Μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2024 προγραμματίζεται η Κομισιόν να εκδώσει την έκθεσή της για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού σχεδίου δράσης για την αγροτική ανάπτυξη, συμπληρώνοντας τότε ουσιαστικά σχεδόν τρία χρόνια μετά από την ανακοίνωση του μεγαλόπνοου μακροπρόθεσμου οράματός της για την ευρωπαϊκή ύπαιθρο.
Το θέμα επαναφέρει τώρα η ισπανική προεδρία, που καλεί τα κράτη-μέλη να τοποθετηθούν στο ερχόμενο Συμβούλιο υπουργών Γεωργίας που θα γίνει σε λίγες ημέρες στις Βρυξέλλες, ώστε τα συμπεράσματα που θα υπάρξουν να τα λάβει υπόψη της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά τον σχεδιασμό του νέου οδικού χάρτη για την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών.
Στο σημείωμα που έχει φτάσει στα χέρια των υπουργών Γεωργίας της ΕΕ, από την πλευρά της ισπανικής προεδρίας επαναλαμβάνεται με έμφαση η ζωτική σημασία που διαδραματίζουν οι αγροτικές περιοχές στην ίδια την ευρωπαϊκή κοινωνία. Σήμερα, η ευρωπαϊκή ύπαιθρος φιλοξενεί περίπου 137 εκατ. πολίτες, καλύπτοντας το 83% της ευρωπαϊκής επικράτειας.
«Οι αγροτικές περιοχές στην ΕΕ αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις, όπως είναι η γήρανση και η μείωση του πληθυσμού, το χάσμα των φύλων, η περιορισμένη συνδεσιμότητα, οι απαρχαιωμένες υποδομές, η έλλειψη διαφορετικών ευκαιριών απασχόλησης, οι δυσκολίες κατά την πρόσβαση σε υπηρεσίες», αναφέρει, μεταξύ άλλων, το σημείωμα της Ισπανίας, συμπληρώνοντας, ωστόσο, ότι η ευρωπαϊκή ύπαιθρος συμμετέχει ενεργά, μεταξύ άλλων, στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Το όραμα της ΕΕ
Ήταν Ιούνιος του 2021, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση για το «Μακροπρόθεσμο όραμα για τις αγροτικές περιοχές» που έχει στόχο να καταστούν έως το 2040 δυνατότερες, συνδεδεμένες, ανθεκτικές και ευημερούσες. Αυτή η ανακοίνωση προέκυψε μετά από διερευνητικές και ευρείες διαβουλεύσεις με τους πολίτες και άλλους παράγοντες στις αγροτικές περιοχές.
Υπενθυμίζουμε ότι η ανακοίνωση συνοδευόταν από Σχέδιο Δράσης, στο οποίο επισημαίνονται τα κύρια εργαλεία για τη διευκόλυνση των επενδύσεων στις αγροτικές περιοχές και προωθεί δράσεις για τις οποίες συνδυάζονται και χρησιμοποιούνται όλες οι πολιτικές της ΕΕ. Επιπλέον, η ανακοίνωση εισήγαγε τότε μια νέα πρωτοβουλία, αυτήν της έναρξης του «Αγροτικού Συμφώνου».
Όπως υπογραμμίζεται στο σημείωμα της προεδρίας προς τα κράτη-μέλη, η ανάπτυξη ικανοτήτων σε απομακρυσμένες περιοχές είναι ζωτικής σημασίας για την ενδυνάμωση των αγροτικών κοινοτήτων και, σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να ενθαρρυνθούν έντονα οι προσεγγίσεις και οι εταιρικές σχέσεις πολυεπίπεδης διακυβέρνησης. «Μέσα σε αυτό το όραμα, θα πρέπει να τονιστεί ο ρόλος των Τοπικών Ομάδων Δράσης και των στρατηγικών τοπικής ανάπτυξης υπό την ηγεσία της κοινότητας».
Πολιτική καθοδήγηση
Όπως εξηγεί η ισπανική προεδρία, με δεδομένο ότι έχουν περάσει δύο χρόνια από την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και κοντεύει να κλείσει ο πρώτος χρόνος από την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, «κρίνεται σκόπιμο να γίνει απολογισμός της τρέχουσας κατάστασης, έχοντας κατά νου τις κύριες προκλήσεις και ευκαιρίες που αντιμετωπίζουν οι αγροτικές περιοχές της ΕΕ, και να αξιολογηθούν οι μελλοντικές».
Για τον λόγο αυτόν, προτείνει στο Συμβούλιο να διεξαγάγει στοχευμένη συζήτηση, με σκοπό την έγκριση συγκεκριμένων συμπερασμάτων πριν από το τέλος της θητείας της, που θα παρέχουν στοχευμένη στρατηγική πολιτική καθοδήγηση σχετικά με το μακροπρόθεσμο όραμα της ΕΕ. Όπως αναφέρεται, τόσο τα αποτελέσματα από τη διάσκεψη Rural Pact που πραγματοποιήθηκε στη Σουηδία τον περασμένο Μάιο, όσο και το Φόρουμ αγροτικής πολιτικής για τη διαμόρφωση του μέλλοντος των αγροτικών περιοχών, που θα πραγματοποιηθεί στην Ισπανία στα τέλη του τρέχοντος μηνός, θα είναι επίσης πολύ χρήσιμα.
Όλα θα προστεθούν στην επανεξέταση της Κομισιόν των δράσεων που πραγματοποιήθηκαν (ή/και προγραμματίστηκαν) σε προγράμματα στήριξης των αγροτικών περιοχών που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ και τα κράτη-μέλη κατά την προγραμματική περίοδο 2021-2027 στο πλαίσιο της ΚΑΠ και της Πολιτικής Συνοχής.
Η αξιολόγηση αυτή θα τροφοδοτήσει και τη δημόσια έκθεση, που θα δημοσιευτεί από την Επιτροπή έως το πρώτο τρίμηνο του 2024, για την εφαρμογή του σχεδίου δράσης της ΕΕ για την αγροτική ανάπτυξη, συμβάλλοντας μαζί με τα συμπεράσματα του Συμβουλίου στη διαμόρφωση ενός χρήσιμου οδικού χάρτη για την υλοποίηση του οράματος.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Υπαιθρος Χώρα»
που κυκλοφόρησε την Παρασκευή 8 Σεπτεμβρίου 2023
