Πρέπει να έχετε ενεργοποιημένη την Javascript για να δείτε αυτό τον ιστότοπο

Αφιέρωμα Θερμοκήπια | Μάιος 2018

- Διαφήμιση-

Μικρά και σταθερά βήματα κάνουν οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες, πρόκληση η καθετοποίηση

Στη φάση της ωρίμανσης εισέρχεται σταδιακά ο κλάδος των θερμοκηπιακών καλλιεργειών στη χώρα μας, καθώς σημαντικά κεφάλαια εισρέουν από παραδοσιακούς και μη παίκτες του χώρου, αλλάζοντας το τοπίο σε μια δραστηριότητα που παρουσιάζει αναπτυξιακές προοπτικές. Αυτό, άλλωστε, μαρτυρούν και τα στατιστικά στοιχεία που δείχνουν μια αργή και σταθερή αύξηση των εκτάσεων των καλλιεργειών υπό κάλυψη, εικόνα αντιστρόφως ανάλογη αυτής των ανοιχτών καλλιεργειών.

Ενδεικτικά, το 2015 οι συνολικές εκτάσεις καλλιεργούμενων λαχανικών χωρίς κάλυψη στη χώρα ανήλθαν σε 738.116 στρέμματα, μειωμένες κατά 18,3%, σε σχέση με τα 904.137 στρέμματα το 2012. Σ

ε ό,τι αφορά τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες, από τα 52.932 στρέμματα το 2012, οι εκτάσεις ανήλθαν το 2015 πανελλαδικά σε 59.736 στρέμματα, αυξημένες κατά 12,8%.

Το ίδιο χρονικό διάστημα (2012-2015), καταγράφονται σημαντικές γεωγραφικές ανακατατάξεις στα επιμέρους γεωγραφικά τμήματα.

Τα θερμοκήπια στην Ήπειρο και στην Κεντρική Μακεδονία μειώθηκαν δραματικά (-37% και -37,8% αντίστοιχα). Μικρότερες μειώσεις είχαμε σε Θεσσαλία, Δυτική Μακεδονία, Στερεά, Βόρειο Αιγαίο, Ιόνιο και Πελοπόννησο. Αντίθετα, αύξηση (+50%) καταγράφεται στην Αττική, στο Νότιο Αιγαίο (+37,6%) και στην Κρήτη (+4,6%). Ωστόσο, η περιφέρεια που αναδεικνύεται πλέον σε ανερχόμενη παραγωγική περιοχή είναι αυτή της Δυτικής Ελλάδας, με επίκεντρο την Ηλεία, όπου οι εκτάσεις με θερμοκήπια σχεδόν τριπλασιάστηκαν μέσα στην τριετία 2012-2015). Η κρίση φαίνεται να δρομολογεί νέα δεδομένα και νέα παραγωγική εξειδίκευση στα θερμοκήπια.

Την ίδια στιγμή, οι σημερινοί καλλιεργητές βρίσκονται αντιμέτωποι με τις προκλήσεις των διαρκών αλλαγών στη νέα επιχειρηματικότητα και στην ανάγκη να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις σε επίπεδο τεχνολογίας, αναζητώντας τις λύσεις εκείνες που ταιριάζουν με τις ανάγκες του Έλληνα παραγωγού.

Η διεθνής τάση των συνεργειών και η δημιουργία μεγάλων και βιώσιμων σχημάτων αποτελεί ευκαιρία, αλλά και πρόκληση για τον Έλληνα παραγωγό που καλείται να βρει τη λύση μέσα από τις συλλογικότητες και την καθετοποίηση, πολλές φορές υπό αντίξοες συνθήκες. Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, ένα στρέμμα σύγχρονου υδροπονικού θερμοκηπίου, δίνει έξι με επτά συγκομιδές και 400.000 μαρούλια το έτος. Η εξέλιξη των «κάθετων» (ή «state of the art»)  θερμοκηπίων είναι ακόμη πιο εντυπωσιακή, καθώς δίνουν από οκτώ έως δώδεκα συγκομιδές και 1.200.000 τεμάχια το έτος. Αναφορικά με τα ελληνικά δεδομένα, στα λεγόμενα «state of the art» θερμοκήπια «μιλάμε κυρίως για έξι έως οκτώ κύκλους συγκομιδής», διευκρινίζει στην «ΥΧ» ο Χρήστος Κατσάνος, πρόεδρος της DKG Consulting.

Τα μεγάλα υδροπονικά πρότζεκτ που αλλάζουν το τοπίο

Σύμφωνα με την εμπεριστατωμένη έκθεση με θέμα τα θερμοκήπια στην Ελλάδα, που εκπονήθηκε από την DKG Group σε συνεργασία με την Kantor για την ολλανδική πρεσβεία, ταχύτατη είναι η ανάπτυξη που παρουσιάζουν οι μεγάλες σύγχρονες θερμοκηπιακές μονάδες (γνωστές και ως «state of the art» μονάδες). Στην έρευνα αναφέρεται για τον συγκεκριμένο τύπο θερμοκηπίων ότι «πρόκειται για μεγάλες και κοστοβόρες μονάδες, που λειτουργούν ως επιχειρήσεις εντάσεως κεφαλαίου και ενσωματώνoυν προηγμένες μεθόδους καλλιέργειας όπως η υδροπονία, ενώ παράλληλα ποντάρουν σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας όπως η γεωθερμία». Οι πρώτες επενδύσεις αυτού του είδους πραγματοποιήθηκαν, όπως σημειώνεται, το 2007, δηλαδή αμέσως μετά την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας (2006).

Σε μια προσπάθεια να δημιουργήσουμε τον χάρτη των εν λόγω μονάδων, μπορούμε να πούμε ότι τα περισσότερα συγκροτήματα της κατηγορίας αυτής είναι συγκεντρωμένα στη Βόρεια και Βορειοανατολική Ελλάδα, όπου στον όμιλο ΙΤΑ («Πιπεριές Δράμας») προστέθηκαν σταδιακά η Wonderplant, οι επενδύσεις του ομίλου Ευθυμιάδη (Lucia), τα Θερμοκήπια Σαββίδη (Dramello Fresh) και το κοινό πρότζεκτ των Πλαστικά Θράκης και Έλαστρον («Κήπος της Θράκης»). Σημειωτέον ότι στα σκαριά βρίσκεται ακόμα μία επένδυση του ομίλου Ευθυμιάδη στο γεωθερμικό πεδίο της Κεσσάνης, ενώ στο Νέστο η γερμανική Selecta-One έχει βάλει μπρος την υδροπονική παραγωγή καλλωπιστικών φυτών. Νοτιότερα, βρίσκουμε στην Πελοπόννησο την εταιρεία Γεωργική Ανάπτυξη, τα θερμοκήπια της ΑΓΑΝ, καθώς και την πρώτη υδροπονική μονάδα για φράουλες του Θανάση Τσάχαλου κοντά στη Μανωλάδα. Στην Ιεράπετρα Κρήτης, συναντάμε τις σύγχρονες θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις του Αντώνη Ταμπάκη και των αδερφών Χατζάκη, ενώ ειδική μνεία αξίζει στο καινοτόμο πρότζεκτ, από το οποίο προέκυψε το πρώτο στην Ελλάδα ντοματάκι στη μορφή σνακ, το γνωστό μας Tomaccini.

Οι κυριότεροι παράγοντες που προσελκύουν τους επενδυτές

Κωδικοποιώντας τους λόγους για τους οποίους εκτιμάται ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον στην υδροπονία θα κορυφωθεί μέσα στα επόμενα χρόνια στη χώρα μας, στη μελέτη της DKG Group αναφέρονται οι εξής παράγοντες:

  • Τα χαμηλά λειτουργικά κόστη, σε συνδυασμό με την ισχυρή εσωτερική ζήτηση, δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για την περαιτέρω ανάπτυξη θερμοκηπιακών μονάδων τελευταίας τεχνολογίας.
  • Η αυξημένη καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου παραγωγή κηπευτικών, με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά και λόγω των κλιματικών συνθηκών της χώρας μας, μπορεί να δώσει ώθηση στις εξαγωγές και να βάλει τις βάσεις για μια στοχευμένη εξαγωγική στρατηγική για τα αγροτικά προϊόντα.
  • Η οικονομική «αδυναμία» της Ελλάδας καθιστά ιδιαίτερα πιθανό οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας να τύχουν χρηματοδοτικής στήριξης και ενίσχυσης από τους αρμόδιους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
- Διαφήμοση -