ότι το δάσος, συνολικής έκτασης 1.993 στρεμμάτων, επιδικάστηκε σε ιδιώτες, με το Δημόσιο να κατέχει ποσοστό μόλις 20%. Οι εν λόγω ιδιοκτήτες επικαλέστηκαν τίτλους ιδιοκτησίας από δύο Οθωμανούς μπέηδες πριν από περίπου 100 χρόνια. Η Επιτροπή Αγώνα Φαναρίου, που συγκροτήθηκε τότε για τη διάσωση του δάσους, από την πρώτη στιγμή επέμενε πως η διεκδικούμενη έκταση είναι δημόσια. Κι αυτό γιατί, παρά την εκδίκαση υπέρ των ιδιωτών, υπήρχαν κενά στην υπόθεση.
Σύμφωνα με την έρευνα που ακολούθησε, διαπιστώθηκε ότι η εν λόγω έκταση ήταν ήδη απαλλοτριωμένη και αποζημιωμένη από το ελληνικό Δημόσιο. Επιπλέον, η Επιτροπή κατέφυγε στη Γενική Διεύθυνση Κτηματολογίου και Υποθηκοφυλακείων της Τουρκίας –ως αρμόδια αρχή– για να διασταυρώσει εάν οι δύο Οθωμανοί, που αναφέρονται ως οι πωλητές του δάσους το 1931, κατείχαν τις εν λόγω εκτάσεις. Η απάντηση των τουρκικών αρχών ήρθε να επιβεβαιώσει τις αμφιβολίες των κατοίκων. Οι Οθωμανοί που αναφέρονται στα δικαστήρια δεν κατείχαν ποτέ έκταση εκεί.
Η Επιτροπή Αγώνα Φαναρίου ζητά την αναψηλάφηση της απόφασης του Εφετείου Ιωαννίνων του 2014, με την οποία οι καταπατητές «νομιμοποίησαν» δικαιώματα επί του δάσους, ώστε αυτή να ανατραπεί.
Την ίδια ώρα, από την πλευρά των συνιδιοκτητών, συστήθηκε Διαχειριστική Επιτροπή του δάσους και κατατέθηκε μελέτη για τη δημιουργία πάρκου αναψυχής. Τότε, έκπληκτοι οι κάτοικοι διαπίστωσαν ότι στη μελέτη η έκταση εμφανιζόταν αυξημένη κατά 187 στρέμματα. Τελικά, η μελέτη ανακλήθηκε και οι φερόμενοι ως ιδιοκτήτες μεταβίβασαν την έκταση σε ανώνυμη εταιρεία και, άρα, σε νέο ιδιώτη.
Το θέμα έφτασε και στη Βουλή με επερωτήσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ, το ΜΕΡΑ25 και το ΚΚΕ, αλλά οι υπουργοί είτε σιωπούσαν είτε δήλωναν αναρμόδιοι.
